Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Canlıların Ortak Özellikleri - Coggle Diagram
Canlıların Ortak Özellikleri
Hücresel yapı
Hücre; canlının yapısal ve işlevsel olarak temel birimidir. Bakteri, amip ve paramesyum tek hücreli canlılardır. Hayvanlar, çoğu mantarla ve bitkiler ise çok hücrelidir.
Hücreler yapısına göre ikiye ayrılır: -prokaryot -ökaryot
Çekirdeği ve zarlı organelleri bulunmayan canlılara prokaryot canlılar denir
Çekirdeği ve zarlı organelleri bulunan canlılara ise ökaryot denir.
Ribozom zarlı organel olmadığı için hem ökaryot hem prokaryot canlılarda bulunur.
Beslenme
Beslenme, canlıların enerji ihtiyaçlarını karşılaması ve yaşamlarını sürdürebilmeleri için madde almalarına denir.
Canlılar; Kendi besinini üretebilen ve üretemeyen olarak ikiye ayrılırlar.
Kendi besinini kendi üretebilen canlılara ototrof ya da üretici canlılar denir. Bitkiler üretici canlılardır.
Kendi besinini üretemeyen canlılara heterotrof ya da tüketici canlılar denir. Mantarlar ve hayvanlar heteretroftur. Heteretrof canlılar besinlerini üreticiden ya da tüketiciden sağlarlar.
Solunum
Canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için besinlerin parçalanmasıyla elde edilen ATP molekülünden salgılanan enerjiye ihtiyaç duyarlar. ATP molekülündeki enerjinin açığa çıkmasına da solunum denir.
Bütün canlılar hücresel solunum yapar.
solunum üçe ayrılır
oksijenli solunum
oksijensiz solunum
fermantasyon
Metabolizma
Organizmadaki yapım ve yıkım olaylarına denir.
ikiye ayrılır
Basit moleküllerin birleşerek daha karmaşık moleküllerin sentezlendiği yapım tepkimelerine anabolizma denir.
Büyük moleküllerin daha basit bileşiklere yıkıldığı kimyasal tepkimelere katabolizma denir. Solunum ve sindirim katabolik olaylardır.
Boşaltım
Metabolizma olayı sonucu oluşan atıkların hücreden uzaklaştırılması olayına boşaltım denir.
Tek hücreli canlılarda hücre zarı ile olurken çok hücreli canlılarda özelleşmiş yapı ve organlar ile gerçekleşir.
bağırsaklar boşaltım yapmaz ve boşaltım sistemine dahil değildir. dışkılama boşaltım değildir. metabolik atıklar dışkılamayla atılmaz. dışkılamada sadece sindirim atıkları uzaklaştırılır.
Hareket
Canlılar, çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak için hareket ederler. Her canlı hareket eder.
Uyarılara tepki verme
Canlılar yaşadıkları ortamlardaki fiziksel, kimyasal ve biyolojik uyarılara tepki gösterir.
Büyüme ve Gelişme
Çok hücreli canlılarda büyüme ve gelişme, hücre bölünmeleri ile gerçekleşir.
Tek hücreli canlılarda büyüme ise hücrenin kütlece be hacimce artması ile gerçekleşir.
Gelişme, canlıların yaşamları boyu geçirdiği değişikliklerin tümüdür.
Üreme
Canlıların soylarını devam etmeleridir.
Üremek hayati değildir. hareket etmek bile hayatiyken üremeyen bir insan, hayvan, canlı hayatına yaşamına devam edebilir. sadece naslin devam etmesi için gerekli
eşeyli ve eşeysiz üreme olarak ikiye ayrılır.
Uyum
Canlıların bulundueklerı ortamdaki yaşama ihtimallerini arttıran kalıtsal özelliklerin tümüne uyum denir.
Homeostazi
iç denge demektir homeostazi. kan pıhtısı ateş gibi korunması gereken dengelerdendir. aksi taktirde hastalıklar hatta ölümler gerçekleşir.
Çevre şartlarındaki değişikliğe rağmen canlının iç dengesinin korunması demektir
Organizasyon
Tek hücreli canlıların hücre içindeki yapılarının farklı görevler üstlenerek uyumlu çalışması belirli bir organisazyon oluşturur.