Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน้าที่ในการชำระหนี้ให้ถูกต้อง - Coggle Diagram

- - - - 1.การทีทรัพย์นั้นจะเป็นวัตถุชำระหนี้ กฎหมายบัญญัติไว้ในมาตรา 195 วรรคสอง 2กรณี
        
        2)ลูกหนี้ได้เลือกกำหนดทรัพย์ แล้วด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้ เช่น มีลูกค้ามาซื้อลูกสุนัขจากฟาร์มเลี้ยงสุนัข เมื่อเจ้าของฟาร์มได้เลือกลูกสุนัขที่ลูกค้าเห็นชอบแล้วตัวนั้นก็เป็นซับอันเป็นวัตถุแห่งหนี้ตั้งแต่เวลานั้น
        
        1)ลูกหนี้ได้กระทำการอันตนจะพึงต้องทำเพื่อส่งมอบทรัพย์สินนั้นทุกประการแล้ว เช่น ลูกค้ามาซื้อข้าวสารสองกระสอบ จากข้าวสารในร้านที่มีมากมายผู้ขายได้จัดการ ขนข้าวสารจำนวน 2 กระสอบขึ้นรถของลูกค้าแล้ว เช่นนี้ข้าวสารจำนวน 2 กระสอบบนรถนั้นก็เป็นทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้
      - 2.กรณีทรัพย์ที่จะต้องส่งมอบได้ระบุไว้เป็นเพียงประเภท
        จะต้องพิจารณาถึงสภาพแห่งนิติกรรมหรือเจตนาของคู่กรณีก่อนว่าสภาพนิติกรรมนั้นจะต้องส่งมอบซับชนิดใด เช่นซื้อข้าวสารเพื่อส่งไปประกวดคุณภาพระดับโลกเช่นนี้ก็ย่อมต้องสงเคราะห์ส่งมอบข้าวชนิดดีเยี่ยม
        แต่แต่เมื่อไม่อาจกำหนดชนิดของซับนั้นได้ตามสภาพของนิติกรรมหรือตามเจตนาของคู่กรณีแล้วกฏหมายจึงกำหนดหน้าที่ว่าลูกหนี้จะต้องส่งมอบซับชนิดปานกลางคือลูกหนี้ไม่มีหน้าที่ที่จะต้องส่งมอบข้าวศาลซื้อดีเยี่ยมให้หรือต้องส่งมอบข้าวคุณภาพต่ำสุดให้ต้องให้ข่าวที่มีคุณภาพปานกลาง
    - - 1.กรณีหนี้เงินและแสดงไว้เป็นเงินต่างประเทศ
        มาตรา 196 บทกฎหมายนี้ให้สิทธิ์แก่ลูกหนี้ที่จะชำระหนี้เป็นเงินต่างประเทศตามที่แสดงไว้ก็ได้หรือจะใช้เป็นเงินไทยก็ได้
      - 2.กรณีเงินตราที่จะพึงส่งใช้เป็นอันยกเลิกไม่ใช้แล้ว
        กฏหมายจึงได้กำหนดทางแก้ไขไว้ในมาตรา 197 เป็เป็นบทบัญญัติที่บังคับแก่ทั้งสองฝ่ายคือทั้งฝ่ายลูกหนี้และฝ่ายเจ้าหนี้ คือกฎหมายให้ถือเสมือนหนึ่งว่ามิได้ระบุไว้ให้ใช้เงินตราชนิดนั้นตัวอย่างเช่น กู้เงินมาเป็นเงินหมาเยอรมัน แต่เมื่อถึงกำหนดชำระหนี้เงินมาคืนมันไม่ใช้แล้วเพราะเปลี่ยนมาใช้เงินยูโรร่วมกันกับภูมิภาคในยุโรปแล้ว ดังนี้ พรุ่งนี้ก็จะชำระหนี้ด้วยเงินมั้งพิมพ์ไม่ได้เจ้าหนี้ก็จะเรียกให้ชำระด้วยเงินมากไม่ได้ด้วยเช่นเดียวกัน ไมิใช่ให้สิทธิ์เฉพาะแก่ลูกหนี้เท่านั้น
  - - - หนี้เป็นหนี้ผสมอาจเป็นหนี้ที่เลือกชำระได้ซึ่งหมายถึง หนี้ที่มีวัตถุหลายอย่างแต่ไม่ต้องทำทุกอย่าง ตัวอย่างเช่นยืมเงินมา 2000 เจ้าของเงินบอกว่าจะนำเงินมาคืนเขา 2000 บาทหรือถ้าสุนัขออกลูกสุนัขหนึ่งตัวมาให้เค้าแทนก็ได้เช่นนี้จะเห็นได้ว่าวัตถุแห่งหนี้มีสองอย่างเราสามารถเลือกทำเพียงอย่างเดียวเท่านั้นไม่ต้องทำทั้งสองอย่างก็ได้ กฎหมายได้กฎหมายได้วางหลักเกณฑ์ในการชำระหนี้ในเรื่องของผู้มีสิทธิ์เลือกวิธีการ และกรณีการชำระหนี้ตกเป็นพ้นวิสัยไว้ในมาตรา 198 ถึง 202 ดังนี้
        
        (1)สิทสิทธิ์ในการเลือก 4กรณี
        1.ถ้ากำหนดไว้ให้ผู้ใดเป็นผู้เลือกอาจเป็นเจ้าหนี้ลูกหนี้บุคคลภายนอก
        2.ถ้าไม่ได้กำหนดไว้ว่าใครเป็นคนเลือกการเลือกตกแก่ลูกหนี้
        3.ถ้ากำหนดให้บุคคลภายนอกเป็นผู้เลือกและไม่หาเรื่องได้สิทธิ์การเลือกตกแก่ฝ่ายลูกหนี้
        4.ถ้ากำหนดให้ลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นฝ่ายเลือกและฝ่ายมีสิทธิ์ไม่เลือกภายในเวลาที่กำหนด สี่จะตกแก่อีกฝ่ายหมายถึงแค่ลูกหนี้และเจ้าหนี้เท่านั้น ไม่หมายถึงบุคคลภายนอก
        
        (2)วิธีการเลือก กฎหมายได้กำหนดวิธีการเลือกไว้โดยแยกเป็น 2 กรณี
        •กรณีฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิ์เลือก
        •กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิ์เลือก
        การเลือกต้องแสดงเจตนาแก่คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่ง แต่บุคคลภายนอกต้องแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้และลูกหนี้ต้องแจ้งความนั้นแก่เจ้าหนี้
        
        (3)ระยะเวลาในการเลือกแบ่งเป็น 2 กรณี
        •มีกำหนดระยะเวลาให้เลือก ถ้าไม่เลือกภายในเวลาที่กำหนดสิทธิการเลือกจะตกไปอยู่แก่อีกฝ่ายหนึ่ง
        •ไม่ได้กำหนดเวลาให้เลือก เมื่อหนี้ถึง กำหนดชำระฝ่ายที่ไม่มีสิทธที่จะเลือกตามกำหนดเวลาพอสมควรแก่เหตุแล้วบอกกล่าวให้ฝ่ายโน้นใช้สิทธิเลือกภายในเวลานั้น
        
        (4)ผลของการเลือกผลของการเลือก ตามมาตรา 199 วรรคสอง การชำระหนี้ได้จะต้องเป็นอย่างไรแล้วท่านให้ถือว่าอย่างนั้นอย่างเดียวเป็นการชำระอีกอันกำหนดให้กระทำมาแต่ต้นมา ส่ส่วนเรื่องนั้นมีผลย้อนหลังไปถึงการตัวนี้ครั้งแรกและถือว่านี่นั้นอย่างเดียวกันกำหนดให้กระทำมาแต่แรก
        
        (5)กรณีการชำระหนี้บางอย่างเป็นพ้นวิสัย
        1.เป็นพ้นวิสัยมาแต่ต้น ตกเป็นโมฆะ จำกัดไว้เพียงงานกรณีอย่างสูงที่ให้พ้นวิสัยเท่านั้น
        2.พ้นวิสัยในภายหลัง หมายถึงพ้นวิสัยภายหลังเกิดและก่อนใช้สิทธิ์เรือแบ่งเป็น 2 กรณี
        •กรณีฝ่ายไม่มีสิทธิ์เลือกไม่ต้องรับผิดชอบ กรณีนี้ท่านให้จำกัดหนี้ไว้แต่เพียงอย่างอื่นที่ไม่พ้นวิสัยเท่านั้น
        •กรณีฝ่ายไม่มีสิทธิ์เลือกต้องรับผิดชอบ คือ กรณีนี้ผู้มีสิทธิ์เลือกก็ไม่ถูกจำกัดไม่ต้องเลือกส่วนที่เป็นวิสัยเท่านั้น แต่ถ้าเค้าเลือกส่วนที่เป็นพ้นวิสัยการชำระหนี้โดยตรงก็ไม่สามารถทำได้ก็ต้องบังคับตามมาตรา 215 คือลูกหนี้ต้องชดใช้ค่าสินใหม่ทดแทน
- - - - เจ้าหนี้ไม่สามารถเรียกชำระหนี้ก่อนกำหนดได้แต่ลูกหนี้สามารถชำระหนี้ก่อนกำหนดได้
    - - 1.กำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฏิทิน 204 ว.2
        
        •เป็นการกำหนดเวลาชำระหนี้โดยแจ้งชัดตามวันแห่งปฏิทิน
        
        •กรณีการกำหนดชำระหนี้ในกรณีต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนชำระหนี้
      - 2.กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน 204 ว.1
        เช่นยืมเงินไปและกำหนดว่าจะใช้คืนเมื่อขายข้าวได้
- - - - 2) หนี้ที่ไม่มีกำหนดชำระหนี้ ตามมาตรา203
        เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ และ ลูกหนี้ก็มีสิทธิชำระหนี้ แต่ถ้าเจ้าหนี้ยังไม่เรียกชำระหนี้ ลูกหนี้ก็ยังไม่มีหน้าที่ต้องชำระก็ได้ และลูกหนี้มีสิทธิจะชำระทันทีตั้งแต่ก่อหนี้ได้ การเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ก็คือการเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้นั่นเองดังนั้น หากไม่มีการเตือนให้ชำระหนี้จากเจ้าหนี้ลูกหนี้ก็ยังไม่ผิดนัด
      - 1)หนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน ตามมาตรา204
        คือหนี้ที่ไม่ได้กำหนดเวลาตามปฏิทินเช่นกำหนดชำระหนี้เมื่อเกี่ยวข้าวเสร็จ กำหนดชำระแล้วกฏหมายจึงได้กำหนดใหเเจ้าหนี้ต้องให้คำเตือนลูกหนี้ก่อนเมื่อลูกหนี้ไม่ชำระตามที่เจ้าหนี้เตือนลูกหนี้จะผิดนัด
        
        การเตือนให้ลูกหนี้ชำระต้องเป็นการเตือนเมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว
        การเตือน เตือนเป็นหนังสือหรือวาจาก็ได้
        
        การเตือนเจ้าหนี้เตือนด้วยตนเองหรือมีตัวแทนไปเตือนก็ได้และต้องเตือนต่อลูกหนี้โดยตรง
        
        ตัวอย่างเช่น นายแดงได้ยืมเงินนายดำได้ตกลงว่าจะชำระเมื่อเกี่ยวข้าวเสร็จเมื่อถึงกำหนดชำระนายแดงก็ยังไม่ชำระหนี้นายดำ ภายหลังนายดำได้ให้คำเตือนแล้ว นายแดงก็ยังไม่ชำระหนี้นายแดงจึงผิดนัด ตามมาตรา204 ว.1
    - - 1)หนี้ที่กำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทิน มาตรา204 ว.2
        
        •หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทิน เช่นกำหนดชำระหนี้ในวันที่ 10 สิงหาคม กำหนดชำระหนี้ในวันสงกรานต์
        
        •ถ้าไม่ชำระหนี้ตามกำหนดก็ตกเป็นผู้ผิดนัดโดยไม่ต้องเตือน
        
        •หนี้ที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้คำนวณนับได้โดยปฏิทิน เช่นแดงเจอดำจึงขอยืมเงินดำ โดยดำบอกว่าถ้าเจอแดงครั้งหน้าเมื่อไหร่ดำจะทวงเงิน และอีก 7วัน หลังจากทวงเงิน แดงค่อยมาชำระหนี้ ดังนั้นเมื่อครบ 7วัน ซึ่งคำนวณนับได้ตามปฏิทิน เช่นนี้ถ้าแดง ไม่นำเงินมาชำระหนี้ก็ถือว่าผิดนัดโดยมิต้องเตือนเลย
      - 2)หนี้ละเมิด
        
        ลูกหนี้ผิดนัดมาตั้งแต่เวลาที่ทำละเมิด กฎหมายเห็นว่าเมื่อการทำละเมิด ทำให้เขาเสียหายก็มีหน้าที่ต้องจ่ายค่าสิน ไหมทดแทนทันทีที่ทำละเมิดจึงถือว่าผิดนัดมาแต่เวลาที่ทำละเมิดทันทีโดยไม่ต้องเตือนแต่อย่างใด
    - - เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง
        เช่นเจ้าหนี้ผิดนัด
      - เหตุเกิดจากบุคคลภายนอก
        เช่น ตกลงกันตกลงกันทำสัญญาซื้อขายที่ดิน โดยตกลงกันว่าจะรังวัดแบ่งแยกที่ดินที่จะซื้อขายแล้วไปโอนให้แก่ผู้ซื้อภายในเวลาที่กำหนดปรากฏว่าลูกหนี้ได้พยายามดำเนินการเพื่อรังวัดแบ่งแยกที่ดินตามสัญญาเต็มความสามารถแล้วแต่มัแต่ยังไม่เสร็จเพราะจำเลยงานที่ดินไม่อาจดำเนินการได้ทันถือว่าลูกหนี้ผิดนัด
      - เกิดจากภัยธรรมชาติ
        เช่นรังวัดแบ่งแยกให้ไม่ทันเพราะน้ำท่วมรังวัดไม่ได้จึงไม่สามารถโอนที่ดินได้ตามกำหนด
  - - - การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดและตกเป็นผู้ผิดนัดในการชำระหนี้ล่าช้าเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้ก็อาจเรียกค่าสินใหม่ทดแทนได้ตามมาตรา 215
        
        • เป็นผลโดยตรงจากการผิดนัด
        
        • เป็นความรับผิดที่เพิ่มขึ้นมาจากการชำระหนี้ปกติ
        
        นอกจากการชำระหนี้ตามปกติแล้ว ยังต้องรับผิดที่เพิ่มขึ้นจากความเสียหาย เช่น จากการสร้างบ้านล่าช้า จึงต้องไปเช่าบ้าน
        
        ตัวอย่างเช่น ทำสัญญารับจ้างสร้างบ้านเขาตกลงว่าจะสร้างเสร็จในหกเดือน แต่สร้างไม่เสร็จล่าช้า ทำให้นายจ้างต้องไปเช่าบ้านทำให้ต้องเสียค่าเช่าบ้านในระหว่างนั้น
    - - การชำระหนี้บางอย่างกำหนดเวลาชำระหนี้ก็เป็นสาระสำคัญถึงขนาดที่หากเลยกำหนดเวลานั้นไป แล้วการชำระหนี้ตกเป็นไร้ประโยชน์แก่เจ้าหนี้
        
        คือการชำระหนี้ แต่เลยกำหนดเวลา แล้วการชำระหนี้นั้นไม่เป็นประโยชน์แก่เจ้าหนี้แล้ว เจ้าหนี้ก็อาจไม่รับชำระหนี้ก็ได้
      - ตัวอย่างเช่น ตกลงเช่าห้องริมแม่น้ำเจ้าพระยาเพื่อดูขบวนเสด็จหากไม่ส่งมอบห้องเช่า ล่าช้าไปจนกระบวนเสด็จผ่านไปหมดแล้ว ก็ย่อมไม่เกิดประโยชน์แก่เจ้าหนี้แล้ว
    - - ความเสียหายในเรื่องนี้เกิดจาก 2 สาเหตุ คือ
        
        1.ความประมาทเลินเล่อ
        
        คือการระมัดระวังตามหน้าที่ของตน ที่ต้องใช้ความระมัดระวังนั่นเอง
        
        ความระมัดระวังกฎหมายกำหนดไว้หลายระดับ ตามมาตรา 659 วรรคแรก คือ ไม่มีบำเหน็จต้องระมัดระวังเท่าที่ตนเองประพฤติในกิจการของตน วรรคสอง คือ มีบำเหน็จ คือระดับของวิญญูชน วรรคสาม คือ ต้องใช้ความระมัดระวังระดับของผู้มีวิชาชีพนั้นเช่น ร้านรับฝากรถ
        
        ระหว่างผิดนัด ถ้าลูกหนี้ใช้ความระมัดระวังเท่าเดิม และเกิดความเสียหายขึ้น ถือว่าลูกหนี้ประมาทเลินเล่อลูกหนี้ต้องรับผิด
        
        ตัวอย่างเช่น นายแดงได้ฝากรถไว้กับนายดำโดยไม่มีค่าฝาก นายดำจึงต้องใช้ความระมัดระวังเหมือนเช่นเคยประพฤติในกิจการของตน เมื่อถึงวันที่ต้องคืนรถ นายดำกับไม่คืนรถเอารถไว้ใช้ นายดำจึงตกเป็นผู้ผิดนัด นายดำจึงต้องใช้ความระมัดระวังเพิ่มขึ้นจากระดับเดิม แต่หากนายดำใช้ความระมัดระวังเท่าเดิมแต่รถเกิดความเสียหาย ถือว่านายดำประมาณเลินเล่อแล้ว
        
        2.เกิดจากอุบัติเหตุ
        
        คือเกิดขึ้นมาจากการกระทำของคนเท่านั้น ไม่รวมถึงภัยธรรมชาติ
        เรียกกัน Act of god ลูกหนี้ต้องรับผิดเฉพาะเมื่อการชำระหนี้กลายเป็น
        พ้นวิสัยเกิดจากต้นเหตุจากการกระทำของคน
        
        เว้นแต่ความเสียหายนั้นถึงแม้ว่าตนจะได้ชำระหนี้ทันเวลาที่กำหนดก็คงจะต้องเกิดมีอยู่นั่นเอง เป็นข้ออ้างให้ไม่ต้องรับผิด
        
        ตัวอย่างเช่น แดง ฝากรถดำโดยไม่มีค่าฝากโดยกำหนดวันคืนรถคือวันที่ 30 ธันวาคมเมื่อถึงกำหนดแดงไม่คืนรถวันรุ่งขึ้น ได้มีถังแก๊ซจากบ้านข้างเคียงระเบิดและได้ลามไหม้ไปโดนรถของนายแดงที่จอดอยู่ในบ้านนายดำและ ได้ลามไปถึงบ้านนายแดง เช่นนี้ดำสามารถพิสูจน์ได้ว่า แม้จะคืนรถตามกำหนด รถก็คงอยู่ที่บ้านนายแดง แล้วก็ถูกไฟไหม้ไปด้วยนั่นเอง นายดำจึงไม่ต้องรับผิด ตามมาตรา 217
        
        ตัวอย่างเช่น นายแดงและฝากรถไว้กับนายดำ พอถึงวันคืนรถนายดำไม่ได้นำไปคืนแต่จอดไว้ในรั้วบ้าน นายแดงจึงตกเป็นผู้ผิดนัด ระหว่างนั้นมีรถบรรทุกวิ่งมาลื่นน้ำมันพุ่งชนเข้ามาในรั้วบ้านไปโดน รถของนายแดงเสียหายใช้ไม่ได้เหตุการณ์ดังกล่าวเป็นอุบัติเหตุที่เกิดระหว่างผิดนัด ลูกหนี้จึงต้องรับผิด