Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การประเมินอันตรายจากการสัมผัสสารเคมี ในโรงงานอุตสาหกรรม - Coggle Diagram
การประเมินอันตรายจากการสัมผัสสารเคมี
ในโรงงานอุตสาหกรรม
การประเมินความเสี่ยง
ต่อสุขภาพ
สิ่งคุกคาม (Hazard)
สถานการณ์ สารเคมี หรือสิ่งใดๆ ที่มีศักยภาพก่อให้เกิดการบาดเจ็บ การเจ็บป่วย หรือผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน
ความเสี่ยง (Risk)
ความเป็นไปได้ที่จะเกิดอันตรายต่อร่างกาย
หรือเกิดผลกระทบต่อสุขภาพ
จากการสัมผัสกับสิ่งคุกคามต่าง
โอกาสที่สิ่งคุกคามจะทาให้เกิดอันตราย
ความรุนแรงของอันตรายที่เกิดขึ้น
สิ่งคุกคามสุขภาพอนามัย
(Health Hazard)
ด้านกายภาพ
อุณหภูมิที่สูงหรือต่ำเกินไป
แสงสว่างที่มากหรือน้อยเกินไป
ความดันบรรยากาศ เสียงดัง การสั่นสะเทือน รังสี
ด้านเคมี
ขี้เถ้า (ash) ละอองไอ (mist)
ฝุ่น (dust) ก๊าซ (gases)
ตัวทำละลาย (solvents)
ไอควัน (fume) ควัน (smoke) เขม่า (soot)
ไอระเหย (vapor)
ด้านชีวภาพ
เชื้อไวรัส (virus) เช่น โรคแอนแทรกซ์
เชื้อรา (parasite) เช่น โรคปอดชาวนา
แบคทีเรีย (bacteria) เช่น วัณโรค
ด้านกายจิตวิทยาสังคม
สภาวะแวดล้อมการทำงาน
งานที่หนักเกินไป
บทบาทแต่ละบุคคลในหน่วย ความรับผิดชอบในงาน
ท่าทางการทำงาน การเคลื่อนไหวที่ซ้ำซาก
สัมพันธภาพระหว่างบุคคล ความก้าวหน้าในตำแหน่งงาน
วิธีการประเมิน
ผลกระทบต่อสุขภาพ
การประเมินผลกระทบเชิงปริมาณ
(Quantitative Health Risk Assessment)
การประเมินขนาดสัมผัสกับการตอบสนอง
Dose - Response Evaluation
การหาความสัมพันธ์ระหว่างขนาดของการสัมผัส
กับโอกาสของการเกิดผลเสียด้านสุขภาพ
เพื่อนาไปสู่การหาค่ามาตรฐานที่ปลอดภัยในมนุษย์เพื่อให้ได้ค่าอ้างอิง โดยทำการทดลองในสัตว์ทดลอง
เป็นขั้นตอนการหาความสัมพันธ์ระหว่างปริมาณ
การได้รับสัมผัสและความรุนแรงของความเป็นพิษ
(Dose-response relationship)
ปริมาณสาร (Dose) หมายถึง ปริมาณของสารเคมีที่เข้าสู่ร่างกาย
การตอบสนอง (Response) หมายถึง ปฏิกิริยาของร่างกายหรือการแสดงออกของร่างกายที่ตอบสนองออกมาหลังจากได้รับการกระตุ้นจากสารเคมี
Dose-response curve
เป็นแบบจาลอง (Model) รูปแบบหนึ่ง ที่นักพิษวิทยาพยายามจะใช้ในการทานายลักษณะการเกิดพิษของสารพิษส่วนใหญ่
ขนาดสารพิษที่มีปริมาณต่ากว่าจุด Threshold คือ ระดับที่จะได้รับแล้ว ไม่มีใครเกิดพิษขึ้นเลยอยู่ (Safety zone)
และขนาดสารพิษที่มีปริมาณสูงกว่าจุด Threshold คือ ขนาดสารเคมีที่ทาให้มีผู้ได้รับผลกระทบ
แบบจำลองนี้ไม่ใช้กับกรณีพิเศษ เช่น การก่อมะเร็ง และ การแพ้
Threshold ของสารเคมี
ขนาดสิ่งคุกคามระดับต่าจะก่อให้เกิดการทาลายของเซลล์ไม่มากนักซึ่งสิ่งมีชีวิตชนิดนั้นทดแทน/ซ่อมแซมได้
แต่ถ้าระดับสิ่งคุกคามมีมากขึ้นและมีการทาลายเซลล์จนเกินขีดความสามารถทดแทนตัวเองได้อาการก็จะเริ่มปรากฏให้เห็น
การประเมินการสัมผัส
Exposure Assessment
ความเสี่ยงต่อการเกิดผลกระทบต่อสุขภาพ
จะไม่เกิดขึ้น
ถ้าไม่มีการรับสัมผัสกับสารเคมี
และความรุนแรง
ขึ้นกับปริมาณของสารที่ได้รับ
การประเมินการรับสัมผัสต้องคำนึงถึง
๏ วิถีทางการเข้าสู่ร่างกายของปัจจัยเสี่ยง (Route)
๏ ตัวกลางที่นาพาปัจจัยเสี่ยง (Media)
๏ ความเข้มข้นของปัจจัยเสี่ยงที่เข้าสู่ร่างกาย (Intensity)
๏ ความถี่ของการได้รับปัจจัยเสี่ยง (Frequency)
๏ ระยะเวลาที่ได้รับปัจจัยเสี่ยง (Duration)
๏ ตารางเวลาของการได้รับปัจจัยเสี่ยง (Schedule)
๏ ลักษณะกลุ่มประชากรที่ได้รับสัมผัส (Exposed population and its size):
เป็นขั้นตอนในการประเมินถึงปริมาณ
การรับสัมผัสสารเคมีเข้าสู่ร่างกาย
การหายใจ
ซึมผ่านทางผิวหนัง
การรับประทาน
การระบุบ่งชี้อันตราย /สิ่งคุกคาม
Hazard Identification
เป็นการรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อสรุปว่าสารเคมี
ข้อมูลจากการศึกษาในมนุษย์
การศึกษาทางระบาดวิทยา
ข้อมูลจากการศึกษาในสัตว์ทดลอง การศึกษาความเป็นพิษ
: แบบเฉียบพลัน กึ่งเรื้อรัง และเรื้อรัง
ข้อมูลจากการศึกษาอื่นๆ
การศึกษาในหลอดทดลองในเซลล์
เพื่อบ่งชี้ว่าสารเคมีนั้นๆ มีความเป็นพิษมากน้อยเพียงใดและมีผลต่อสุขภาพมนุษย์หรือไม่
การอธิบายลักษณะความเสี่ยง
Risk Characterization
ความเสี่ยงจากสารเคมีชนิดที่ไม่ใช่สารก่อมะเร็ง
(Non-carcinogen)
HQ < 1 หรือ Exposure < RfD
หมายถึงปริมาณปัจจัยเสี่ยงที่ร่างกายได้รับนั้นไม่มากพอที่จะก่อให้เกิดผลข้างเคียงต่อร่างกาย อยู่ในระดับที่ยอมรับได้
HQ > 1 หรือ Exposure > RfD
หมายถึง ปริมาณปัจจัยเสี่ยงที่ร่างกายได้รับนั้น เกินค่ามาตรฐาน หรืออยู่ในระดับที่ไม่ปลอดภัยต่อสุขภาพ อยู่ในระดับที่ยอมรับไม่ได้
การคานวณค่าความเสี่ยงในรูป Cancer risk
Cancer risk มีค่าอยู่ในช่วง 1 ถึง 100 คนต่อประชากร 1 ล้านคน หมายถึงความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งจากการได้รับสารเคมี/มลพิษในระยะยาว อยู่ในระดับที่ยอมรับได้
Cancer risk มีค่ามากกว่า มากกว่า 100 คนต่อประชากร 1 ล้านคน หมายถึงมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดมะเร็งจากการได้รับสารเคมี/มลพิษในระยะยาว
Cancer risk มีค่า น้อยกว่า 1 คนต่อประชากร 1 ล้านคน หมายถึง แทบไม่มีความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งจากการได้รับสารเคมี/มลพิษในระยะยาว
การประเมินผลกระทบเชิงคุณภาพ
(Qualitative Health Risk Assessment)
การระบุว่าเป็นสิ่งคุกคามต่อสุขภาพ
การศึกษาผลกระทบ
การประเมินการสัมผัส
การระบุลักษณะเฉพาะความเสี่ยง
ความถี่ / โอกาสการได้รับสัมผัส / โอกาสเกิดสถานการณ์
ความรุนแรงของผลกระทบ
ค่าขีดจำกัดสารเคมีที่สัมผัสได้ในสถานที่ทำงาน (OEL)
ค่าขีดจำกัดความเข้มข้นเฉลี่ยของสารเคมี
ในอากาศตลอดเวลาการทำงาน (OEL-TWA)
กลุ่มผู้ปฏิบัติงานที่สัมผัสสารเคมีอันตรายคล้ายกัน (SEG)
ขีดจำกัดของผู้ปฏิบัติงานระยะสั้นๆ (STEL)
ค่าขีดจำกัดสูงสุด (Ceiling, C หรือ OEL-C)
Health Risk Assessment
การประเมินความเสี่ยงต่อสุขภาพ
กระบวนการศึกษาเพื่อประเมินผลกระทบต่อสุขภาพจากการรับสัมผัสกับสารเคมี มลพิษ หรือผลิตภัณฑ์
ใช้ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่ศึกษาถึงอันตรายต่อสุขภาพ
สัตว์ทดลองและมนุษย์มาพิจารณา ร่วมกับข้อมูลเกี่ยวกับการได้รับสัมผัสที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงนั้น
ผลของการประเมินความเสี่ยงต่อสุขภาพ
ในการดำเนินการป้องกันหรือลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
การกำหนดมาตรฐาน
กลวิธีในการกำกับดูแล รวมถึงคำแนะนำต่างๆ
จะถูกใช้เป็นข้อมูลเพื่อช่วยในการตัดสินใจของผู้บริหาร