Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Kỹ năng làm cha mẹ hiệu quả - Coggle Diagram
Kỹ năng làm cha mẹ hiệu quả
Cha Mẹ là những “con người thật”
Chân thật, có cảm xúc thay đổi
Có những sai lầm - không hoàn hảo
Không luôn luôn đúng - thành thật nhận lỗi
Khái niệm vấn đề thuộc về ai?
Thuộc về đứa trẻ - Cha mẹ cần kỹ năng lắng nghe
Thuộc về Cha mẹ - Cha mẹ cần kỹ năng đối đầu
Thuộc về cả 2
Đứa trẻ làm chủ vấn đề:
Kỹ năng lắng nghe
Kỹ năng lắng nghe - ngôn ngữ của sự chấp nhận
Sự chấp nhận cần được bày tỏ theo cách thức “
mang tính xây dựng
” để đối phương hiểu
Phản hồi không can thiệp, không đưa ra giải pháp
: để đứa trẻ tự có không gian giải quyết vấn đề
Lắng nghe thụ động: “sự im lặng”
chỉ lắng nghe
và
phản hồi ừ, vậy à
…
không nói gì thêm cả
- tạo cơ hội cho đứa trẻ nói chuyện, trình bày hết vấn đề
Và qua việc trình bày hết được vấn đề và suy nghĩ của mình, đứa trẻ trưởng thành về mặt ý thức,
tự đưa ra cách giao quyết
Lắng nghe chủ động qua giao tiếp lời nói: giữ cho câu chuyện luôn ở đứa trẻ làm trung tâm, làm chủ vấn đề và bé được nói hết.
Người lớn chỉ hỏi xác nhận lại ý mình hiểu đã chính xác chưa
Cha mẹ làm chủ vấn đề:
Kỹ năng đối đầu
Tác động đến đứa trẻ
để trẻ hiểu tự thay đổi
KHÔNG đưa ra Thông điệp giải pháp trực tiếp:
ra lệnh, nhắc nhở, cảnh báo hậu quả đe doạ - chỉ nói về tác động gây ra - đứa trẻ tự đưa ra cách giải quyết
KHÔNG đưa ra Thông điệp làm nhục
: phê bình phán xét chê trách
THÔNG ĐIỆP TÔI hiệu quả
: không có sự chê trách hay nhục mạ đi kèm, đặc biệt là không “gửi đi sẵn một giải pháp”
Cấu trúc:
cách hành xử - cảm giác - tác động
: khi con làm như vậy mẹ lo lắng bởi vì có khả năng nó làm đau con vậy nên mẹ không thể nào tập trung làm việc khác
Các lỗi hay gặp phải
Thông điệp Bạn bị che dấu: bố mẹ cảm thấy con thật là vô tích sự
Đừng nhấn mạnh sự tiêu cực: để cho thông điệp Tôi tích cực thể hiện trước
Thể hiện đúng cảm xúc, tầm quan trọng, tình huống vấn đề
Sự tức giận là cảm xúc đi sau một cảm xúc khác - Hãy nói bộc lộ thể hiện cảm xúc đầu tiên - cảm xúc có trước khi sự tức giận kéo đến sau đó
Những vấn đề đi kèm
Khi trẻ phớt lờ thông điệp lần 1: Đưa ra thông điệp lần 2
"mẹ đang nói với con cảm xúc/cảm giác của mẹ hiện tại. Điều này quan trọng với mẹ. Mẹ không thích con phớt lờ điều đó chút nào
Khi trẻ đặt ngược lại vấn đề nằm ở Cha mẹ: Quay lại kỹ năng lắng nghe
Ứng dụng khác của THÔNG ĐIỆP TÔI
Thay thế lời khen ngợi:
mẹ cảm ơn vì con đã làm điều...giúp cho mẹ
Mẹ thấy vui vì còn đã làm điều gì...
Ngăn chặn 1 số vấn đề:Thông điệp TÔI Phòng Ngừa: Đưa đứa trẻ vào cùng bàn bạc để thống nhất vấn đề cần thực hiện
Mẹ cần hoàn thành... mẹ muốn chúng ta bàn bạc thông nhất
Mẹ muốn chúng ta tìm hiểu xem chúng ta cần làm gì để đi học kịp giờ...-> Đứa trẻ thống nhất/đứa trẻ tự cam kết thực hiện
Tác động đến môi trường
làm cho môi trường phù hợp
1, Làm phong phú môi trường: Trẻ có những sự lựa chọn thú vị hơn TV...
Làm suy giảm môi trường: Đứa trẻ cần môi trường đơn giản ít kích thích khi ngủ
Đơn giản hóa môi trường: Ít đồ chơi để có thể dọn đẹp
Giới hạn không gian sống: Khu vực riêng của trẻ
Môi trường an toàn
Thay thế hoạt động: Cần vẽ - hãy đưa giấy bút
Thông báo trước về những thay đổi: sự vắng mặt của Bố/Mẹ ở 1 thời điểm
Thống nhất với trẻ về kế hoạch:
Thay đổi chính cá nhân cha mẹ
Tự đánh giá - vấn đề của cha mẹ có thực sự cần thiết/dân chủ với con cái
Hãy trở thành nhà tư vấn - còn bản thân đứa trẻ như một khách hàng: tự quyết định lấy
"Chấp nhận những gì tôi không thể thay đổi"
Xin ban can đảm để thay đổi những gì có thể thay đổi, sự bình tĩnh chấp nhận những gì không thể thay đổi và sự khôn ngoan để nhận biết 2 điều đó"
Cả 2: Cha mẹ và đứa trẻ cùng làm chủ vấn đề
Mâu thuẫn gia đình thực sự hữu ích miễn là mâu thuẫn đó được giải quyết thỏa đáng & tích cực
Yếu tố quyết định chất lượng mối quan hệ là cách giải quyết vấn đề, chứ không phải là số lượng mâu thuẫn xảy ra
TỪ BỎ khái niệm thắng thua
Cha mẹ thắng bằng cách áp đặt con trẻ:
Đứa trẻ giận dữ, không hài lòng
Đứa trẻ thiếu động lực giúp đỡ người khác - 'bất hợp tác'
Đứa trẻ mất cơ hội phát triển tính kỷ luật và tự giác
Đứa trẻ thắng bằng cách Cha mẹ nhượng bộ
Cha mẹ không thoải mái
Đứa trẻ học cách điều khiển người khác theo ý bản thân
Từ thực tế các gia đình áp dụng cả 2 cách song song dựa vào cảm tính
Nguyên tắc
Trẻ em MUỐN và CẦN nhận thông tin từ cha mẹ giúp đứa trẻ hiểu được cảm xúc của Cha Mẹ về hành vi của chúng - RỒI để bản thân đứa trẻ có thể tự điều chỉnh những hành vi mà đứa trẻ hiểu là Cha Mẹ không chấp nhận được
Đứa trẻ KHÔNG muốn Cha Mẹ cố gắng đặt giới hạn hay điều chỉnh hành vi đứa trẻ bằng cách sử dụng hay hù họa từ quyền lực Cha Mẹ có.
Trẻ cũng như Người Lớn muốn TỰ giới hạn hành vi của trẻ nếu chúng nhận ra hành vi đó cần được giới hạn hay điều chỉnh
Tất cả những gì Đứa Trẻ cần là chúng sẽ được Cha Mẹ cho biết "Khi nào họ cảm thấy KHÔNG CHẤP NHẬN" đối với một hành vi nào đó.
Phương pháp Win-Win
Áp dụng khi ý thức: Cả 2 Cha Mẹ và Đứa Trẻ sở hữu quyền lực tương đương nhau => Ý thức về sự tôn trọng lẫn nhau
Cha Mẹ yêu cầu đứa trẻ tham gia vào cuộc tìm kiếm giải pháp có thể chấp nhận được bởi cả đôi bên / Áp dụng cho cả mẫu thuẫn giữa những đứa trẻ với nhau - Chỉ là người lèo lái cuộc nói chuyện - để những đứa trẻ tự đưa ra giải pháp
Một hoặc 2 bên đưa ra giải pháp
Cùng đánh giá các giải pháp
Đưa ra quyết định cuối cùng
Mẫu câu: Vậy chúng ta có một vấn đề ở đây: Con thì... Mẹ thì .... Giờ chúng ta cần tìm ra cách mà cả 2 đều thấy hợp lý. Có những đề xuất nào không?
Lợi ích
Mỗi bên đều có động lực thực hiện quyết định
Cơ hội tìm ra giải pháp chất lượng cao
Phát triển kỹ năng tư duy - giải quyết vấn đề của đứa trẻ
Thêm thấu hiểu và yêu thương - Ít sự ép buộc
Loại bỏ nhu cầu quyền lực
Tiếp cận thực chất vấn đề khi Lắng nghe được cả 2 bên
Các vấn đề thường gặp khi thực hành
Bình mới rượu cũ: Quay lại PP áp đặt dù thông qua hình thức một cuộc họp
Tốn thời gian: Good things take time - về sau sẽ không mất thời gian: la rầy, giám sát, - quan trọng hơn cả là hài hòa và xây dựng được mối quan hệ bền vững
Các bước thực hiện:
Bước 1: Nhận biết - định ra rõ các mâu thuẫn của mỗi bên
Bước 2: Nghĩ ra các giải pháp khả thi
Khuyến khích/ để đứa trẻ trình bày
Chỉ cần trình bày - KHÔNG được đánh giá/phát xét/coi nhẹ bất kỳ giải pháp nào - thực hiện việc đó sau
Để tất cả các thành viên đưa ra ý kiến
Bước 3: Đánh giá các giải pháp để lựa chọn
Bước 4: Quyết định giải pháp
Bước 5: Thực hiện quyết định
Bước 6: Theo dõi giám sát kết quả