Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 1 หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram
บทที่ 1 หน้าที่ในการชำระหนี้
1.1 หน้าที่ชำระหนี้ให้ถูกต้อง
1) วัตถุแห่งหนี้
(1) หนี้กระทำการ
เป็นหนี้ที่ลูกหนี้จำต้องกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างให้แก่เจ้าหนี้ โดยพิจารณาจากมูลแห่งหนี้
(2) หนี้งดเว้นกระทำการ
การที่ลูกหนี้ไม่ต้องกระทำการใดๆเลย ก็ถือว่าเป็นการชำระหนี้ซึ่ง
สิทธิเรียกร้องของเจ้าหนี้คือเรียกร้องให้ลูกหนี้งดเว้นการกระทำ
(3) หนี้ส่งมอบทรัพย์สิน
ลูกหนี้มีหน้าที่ในการที่ต้องส่งมอบทรัพย์ให้แก่เจ้าหนี้และโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินดังกล่าวไปด้วย
แต่ในบางกรณีอาจมีแต่เพียงการส่งมอบทรัพย์สินเท่านั้น
วิธีการส่งมอบทรัพย์ การส่งมอบทรัพย์ขึ้นอยู่กับสภาพของทรัพย์นั้น ดูมาตรา 462
การโอนกรรมสิทธิ์ส่งมอบทรัพย์สินนั้นจะต้องมีทรัพย์ที่จะส่งมอบซึ่งเป็นวัตถุในการชำระหนี้ ถ้าไม่มีทรัพย์สินนั้นอยู่ก็ไม่มีวัตถุแห่งหนี้ที่จะบังคับให้ชำระหนี้โดยเฉพาะเจาะจงได้ ถือว่าสภาพแห่งหนี้ไม่เปิดช่องตามมาตรา 213 วรรคหนึ่ง ต้องบังคับให้ชำระค่าสินไหมทดแทนตามมาตรา 213 วรรคสี่ประกอบมาตรา 215 ซึ่งเป็นการไม่ชำระหนี้ให้ต้องตามประสงค์แห่งมูลหนี้
2) วัตถุแห่งหนี้กับวัตถุประสงค์แห่งนิติกรรม
3) ทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้
(1) ทรัพย์สินทั่วไป
ตามสภาพแห่งนิติกรรม
ตามเจตนาของคู่กรณี
(2) ทรัพย์ที่เป็นเงินตรา
หนี้เงินได้ระบุไว้ชัดแจ้งว่าให้ใช้ด้วยเงินตราชนิดใด
หนี้เงินแสดงไว้เป็นเงินตราต่างประเทศ
หนี้เงินที่เป็นเงินตราชนิดที่เลิกไม่ใช้แล้ว
4) กรณีวัตถุแห่งหนี้ซึ่งเลือกที่จะชำระได้
หนี้นั้นมีการกระทำเพื่อชำระหนี้หลายอย่างและลูกหนี้ต้องกระทำการใดการหนึ่งเพียงอย่างเดียว
(1) ผู้เลือก
โดยปกติแล้วสิทธิในการเลือกตกอยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้ เว้นแต่จะตกลงกันเป็นอย่างอื่น ม.198
ถ้าลูกหนี้ไม่เลือกภายในกำหนดเวลาสิทธิในการเลือกตกแก่ฝ่ายเจ้าหนี้ ม.200
หากตกลงให้บุคคลภายนอกเป็นผู้เลือกแล้วบุคคลภายนอกไม่เลือก สิทธิในการเลือกตกอยู่แก่ลูกหนี้ ม.201 ว.2
(2) วิธีการเลือก
กรณีลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้เลือก ให้แสดงเจตนาแก่คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่ง ม.199 ว.1
กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้เลือก ให้แสดงเจตนาแก่ลูกหนี้และลูกหนี้จะต้องแจ้งความนั้นแก่เจ้าหนี้ ม.201 ว.2
(3) กำหนดเวลาที่ต้องเลือก
กรณีมีกำหนดระยะเวลาให้เลือก หากฝ่ายที่มีสิทธิเลือกเป็นเจ้าหนี้หรือลูกหนี้ เมื่อครบกำหนดเวลาแล้วไม่เลือกสิทธิในการเลือกตกแก่อีกฝ่าย ม.200 แต่ถ้าบุคคลภายนอกเป็นผู้เลือก เมื่อครบกำหนดเวลาแล้วไม่เลือกสิทธิในการเลือกตกแก่ลูกหนี้ ม.201
กรณีไม่มีกำหนดระยะเวลาให้เลือก หากฝ่ายที่มีสิทธิเลือกเป็นเจ้าหนี้หรือลูกหนี้ ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเลือกต้องเตือนก่อน ถ้าเตือนแล้วฝ่ายที่มีสิทธิเลือกยังไม่เลือกสิทธิในการเลือกตกแก่อีกฝ่าย ม.200 ว.2 แต่ถ้าบุคคลภายนอกเป็นผู้เลือกแล้วไม่ยอมเลือกหรือไม่เต็มใจเลือก ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเลือก(ลูกหนี้/เจ้าหนี้)ต้องเตือนก่อน ถ้าเตือนแล้วยังไม่เลือกสิทธิในการเลือกตกแก่ลูกหนี้ ม.201 ว.2
(4) ผลของการเลือก
ให้ถือว่าการชำระหนี้ที่ได้เลือกนั้นเป็นการชำระหนี้ที่ได้กำหนดให้ทำมาตั้งแต่ต้น ม.199 ว.2
1.2 กำหนดเวลาชำระหนี้
1) หนี้ที่มิได้กำหนดเวลาชำระหนี้ ม.203 ว.1
เจ้าหนี้เรียกให้ชำระหนี้ได้โดยพลัน
ลูกหนี้ชำระหนี้ได้โดยพลัน
2) หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ ม.203 ว.2
(1) กำหนดเวลาชำระหนี้แต่เป็นที่สงสัย
เจ้าหนี้เรียกให้ชำระหนี้ก่อนถึงเวลานั้นไม่ได้
ลูกหนี้จะชำระหนี้ก่อนถึงกำหนดนั้นก็ได้
(2) กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ไม่เป็นที่สงสัย
1.3 การผิดนัดไม่ชำระหนี้
1) ลูกหนี้ผิดนัด
(1) ลูกหนี้ผิดนัดโดยต้องตักเตือนก่อน ม.204 ว.1
หนี้ถึงกำหนดชำระแล้วและเจ้าหนี้ได้เตือนแล้วแต่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้
(2) ลูกหนี้ผิดนัดโดยเจ้าหนี้ไม่ตักเตือน ม.204 ว.2
หนี้ทีมีกำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฏิทิน
หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้โดยคำนวนตามปฏิทินนับแต่วันบอกกล่าว
(3) กำหนดชำระหนี้กับการผิดนัด
(4) กรณีที่ไม่ถือว่าลูกหนี้ผิดนัด ม.205
กรณีนี้ไม่ถือว่าลูกหนี้ผิดนัดเท่านั้น แต่ยังมีหน้าชำระหนี้อยู่ ลูกหนี้ไม่หลุดพ้นจากการชำระหนี้
พฤตการณซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบกฎหมายไม่ได้จำกัดว่าเป็นพฤติการณ์อะไร อาจเป็นเหตุสุดวิสัยหรือเหตุอื่นใดก็ได้
พฤติการณ์ซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบอาจเป็นสาเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้ก็ได้
พฤติการณ์ซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบอาจเป็นสาเหตุที่เกิดจากบุคคลภายนอกก็ได้
2) ผลของการผิดนัดของลูกหนี้
(1) ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดแต่การผิดนัด ม.215
ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ให้ถูกต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้
การไม่ชำระหนี้ดังกล่าวก่อให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าหนี้
(2) เจ้าหนี้อาจไม่รับชำระหนี้ ม.216
กรณีที่กำหนดเวลาชำระหนี้ไม่เป็นสาระสำคัญ
กรณีที่กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญ
(3) ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดระหว่างผิดนัดเพิ่มขึ้น ม.217
เนื่องจากระหว่างผิดนัด
ความเสียหายเกิดแต่ความประมาทเลินเล่อ
การชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัย เพราะอุบัติเหตุ
เว้นแต่ แม้ชำระหนี้ทันเวลาความเสียหายก็ยังต้องเกิดอยู่