Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Bamsı Beyrek - Coggle Diagram

- - - - Bamsı Beyrek 15-16 yaşlarındayken hala bir ismi yoktu çünkü o dönemde Oğuzlarda isim doğunca değil, çocuk kan akıtıp baş kesince verilirdi. Bir gün Bamsı Beyrek ismini kazanmak için ava çıktı ancak av yolundayken "casuslanan" yani kaçırılan bir Oğuz Bey'ini gördü ve onları kurtardı.
        
        Kendini bey oğlu değil de yiğit olarak tanıtan Bamsı Beyrek, bir süre Oğuz Kağan'ının yanında konaklamanın ardından yeniden otağına dönmek için yola çıkacakken karşısına Gürcülerden kaçan bir ekip geldi ve onları kurtarması için Bamsı Beyrek'e yalvardı.
        
        Bamsı Beyrek alindeki şarabı bırakıp yola çıkarken "Beni seven yiğitler beni takip etsin!" dedi ve arkasına bir sürü er alıp yola çıktı ve yiğitleri kurtardı ve bunun ardından otağa döndüğünde ismine "bey" anlamına gelen Beyrek eklendi.
      - Bamsı ismi ise Bamsı Beyrek'in Kam Büre Bey'in oğlu olmasından, yaptığı önemli davranışlardan ve son olarak da kahramanlıklarından gelmiştir.
        
        Bamsı isminin anlamı: Bamsı adı kelime anlamı olarak yüksek ulu, ulaşılamazdır.
    - - Bayburt Kalesi'nin beyi Bay Bican Bey'in(Banı Çiçek'in babası) kızı üzerinden verdiği sözü tutmaması üzerine oldukça sinirlenmiş ve Bamsı Beyrek'in otağını basmıştır.
        
        Bu baskın ile beraber Bamsı Beyrek'in sağdıçı şehit oldu. Bununla beraber Bamsı Beyrek ve 39 yiğidi tutsak oldu.
        
        Bunun ardından Bamsı Beyrek'in otağında büyük bir yas başladı.
      - Bamsı Beyrek'in kaçırılması üzerinden 16 yıl geçmişti ki kimse Bamsı'nın ölü ya da diri olduğunu bilmiyordu. O gün Deli Kaçkar Bayındır Han'ın otağına gelip bir duyuru yapmak istedi.
        
        Bunun üstüne Yalancı oğlu Yaltacuk Bayındı Han'a Bamsı Beyrek'in ölü ya da diri haberini vermek için yola çıktı. Ancak planı çok daha haince idi.
        
        Beyrek buna zamanında bir gömlek vermişti. Gitti hemen bu gömleğin üstüne koyun kanı akıttı. Sonra bu gömleği Bayındır Han'ın önüne bırakıp; Beyrek'in öldürüldüğünü söyledi.
        
        Bunun üstüne Bayındır Han ilk başta Yalancı oğlu Yaltacuk'a inanmasa da Banı Çiçek'in de gömleği tanıması ile ona söz düşmedi.
        
        Bunun üstüne Yalancı oğlu Yaltacuk Banı Çiçek ile evlenmeye hazırlanıp daha ilk haftadan küçük düğünü yaptı ve büyük düğünü bekledi.
        
        "Devletli Han'ın, ömrü uzun olsun; Beyrek diri olsa on altı yıldan beri gelirdi. Bir yiğit olsa, diri haberi getirse, çuha altın akça verirdim. Ölü haberini getirene ise kız kardesimi verirdim dedi"
    - - Kam Büre Bey'in adamları Bamsı Beyrek'e bilgi ilettiler. Bunun üstüne sinirlenen Beyrek Bayburt Kalesi'nden kaçıp otağına geldi. Yalancı oğlu Yaltacuk'u düğün günü öldürdü ve sonrasında günün sonunda kendini tanıttı.
        
        Sonrasında Banı Çiçek ile büyük bir düğün yaptılar ve Bamsı Beyrek, otağın lideri oğlu. Kendi adına hutbe okuttu ve sonrasında ölene kadar kendi beyliğini en iyi şekilde yönetti.
  - - - gelişip güzelleşmesi, yaşayış koşullarının uygun bir duruma getirilmesi için üzerinde çalışılmış, bakılıp güzelleştirilmiş olan, bakımlı.
  - - - Bamsı Bey'in ismini alışının ardından, bir geyik sürüsünün peşine takılmış ve gözüne kestirdiği geyiği Banı Çiçek'in otağının önünde geyiği yakalamış ve avını eve götürecekken, av Banı Çiçek'in otağının önünde yapıldığı için Banı Çiçek'in de av üzerinde hakkı olmuştur.
        
        Bunun üzerine hakkını istemesi için adamlarını yollayan Banı Çiçek'in adamları Bamsı Beyrek'i tanımayarak avdan belli bir payda talep etmişlerdir. Bunun üstüne avın tamamını Banı Çiçek'e veren Bamsı Beyrek, orada çeşitli törelerin uygulanması ile beraber Banı Çiçek ile sözlenmiştir.
    - - Bu yüzden bir süre kimse ile konuşmaz oldu ve sadece ağladı. Tırnağı ile yanağını yırttı ve hatta saçlarını yoldu.
  - - - Bu olağanüstü durum ise, Bamsı Beyrek'in Banı Çiçek'e tutulması ile olmuştur.
        
        Bunu duyan Kam Büre Bey, Banı Çiçek'i istemek için Dede Korkut'u göndermeyi uygun görmüştür. Ancak Deli Kaçkar tarafından öldürülmemesi için de yanına bir yedek at vermiştir.
        
        Buna rağmen Deli Kaçkar Dede Korkut'u yakalamış ve onu öldürmeye kalkmıştır. Ancak Deli Kaçkar tam kılıcını kaldırıp indireceği anda Dede Korkut'un duası tutmuş ve Deli Kaçkar'ın eli havada asılmıştır.
  - - - Hiç kısrağa açmamış bin aygır.
      - Hiç koyun görmemiş bin koç
      - Hiç dişi görmemiş bin erkek deve
      - Bin tane kuyruksuz ve kulaksız köpek
      - Son olarak da 1000 adet pire istemiştir.
        
        Dede Korkut diğer 4 şartı kolayca tamamlamasına rağmen 1000 pireyi bir türlü aynı yerde tutamamıştır. Bunu gören Dede Korkut'un aklına fevkalade bir plan gelir.
        
        Dede Korkut zeki bir şekilde Deli Kaçkar'ı 1000 aç pirenin bulunduğu ortama sokmayı başarır ve bu şekilde Deli Kaçkar'a da bir ders vermiş olur.
  - - - Kam Büre Bey'in kurultayda ağlamaya başlamasının sebebi ise Salur Kazan ve oğlu Uruz'u kurultayda yan yana görmesidir. Bu durum da aslında Oğuzlarda çocuğa verilen değeri gösterir.
    - - Bu sayede Bamsı Beyrek'in Bayburt Kalesi'nde tutsak olduğunu öğrendiler.
- - - - Mekan
        
        Otağlar
        
        Otağ isim anlamı olarak kutsal, gösterişli çadır anlamına gelmektedir. Bunun yanında ise kutsal anlamı da vardır. Yani bir beyliğin veya bir kişinin otağı onun kutsalı olmaktadır.
        
        Bamsı Beyrek'i eserin başında ve sonunda çok uzun bir bölümü otağlar arasında geçirmiştir.
        
        Bu Otağlar:
        
        Kam Püre Bey'in Otağı
        
        Kam Püre Bey'in otağı kendi otağları ve doğduğu/geliştiği yer. Bu yüzden bu otağ büyük tasvir edilmiştir. Buradan da buranın karakter gelişimi açısından önemli bir yer tuttuğu anlamına gelir.
        
        Banı Çiçek'in otağı
        
        Banı Çiçek'in Otağı eserde düzgün ve kırmızı tasvir edilmiştir. Kırmızı otağ aşk, romantizm gibi durumları temsil ederken düzgün bir otağ da olması Banı Çiçek'in önemli birisi olduğunu açıkça gözler önüne koymaktadır.
        
        Kurtardığı Oğuz Beyi'nin Otağı
        
        Kurtardığı Oğuz Bey'inin otağı, şenlik alanı gibi tasvir edilmiştir. Bunun sebebi ise Bamsı Beyrek'in kahramanlığının etkisinin aktarılmak istenmesidir.
      - Zaman
        
        Hikayede zaman oldukça belirsizdir. Bunun sonucunda okuyucu ya da daha doğru tabir ile dinleyici tam bir zaman algısına sahip değildir. Bu yüzden bu konuda yapılabilecek tek çıkarım, belirsizliğin kullanımıdır.
      - Kişiler(Kahramanlar)
        
        Kam Büre Bey
        
        Bir Bey babası oğluna nasıl davranmalı onu nasıl sevmeli ve, oğluna karşı yapılan bir saldırıda nasıl davranmalı?
        
        Kam kelimesi dilek, murat, zevk anlamına gelmektedir.
        
        Dede Korkut
        
        Toplumun en bilgesine, en yaşlısına nasıl davranılmalı ve nasıl olmalıdır.
        
        Korkut isminin anlamlarından birisi cin, şeytan gibi hayalî yaratıklar.
        
        Bayındır Han
        
        Ağır başlı bir lidere nasıl davranılmalı ve bir lider nasıl olmalı
        
        Bayındır isminin anlamı: yaşayış koşullarının uygun bir duruma getirilmesi için üzerinde çalışılmış, bakılıp güzelleştirilmiş olan, bakımlı
        
        Bamsı Beyrek
        
        Bir kahraman, bir bey oğlu bey, bir yiğit, töreye göre ne olmalı, ne yapması gerekir ve özellikleri neler olmalıdır?
        
        Bamsı isminin anlamı yüksek ulu, ulaşılamaz, güçlü
        
        Beyrek isminin anlamı Çok nazik, efendi, bey
        
        Banı Çiçek
        
        Bir Türk toplumunda ideal bir kadın nasıl olmalıdır?
        
        Yalancı Oğlu Yaltacuk
        
        Yalan söylemenin çok kötü bir şey olduğu ve yalanın asla cezasız kalmayacağını
        
        Yaltacuk isminin anlamı:İsmiyle müsemma, aldatıcılığı temsil eden karaktersiz
    - - Eser bir halk edebiyatı ve halkı yetiştirmek için yazılan bir eser. Bundan dolayı törelerin ve geleneklerin oldukça iyi bir şekilde aktarılması gerekmekteydi. Bundan dolayı Bamsı Beyrek eserinde pek çok gelenek kullanımı görülmektedir.
        
        Ad verme geleneği
        
        Bir erkeğin; at binip, kılıç kuşanıp, kan akıtıp ve kelle uçurana kadar net bir isminin olmaması ve yaptığı önemli bir durumdan ödül olarak ismini kazanması
        
        Beşik kertmesi
        
        Yeni doğmuş, bir kız ve bir erkeğin, daha bilinçleri bile açık değilken aileleri tarafından sözlendirilmeleri
        
        Kız isteme
        
        Evlenecek olan kızın, erkek tarafı tarafından, ailede otoriteye sahip birisi tarafından istenmesidir.
        
        Kuşanma Geleneği
        
        Erkek çocuğunun 15, kız çocuğunun ise isterse 20 yaşlarına doğru kılıç kuşanması ve ok atmaya başlamasıdır.
        
        Ak sakallı dede geleneği
        
        Toplumun en yaşlı yani en bilge kişisine gösterilen karşılıksız saygıdır.
        
        40 sayısının kutsallığı
        
        40 sayısı kitapta kutsal bir sayı olarak kullanılmıştır. 40 sayısı hem Türk hem de Müslüman kültüründe önemli bir sayıdır.
- - - - Eser içerisinde neredeyse tüm mekan ile ilgili bölümlerde çadırlar kullanılmıştır. Buradan çıkarabildiğimiz üzere, o dönemde Oğuzlar hala yerleşik hayata geçmemişlerdir.
        
        "Kam Gan oğlu Han Bayındır yerinden kalkmıştı. Kara yerin üstüne ak ban evini diktirmişti." sayfa 1
        
        "Sultanım, gördü; gök çayırın ortasına bir kırmızı otağ dikilmiş. "Ya Rab, bu otağ kimin ola?" dedi. Haberi yok ki, alacağı ala gözlü kızın otağıdır!
      - Eser içerisinde Oğuzların ikiye ayrıldığını görüyoruz. Bunlar İç Oğuzlar ve Dış Oğuzlardır. Bu iki tarafın arasında da bir çekişme olduğu görünmektedir.
        
        "Çağırdılar, Beyrek geldi. Banı Çiçek yaşmaklandı, haber sordu: 'Yiğit, gelişin neden?' Beyrek 'İç Oğuz'dan' ...
  - - - Ad verme geleneği gözlemlenmektedir.
        
        Çocuğun aileye itibar kazandırması.
        
        Beşik kertmesi
        
        Kız isteme
        
        Kuşanma geleneği
        
        Ak sakallı dede geleneği
        
        1 more item...
  - - - Türk tarihi için törenin ve dönemin toplumsal yapısının kişileştirilmiş hali olarak görülmektedir, bu nedenle somut varlığındansa temsil ettiği kavramlar ön plana çıkmaktadır.
        
        Toplum içerisinde Korkut Ata'ya saygı duyulmakta, destanlaştırılmakta ve yüceltilmektedir.
        
        Dede Korkut karakterinin unutulmaması, gelecek nesillere hikayeler yoluya tarihi aktarmayı amaçlayan Türk toplumu için önem taşımaktaydı.
    - - Bamsı Beyrek metninde "Dede Korkut" karakteri olağanüstü olayların meydana geldiği kısımlarda karşımıza çıkmaktadır.
        
        Metinde kutsallaştırılmakta ve yarı- efsanevi ögeler barındıran bir figür konumundadır.
        
        Deli Karçar tarafından kovalandığı sırada silah tuttuğu elinin havada asılı kalmasını ister ve dileği kabul olur.
        
        Dede Korkut'un hikayede belirdiği kısımlarda karaktere abartılı özellikler yüklenmekte ve toplum içerisinde saygın bir kişi olduğu bu özellikler aracılığıyla karakteri üstünleştirerek gösterilmektedir.
        
        Deli Karçar'ın kız kardeşini vermek için şart koştuğu koşulları yerine getirirken Dede Korkut Deli Karçar'ı pire dolu bir yere götürür ve kendi tuzağına düşmesini sağlar. Bu metinde Dede Korkut'un bilgeliği vurgulanmaktadır.
- - - - zaman kavramı hikayenin işleyişine etki etmediği için okuyucuya detaylı olarak verilmemektedir.
        
        " Bunun üzerine, aradan bir süre zaman geçti."
        
        "Bay Büre'nin oğlu beş yaşına girdi, beş yaşından onyaşına girdi, on yaşından on beş yaşına girdi."
        
        "Bunun üzerinden on altı yıl geçti."
        
        Hikayede zaman ögesi olaylar kullanılarak da verilmektedir.
        
        "Meğer o gün, kafirlerin kutsal günleriydi."
        
        Zaman ögesi, olaylar arası geçiş yapmak ve anlatımı başlatmak için de kullanılmaktadır.
        
        "Tan attı, gün doğdu"
        
        "Kara yerin üstüne ak ban evini dikmişti. Ala savyan gökyüzüne yükselmişti."