Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

geschiedenis, host. 1 eerste wereldoorlog, op 11 november 1918 gaf…

- - - - transport verbeterde met stoom treinen en schepen, de eerste koets zonder paarden ontstond wat leidde tot toekomstig gemotoriseerd verkeer in 1900 en in Amerika in 1903 steeg de eerste vliegtuig op
      - ideen verspreiden werd simpeler, wat eerst via boeken en krant werd gedaan werd nu via de populaire radio rond 1920 door iedereen gebruikt, ook de eerste film is een voorbeeld
        
        dit heten massamedium, midellen om grote groepen mensen een boodschap over te brengen
  - - - elektrische lampen waren veiliger dan olie lampen en het werd ook gebruikt om vele dingen voor huishouden te benutten zoals: stofzuigers, platendraaiers, wasmachines
        luxe goederen voor de middenklasse
      - scheikundige ontdekte kunstmest, geneesmiddelen, kleurstoffen, wasmiddel en plastic
        rond 60ties realiseerde mensen dat ze gifstoffen, broeikasgassen de lucht in pompten
      - ook wapens ontwikkelde snel for the worse, gifgassen machinegeweren, kanonnen voor enorme afstanden, niemand herkende de ware kracht van deze uitvindingen toen
  - - - mensen kregen meer vrijheid omdat er te veel waren om op te letten, dit zorgde voor een soort vrijheid, zo werd emancipatie van vrouwen makkelijker en stonden er steeds meer banen voor vrouwen open in kantoren of centrales
      - mensen kwamen ook sneller in contact door radios, films etc. zo kregen politiek preien snel aanhang
        
        er ontstond ontkerking omdat hierdoor overtuigingen zoals het socialisme meer volg kreeg
      - ook kunst veranderde, kunstenares werden meer geïnteresseerd in de werkelijkheid door fotografie en fiolm, ze probeerde beweging en het wezen van dingen om te experimenteren
        
        zie abstracte kunst wat zich bezig houd met zichtbare werkelijkheid
- - - - nationalisme was terk, iedereen dsacht dat het eigen volk het beste was en keek neer op andere volkeren
      - modern imperialism, France en gb hadden grote gebieden in Azië en Afrika waar ze grondstoffen van haalden maar daar kregen de landen vaak ruzie over
      - de opkomst van Duitsland ging van kleine landjes naar vereniging onder Pruisen, nadat ze de oorlog tegen Frankrijk wonnen riep Duitsland keizerrijk uit en namen ze fransen industrie en mijn gebieden af bij koloniën
        
        ze wilde ook graag koloniën hebben dus whillhelm II eiste gebied in Afrika en Azië op en bouwde een sterke vloot
        
        zo ontstond wapenwedloop tussen Duitsland en gb , oorlog was een goed middel voor probleem oplossing
  - - - hier maakten de russen gebruik van door Serviërs en andere te steunen, zo kregen ze meer macht over de balkan
      - Oostenrijk-hon deed hetzelfde en zijn 1908 claimde ze het balkenstaatje Bosnië, hier waren servies woeden op omdat zij dachten dat dat bij hun hoorden
        
        zo ontstond er ook spanning tussen die 2 (3)
  - - - rusland probeerden ook Korea te veroveren, japan deed dat ook
    - - rond midden 1800 forceerde Amerika japan open, om zich te beschermen wist japan dat ze alles moesten verbeteren zoals het leger en een keizerrijk moest bouwen, vandaar de inpak op Korea
  - - - Duitsland en Oostenrijk-hon gingen samen een bontje sluiten
      - mensen vonden dit bedriegend door het sterke leger van duistland en na lang vijand te zijn sloten Frankrijk en gb zelf een bontje, hier zou rusland om Oostenrijk hon te pesten aan meedoen
- - - - Oostenrijk-hong zette het op Servië en verklaarde oorlog op 28 juni 1914 oorlog, Duitsland en oostenrijk-hong tegen rusland en Servië
        
        door de gecreëerde bontjes deden andere landen ook mee
        
        zo werden gb, France, rusland de geallieerden landen
        
        dit waren de Centralen landen (duistaldn, Oostenrijk
  - - - het leven van een soldaat in deze graven was vreselijk, enorme kou, het stonk enorm, weinig eten en geen rust
    - - ze blokkeerden bv havens zodat er minder munitie en wapens binnenkwamen
  - - - Duitsland was hoofdschuldige
      - ze moesten hoge herstelbetalingen betalen aan geallieerden
      - het land werd verkleind en verloor zijn koloniën
      - mocht alleen klein beroepsleger hebben, niks vernietigends
- - - - zo drukte ze in 1923 leiveel geld bij om dat te regelen, maar dit zorgde voor enorme inflatie en mensen konden niks meer betalen, zo viel duitskladn bijna uitelkaar
        
        dit herstelde in 1924 na verzachting van de eisen en leningen van VS
  - - - ontmoet Benito Mussolini aka el doche, hij vormde in 1919 een legertje dat socialiste aanviel om ze bij te spijkeren
        
        hij maakten zijn eigen idee van hoe de samenleving zou moeten werken, het FASCISME
        
        nationalisme, deze staat is het belangrijkst
        
        militarisme, oorlog is het mooist
        
        afkeer op democratie ER MOET 1 LEIDER ZIJN
        
        afkeer van persoonlijke vrijheid
        
        hij werd in 1922 leider van regering en was rond 1925 als dictator, er was alleen nog maar fascisme in italie
  - - - Frankrijk en gb namen arabische gebieden in het midden oosten (mandaatgebieden) over van hun
      - de geallieerden gaven het overgebleven otta aan tukren, zij waren niet blij met hun plaatsing en voerde oorlog met hun
        
        zo kregen ze Anatolie en rond Istanbul met een sterke moslimse man Mustafa Kemal ataturk die de republiek stichtte
        
        lokaal was Turkije een parlement demo had Ataturk alle macht
        
        attaturk wou alles turks moslims hebben
        
        hij verboden culturen en talen van new grond
        
        maakt het ene westers land door het Latijns te gebruiken
        
        hij schande bepaalde tradities zoals traditioneel kleren dragen
        
        vrouwen kregen onderwijs stemrecht
  - - - ze konden nogsteeds handel voeren met andere partij terwijl er overal schaar was, hier niet
      - ook na 1918 verliep alles rustig het land werd geregeerd door mensen die dachten dat als ze neutraal blijven er weinig kan gebeuren met zon klein landje
        
        er was afkeer naar militarisme en oorlog
        
        het landleger en modernisering op vloot voor Nederlands indie werden geschrapt