Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CHƯƠNG 2: Những mầm mống đầu tiên của KHKT - Coggle Diagram
CHƯƠNG 2: Những mầm mống đầu tiên của KHKT
Tư tưởng kinh tế thời Cổ đại
Tư tưởng kinh tế của Trung Quốc thời Cổ đại
Quản Tử Luận
Ủng hộ sự hài hòa lợi ích và hòa bình giữa các giai cấp.
Ủng hộ sự sở hữu của toàn dân, không ủng hộ chế độ tư hữu tài sản nhiều hơn giữa các giai cấp
Lao động tạo ra của cải vật chất là được coi là nguồn sức mạnh của quốc gia
Cho rằng thị trường là nơi điều tiết tất cả hàng hoá
Phái Khổng học
Mạnh Tử
Đặt Dân lên đầu, Vua ở hàng thứ
Muốn khôi phục lại chế độ sở hữu ruộng dất công xã
Đề nghị phục hồi "chế độ tỉnh điền"
Đòi hạn chế sự chuyên quyền của nhà giàu, điều tiết việc sở hữu ruộng đất
Ủng hộ việc phân chia lao động thành: lao động trí óc & lao động chân tay
Khổng Tử
Trung dung trong mọi việc đấy là Đức
Tư tưởng "đại đạo" dẫn đến việc kiến lập chân lý, hoà bình, hạnh phúc chung, xoá bỏ tính vị kỷ, trộm cướp
Muốn khôi phục quan hệ công xã, không lên án chế độ nô lệ
Phái Pháp Gia
Nghề nông và nghê binh mới là chính đáng; thương mại và thủ công là nguy hiểm đối với Nhà nước
Không chấp nhận việc làm giàu tư nhân; chỉ thừa nhận sự tích luỹ của cải trong quốc khố
Trào lưu tư tưởng kinh tế
gắn chặt với chủ nô và nông dân giàu
Đề cao vai trò Nhà nước
: cần có một Nhà nước mạnh, coi sự yếu của nhán dân là nguồn sức mạnh của NN
Đại biểu:
Thương Ưởng
Ủng hộ xóa bỏ chế độ công xã và thúc đẩy sự phát triển của chế độ chiếm hữu nô lệ ở Trung Quốc.
Ủng hộ chế độ tư hữu ruộng đất, chống lại sở hữu công xã.
Hoàn cảnh ra đời
Về
kinh tế
: LLSX phát triển, phân công lao động xã hội càng rõ nét
Chăn nuôi tách khỏi trồng trọt
Thủ công nghiệp tách khỏi nông nghiệp
Việc trao đổi buôn bán giữa các vùng bắt đầu phát triển
Công xã nguyên thủy có tích lũy sản phẩm dư thừa
Về
hình thái kinh tế XH
: Thời kỳ cổ đại
bắt đầu
khi chế độ
công xã nguyên thủy tan rã, chiếm hữu nô lệ ra đời
và
kết thúc
khi
chế độ phong kiến ra đời
Về
chính trị xã hội
: Chế độ chiếm hữu nô lệ ra đời, NN chủ nô ( NN thống trị đầu tiên trong lsu) ra đời, hình thành giai cấp chủ nô và nô lệ, mâu thuẫn đối kháng về lợi ích.
Về
lịch sử
: Phương Tây: xuất hiện những năm 3000 TCN; Phương Đông: xuất hiện những năm 4000 TCN
Tư tưởng kinh tế của Hy Lạp thời Cổ đại
Tư tưởng của Xenophon
Tiền tệ
: Vàng bạc là tiền, có nhu cầu vô hạn, việc tích trữ được nhiều sẽ trở nên giàu có
Của cải
: Quỹ tiêu dùng cá nhân, phương tiện để có được những bạn hữu chính trị.
Giá trị
: Tính có ích của vật và việc con người biết sử dụng vật đó.
Phân công lao động
: PCLĐ thúc đẩy lưu thông hàng hóa; Giữa PCLĐ và quy mô thị trường có mối liên hệ chặt chẽ; Ở những nơi trao đổi mạnh thì PCLĐ phát triển mạnh; Nâng cao chất lượng của công việc.
Cung – cầu, giá cả hàng hóa
: Giá cả hàng hoá phụ thuộc vào cung-cầu.
Tư tưởng
của Platon
XD
nhà nước lý tưởng
: Triết nhân và quân nhân; Người bình dân tự do; Người nô lệ
Tư tưởng gia của gc chủ nô => ủng hộ chế độ chiếm hữu nô lệ
Trao đổi
: hình thức phân công trong nội bộ 1 thành phố và giữa các thành phố.
Tiền tệ
: chức năng lưu thông, cất trữ,
thước đo giá trị và ký hiệu giá trị
Tư tưởng
Aristoteles
Thấy được sự
ngang bằng trong trao đổi
nhưng không thấy được cơ sở của sự ngang bằng đó.
Sự xuất hiện của tiền tệ
là
do khó khăn trong trao đổi
và quan hệ thị trường ngày càng mở rộng
3 loại thương nghiệp
: H-H, H-T-H, T-H-T'
2 loại kinh doanh
: kinh tế, sản xuất của cải
ĐẶC ĐIỂM
Thừa nhận sự tồn tại của chế độ chiếm hữu nô lệ là hợp lý và bảo vệ nó kiên quyết
Lý tưởng hoá ngành nông nghiệp và nền kinh tế tự nhiên, chống lại việc phát triển công nghiệp, thương nghiệp, kinh tế hàng hoá
Trong lý luận đã có những yếu tố của sự phân tích kinh tế
Cho rằng xã hội phân chia giai cấp là quy luật tự nhiên và hợp lý
Tư tưởng kinh tế thời Trung Cổ
Đặc điểm chủ yếu
Các tư tưởng này được biểu hiện trong các bộ luật, những điều lệ phường hội, pháp chế kinh tế, sắc lệnh, luật lệ của vua => duy trì những quan hệ lâu đời của cđpk
Bảo vệ cho nền kinh tế tự nhiên
, ít chú ý đến những vấn đề kinh tế hàng hóa như giá trị,tiền tệ.
Khoác trên mình cái áo của thần học
song mang nd giai cấp sâu sắc
=> phản ánh lợi ích của vua chúa, địa chủ và những giáo sĩ, thợ thủ công thành thị.
Quan trọng:
Tư tưởng "giá cả công bằng"
Hoàn cảnh ra đời
Về
lịch sử
: TK IV - TK XVI, XVII
Về
phân công lao động
xã hội: Lao động chủ yếu dựa trên
những kỹ thuật thủ công
, nhưng
năng suất lao động tương đối cao hơn trong thời đại chiếm hữu nô lệ
.
Về
hình thái kinh tế xã hôi
: Thời kỳ trung cổ
bắt đầu từ
khi nền
kinh tế lãnh địa, chế độ đại sở hữu ruộng đất của địa chủ với hình thức địa tô hiện vật
ra đời
Một số tư tưởng chủ yếu
Sản xuất hàng hoá
Đưa ra luật lệ thị trường, bảo đảm quyền tư hữu về hàng hoá
Đưa ra tư tưởng giá cả công bằng (quy định dựa vào chi phí lđ để sx hàng hoá
Hướng vào thị trường địa phương, lý tưởng hoá tái sx giản đơn (phản đối mở rộng), chống khuynh hướng TBCN.
Tiền tệ
: công cụ để đo lường và trao đổi của cải
Một số ảo tưởng xã hội thời Trung cổ
TK II-III, Bảo Kinh Ngôn
chứng minh có thể lập 1 chế độ
"vô quân, vô thần"
TK XII, tu sỹ người Ý
phác hoạ bức tranh về quốc gia
không tư hữu tài sản, không có nô dịch con người, không nghèo khổ và chiến tranh
TK XIII, Đặng Mục
xã hội lý tưởng có
hoàng đế là đầy tớ của nhân dân, người lãnh đạo cao nhất các công việc XH
, trợ giúp hoàng đế là
quan lại do dân bầu ra
Bảo vệ nền kinh tế tự nhiên và gc thống trị
GĐ Trung kỳ
Phản ánh sự độc quyền đối với ruộng đất của gc pk, nông nô không có quyền sơ đẳng về kinh tế
GĐ Sơ kỳ Trung cổ
:
Thiên về nông nghiệp và nền kinh tế tự nhiên
Thừa nhận chế độ nô lệ, nông nô và đại sở hữu ruộng đất
=> mang khuynh hướng phong kiến, bênh vực lợi ích của gc quý tộc và quan lại phong kiến
Giá cả công bằng của Saint Augustine
Giá cả công bằng phù hợp với giá cả trung bình, do đó phù hợp với chi phí lao động
Cùng một hàng hoá có thể có giá cả công bằng khác nhau tuỳ theo sự đánh giá của các giai cấp khác nhau
Ông luôn kêu gọi mọi người phải làm việc, tuyên truyền cho khẩu hiệu "Ai không làm thì không ăn" của giáo sỹ Paul