Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Bamsı Beyrek - Coggle Diagram
Bamsı Beyrek
Eser
Bamsı Beyrek, Dede Korkut Hikayelerinde, Türk ve bazı Azerbaycan efsanelerinde bahsedilen Türk kahramandır.
Bamsı Beyrek Oğuz beyleri arasında en yakışıklı dört erkekten birisi olarak geçmektedir. Ayrıca Dede Korkut Hikayeleri dışında da ismine rastlamak mümkündür.
Eserde Oğuzlar arasında gerçekleşen iç savaştan ve Bamsı Beyrek'in kaçırılmasından bahsedilmektedir.
Bamsı Beyrek Banı Çiçek'i eşi olarak istemektedir fakat Banı Çiçek'in abisi Deli Karçar kardeşini isteyen herkesi öldürüğü için isteyememektedir. Bu yüzden Dede Korkut'tan yardım istemişlerdir.
Dede Korkut'un gitmesinin ardından Deli Karçar'ın bazı istekleri olmuştur ve bu istekler karşılanmassa Dede Korkut'u öldüreceğinden bahsetmiştir. Dede Korkut'un istekleri karşılayıp Deli Karçar'ı çaresiz bırakmasının ardından Bamsı Beyrek Banı Çiçek'i istemiştir
Fakat düğüne birkaç gün kala kafirin casuslarının Bamsı Beyrek'i ve 40 yiğidini kaçırması ile birlikte düğün yapılamadı.
Aradan geçen 16 yılın ardından Deli Karçar "Beyrek'in ölü haberini getirene kız kardeşimi veririm dedi ve bunun sonucunda Yalancı Oğlu Yaltacuk Beyreğ'İn eski gömleğini kana bulayarak Deli Karçar'ı kandırdı.
Buna inanmayan Bay Büre Bey bezirganlarına Bamsı Beyrek'İ aramaları için talimat verdi ve sonunda buldular. Kafirin kızı onu buradan çıkartması karşılığında kendisini karısı yapmasını isteyince kabul etmek durumunda kaldı
Bamsı Beyrek Yalancı Oğlu Yaltacuk'u düğün günü yakalar ve öldürmek ister fakat kılcının altına yatınca onu bağışlar.
-
Yıllar sonra Aruz, Bamsı Beyrek'i obasına dostça çağırır. Pusu kurduğu anlaşılan Aruz, Bamsı Beyrek'in sağ kolunu kestirir.
-
Yazar/Halk
Oğuzlar
O zamanlar bir oğlan, baş kesmese, kan dökmese ad koymazlardı.
Bezirganlar yürüdüler, yiğidin elini öptüler. Bunlar böyle edince Bay Büre Bey’in öfkesi tuttu. Bezirganlara, “Bre kavat oğlu kavatlar! Baba dururken oğulun elini mi öperler?”
"Bre, dadılar, bu kavat oğlu kavat bize erkeklik mi gösteriyor; varın vurduğu geyikten pay isteyin, görün ne der."
Beyrek bunaldı, "Bu kıza yenilecek olursam, güçlü Oğuz içinde, başıma kakınç, yüzüme dokunç ederler."
"Aramızda bu nişan olsun, Han kızı!" dedi. Kız, "Madem ki böyle oldu, şimdi benden uzak durman gerek, bey oğlu!" dedi.
"Baba, bana bir kız alıver ki, ben yerimden kalkmadan, o kalkmalı; ben karaguc atıma binmeden, o binmeli; ben çatışmaya girmeden; o bana baş getirmeli…Bunun gibi kız alıver, baba bana!"
“Oğul, güçlü Oğuz beylerini evimize çağıralım. Neyi uygun bulurlarsa ona göre iş görelim.”
"Bin erkek deve getirin, dişi deve görmemiş olsun! Bin de aygır getirin, hiç kısrağa aşmamış olsun! Bin, koyun görmemiş koç getirin! Bin de, kuyruksuz, kulaksız köpek getirin! Bin dahi, pire getirin bana!"
Oğuz zamanında, evelenecek yiğit, ok atardı. Oku nereye düşerse, gerdek çadırını oraya dikerdi.
Sağdıç parçalandı, şehit oldu. Derin olsa batırır, kalabalık korkutur. At işler, er övünür. Yayan erin umudu olmaz. Otuz dokuz yiğit ile Beyrek tutsak gitti.
Mitoloji
Böyle deyince güçlü Oğuz beyleri, yüzlerini göğe tuttular, el kaldırıp dua ettiler, “Yüce Allah sana bir oğul versin!” dediler. O zamanda, beylerin alkışı alkış, kargışı kargıştı. Duaları kabul olunurdu.
Bu kez oğlan şarap içerken içmez oldu, kadehi elinden yere çaldı.
Yüce Allah sana bir oğul vermiş, ömür versin! Ağır sancak taşırken Müslümanların gücü olsun!
Yüce Allah’ın buyruğuyla Karçar’ın eli yukarıda asılı kaldı. Çünkü Dede Korkut ermişlerdendi, dileği kabul olundu.
Meğer o gün, kafirlerin kutsal günleriydi. Her biri yiyip içiyordu. Beyrek’i de getirmiş kopuz çaldırıyorlardı.
Kafirin kilisesini yıktılar, yerine mescit yaptılar. Keşişlerini öldürdüler, ezan okuttular, yüce Tanrı adına “hutbe” okuttular.
Coğrafya
-
“Eğer senin oğlun olmasaydı, bizim malımız Gürcistan’da gitmişti, hepimiz tutsak olmuştuk.”
"Beyrek gideli Bam-Bam tepe başına çıktın mı, kız!"
Dönem
Eser dönem
Bamsı Beyrek kimdir?: Bamsı beyrek Salur Kazan’ın en yakınındaki kişilerden birisi olarak resmedilmektedir. Ayrıca Bamsı Beyrek'in boyu İç Oğuz'dan olmasına rağmen karısı Dış Oğuz'dandır.
Bamsı Beyrek hikayesi Boylar Savaştığı zamanlarda ortaya çıkıyor. Bu cümleden anlayabileceğimiz gibi 14. yüzyıllarda yaşanmıştır. Fakat 15. yüzyılda yazıya geçirildiği bilinmektedir
-
-
-