Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน้าที่ในการชำระหนี้, :, ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 216 บัญญัติว่า…

- - - - วัตถุแห่งหนี้
        
        ความหมายของวัตถุแห่งหนี้
        
        ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพานิชย์มาตรา 194 บัญญัติว่า ด้วยอำนาจแห่งมูลหนี้ เจ้าหนี้ย่อมมี สิทธิจะเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้ อนึ่งการชำระ ด้วยงดเว้นการอันใดอันหนึ่งก็ย่อมมีได้
        เขียนถึง
        
        เป็นสิ่งที่เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระแกเจ้าหนี้ตามมูลหนี้นั้นซึ่งมีอยู๋สามประการ
        
        หนี้กระทำการ
        
        หมายถึง การกระทำที่ลูกหนี้ จะต้องกระทําเพื่อชาระหนี้ ให้แก่เจ้าหนี้ ซึ่งมีได้ทั้งหนี้ที่ ลูกหนี้ต้องกระทำด้วยตนเอง หรือหนี้ที่ลูกหนี้ไม่ต้อง กระทําด้วยตนเอง
        ตัวอย่าง เช่น นายชิดรับจ้างทำความสะอาดห้องน้ำให้แก่นายไบร์ท นายชิดจึงเป็นลูกหนี้ทำความสะอาดห้องน้ำให้แก่นายไบร์ท
        
        หนี้งดเว้นกระทำการ
        
        หมายถึง หนี้ที่ลูกหนี้มีความผูกพันไม่ว่าจะกระทำ การอย่างใดอย่างหนึ่ง ตามที่ตกลงกันไว้ตาม มาตรา 213 วรรคสาม โดยหนึ่งเว้นกระทำการ ต้องมีสภาพเป็นหนี้ที่บังคับไม่ใช่หน้าที่ทั่วไปซึ่ง อาจ กฎหมาย ความสงบ เรียบร้อย หรือเป็นการพ้นวิสัยได้ด้วยเช่นกัน
        คุณส่ง
        
        ตัวอย่างเช่น ธนกรทำสัญญากับชิษณุพงศ์ว่าจะไม่เปิดร้านซ่อม รถแข่งกับชิษณุพงศ์ เพราะชิษณุพงศ์เคยสอนธนกร ในการซ่อมรถ ดังนั้นธนกรเป็นลูกหนี้ มีหน้า ที่ต้องไม่เปิดร้านซ่อมรถแข่งขันกับชิษณุพงศ์
        
        หนี้ส่งมอบทรัพย์
        
        หมายถึง หนี้ที่ลูกหนี้จะต้องส่งมอบทรัพย์สิน อย่างใดอย่างหนึ่งให้แก่เจ้าหนี้ ซึ่งอาจจะ เป็นการโอนกรรมสิทธิ์หรือส่งมอบการครอบ ครองทรัพย์สินนั้น โดยทรัพย์สินทั่วไปที่จะส่ง มอบเป็นได้ทั้งสังหาริมทรัพย์และ อสังหาริมทรัพย์ เช่น รถ บ้าน ที่ดิน
        
        ตัวอย่าง
        
        1 more item...
  - - - สิทธิที่จะเลือกทำการอย่างใดนั้น โดยปกติจะ ตกอยู่กับฝ่ายลูกหนี้แต่คู่กรณีอาจตกลงให้ เจ้าหนี้หรือบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิ์เลือก ก็ได้
        
        หลักเกณฑ์ของวัตถุแห่งหนี้ซึ่งเลือกได้
        
        กรณีกรณีที่จะต้องถือว่าเป็นเรื่องวัตถุแห่งหนี้ซึ่ง เลือกได้ได้ที่จะต้องบังคับตามมาตรา 198 ถึง 202 นั้นจะต้องประกอบด้วยหลักเกณฑ์ 2 ประการ คือ หนี้นั้นมีการกระทำเพื่อชำระหนี้หลายอย่าง ลูกหนี้ต้องกระทำเพียงการใดการหนึ่งแต่อย่าง เดียว
        
        ผู้มีสิทธิเลือก
        
        มื่อเป็นกรณีวัตถุแห่งหนี้ซึ่งเลือกได้แล้ว มาตรา 198 ให้ สิทธิแก่ลูกหนี้เป็นผู้เลือก เพราะลูกหนี้เป็นฝ่ายเสียหายใน มูลหนี้เว้นแต่จะตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่น โดยตกลงให้เจ้า หนี้เป็นผู้เลือกซึ่งจะต้องเกิดจากการตกลงมิใช่เป็นการ แสดงเจตนาฝ่ายเดียว หรืออาจตกลงให้บุคคลภายนอก เป็นผู้เลือกก็ได้
        เขียนถึง
        
        กำหนดเวลาในการเลือก
        
        ถ้ากำหนดระยะเวลาไว้ว่าต้องเลือกภายในระยะ เวลาใดฝ่ายที่มีสิทธิเลือกก็ต้องเลือกภายใน เวลานั้น ตามมาตรา 200 วรรคหนึ่ง กำหนด ระยะเวลาเรื่องนี้ อาจจะกำหนดให้เลือกหลังจาก หนี้ถึงกำหนดแล้ว หรือในวันที่หนี้ถึงกำหนดก็ได้
        
        ผลของการเลือก
        
        เมื่อเลือกแล้วการเลือกนั้นย่อมมีผลผูกพัน ให้ถือว่าอย่างนั้น อย่างเดียวเป็นการชำระหนี้อันกำหนดให้กระทำแต่ต้นมา ลูกหนี้ต้องชำระหนี้ด้วยอย่างที่เลือกนั้นเป็นที่แน่นอนและจะ เปลี่ยนแปลงไม่ได้เว้นแต่จะมีการตกลงกันเป็นอย่างอื่น ตามมาตรา 199 วรรคสอง
        
        วิธีการเลือก
        
        มาตรา 198 กำหนดวิธีการเลือก ในกรณีที่ลูกหนี้หรือเจ้า หนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือกว่าต้องทำโดยการ แสดงเจตนา แก่คู่ กรณีอีกฝ่าย ถ้าลูกหนี้มีสิทธิเลือกลูกหนี้ต้องแสดงเจตนา ไปยังเจ้าหนี้ แต่ถ้าตกลงให้เจ้าหนี้เป็นผู้เลือกเจ้าหนี้ก็ต้อง แสดงเจตนาไปยังลูกหนี้ ส่วนกรณีที่บุคคลภายนอกเป็นผู้ เลือก บุคคลภายนอกต้องแสดงเจตนาไปยังลูกหนี้แล้วลูก หนี้แจ้งความต่อไปยังเจ้าหนี้ตามมาตรา 201 วรรคหนึ่ง
        
        การเป็นการพ้อนวิสัยของวัตถุแห่งหนี้บางอย่างที่เลือก
        
        ต้องเป็นเรื่องที่การชำระหนี้มีหลายอย่างและบาง อย่างตกเป็นผลวิสัย มิใช่วัตถุแห่งหนี้ที่มีหลาย อย่างให้เลือกได้นั้นตกเป็นพ้นวิสัยไปเสียทั้งหมด เพราะถ้าตกเป็นผลวิสัยไปเสียทั้งหมดก็ไม่เหลือ อะไรที่จะเลือกอีก ตามมาตรา 202
        
        ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 198 บัญญัติว่า ถ้าการอันมีกําหนดพึงกระทําเพื่อชาระหนี้มี หลายอย่างแต่จะต้องกระทำเพียงการใดการหนึ่งแต่ อย่างเดียวไซร้ ท่านว่าสิทธิ์ที่จะเลือกทำการอย่างใด นั้นตกอยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้เว้นแต่จะได้ตกลงกันกำหนดไว้ เป็นอย่างอื่น
        
        ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 199 บัญญัติว่า การเลือกนั้น ท่านให้ทำด้วยการแสดงเจตนา แก่คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่ง การชาระหนี้ได้เลือกทําเป็นอย่างใดแล้ว ท่าน ให้ถือว่าอย่างนั้นอย่างเดียวเป็นการชำระหนี้อัน กาหนดให้กระทําแต่ต้นมา
        
        ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 200 บัญญัติว่า ถ้าจะต้องเลือกภายในระยะเวลาอันมีกำหนด และฝ่ายที่มีสิทธิจะเลือกมิได้เลือกภายในระยะเวลานั้น ไซร้ ท่านว่าสิทธิที่จะเลือกนั้นย่อมตกไปอยู่แก่อีกฝ่าย หนึ่ง ถ้ามิได้กำหนดระยะเวลาให้เลือกไซร้ เมื่อหนี้ ถึงกำหนดชำระ ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิจะเลือกอาจกำหนด เวลาอันพอสมควรแก่เหตุ แล้วบอกกล่าวให้ฝ่ายโน้น ใช้สิทธิเลือกภายในเวลาอันนั้น
        
        ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 201 บัญญัติว่า ถ้าบุคคลภายนอกจะพึงเป็นผู้เลือก ท่านให้ กระทำด้วยแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้ และลูกหนี้จะต้องแจ้ง ความนั้นแก่เจ้าหนี้ ถ้าบุคคลภายนอกนั้นไม่อาจจะเลือกได้ก็ดี หรือไม่เต็มใจจะเลือกก็ดี ท่านว่าสิทธิที่จะเลือกตกไป อยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้
        
        ประมวลกฎหมายแพ่งและพานิชย์ มาตรา 202 บัญญัติ ว่า ถ้าการอันจะพึงต้องทำเพื่อชำระหนี้นั้นมี หลายอย่างแต่อย่างใดอย่างหนึ่งตกเป็นอันพ้นวิสัยจะ ทำได้มาแต่ต้นก็ดี หรือกลายเป็นพ้นวิสัยในภายหลัง ก็ดี ท่านให้จำกัดหนี้นั้นไว้เพียงการชำระหนี้อย่างอื่น ที่ไม่พ้นวิสัย อนึ่ง การจำกัดอันนี้ย่อมไม่เกิดมีขึ้น หากว่าการชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะ พฤติการณ์อันใดอันหนึ่งซึ่งฝ่ายที่ไม่มีสิทธิจะเลือกนั้น ต้องรับผิดชอบ
  - - - มาตรา 195 วรรคหนึ่ง เมื่อทรัพย์ซึ่งเป็นวัตถุแห่งหนี้ นั้นได้ระบุไว้แต่เพียงเป็นประเภท และถ้าตามสภาพ แห่งนิติกรรม หรือตามเจตนาของคู่กรณีไม่อาจจะ กำหนดได้ว่าซับนั้นจะพึงเป็นชนิดอย่างไรไซร้ท่านว่า ลูกหนี้จะต้องส่งมอบทรัพย์ชนิดปานกลาง
        เขียนถึง
      - วัตถุแห่งทรัพย์เฉพาะสิ่ง
        
        ทรัพย์ทั่วไปจะเป็นทรัพย์เแพาะสิ่งได้ต้องโยวิธีการมาตรา 195 วรรคสอง
        
        มาตรา 195 วรรคสอง ถ้าลูกหนี้ได้กระทำการ อันตนจะพึงต้องทำเพื่อส่งมอบทรัพย์สิ่งนั้นทุก ประการแล้วก็ดี หรือถ้าลูกหนี้ได้เลือกกำหนด ทรัพย์ที่จะส่งมอบแล้วด้วยความยินยอมของ เจ้าหนี้ก็ดี ท่านว่าซับนั้นจึงเป็นวัตถุแห่งหนี้ จําเดิมแต่เวลานั้นไป
        
        วิธีปฏิบัติของลูกหนี้ที่จะทำให้ทรัพย์ทั่วไปกลายเป็นทรัพย์เฉพาะสิ่งไว้ 2 วิธี ลูกลูกหนี้ได้กระทำการอันตนจะพึงต้องทำเพื่อส่งมอบทรัพย์สิ่งนั้นทุก ประการแล้ว ลูกหนี้ได้เลือกกำหนดทรัพย์ที่จะส่งมอบด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้
      - ถ้าวัตถุแห่งหนี้เป็นการส่งมอบทรัพย์สิน ก็ย่อม จะต้องมีตัวทรัพย์สินซึ่งเป็นวัตุแห่งหนี้ด้วย
    - - วัตถุประสงค์แห่งนิติกรรม
        
        เป็นการตกลงหรือผูกนิติสัมพันธ์ระหว่างบุคคลฝ่ายเดียวหรือสองฝ่ายเพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโอนสงวน หรือระงับสิทธิ ซึ่งเป็นสาเหตุการเป็นหนี้มากที่สุดในปัจจุบัน
        
        เช่น สัญญาซื้อขาย แลกเปลี่ยน เช่าทรัพย์ เช่าซื้อ
        
        นิติกรรมสองฝ่าย
        
        นิติกรรมสอง ฝ่าย
        
        เป็นสัญญาที่ก่อให้เกิดหนี้อาจจะเป็น สัญญาไม่มีชื่อหรือเป็นสัญญาที่มีชื่อ ตามเอกเทศสัญญาในประมวล ฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 3 ที่ได้ ซึ่งอาจเป็นสัญญาต่างตอบแทน
        
        เช่น สัญญาซื้อขายที่ก่อให้เกิดหนี้ทา ฝ่ายผู้ซื้อและหนี้ทางฝ่ายผู้ขายตอบแท กัน หรือสัญญายืมที่ก่อให้เกิดหนี้ทาง ฝ่ายผู้ยืมเท่านั้น
        
        นิติกรรมฝ่ายเดียว
        
        เป็นค่าเสนอซึ่งเป็นนิติกรรมฝ่ายเดียวที่ก่อให้เกิด หนีผูกพันผู้เสนอได้ แต่ประกาศเรียกประกวด ราคาสินค้า อขายสินค้า หรือรับจ้างทําการ ก่อสร้างให้แก่ทางราชการหรือเอกชน ศาลฎีกา ถือว่าไม่ใช่ค่าเสนอ เป็นเพียงค่าเชื้อเชิญ
        
        นิติกรรมฝ่ายเดียวที่ก่อให้เกิดหนี้ได้ เช่น คำมั่นจะให้รางวัลตามมาตรา 312 เมื่อมี คนถูกรางวัลตามนั้นก็มีสิทธิหรือหน้าที่ ผูกพันกันตามกฎหมายลักษณะหนี้ได้
        เขียนถึง
        
        มาตรา 149 นิติกรรม หมายความว่า การ ใดๆ อันทำลงโดยชอบด้วยกฎหมายและ ด้วยใจสมัคร มุ่งโดยตรงต่อการผูกนิติ สัมพันธ์ขึ้นระหว่างบุคคล เพื่อจะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่ง
        เขียนถึง
- - - - คามมาตรา 203 วรรคแรกกล่าวว่าเวลาอันพึ่งชำระหนี้นั้นไม่ได้
        กำหนดลงไว้ เจ้าหนี้มีสิทธิ์เรียกชำระหนี้ได้โยพลันและฝ่ายลูกหนี้ย่อมจะ
        ชำระหนี้ได้โยพลันเช่นกัน ตัวอย่างเช่น การตกลงชำระหนี้สิ้นสุดการทำออ้ย
    - - ถ้ากรณีเป็นที่สงสัยมาตรา 203วรรคสอง ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเจ้าหนี้
        จะเรียกให้ชำระหนี้ก่อนถึงเวลานั้นหาได้ไม่ แต่ฝ่ายลูกหนี้จะชำระหนี้กอ่น
        กำหนดนั้นได้กรณีดังกล่าวต้องมีความสงสัยว่าเวลานั้นกำหนดขึ้นมาเพื่อประโยชน์ของฝ่ายใดถ้ากำหนดเพื่อประโยชน์ของเจ้าหนี้โดยไม่มีข้อที่ต้องสงสัยลูกหนี้ก็จะชำระหนี้โดยไม่มีข้อที่ต้องสงสัยลูกหนี้จะชำระหนี้ก่อนเวลานั้นมิได้
        
        หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระไว้แน่นอน และถ้า เวลานั้นเป็นประโยชน์แก่ลูกหนี้ เจ้าหนี้ย่อม จะเรียกให้ลูกหนี้ชำระก่อนถึงเวลากำหนดนั้น ไม่ได้ โดยการกำหนดเวลาชำระอาจจะตกลง กำหนดเวลาไว้โดยชัดแจ้ง หรือมีกำหนด เวลาโดยพฤติการณ์เป็นปริยายก็ได้
        :
        
        ถ้าพ้นกําหนดเวลานั้นแล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ แต่ เจ้าหนี้มิได้ทักท้วง แสดงว่ามิได้ถือเอากำหนด เวลานั้นเป็น สาระสําคัญ ทำให้กลายเป็นหนี้ไม่มี กําหนดเวลาชาระ นับตั้งแต่นั้นไป แต่หนี้ที่กำหนด เป็นงวด แม้เจ้าหนี้จะยอมรับชำระหนี้ไม่ตรงตาม กําหนดของแต่ละงวดก็ตาม ก็ยังคงถือว่าเป็นหนี้ที่ มีกำหนดเวลาชำระตามงวดที่ไม่ถึงกำหนดนั้นอยู่ มิใช่เป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระ
        
        ตัวอย่างเช่น กําหนดเวลาชำระหนี้ภาษีอากรแต่ละ ประเภทตามที่บัญญัติไว้ในประมวลรัษฎากร
- - - - ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 204 บัญญัติว่า ถ้าหนี้ถึงกำหนดชำระแล้วและภายหลังแต่เจ้า หนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้ว ลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ไซร้ ลูกหนี้ได้ชื่อว่าผิดนัดเพราะเขาเตือนแล้ว ถ้าได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทิน และลูกหนี้มิได้ชำระหนี้ตามกำหนดไซร้ ท่านว่าลูกหนี้ตก เป็นผู้ผิดนัด โดยมิพักต้องเตือนเลย วิธีเดียวกันนี้ท่านให้ ใช้บังคับแก่กรณีที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระ หนี้ซึ่งได้กำหนดเวลาลงไว้อาจคำนวณนับได้โดยปฏิทิน นับแต่วันที่ได้บอกกล่าว
        เขียนถึง
      - 1.ลูกหนี้ผิดนัดเพราะเจ้าหนี้ได้เตือนแล้ว
        
        ตามมาตรา 204 วรรคหนึ่ง กล่าวว่าถ้าหนี้ถึงกำหนด ชำระแล้ว และภายหลังจากนั้นเจ้าหนี้ได้เตือนแล้วลูก หนี้ยังไม่ชำระหนี้ ลูกหนี้ก็ได้ชื่อว่าเป็นผู้ผิดนัดเพราะ เขาเตือนแล้ว ความสำคัญอยู่ที่คำว่า เพราะเขาเตือน แล้วอันเป็นการกระทำให้ประจักษ์ว่าลูกหนี้ตกอยู่ใน ภาวะเป็นผู้ผิดนัด ถ้าไม่ชำระหนี้ตามที่เขาเตือนนั้น
        
        2.ลูกหนี้ผิดนัดโดยเจ้าหนี้ไม่เตือน
        
        กรณีผิดนัด โดยไม่ต้องเตือนตามมาตรา 204 วรรคสอง ลูกหนี้ตกเป็นผู้ผิดนัดทันทีเมื่อไม่ชำระหนี้ แม้ภายหลังจากนั้นจะ ชำระหนี้ให้เจ้าหนี้ก็หาพ้นจากการเป็นผู้ผิดนัดไม่ เมื่อลูกหนี้ตก เป็นผู้ผิดนัดโดยไม่ต้องเตือน แม้จะมีการเตือนและลูกหนี้ไม่ชำระ หนี้ภายในกำาหนดที่เตือน ลูกหนี้ก็หาพ้นจากการเป็นผู้ผิดนัดมา ตั้งแต่ต้นไม่ ดังนั้น เมื่อไม่ต้องเตือน การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ ภายในกำหนดตามวันปฏิทินลูกหนี้ตกเป็นผู้ผิดนัดแล้ว ลูกหนี้จึง ไม่มีโอกาสแก้ตัวให้พ้นจากการเป็นผู้ผิดนัดด้วยการชำระหนี้ให้ แก่เจ้าหนี้อย่างกรณีที่ต้องเตือนตามมาตรา 204 วรรคหนึ่ง
        
        การที่ลูกหนี้ผิดนัดโดยเจ้าหนี้ไม่เตือนตามมาครา 204 วรรคสอง แบ่งออกเป็น 2กรณี
        
        หนี้ที่มีกำหนดชำระหนี้ตามวันแห่งปฎิทิน
        
        หนี้ที่มีการกำหนดตามข้อนี้จะต้องมีกำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฎิทินมิใช่กำหนดตามหน่วยอย่างอื่น
        
        หนี้ที่กำหนดชำระหนี้โดยคำนวนตามปฎิทินนับจากวันบอกกล่าว
        
        เป็นกรณีที่คู่กรณีไม่ประสงค์ที่จะกําหนดเวลาชาระ หนี้ตามวันแห่งปฏิทิน จึงได้ตกลงกันให้มีการบอก กล่าวกำหนดเวลาชำระหนี้ที่ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้ ไว้ล่วงหน้า โดยคํานวณตามปฏิทินนับจากวันบอก กล่าว เท่ากับให้เวลาลูกหนี้เตรียมการชำระหนี้ไว้ ช่วงเวลาหนึ่ง โดยอาจตกลงกันไว้ว่าจะต้องให้เวลา เป็นจํานวนที่แน่นอนหรือไม่แน่นอนก็ได้ บ กรณีนี้ส่วนใหญ่เป็นหนี้ในอนาคตอันเกิดจากการ ใช้บริการหรือสินค้าเชื่อ เช่น ทำสัญญาเช่า อินเตอร์เน็ต โทรศัพท์ โดยกําหนดเวลาชาระหนี้ คำนวณตามปฏิทินวันที่บอกกล่าวมิใช่นับจากวัน
        
        3.ลูกหนี้มูลละเมิดนัดตั้งแต่เวลาที่ทำละเมิด
        
        การที่ลูกหนี้ทำผิดนัดตามข้อหนึ่งและข้อสองนั้นเป็นมูลหนี้ที่เกิดจากหนี้อื่นๆที่ไม่ใช่มูลหนี้ระเมิด สำหรับหนี้ละเมิดนั้นตามมาตรา206 บัญญัติไว้ต่างหากว่า ในกรณีหนี้อันเกิดแต่มูลละเมิด ลูกหนี้ได้เชื่อว่าผิดนัดมาแต่เวลาที่ทำละเมิด เป็นการผิดนัดทันทีโดยไม่ต้องเตือน
    - - ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 205 บัญญัติว่า ตราบใดในการชำระหนี้นั้นยังมิได้กระทำลง เพราะพฤติการณ์อันใดอันหนึ่งซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิด ชอบ ตราบนั้นยังหาว่าลูกหนี้ได้ชื่อว่าผิดนัดไม่
        
        ตามบทบัญญัติดังกล่าว ถ้ามีพฤติการณ์ซึ่งลูกหนี้ไม่ ต้องรับผิดชอบที่ทำให้ลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้ ย่อมไม่ถือว่าลูกหนี้ตกอยู่ในฐานะเป็นผู้ผิดนัด แต่ ลูกหนี้ก็ยังไม่พ้นจากความผูกพันที่จะต้องชำระหนี้ ตามมูลหนี้นั้นอยู่นั่นเอง กรณีนี้เจ้าหนี้ก็ต้องให้เวลา พอสมควรที่จะให้ลูกหนี้ชำระหนี้ต่อไป
    - - 1.ลูกหนี้ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนเจ้าหนี้
        
        การที่ลูกหนี้ผิดนัด ถ้าลูกหนี้ชำระหนี้แก่เจ้าหนี้ภายหลังจากนั้น ย่อมเป็นการชำระหนี้ล่าช้า ถือว่าเป็นการชำระหนี้ไม่ต้องตาม ความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ ลูกหนี้จะต้องรับผิดชอบค่า สินไหมทดแทนให้แก่เจ้าหนี้ตามมาตรา 215
        
        2.เจ้าหนี้บอกปัดไม่รับชำระหนี้ได้
        
        เมื่อลูกหนี้ยังไม่ได้ชำระหนี้ให้เจ้าหนี้ก็ยังมีหนี้ผูกพันกัน อยู่ลูกหนี้จึงต้องชำระหนี้นั้นต่อไป หรือลูกหนี้ต้องการให้ ตนเองหลุดพ้นจากหนี้ก็ต้องทำการชำระหนี้เพื่อให้หนี้ ระงับ เมื่อลูกหนี้ขอปฏิบัติการชำระหนี้เจ้าหนี้จะไม่ชำระ หนี้ได้หรือไม่ ต้องบังคับตามมาตรา 216
        
        ตามมาตรา 216 การที่ลูกหนี้ผิดนัด ไม่ใช่เป็นเหตุที่จะทำให้ เจ้าหนี้บอกปัดไม่ชำระหนี้ได้เสมอไป เนื่องจากลูกหนี้ชำระหนี้ ล่าช้าเจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้ได้ก็ต่อเมื่อไม่เป็น ประโยชน์ที่จะรับชำระหนี้ แต่ถ้ายังเป็นประโยชน์อยู่ก็ต้องรับไว้ แล้วเรียกค่าเสียหายอันเกิดจากการชำระหนี้ล่าช้า
        
        การไร้ประโยชน์ตามมาตรา 216 เป็นเหตุที่เจ้าหนียกขึ้นอ้างเพื่อปฏิเสธไม่ ชำระหนี้ได้เมื่อปฏิเสธได้ก็เท่ากับลูกหนี้ไม่ชำระหนี้เลย ซึ่งกรณีดังกล่าวแตก ต่างกับกรณีตามมาตรา 388 ในข้อที่ว่า เมื่อถึงกำหนดเวลาแล้วลูกหนี้ไม่ ชำระหนี้และตามสัญญาการชำระหนี้นั้นต้องเป็นผลสําเร็จเฉพาะภายใน กําหนดเวลา เท่ากับเวลาเป็นสำคัญ เจ้าหนี้จึงมีอิทธิพลบอกเลิกสัญญาได้ ทันที แต่ถ้าเวลาไม่เป็นสาระสำคัญก็ยังเป็นสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ตามมาตรา 387 โดยต้องบอกกล่าวล่วงหน้าให้เวลาลูกหนี้ชำระหนี้เสียก่อน ถ้าลูกหนี้ไม่ ช่าระหนี้ภายในเวลาดังกล่าว จึงจะบอกเลิกสัญญาได้ ถ้ามีสิทธิเลิกสัญญา และเจ้าหนี้บอกเลิกสัญญาแล้วก็ไม่มีหนี้ผูกพันกันต่อไป หากลูกหนี้ยังขืนขอ ชาระหนี้เจ้าหนี้ก็ปฏิเสธไม่ชำระหนี้ได้ โดยไม่ต้องนํามาตรา 216 มา พิจารณาว่าการชาระหนี้ล่าช้ายังเป็นประโยชน์หรือไม่
        
        3.ลูกหนี้ต้องรับผิดชอบเพิ่มขึ้น
        
        ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 217 บัญญัติว่า ลูกหนี้จะต้องรับผิดชอบในความเสียหายบรรดาที่เกิดแต่ความ ประมาทเลินเล่อในระหว่างเวลาที่ตนผิดนัด ทั้งจะต้องรับผิดชอบในการที่การ ชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัย เพราะอุบัติเหตุอันเกิดขึ้นในระหว่างเวลาที่ผิดนัด นั้นด้วย เว้นแต่ความเสียหายนั้นถึงแม้ว่าตนจะได้ชำระหนี้ทันเวลา าหนดก็ คงต้องเกิดมีอยู่ดี
        เขียนถึง
        
        บทบัญญัติดังกล่าวต่อเนื่องกับมาตรา 216 ที่เป็น กรณีที่ลูกหนี้ผิดนัด โดยเมื่อลูกหนี้ผิดนัดแล้ว ใน ระหว่างผิดนัดดังกล่าวถ้ามีความเสียหายเกิดขึ้น อีกลูกหนี้จะต้องรับผิดชอบใน 2 กรณี
        
        1.ลูกหนี้กระทำการโดยประมาทเลินเล่อให้เจ้าหนี้ได้รับความเสียหาย ลูกหนี้ก็ต้องรับผิด
        
        2.การชำระหนี้กลายเป็นวิสัยที่เกิดขึ้นในระหว่างหิดนัด
        
        2 more items...
        
        4.หนี้เงินต้องเสียดอกเบี้ย
        
        เป็นความรับผิดชอบของลูกหนี้ในดอกเบี้ยอันเนื่องมาจากการผิดนัดซึ่ง เป็นค่าสินไหมทดแทน มิใช่ดอกเบี้ยตามปกติที่เป็นผลประโยชน์อันควรได้ ของเจ้าของหนี้ที่มิได้เกิดจากการผิดนัด ซึ่งไม่อยู่ในบังคับมาตรา 224 แต่ ถ้าดอกเบี้ยที่เป็นผลประโยชน์ตกเป็นโมฆะด้วยเหตุใดก็ตามก็ยังมีสิทธิได้ ดอกเบี้ยภายหลังจากที่ลูกหนี้ตกเป็นผู้ผิดนัดตามมาตรา 224
        
        ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 224 บัญญัติว่า หนี้เงินนั้น ให้คิดดอกเบี้ย ในระหว่างเวลา ผิดนัด ในอัตรา หนดตามมาตรา 7 บวกด้วยอัตรา เพิ่มร้อยละสองต่อปี ถ้าเจ้าหนี้อาจจะเรียกดอกเบี้ยได้ สูงกว่านั้นโดยอาศัยเหตุอย่างอื่นอันชอบด้วยกฎหมาย ก็ให้คงส่งดอกเบี้ยต่อไปตามนั้น ห้ามมิให้คิดดอกเบี้ยซ้อนดอกเบี้ยในระหว่าง ผิดนัด การพิสูจน์ค่าเสียหายอย่างอื่นนอกจากนั้น ให้พิสูจน์ได้