Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 6 โภชนาการของบุคคลในภาวะปกติ - Coggle Diagram

- - - - ทำให้ความต้องการสารอาหารมากขึ้น
  - - - ▪ วัยรุ่นชายควรได้รับพลังงาน 2,300-2,400 kcal/วัน
        ▪ วัยรุ่นหญิงควรได้รับพลังงาน 1,850-2,000 kcal/วัน
    - - ▪ ควรได้รับโปรตีนอย่างน้อยวันละ 1-2 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 kg
        ▪ ปัจจุบันมีการกำหนดความต้องการโปรตีนตามความสูงของวัยรุ่น
    - - ▪ ควรดื่มน้ำวันละ 6-8 แก้ว
    - - ▪ วิตามิน A >> ใช้ในการเจริญเติบโตและคงสภาพเยื่อบุต่างๆ
        ▪ วิตามิน B2 >> เป็นเอนไซม์ในการเผาผลาญสารอาหารในร่างกาย
        ▪ วิตามิน C >> เป็นส่วนประกอบของเซลล์ใช้ในการสร้างคอลลาเจน
    - - ▪ แคลเซียมและฟอสฟอรัส
        ▪ ธาตุเหล็ก >> ร่างกายต้องการเหล็กมากขึ้น โดยเฉพาะวัยรุ่นหญิงในระยะมีประจำเดือน
        ▪ ไอโอดีน >> ต่อมไธรอยด์มีการผลิตฮอร์โมนมากขึ้น >> ต้องการไอโอดีนมากขึ้น
- - - - มีภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์
        น้ำหนักแรกคลอดของทารกต่ำ
        (น้อยกว่า 2,500 กรัม)
    - - การเจริญเติบโตของสมองช้ากว่าปกต
  - - - ควรมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 7-8 kg
    - - ควรมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 10 kg
    - - ควรมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 12 kg
    - - ควรมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 14-15 kg
    - - ควรมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นตลอดการตั้งครรภ์ 18 kg
  - - - หญิงมีครรภ์ต้องการพลังงานเพิ่ม 80,000 kcal หรือประมาณ 300
        กิโลแคลอรี่ต่อวัน (วันละ 2,050 kcal)
      - ได้แก่ คาร์โบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน (จากเนื้อสัตว์ นม ไข่ ข้าว)
      - ควรหลีกเลี่ยง ขนมหวานจัด น้ำอัดลม อาหารที่มีไขมันมาก ได้แก่ อาหารทอด
        หมูติดมันกะทิ (ให้พลังงานสูง >> น้ำหนักเพิ่มมากเกินไป)
    - - ช่วง 3 เดือน
        ก่อนคลอดถึง 6 เดือนหลังคลอด >> มีผลต่อสติปัญญาและการเรียนรู้ของเด็ก
    - - ถ้าหญิงตั้งครรภ์ได้รับแคลเซียมไม่เพียงพอ
        จะมีการดึงแคลเซียมจากกระดูกแม่เพื่อนนำไป
        สร้างกระดูกและฟันของทารก
      - วันละ 1,200 mg เพิ่มจากปกติซึ่งได้รับ 800 mg/day ได้แก่ นม กุ้งแห้ง ปลาเล็กปลาน้อย นมถั่วเหลือง เต้าห
    - - แม่ได้รับอาหารที่มีธาตุเหล็กไม่เพียงพอ >>
        โรคโลหิตจาง /โรคแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์และคลอด
    - - ความต้องการไอโอดีนเพิ่มขึ้น
      - ถ้าได้รับไอโอดีนไม่เพียงพอ >> แม่เป็นโรคคอพอก >> ทารกขาดไอโอดีน >> มีผลต่อการ
        เจริญเติบโตของร่างกาย >> ทารกที่เกิดมาตัวเล็กแกร็นและมีสติปัญญาต่ำ (Cretinism)
      - ควรได้รับไอโอดีนวันละ 175 μgได้แก่ อาหารทะเลต่างๆ
        ควรใช้เกลือชนิดที่มีไอโอดีนในการปรุงอาหารทุกวัน
    - - ขาดโฟเลท การเจริญเติบโตของเซลล์และการแบ่งเซลล์บกพร่อง
      - จำเป็นในการสร้างเม็ดเลือดแดง ควรได้รับโฟเลทวันละ 500 μg
    - - เพิ่มจากเดิมวันละ 0.6 mg เป็นวันละ 2.6 mg
    - - ควรได้รับวิตามิน C เพิ่มเป็นวันละ 80 mg
    - - ควรได้รับวิตามินเอวันละ 800 μgRE
      - ควรหลีกเลี่ยงการเสริม
        วิตามิน A ในระยะ 3 แรกของการตั้งครรภ์
    - - มารดาที่ขาดวิตามิน D >> ทารกในครรภ์เกิดภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ(Neonatal Hypocalcemia)
  - - - วันละ 120-180 กรัมหรือประมาณ 1/2-3/4 ถ้วยตวง หรือมื้อละ 3-4 ช้อนโต๊ะ วันละ 3 มื้อ
    - - ควรดื่มนมไขมันต่ำวันละ 1-2 แก้ว หรือดื่มนมถั่วเหลืองแทน
    - - ควรกินผลไม้ทุกวันๆ ละ 2-4 ครั้งได้แก่ มะละกอสุก สับประรด กล้วย
    - - ควรกินไข่วันละ 1 ฟองเป็นประจำ
    - - ควรกินผักใบเขียวทุกวัน ในปริมาณไม่จำกัด หรืออย่างน้อยวันละ 2-3 ถ้วยตวง
    - - ควรกินถั่วที่สุกวันละ 1/2 ถ้วยตวง เช่น ถั่วเหลือง
    - - ควรบริโภคในระดับปานกลาง
    - - ควรดื่มน้ าวันละ 1,500-2,000 มล. หรือ 6-8 แก้ว
- - - - พลังงานทั้งหมด = คาร์โบไฮเดรตร้อยละ 55 + โปรตีนร้อยละ 15 + ไขมันร้อยละ 30
    - - ควรได้รับโปรตีนวันละ 1 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 kg
    - - แคลเซียมและฟอสฟอรัสต้องการน้อยลงเหลือ
        800 mg/day เนื่องจากในระยะนี้ไม่มีการสร้างกระดูกเพิ่มขึ้น
      - ผู้ชายต้องการเหล็กลดลงเหลือ 10.4 ในขณะที่ ผู้หญิงต้องการเท่าเดิมจนกว่าจะถึงวัยหมดประจำเดือน
    - - ต้องการประมาณ 1,500-2,000 ml/day
- - - - ผู้สูงอายุชาย / หญิงได้รับพลังงานจากอาหาร ไม่เกินวันละ 2,250 และ 1,850 kcal หรือ
        30 kcal/kg ** ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับกิจกรรม
    - - ผู้สูงอายุควรได้รับโปรตีน 1 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 kg/day
    - - ความต้องการไขมันในผู้สูงอายุไม่ควรเกินร้อยละ 30 ของพลังงานทั้งหมด
    - - ควรได้รับร้อยละ 55 ของพลังงานทั้งหมด ถ้าได้รับน้อยกว่า 50-100 กรัมต่อวัน >>
        เกิดการคั่งของ Ketone body (Ketosis) การสลายไขมันมาใช้เป็นพลังงานมากเกินไป
    - - A D E K C B6 B12
    - - ถ้าขาดจะทำให้เกิดภาวะซีด
- - - - วิตามิน A, C,
        B6, folate
  - - - ร่างกายต้องการพลังงานเพิ่มขึ้นเพื่อใช้ในการผลิตน้ำนม วันละ 500 kcal
    - - ควรได้รับแคลเซียม 1,200 mg/day ถ้าแม่ได้รับแคลเซียมไม่เพียงพอ >> แคลเซียมจากกระดูกของแม่จะถูกดึงมาใช้
    - - ระยะให้นมบุตรแม่จะต้องการธาตุเหล็กจากอาหารวันละ 15 mg
    - - เพิ่มขึ้น 25 g/day >> ใช้ผลิตน้ำนมและซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ ของแม
    - - ป้องกันการขาดและให้ทารกได้รับไอโอดีนที่เพียงพอ เพิ่มอีกวันละ 50 μg
    - - ▪ วิตามิน A เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของน้ำนม แม่ควรได้รับเพิ่มอีกวันละ 375 μg
      - ▪ วิตามิน D ควรได้รับในปริมาณที่ปกติเท่ากับก่อนตั้งครรภ์ คือ 5 μg (ไข่แดง ตับปลา)
      - ▪ วิตามิน B1 ควรได้รับเพิ่มอีก 0.3 mg (เนื้อหมู ถั่วเมล็ดแห้ง)
      - ▪ วิตามิน B2 ควรได้รับเพิ่มอีก 0.5 mg (เนื้อสัตว์ ตับ ไข่ ถั่ว ผักใบเขียว)
      - ▪ วิตามิน C ควรได้รับเพิ่มอีกวันละ 35 mg (ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว)
    - - ระยะให้นมบุตร ต้องการวันละ 500 μg
    - - แม่ควรดื่มน้ำให้มากขึ้น วันละ 8-10 แก้ว เพื่อให้การหลั่งน้ำนมมากขึ้น
  - - - ▪ เนื้อสัตว์ >> ควรเป็นเนื้อสัตว์ไม่ติดมันหรือมีมันน้อย เช่น เนื้อปลา ไก่ หมู
      - ▪ ควรกินวันละ 1 ฟอง
      - ▪ ดื่มนมสด อย่างน้อยวันละ 2 แก้วหรือมากกว่า
      - ▪ รับประทานผัก อย่างน้อยวันละ 6 ทัพพี
      - ▪ ผลไม้ เช่น ส้ม มะละกอสุก สับประรด ฝรั่ง กล้วย อย่างน้อยวันละ 6 ส่วน
      - ▪ ไขมันหรือน้ ามัน ควรรับประทานวันละ 3 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลไม่เกินวันละ 5 ชัอนชา
      - ▪ ข้าวและแป้งชนิดต่างๆ ควรได้รับวันละ 9-10 ทัพพี
    - - ▪ กินอาหารครบ 5 หมู่ และปริมาณเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
      - ▪ หลีกเลี่ยง เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ รวมถึง เหล้าดองยา ชา กาแฟ
      - ▪ หลีกเลี่ยง การกินขนมหวานต่างๆ อาหารทอด อาหารมัน
      - ▪ ปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนรับประทานยา