Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาและทารกที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะตั้งครรภ์…

- - - - ความเจริญและความสำเร็จของการใช้เทคโนโลยีช่วยเจริญพันธุ์ทำให้สตรีที่แต่งงานเมื่ออายุมากสามารถมีบุตรตามความต้องการได้
  - - - อัตราการตายของมารดาสูงขึ้น
      - สตรีที่อายุมากมักมีโรคประจำตัวเรื้อรัง
      - เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ในขณะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และหลังคลอด ภาวะแทรกซ้อน ได้แก่
        
        ด้านร่างกาย
        
        ภาวะเบาหวานร่วมกับการตั้งครรภ์
        
        การแท้ง การตั้งครรภ์นอกมดลูก
        
        ภาวะความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์
        
        รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        ภาวะถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
        
        ภาวะน้ำคร่ำน้อย หลอดเลือดดำขอดพอง
        
        ริดสีดวงทวาร การอักเสบของหลอดเลือดดำ
        
        ระยะการคลอดยาวนาน
        
        ความผิดปกติของรก
        
        ตกเลือดในระยะคลอด
        
        ด้านจิตใจ
        
        ปรับตัวต่อการตั้งครรภ์ได้ช้า
        
        Pregnancy support น้อย
        
        สตรีบางคนรู้สึกสับสน
        
        เครียด วิตกกังวล
    - - ทารกตัวโต และคลอดไหล่ยาก
      - ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - การคลอดก่อนกำหนด หรือเกินกำหนด
      - อัตราทุพพลภาะและอัตราตายปริกำเนิดสูง
      - พิการแต่กำเนิดโดยเฉพาะ Down’s syndrome
  - - - ส่งเสริมความก้าวหน้าของการคลอด
      - เฝ้าระวังภาวะการคลอดยาวนาน
    - - ส่งเสริมสัมพันธภาพระหว่างมารดา-ทารกและครอบครัว
      - ป้องกันการตกเลือด
    - - เน้นเรื่องการปฏิบัติตัวขณะตั้งครรภ์
      - การรับประทานอาหารที่ถูกหลัก
      - ส่งเสริมการปรับตัว
      - การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- - - - 3.อายุครรภ์ < 34 สัปดาห์ พิจารณาให้ cortico-steroid prophylaxis ในรายตกเลือดซ้ำและมีอาการซีด ให้ยาเสริมธาตุเหล็กและพิจารณาให้เลือดทดแทน
      - 4.ในรายที่เกิด active bleeding รุนแรง ต้องผ่าตัดคลอดฉุกเฉิน
      - 5.ในรายที่อาการคงที่ให้ดำเนินการตั้งครรภ์ต่อ และพิจารณาผ่าตัดคลอดเมื่ออายุครรภ์ 37 สัปดาห์
  - - - 5.งดอาหารและน้ำทางปาก และให้สารน้ำและ/หรือเลือดทดแทน
      - 6.ประเมินและบันทึกสัญญาณชีพเป็นระยะ
      - 7.ดูแลให้ใส่ผ้าอนามัย สังเกตลักษระและจำนวนเลือดที่ออก
    - - 8.ประเมินและบันทึกการหดรัดตัวของมดลูกเป็นระยะ
      - 9.ประเมินอาการแสดงของช็อกอย่างใกล้ชิด
      - 10.ประเมิน FHS เป็นระยะตามสภาวะของเลือดที่ออก
      - 11.ดูแลช่วยเหลือทารกแรกเกิดทันทีที่พบว่ามีภาวะขาดออกซิเจน
- - - - 2.ระยะตั้งครรภ์
      - รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ควรจะได้รับพลังงานเพิ่มขึ้นประมาณ 300 kcal ดูแลให้ได้รับยาเสริมธาตุเหล็ก
      - ควรหลีกเลี่ยงการทำงานทำ ติดตามสุขภาพทารกเป็นระยะๆ
    - - 3.ระยะคลอด
      - 3.1ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก หากมดลูกหดรัดตัวไม่ดี ให้ยา oxytocin drug
      - 3.2ติดตามภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์ทั้งสองคนด้วยการใช้ continuous external fetal monitoring
  - - - 1.อายุ สตรีที่มีอายุมากมีโอกาสทำให้เกิดการตั้งครรภ์แฝดมากกว่าอายุน้อย
      - 2.เชื้อชาติ พบมากในสตรีชาวผิวดำ เช่น ชาวไนจีเรีย พบน้อยในชาวเอเชีย
      - 3.การถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์
    - - 4.จำนวนของการตั้งครรภ์ พบในการตั้งครรภ์หลัง
      - 5.รูปร่างและภาวะโภชนาการ
      - 6.การรักษาภาวะมีบัตรยาก
      - 7.ยาเม็ดคุมกำเนิด สตรีที่มีการตั้งครรภ์เดือนแรกหลังหยุดรับประทานยามีโอกาสเกิด
  - - - 1.ระยะตั้งครรภ์ เช่น การแท้ง ภาวะโลหิตจาง ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์ เบาหวาน ไม่สุขสบาย
      - 2.ระยะคลอด เช่น ถุงน้ำคร่ำแตกในระยะคลอดทำให้เกิดภาวะสายสะดือพลัดต่ำ มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
      - 3.ระยะหลังคลอด เช่น การตกเลือดหลังคลอด การติดเชื้อหลังคลอด
        4.ผลทางด้านจิตใจ เช่น ความเครียด วิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า
    - - 1.การแท้ง เกิดขึ้นค่อนข้างบ่อยพบได้ทั้งในแฝดที่เกิดจากไข่บเดียวกันหรือคนละใบ
      - 2.ภาวะเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - 3.ทารกพิการแต่กำเนิด
      - 4.ภาวะ twin-twin transfusion syndrome (TTTS) เกิดจากการเชื่อมและถ่ายเทเลือดที่ไม่สมดุลระหว่างทารกทั้งสอง
      - 5.ภาวะทารกเสียชีวิต 1 คน (single intrauterine demise) เกิดจากมีการถ่ายเทเลือดจากทารกที่มีชีวิตไปยัง
        ทารกที่เสียชีวิตอย่างเฉียบพลัน
      - 6.อัตราการเสียชีวิตสูงขึ้น เกิดจากสายสะดือถูกกด ภาวะ TTTS
        และ TRAP sequence
- - - - ระยะคลอด
      - 1.อาจทำให้มีหัวใจวายได้ เนื่องจากมีภาวะ Pulmonary edema
      - 2.การตกเลือด หรือเสียเลือดเท่าคนปกติ
    - - ระยะหลังคลอด
      - 1.ความต้านทานต่อการติดเชื้อลดลง โดยเฉพาะมีโอกาสเกิดการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะ
      - 2.มีการตกเลือดหลังคลอดได้ง่าน เนื่องจากปริมาณเม็ดเลือดแดงในร่างกายน้อย
    - - ระยะตั้งครรภ์
      - 1.มีอาการทางหัวใจ คือ มีปริมาณเลือดที่บีบออกจากหัวใจใน 1 นาทีเพิ่มขึ้น ฟังได้ยืนเสียง Murmur บริเวณขั้วหัวใจ และยอดหัวใจ อาจคลำได้การเต้นผิดปกติของหัวใจ
      - 2.มีโอกาสเกิด Preeclampsia
    - - ผลต่อทารก
      - 1.ทารกคลอดก่อนกำหนด เนื่องจากมารดาต้องสิ้นสุดการตั้งครรภ์ ปัญหาการเจริญเติบโตและพัฒนาการ
      - 2.น้ำหนักทารกแรกเกิดน้อยกว่าปกติ เนื่องจากการนำสารอาหารจากมารดาสู่ทารกได้น้อย
      - 3.อัตราการตายของทารกเพิ่มขึ้น
        
        เนื่องจากคลอดก่อนกำหนด ปอดไม่สมบูรณ์ ตัวเหลือง ติดเชื้อง่าย
        
        4.ทารกมีภาวะโลหิตจาง พิการหรืออาจเสียชีวิตในครรภ์
  - - - ระยะตั้งครรภ์
      - 1.ประเมินสาเหตุ จากการซักประวัติครอบครัว โรคประจำตัว โรคทางพันธุกรรม ประวัติการเสียเลือด การรับประทานอาหาร
      - 2.ส่งเสริมการรับประทานอาหารที่มีคุณค่าครบ 5 หมู่ เน้นอาหารพวกเนื้อ ปลาผักใบเขียว ผลไม้ นม
      - 3.แนะนำวิธีการรับประทานยาบำรุงที่มีธาตุเหล็ก กรดโฟลิคอย่างต่อเนื่อง พักผ่อนให้เพียงพอออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอการดูแลความสะอาดร่างกาย
        
        4.การประเมินสภาพของทารกในครรภ์ด้วยวิธีการนับทารกดิ้น (fetal movement count)
      - 5.ส่งเสริมสุขภาพจิตของสตรีตั้งครรภ์
        
        6.สังเกตอาการผิดปกติที่ต้องรีบมาพบแพทย์ เช่น อ่อนเพลียมากขึ้น เหนื่อยง่าย ใจสั่น ปวดศีรษะ มึนงง เบื่ออาหาร
        
        7.แนะนำให้เห็นถึงความสำคัญของการมาตรวจตามนัด
    - - ระยะเบ่งคลอด
      - 1.ประเมินอาการผิดปกติที่อาจพบได้เช่น อึดอัด หายใจไม่สะดวก
      - 2.จัดให้ผู้คลอดอยู่ในท่านอนหงายชันเข่า ศีรษะสูง เพื่อเพิ่มการไหลเวียนกลับของเลือดสู่หัวใจ
      - 3.ประเมินสภาวะทารกในครรภ์โดยกาฟังเสียงหัวใจของทารกทุก 5 นาที
      - 4.ขณะทำคลอด พยายามให้เนื้อเยื่อฉีกขาดน้อยที่สุด หลังจากทารกและรกคลอดแล้ว ประเมินจำนวนเลือดที่ออกมาจากโพรงมดลูกและแผลฝีเย็บ เย็บซ่อมแซมแผล ประเมินสัญญารชีพช่วงแรกหลังคลอด
    - - ระยะคลอด
      - 1.ดูแลให้ผู้คลอดได้รับความสุขสบาย พักผ่อนอย่างเต็มที่
      - 2.ดูแลให้ได้รับสารน้ำและอาหารอย่างเพียงพอตามแผนการรักษา
      - 3.ประเมินสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง
      - 4.บรรเทาความเจ็บปวดในระยะรคลอด แนะนำวิธีการผ่อนคลายด้วยการหายใจแบบช้าลึก ประมาณ 6-7 ครั้ง/นาที
        5.ประเมินความก้าวหน้าของการคลอด ด้วยการประเมินการหดรัดตัวของมดลูก ประเมินสภาพทารกในครรภ์ ด้วยการฟังเสียงหัวใจทารกทุก 30 นาที หรือทุก 1 ชั่วโมง
    - - ระยะหลังคลอด
      - 1.ดูแลทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกและแผลฝีเย็บให้สะอาด ป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด
      - 2.สังเกตลักษณะและปริมาณเลือดที่ไหลออกจากช่องคลอด แผลฝีเย็บ ป้องกันการตกเลือดหลังคลอด
      - 3.ประเมินสัญญาณชีพ ดูแลให้มีการขับถ่ายปัสสาวะภายใน 4-6 ชั่วโมงหลังคลอด พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
      - 4.แนะนำการคุมกำเนิด โดยเว้นระยะการมีบุตร 2 ปี ไม่ควรใส่ห่วงยางอนามัย เพราะมีโอกาสติดเชื้อได้ง่าย แนะนำการมาตรวจหลังคลอดอีก 4-6 สัปดาห์
  - - - 1.ให้ยารับประทานโดยมีธาตุเหล็กเพื่อรักษาคือ Elemental iron
      - 2.การให้ธาตุเหล็กโดยการฉีด Iron dextran เช่น Inferon
      - 3.การให้เฉพาะเม็ดเลือดแดง (Packed red cells)หรือเลือดทั้งหมด (Whole blood)