Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Anticonvulsants Drugs ยาต้านการชัก - Coggle Diagram
Anticonvulsants Drugs
ยาต้านการชัก
Carbamazepine
กลุ่มยารักษาโรค : ลมชัก,ปวดเส้นประสาทใบหน้า,เส้นประสาทที่มีสาเหตุจากเบาหวาน และโรคอารมณ์สองขั้วหรือไบโพลาร์...
ชื่อการค้า : Tegretol
รูปแบบ : Tablets 200 mg.
ผลข้างเคียงที่สำคัญ
• การใช้ยาอาจทำให้ผู้ป่วยมีความคิดหรือพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากรู้สึกว่ามีอาการซึมเศร้า คิดอยากทำร้ายตัวเองหรือฆ่าตัวตาย และควรให้สมาชิกในครอบครัวหรือคนใกล้ตัวเฝ้าระวังเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์และอาการอยู่เสมอ
• การใช้ยาอาจลดทอนประสิทธิภาพการคิดและการกระทำ ดังนั้น ควรเพิ่มความระมัดระวังหรือไม่ควรใช้ยาหากจำเป็นต้องขับขี่ยานพาหนะหรือทำกิจกรรมที่ต้องตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา
• การใช้ยาร่วมกับการดื่มแอลกอฮอล์ อาจเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา
• การใช้ยาอาจทำให้ผิวไวต่อแสงแดดและทำให้ผิวไหม้ได้ง่ายขึ้น ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงการเผชิญแสงแดดจัด ๆ และการอาบแดด รวมถึงควรปกป้องผิวหรือทาครีมกันแดดก่อนออกจากบ้าน
กลไกการออกฤทธิ์ไม่แน่ชัด แต่ยามีฤทธิ์ Block action potential โดยการลดการหลั่งของ Excitatory
การพยาบาล
ให้ผู้ป่วยระวังอุบัติเหตุ เพราะอาจทำให้ง่วง เวียนศรีษะ ตามัว
ให้ผู้ป่วยรับประทานยาพร้อมอาหาร เพื่อลดอาการคลื่นไส้
แนะนำผู้ป่วยว่าถ้าผู้ป่วย มีไข้ เจ็บคอ แผลในปาก จ้ำเลือด ให้รีบปรึกษาแพทย์
ติดตามดูระดับเม็ดเลือดขาว ถ้าลดต่ำกว่า 4000 เซลล์ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร ต้องหยุดยา
Valproate
กลุ่มยารักษาโรค...ลมชัก,ไบโพลาร์(ภาวะMania),ไมเกรน
กลไกการออกฤทธิ์
ปรับสมดุลของสารเคมีในสมองให้อยู่ในระดับปกติ ยานี้อาจอยู่ในรูปของ Sodium และ Semisodium
ผลข้างเคียง **ที่สำคัญ
เลือดออกโดยไม่ทราบสาเหตุ หนาวสั่น หายใจถี่ ดวงตาเคลื่อนไหวเอง (Nystagmus) มือและเท้าบวม หัวใจเต้นผิดจังหวะ เต้นเร็วหรือช้าผิดปกติ มีความรู้สึกหรือพยายามฆ่าตัวตาย ภาวะซึมเศร้า ภาวะตับเป็นพิษ และโรคสมองเสื่อมอย่างรุนแรง หมดสติ เป็นต้น นอกจากนี้ เด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี และผู้ที่มีโรคประจำตัว อย่างโรคเลือด โรคตับอ่อนอักเสบ โรคตับ โรคความผิดปกติของยีนในไมโทคอนเดรีย มีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะตับเป็นพิษได้สูงกว่าคนทั่วไป รวมไปถึงการใช้ยาวาลโปรเอทในระยะยาวอาจส่งผลให้เกิดภาวะขาดคาร์นิทีน (Carnitine Deficiancy)
ข้อบ่งใช้
ปฏิบัติตามรายละเอียดบนใบกำกับยาและคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด หากมีข้อสงสัยควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรเท่านั้น
รับประทานยาในปริมาณที่แพทย์กำหนด ห้ามลดหรือเพิ่มปริมาณยาโดยไม่ปรึกษาแพทย์
ควรรับประทานยานี้พร้อมมื้ออาหาร
ควรดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสมกับช่วงวัย เพราะของเหลวภายในร่างกายมีส่วนช่วยในการทำงานของยา
ยา Valproate ในรูปแบบน้ำ ควรใช้ช้อนหรือแก้วตวงที่ใช้สำหรับตวงยาโดยเฉพาะ
ไม่ควรรับประทานยา Valproate Sodium ในรูปแบบน้ำ ร่วมกับน้ำอัดลม เพราะอาจทำให้ปากและคอระคายเคือง
ควรใช้ยาในเวลาเดียวกันเป็นประจำทุกวัน เพื่อผลการรักษาที่ดีที่สุด
สำหรับผู้ที่มีอาการปวดหัวไมเกรน ยานี้ใช้เพื่อการป้องกันอาการปวดหัวไมเกรนเท่านั้น ไม่สามารถรักษาอาการที่เกิดขึ้นเฉียบพลันได้ ควรปรึกษาแพทย์ถึงวิธีบรรเทาเมื่อมีอาการ
ยา Valproate แบบออกฤทธิ์นาน ไม่ควรบด หัก เคี้ยว หรือนำออกจากแคปซูล
หากลืมใช้ยา ควรรับประทานทันทีที่นึกได้ หากใกล้ถึงเวลาใช้ยามื้อถัดไปสามารถข้ามไปรับประทานยาในมื้อถัดไปได้เลย โดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณยา
เก็บยานี้ไว้ในอุณหภูมิห้อง ให้พ้นจากแสงแดดและความชื้น
การพยาบาล
ให้ผู้ป่วยรับประทานยาพร้อมอาหาร
แนะนำให้ผู้ป่วยระวังอุบัติเหตุเพราะยาอาจทำให้ง่วง
ไม่ควรให้ในหญิงตั้งครรภ์เพราะจะทำให้เกิด Neural tube defect
Phenytoin
กลไกออกฤทธิ์ช่วยยับยั้งหรือชะลอการทำงานที่ผิดปกติของระบบประสาท โดยยาจะมีผลต่อพวกตัวรับส่งกระแสประสาทในสมองที่เป็นสาเหตของอาการชัก (Seizures)
กลุ่มยา : ยาต้านชัก (Anticonvulsant)
สรรพคุณ ป้องกันและควบคุมอาการชัก
รูปแบบของยา : ยารับประทาน ยาฉีดเข้าทางหลอดเลือดหรือกล้ามเนื้อ
ผลข้างเคียง :
ปวดศีรษะ
คลื่นไส้ อาเจียน
ท้องผูก
เวียนศีรษะ
ง่วงซึม
มีปัญหาในการนอนหลับ
รู้สึกวิตกกังวล
การเคลื่อนไหวดวงตาผิดปกติ
ร่างกายเสียการประสานงาน
พูดไม่ชัด
สับสน
กล้ามเนื้อกระตุก
มองเห็นไม่ชัดหรือเห็นภาพซ้อน
เหน็บชาตามมือและเท้า
ใบหน้าเกิดความเปลี่ยนแปลง เช่น ปากบวม เกิดผื่นบริเวณจมูกและแก้ม
ผมขึ้นมากกว่าปกติ
กระหายน้ำหรือปัสสาวะมากกว่าปกติ
เหนื่อยผิดปกติ
เจ็บที่กระดูกและข้อต่อ
กระดูกหักง่าย
การพยาบาล :
ให้ผู้ป่วยระวังอุบัติเหตุจากอาการง่วงนอน มึนซึม
ให้ผู้ป่วยงดดื่มสุราและยาต่างๆที่มีปฏิกิริยาต่อกันควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาตัวอื่น
ให้ผู้ป่วยตรวจฟันและเหงือกเนื่องจากยาอาจมีผลทำให้เหงือกบวม
แนะนำผู้ป่วยว่าไม่ต้องตกใจเพราะยาทำให้สีปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีชมพูหรือแดงคล้ำ
ให้ผู้ป่วยรับประทานยาพร้อมอาหาร เพื่อหลีกเลี่ยงการระคายเคืองกระเพาะอาหาร
ระวังการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำในผู้ป่วยเบาหวาน
Clonazepam
กลไกการออกฤทธิ์ของยา Clonazepam เกี่ยวข้องกับความสามารถในการเพิ่มการทำงานของกาบา (GABA) ในทางคลินิก
ยา Clonazepam ใช้รักษาโรคลมชักเฉพาะที่ (Focal epilepsy) และลมชักทั้งตัว (Generalized seizure)
กลุ่มยารักษาโรค : คลายกังวล (Anxiolytic) และรักษาอาการตื่นตระหนก (Panic attacks)
ชื่อการค้า : ริโวทริล (Rivotril®) , โคลนาริล (Clonaril®) , โพวานิล (Povanil®) , คอนวอลซิล (Convolsil®) , พรีนาร์พริล (Prenarpil®) และ โคลโนพิน (Klonopin®)
รูปแบบและส่วนประกอบของยา Clonazepam
ยาเม็ดรับประทาน (Tablet) มี 3 ขนาด ประกอบด้วยโคลนาซีแพมขนาด 0.5, และ 2 มิลลิกรัม
ข้อบ่งใช้ในการรักษาอาการชักชนิดภาวะชักต่อเนื่อง (Status Epilepticus: SE) แบบฉุกเฉิน
ข้อควรระวังของการใช้ยา Clonazepam
ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยต้อหินมุมปิด
ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะความดันหลอดเลือดปอดสูง หลอดลมอักเสบเรื้อรัง หรือปัญหาปอดอื่นๆ
ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Myasthenia Gravis: MG)
ไม่ใช้ยาในผู้ป่วยที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น (Sleep apnea)
ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยต้อหินมุมเปิด
ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคผีดูดเลือด หรือที่เรียกว่า โรคโพรพีเรีย (Porphyria)
ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยที่มีประวัติเสพติดแอลกอฮอล์ หรือสารเสพติด
ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า หรือมีความคิดฆ่าตัวตาย
ยานี้เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดความคิดฆ่าตัวตาย
ไม่แนะนำให้หยุดยานี้ทันที
ระวังการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไต โรคตับ
ระวังการใช้ยาในสตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา Clonazepam
อาจก่อให้เกิดอาการเซ มึนงง ง่วงซึม มีปัญหาด้านพฤติกรรม การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบนอ่อนแรง
ผลข้างเคียงอันไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง ได้แก่ อาการซึมเศร้า ความคิดฆ่าตัวตาย
การพยาบาล
ประเมินประวัติอาการชัก เช่น ความถี่ ระยะเวลา ความรุนแรง ระดับความรู้สึกตัว และเตรียมเครื่องมือหรืออุปกรณ์ให้พร้อมเพื่อช่วยเหลือ
แนะนำให้รับประทานยาตามแพทย์สั่ง รับประทานอย่างสม่ำเสมอ พบแพทย์ตามนัด ไม่ควรหยุดยาเองแม้จะรู้สึกว่าอาการดีขึ้นแล้วก็ตาม
ช่วยเหลือผู้ป่วยขณะลงจากเตียง หากผู้ป่วยมีอาการมึนงงและเดินลำบาก ผู้ป่วยที่ใช้ยานี้ต้องรับการรักษาเป็นเวลานาน ตรวจดูการทำงานของตับและไตเป็นระยะๆ ประเมินผลการรักษาว่ายานี้ช่วยลดความรุนแรงและความถี่ของการเกิดอาการชักหรือไม่
ยานี้อาจทำให้มึนงง จึงควรระมัดระวังเมื่อทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกล หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เพราะบุหรี่จะลดประสิทธิภาพของยา และควรหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์
หากลืมรับประทานยา ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้ หากใกล้กับเวลารับประทานยาครั้งต่อไป ให้รับประทานยาครั้งต่อไปตามปกติโดยไม่ต้องเพิ่มยาเป็น2เท่า
หากผู้ป่วยกำลังตั้งครรภ์หรืออยู่ในระยะให้นมบุตร ต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ แพทย์อาจพิจารณาให้หยุดยา หากต้องรับการผ่าตัด รวมทั้งผ่าตัดในช่องปากต้องบอกแพทย์ว่ากำลังได้รับยานี้อยู่ และหากผู้ป่วยกำลังได้รับยาต้านฮีสตามีนหรือยารักษาโรคหืด กลุ่มยาแก้ปวด ยาบรรเทาอาการวิตกกังวล และยานอนหลับ ซึ่งเป็นยาที่อาจทำให้อาการง่วงมากขึ้นต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ
Primidone
ชื่อการค้า : Mysolin
ประเภท : ยาพวก Barbiturates
ข้อบ่งใช้ : ลดการชัก และยานอนหลับ
กลไกการออกฤทธิ์ : ลด Monosynaptic และ Polysynaptic ที่ผ่านไปยังCNS
ผลข้างเคียง : มีอาการสับสน ซึม ง่วงหลับ สั่น อาเจียน เกิดภาวะหัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ ความดันโลหิตต่ำ เม็ดเลือดขาวและเกร็ดเลือดต่ำ
การพยาบาล :
1.ติดตามดูระดับของยาในซีรั่ม
แนะนำผู้ป่วยไม่ให้หยุดยาเองเป็นอันขาด ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์
Lamotrigine
ชื่อการค้า : Lamictal
ประเภท : ยาระงับการชัก
ข้อบ่งใช้ : เป็นยาเสริมกับยาต้านโรคลมชักมาตรฐานในเด็กและผู้ใหญ่ที่เป็นโรคลมชักชนิด Partial seizure และ Generalized tonic-clonic seizure โดยเฉพาะโรคลมชักชนิดที่ดื้อต่อยาต้านโรคลมชักเดิม
กลไกการออกฤทธิ์ : ออกฤทธิ์ที่ Voltage-sensitive sodium channel เพื่อทำให้เยื่อหุ้มเซลล์ชนิดเพิ่มฤทธิ์ของทั้งเอนไซม์ Glutamate dehydrogenase และ Glutamic acid decarboxylase ผ่านตัวรับชนิดใหม่มีชื่อว่า Gabapentin receptor ซึ่งมีผลต่อการเพิ่มฤทธิ์เอนไซม์ Glutamate dehydrogenase(GDH) ,Glutamic acid decarboxylase(GAD),Alanine aminotransferase,Aspartate aminotransferase,Branched-chain amino acid aminotransferase(BCAT),Gramma-glutamyl transferase และ GABA transferase(GABA-T) ซึ่งจะมีผลทำให้ GABA ในสมองเพิ่มสูงขึ้น
ผลข้างเคียง : ง่วงนอน น้ำหนักตัวเพิ่ม เดินเซ ขาดสมาธิ วิงเวียน ไม่มีแรง และปวดศีรษะ
การพยาบาล :
แนะนำผู้ป่วยว่าอย่าหยุดยากระทันหัน เนื่องจากการหยุดยาทันทีอาจกระตุ้นให้เกิดอาการชัก
สังเกตุอาการข้างเคียง หากพบรายงานแพทย์ให้ทราบ
แนะนำให้ผู้ป่วยระวังอุบัติเหตุ เพราะยาอาจทำให้ง่วง
Gabapentin
ชื่อการค้า : Gabantin,Gabapentin Sandoz,Gabutin,Neurontin,Neverpentin,Rontin,Vultin
ประเภท : ยาระงับการชัก
ข้อบ่งใช้เป็นยาเสริมกับยาต้านโรคลมชักมาตรฐานในผู้ใหญ่ที่เป็นโรคลมชักชนิด Partial seizure และ Generalized tonic-clonic seizure ชนิดเพิ่มลิสต์ของทั้งเอนไซม์ Glutamate dehydrogenase(GDH) ,Glutamic acid decarboxylase(GAD)
กลไกการออกฤทธิ์ : ออกฤทธิ์ผ่าน receptor ชนิดใหม่มีชื่อว่า Gabapentin receptor ซึ่งมีผลต่อการเพิ่มฤทธิ์เอนไซม์ Glutamate dehydrogenase(GDH) ,Glutamic acid decarboxylase(GAD),Alanine aminotransferase,Aspartate aminotransferase,Branched-chain amino acid aminotransferase(BCAT),Gramma-glutamyl transferase และ GABA transferase(GABA-T) ซึ่งจะมีผลทำให้ GABA ในสมองเพิ่มสูงขึ้น
ผลข้างเคียง : ง่วงนอน น้ำหนักตัวเพิ่ม เดินเซ ขาดสมาธิ วิงเวียน ไม่มีแรง และปวดศีรษะ
การพยาบาล :
แนะนำผู้ป่วยว่าอย่าหยุดยากระทันหัน เนื่องจากการหยุดยาทันทีอาจกระตุ้นให้เกิดอาการชัก
สังเกตุอาการข้างเคียง หากพบรายงานแพทย์ให้ทราบ
แนะนำให้ผู้ป่วยระวังอุบัติเหตุ เพราะยาอาจทำให้ง่วง
Topiramate
ชื่อการค้า : Topamax
ประเภท : ยาระงับการชัก
ข้อบ่งใช้ : เป็นยาเสริมกับยาต้านโรคลมชักมาตรฐานในเด็กและผู้ใหญ่ที่เป็นโรคลมชักชนิด Partial seizure และ Generalized tonic-clonic seizure โดยเฉพาะโรคลมชักชนิดที่ดื้อต่อยาต้านโรคลมชักเดิม
ยับยั้ง State dependent sodium channel และเพิ่มประสิทธิภาพของ GABA receptor และมีผลทำให้ประจุของคอ LINE อ้อยออนไลเข้าสู่เซลล์เพิ่มขึ้นนอกจากนี้ยายยังต้านฤทธิ์ของ Kainate & AMPA (α-amino-3-hydroxy-5 methyl-isoxozole propionate acid)ของ Glutamate receptor ได้
ผลข้างเคียง : เดินเซ ขาดสมาธิ สับสน วิงเวียน ไม่มีแรง และน้ำหนักลด
การพยาบาล :
แนะนำผู้ป่วยว่าอย่าหยุดยากระทันหัน เนื่องจากการหยุดยาทันทีอาจกระตุ้นให้เกิดอาการชัก
สังเกตุอาการข้างเคียง หากพบรายงานแพทย์ให้ทราบ
แนะนำให้ผู้ป่วยระวังอุบัติเหตุ เพราะยาอาจทำให้ง่วง