การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาและทารกที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และระยะหลังคลอดกรณีศึกษาที่ 2 
การตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก (hydratidiform) 
การพยาบาล
สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม
อาการและอาการแสดง
ความหมาย
ชนิดของการตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก
แผนการรักษาที่ต้องได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง
มาตรวจตามนัด
เตรียมความพร้อมด้านร่างกายและจิตใจ
อธิบายให้ทราบถึงพยาธิสภาพ ภาวะแทรกซ้อน
อธิบายให้เข้าใจถึงความสำคัญของการคุมกำเนิด
ควรมาปรึกษาแพทย์ก่อนตั้งครรภ์
ขนาดของมดลูกโตกว่าอายุครรภ์
อาจมีอาการและอาการแสดงของภาวะ PIH
มีเลือดออกทางช่องคลอด สีสดหรือสีคล้ำ
Ultrasound พบ snow storm appearance
อาจมีการแพ้ท้องอย่างรุนแรง คลื่นไส้ อาเจียน
ระดับฮอร์โมน hCG สูงกว่าการตั้งครรภ์ปกติ
ฟังเสียงการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์ไม่ได้
สาเหตุยังไม่ทราบแน่ชัด แต่พบว่าการตั้งครรภ์ไข่ปลาอุกมีความสัมพันธ์กับเศรษฐานะยากจน ขาดสารอาหาร การตั้งครรภ์อายุ <16 ปี และ อาบุครรภ์ > 40 ปี การกระตุ้นให้ไข่ตกด้วยยา clomiphene
โรคของเนื้อรก (gestational trophoblastic disease) เกิดจากความแปรปรวนทางพันธุกรรมในเนื้อรก ทำให้เนื้อรกเสื่อมสภาพกลายเป็นถุงน้ำเล็กๆ ใสๆ จำนวนมากและขนาดแตกต่างกัน เกาะกันเป็นกลุ่มลักษณะคล้ายพวงองุ่น
ครรภ์ไข่ปลาอุกที่เป็นถุงน้ำทั้งหมด (complete hydratidiform mole)
ครรภ์ปลาอุกเป็นถุงน้ำเพียงบางส่วน (partial hydratidiform mole )
เกิดจากการที่อสุจิผสมกับไข่ที่ไม่มีนิวเคลียสหรือนิวเคลียสการทำงาน
นิวเคลียสของอสุจิเพิ่มโครโมโซมของตนเองขึ้นเป็นสอง
ถุงน้ำเล็กๆใสๆ คล้ายพวงองุ่น
ระดับฮอร์โมน hCG มากกว่าปกติ
พบจำนวนโครโมโซม 69 โครโมโซม
Ultrasound ไม่พบความผิดปกติของ chorionic villi
เกิดจากการผสมกันของไข่กับอสุจิ
ระดับฮอร์โมน hCG ต่ำกว่าผู้ที่เป็น complete mole
ภาวะอาเจียนรุนแรง
(hyperemesis gravidarum)
อาการและอาการแสดง
ผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของสตรีมีครรภ์
การพยาบาล
สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม
งดอาหารและน้ำทางปาก
ดูแลให้ได้รับสารละลายทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
ดูแลให้ได้รับยาแก้อาเจียน
อาการรุนแรงปานกลาง
อาการไม่รุนแรง
อาเจียนน้อยกว่า 5 ครั้งต่อวัน สามารถทำงานได้ตามปกติ
ลักษณะอาเจียนไม่มีน้ำหรือเศษอาหาร
น้ำหนักตัวลดลงเล็กน้อย แต่ไม่มีอาการขาดสารอาหาร
มารดาสามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
อาเจียนติดต่อกันไม่หยุดภายใน 24 ชั่วโมง
อ่อนเพลีย ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
อาเจียนติดต่อกันมากกว่า 5-10 ครั้งต่อวัน
น้ำหนักตัวลด มีอาการขาดสารอาหาร
อาการรุนแรงมาก
ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้
นอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา
อาเจียนทันทีภายหลังรับประทาน
อาเจียนมากกว่า 10 ครั้งต่อวัน
อาเจียนติดต่อกันเกิน 4 สัปดาห์
เกิดการขาดสารอาหารอย่างรุนแรง
ผลต่อสตรี
ผลกระทบต่อร่างกาย
เกิดภาวะขาดสารอาหาร
ภาวะขาดน้ำ
น้ำหนักตัวลดลง
ความไม่สมดุลขงสารน้ำและอิเลคโตรไลต์
ทำให้เกิด hypokalemia
ความไม่สมดุลภาวะกรด-ด่างในร่างกาย
ทำให้เกิด acidosis และ alkalosis
ผลกระทบด้านจิตใจ
เกิดความวิตกกังวล
ภาวะซึมเศร้า
ผลต่อทารก
ทารกตายในครรภ์
พิการ
ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
ปัจจัยด้านทารก
ปัจจัยด้านมารดา
ระดับของฮอร์โมน hCG เพิ่มมากกว่าปกติ
ประวัติการเกิดภาวะ hyperemesis gravidarum
พฤติกรรมการบริโภคอาหารไม่เหมาะสม
มีความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร
ภาวะเครียดทางจิตสังคม
ทารกมีความผิดปกติ เช่น
Trisomy 21
hydrops fetalis
ความหมาย
ภาวะที่สตรีมีครรภ์มีอาการคลื่นไส้ อาเจียนอย่างรุนแรงหรือแพ้ท้องอย่างรุนแรงและต่อเนื่องเป็นระยะเวลายาวนาน
ภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
(pregnancy induced
ปัจจัยส่งเสริม
ประวัติเคยมีภาวะ preeclampsia
ครรภ์แรก (primigravida)
หรือไม่เคยผ่านการคลอดมาก่อน
ประวัติพันธุกรรมในครอบครัวโดยเฉพาะมารดา
ประวัติมีความเจ็บป่วยทางอายุรกรรม เช่น
โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง
อายุ > 40 ปีขึ้นไป หรืออายุ > 18 ปี
ความผิดปกติทางสูติกรรม
ภาวะขาดสารอาหาร
อาการและอาการแสดง
Eclampsia คือ มีอาการซักแบบซักทั้งตัว
(generalized tonic clonic seizure)
เลือดออกในสมอง (cerebral hemorrhage)
Systolic BP z 160 mmHg หรือ Diastolic BP z 110 mmHg
น้ำท่วมปอด (pulmonary edema)
ตาบอดจากพยาธิสภาพของ preeclampsiaในสมอง (cortical blindness)
อาการ
ปวดศีรษะอย่างรุนแรง สายตาพร่ามัว
มีจุดบอดในลานสายตา (scotomata) ซึมลง หรือ หมดสติ
อาการจุกแน่นลิ้นปี่ หรือปวดใต้ชายโครง
ความหมาย
ภาวะ preeclampsia คือกลุ่มอาการ (syndrome) ความดันโลหิตสูงร่วมกับการมีโปรตีนในปัสสาวะในสตรีมีครรภ์ ภาวะนี้หากไม่ได้รับการดูแลรักษาที่ถูกต้องอย่างรวดเร็ว อาจเกิดการซัก เลือด ออกในสมอง และเสียชีวิตได้
การพยาบาล Preeclampsia
ป้องกันการชัก
เฝ้าระวังดูแลอย่างใกล้ชิด
ควบคุมความดันโลหิต
การพยาบาล Eclampsia
ควบคุมภาวะความดันโลหิต
ป้องกันภาวะขาดออกซิเจน
ดูแลทางเดินหายใจ
ป้องกันการสำลัก
ดูแลให้ยาระงับชัก บันทึกปริมาณสารน้ำเข้า-ออก
ประเมินสัญญาณชีพ
การพยาบาล Preeclampsia with severe features
ประเมินอาการนำก่อนการชัก
ประเมินปริมาณสารน้ำที่ได้รับและขับออก
ดูแลให้นอนพักบนเตียงเต็มที่
ประเมินความดันโลหิตทุก 1 ชั่วโมง
ดูแลให้ยาป้องกันการชัก
ผลกระทบต่อสตรีมีครรภ์
ภาวะปอดบวมน้ำ
ภาวะไตวายเฉียบพลัน
ภาวะรกลอกตัวก่อนกำหนด
หัวใจขาดเลือด หัวใจล้มเหลว
ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
ผลกระทบต่อทารก
ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์
ขาดออกซิเจน มีกรดคั่ง
ทารกคลอดก่อนกำหนด
แท้งหรือเสียชีวิตในครรภ์
ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์
(gestational hypertension)
ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง
(chronic/preexisting hypertension)
GA > 20 week
ไม่พบ Albumin
GA < 20 week
ไม่พบ Albumin
ครรภ์เป็นพิษระยะชัก (eclampsia)
ครรภ์เป็นพิษระยะก่อนชัก
(preeclampsia)
GA > 20 week
พบ Albumin
ครรภ์เป็นพิษซ้อนทับกับความดันโลหิตสูงเรื้อรัง
( superimposed preeclampsia on chronic hypertension)
