Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - ทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นทรัพย์สินทั่วไป เป็นได้ทั้งสังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์ และจะเป็นทรัพย์เฉพาะสิ่งหรือไม่ใช่ทรัพย์เฉพาะสิ่งก็ได้ ทรัพย์ที่ลูกหนี้จะส่งมอบ หากเป็นทรัพย์เฉพาะสิ่ง คือทรัพย์ที่รู้แน่นอนแล้วว่าเป็นทรัพย์ชิ้นใด
        
        การที่ทรัพย์นั้นจะเป็นวัตถุแห่งนี้ จากบัญญัติมาตรา 195 วรรคสองนี้ จะเห็นว่าทรัพย์สินทั่วไปนั้นจะเป็นทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้ได้ 2 กรณี คือ 1ลูกหนี้ได้กระทำการอันตนจะพึงต้องทำเพื่ีอส่งมอบทรัพย์สินนั้นทุกประการแล้ว 2.ลูกหนี้ได้เลือกกำหนดทรัพย์แล้วด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้
        
        กรณีทรัพย์ที่จะต้องส่งมอบได้ระบุไว้เป็นเพียงประเภท เมื่อไม่ได้กำหนดชนิดของทรัพย์นั้นได้ตามสภาพของนิติกรรมกรือตามเจตนาของคู่กรณี กฎหมายจึงกำหนดว่าสามารถที่จะส่งมอบเป็นระดับปานกลางได้หากไม่ได้ระบุและจะส่งมองระดับต่ำสุดให้ไม่ได้
      - ทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นเงินตรา เงินตราเป็นทรัพย์ที่ลูกหนี้จะต้องส่งมอบอย่างหนึ่ง โดยเหตุที่เงินตรานั้นมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างไปจากทรัพย์ สินอย่างอื่น แม้จะไม่ได้ใช้เงินตราในการดำรงชีวิตแต่ใช้ในการแลกเปลี่ยนเป็นสินค้าหรือบริการ
        
        กรณีหนี้เงินได้แสดงไว้เป็นเงินต่างประเทศ อัตราการแลกเปลี่ยนนี้ ปกติธนาคารก็จะมีอัตราซื้อ และอัตราขาย เช่น นำเงินบาทไปแลกเป็นเงินสหรัฐ
        
        บทบัญญัติในมาตรา 196 ต้องเข้าใจว่าหมายถึงการชำระหนี้ที่กำหนดให้ใช้เป็ฯเงินตราต่างประเทศ ในฐานะที่เป็นเงินตราทั่วไปเท่านั้น
        
        เงินตรามีความพิเศษกว่าทรัพย์สินอื่น ประการแรก คิอมูลค่าอยู่ที่ตราไว้ มิได้อยู่ที่ความใหม่เก่า ประการที่สอง เงินตราโดยสภาพแล้วไม่มีการชำระหนี้ด้วยเงินตราจะกลายเป็นพ้นวิสัยไปได้ ประการที่สาม หนี้เงินนั้นมีดอกเบี้ยได้ ประการที่สี่ เงินตรานั้นไม่มีความแตกต่างกันในตัวเงินตรา เพราะมีค่าเป็นเพียงเป็นเครื่องมือในการแลกเปลี่ยน มีค่าตามที่กำหนดไว้
        
        กรณีเงินตราที่จะพึงส่งใช้เป็นอันยกเลิกไม่ใช้แล้ว เงินตราชนิดต่างๆนั้น อาจมีการเปลี่ยนแปลงบางชนิดอาจยกเลิก
  - - - หนี้งดเว้นกระทำการนี้ แม้ลูกหนี้จะต้องไม่กระทำอะไร หรือลูกหนี้ไม่ได้ทำอะไรนี้ก็อาจเป็นวัตถุประสงค์ที่ขัดต่อกฎหมาย หรือขัดต่อความสงบเรียบร้อย ศีลธรรมอันดีที่จะมีผลทำให้นิติกรรมนั้นเป็นโมฆะได้
      - เป็นการเจาะจงลูกหนี้ เป็นการไม่เคลื่อนไหวร่างกาย ม.194
        
        วัตถุแห่งหนี้ อาจกำหนดให้ลูกหนี้ต้องไม่กระทำการอย่างหนึ่งอย่างใด
        
        Ex.ทำสัญญาเช่าที่ดินเขาสร้างอาคารพาณิชย์เพื่อการค้าขายเจ้าของที่ดินกลัวบังวิวจึงตกลงห้ามสร้างอาคารเกิน2ชั้น ถ้าผู้เช่าสร้างสูงเกินที่ตกลงหากลูกหนี้ฝ่าฝืนในการชำระหนี้อาจถูกบังคับให้รื้อถอนตามมาตรา 213 วรรคสาม
    - - หนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องส่งมอบทรัพย์สินแก่เจ้าหนี้ เช่น สัญญาซื้อขายที่ดิน ผู้ซื้อมีหน้าที่ต้องส่งมอบทรัพย์สินคือราคาที่ดินแก่คนขาย ในขณะที่คนขายก็มีหน้าที่ต้องส่งมอบทรัพย์สินคือโฉนดแก่ผู้ซื้อ
    - - หนี้กระทำการมีได้ทั้งมูลนี้จากสัญญาและมูลหนี้ละเมิด
        
        ลูกหนี้ต้องไปทำการงานอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างแก่เจ้าหนี้
        ex.แรงงานไปสร้างบ้านตามสัญญาที่ผู้จ้างจ้างให้ทำงาน
      - หนี้กระทำการอาจมีได้ทั้งหนี้ที่ลูกหนี้ต้องกระทำด้วยตนเองและหนี้ที่ลูกหนี้อาจไม่ต้องกระทำด้วยตนเอง
        
        การกระทำนั้น อาจมีได้ทั้งที่ลูกหนี้อาจเพียงแต่รับผิดชอบในการจัดกระทำโดยลูกหนี้ไม่ต้องทำด้วยตัวเองก็ได้
  - - - วัตถุแห่งหนี้กับวัตถุประสงค์แห่งนิติกรรม อาจมีความใกล้เคียง เช่นทำสัญญาซื้อขายวัว วัตถุประสวค์คือการโอนกรรมสิทธิ์ในวัวจากผู้ขายไปผู้ซื้อในขณะที่เมื่อนิติกรรมการซื้อขายเกิดแล้ววัตถุแห่งหนี้ในเรื่องนี้ก็คือการส่งมอบวัวให้แก่ผู้ซื้อและผู้ซื้อก็มีหนี้ที่เป็นการส่งมอบเงิน
        
        แต่มีความแตกต่างกันอยู่ คือ 1.อยู่ในขั้นมูลฐานก่อนก่อหนี้ 2.วัตถุประสงค์ของนิติกรรมนั้นก็มีเฉพาะในนิติกรรมเท่านั้น 3.วัตถุประสงค์ของนิติกรรมนั้นมีได้ไม่จำกัด ขึ้นอยู่กับความประสงค์ของผู้ทำนิติกรรม
- - - - หนี้กลุ่มนี้มี 2 ประเภท 1.หนี้ที่มีกำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทินหรือหนี้ที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้ ซึ่งอาจคำนวณนับได้ตามวันแห่งปฏิทิน 2.หนี้ละเมิด
        
        1.หนี้ที่กำหนดตามวันแห่งปฏิทิน หากมีการกำหนดวันไว้ชัดเจนแล้วแม้เจ้าหนี้จะไม่ตักเตือนก็ถือว่าลูกหนี้ได้ผิดนัด
        
        2.หนี้ละเมิด เกิดขึ้นจากการล่วงสิทธิผู้อื่น มิใช่เกิดจากนิติกรรมสัญญาจึงไม่มีการกำหนดวันชำระหนี้ไว้ในเรื่องการผิดนัด ตามมาตรา 206 ในกรณีหนี้อันเกิดแต่มูลละเมิด ลูกหนี้ได้ชื่ีอว่าผิดนัดมาแต่เวลาที่ทำละเมิดเพราะกฎหมายเห็นว่าเมื่อกระทำละเมิดทำให้เขาเสียหายก็มีหน้าที่ต้องจ่ายค่าสินไหมทดแทนทันทีที่ทำละเมิด
    - - การไม่ชำระหนี้เป็นข้อเท็จจริง ส่วนการผิดนัดเป็นข้อกฎหมาย คือเป็นเรื่องของการไม่ชำระหนี้ซึ่งเกิดผลบางประการทางกฎหมายการที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้อาจยังไม่ผิดนัดก็ได้ การผิดนัดบางกรณีก็เกิดจากการกระทำของเจ้าหนี้
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้กัับการผิดนัดนั้นไม่เหมือนกัน แต่มีความเกี่ยวข้อง
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้ เจ้าหนี้สามารถเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้และเป็นองค์ประกอบสำคัญของการผิดนัด คือเจ้าหนี้จะทำให้เจ้าหนี้ผิดนัดได้ต้องลูกหนี้หลังจากที่หนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้นั้น เป็นกำหนดที่ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้แต่การผิดนั้นเป็นผลของการไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
        
        การผิดนัดนั้น แม้จะถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ และมีเงื่อนไขอื่นที่อาจทำให้ลูกหนี้ผิดนัด
    - - 1.หนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน มาตรา 204 วรรคสอง ถ้าถึงกำหนดชำระหนี้แล้ว และภายหลังเจ้าหนี้ได้เตือนลูกหนี้แล้วลูกหนี้ยังไม่ชำระ ลูกหนี้ถือว่าผิดนัดเนื่องจากถูกเตือนแล้ว
      - หนี้ที่ไม่มีกำหนดชำระหนี้ ตามมาตรา 203 หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ และจะอนุมานจากพฤติการณ์ทั้งปวงก็ไม่ได้นั้นกำหนดมาตรา 203 เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้โดยพลัน หากเจ้าหนี้ยังไม่เรียกให้ชำระ ลูกหนี้ก็ยังไม่มีหน้าที่ต้องชำระ ลูกหนี้มีสิทธิชำระได้ทันทีตังแต่ก่อหนี้
    - - เกิดจากเจ้าหนี้เอง การที่ลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้นั้นหากเกิดเพราะเจ้าหนี้ ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ เจ้าหนี้ผิดนัดอาจด้วยเพราะไม่รับชำระหนี้ตามมาตรา 207 หรือเพราะไม่เสนอชำระหนี้ตอบแทนเมื่อตนมีหน้าที่ต้องชำระหนี้ตอบแทนตามมาตรา 210 ถือเป็นการชำระหนี้ที่ยังมิได้กระทำลงเพราะพฤติการณ์ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ
        
        การผิดนัดไม่ใช่แค่ลูกหนี้ แต่เจ้าหนี้ก็ผิดนัดได้ กฎหมายมีการบัญญัติให้เจ้าหนี้ตกเป็นผู้ผืดนัด โดยไม่ยอมรับชำระหนี้เมื่อลูกหนี้มาปฏิบัติการชำระหนี้โดยชอบ
      - เกิดจากบุคคลภายนอก การชำระหนี้อาจยังไม่ได้กระทำเนื่ีองจากบุคคลภายนอกซึ่งเป็นเรื่องนอกอำนาจของลูกหนี้ที่จะป้องกัน ex.วัดแปลงที่ดิน ลูกหนี้พยามยามจะทำให้ได้ภายในเวลาที่กำหนดแต่เจ้าพนักงานไม่อาจให้ดำเนินการได้ ลูกหนี้ถือว่าไม่ผิด
        
        เหหตุที่จะทำให้ไม่อาจชำระหนี้ได้ทันตามกำหนดจะเกิดจากบุคคลภายนอก แตา่ก็ต้องไม่มีส่วนผิด
      - เกิดจากภัยธรรมชาติ อาจมีสาเหตุที่ทำให้ไม่ทันได้ชำระหนี้เพราะภัยธรรมชาติ ที่ลูกหนี้ไม่อาจคาดการณ์และไม่อาจป้องกันได้ ก็ถือว่าเป็นพฤติการณ์ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ ex. รังวัดแบ่งที่ดินไม่ทัน เพราะเกิดน้ำท่วมวัดไม่ได้จึงไม่สามารถโอนที่ดินได้ตามกำหนด
  - - - ถ้าการผิดนัด ทำให้การชำระหนี้เป็นอันไร้ประโยชน์แก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้มีสิทธิ์ที่จะบอกปัดไม่รับการชำระหนี้และมีสิทธิ์เรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ชำระหนี้ได้
    - - การบัญญัติในมาตรา 218 วรรคแรก จึงเป็นกรณีที่หากเกิดขึ้นในระหว่างที่ลูกหนี้ยังไม่ผิดนัดแล้วลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดเลยแต่เมื่อมาเกิดขึ้นในระหว่างผิดนัดแล้วลูกหนี้ต้องรับผิดเพิ่มขึ้นกว่ากรณีก่อนผิดนั้นเท่านั้น
      - นอกจากความรับผิดในความเสียหายที่เกิดจากการผิดนัดการชำระหนี้ซึ่งเป็นความเสียหายจากการผิดนัดโดยตรงแล้ว เมื่อลูกหนี้ผิดนัดลูกหนี้ยังอาจต้องรับผิดในความเสียหายประมาทเลินเล่อและการที่ชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิวัยเพราะอุบัติเหตุที่เกิดระหว่างผิดนัดตามมาตร 217
      - ความเสียานที่เกิดจากความประมาทเลินเล่อของลูกหนี้ ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายที่เกิดแต่ประมาทเลินเล่อในระหว่างผิดนัด
      - กรณีการชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัย เพราะอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นระหว่างเวลาผิดนัดที่ให้ลูกหนี้ต้องรับผิดนั้น คือ อุบัติเหตุ เป็นการเกิดโดยไม่อาจคาดหมายหรือความบังเอิญ ส่วนคำว่า สุดวิสัยนั้นถึงขนาดที่จะป้องกันไม่ได้
        
        โดยลักษณะนี้อุบัติเหตุจึงเป็นเหตุสุดวิสัยตามมาตรา 8 หากแต่ว่าไม่กินความไปถึงเหตุสุดวิสัย ที่เกิดจากฟ้าดิน อุบัติเหตุเป็นเหตุสุดวิสัยแต่ไม่ได้หมายความว่าเหตุสุดวิสัยจะเป็นอุบัติเหตุ
    - - เจ้าหนี้อาจเรียกค่าสินไหมทดแทนได้ตามมาตรา 215 เดิมมีหนี้ มีความผูกพันนั้นไม่ต้องชำระแต่ชำระเป็นค่าสินไหมทดแทนการใช้หนี้อาจจะเกิดจากหลายเหตุ คือเมื่อบังคับชำระหนี้ไม่ได้ เมื่อลูกหนี้ผิดนัดชำระหนี้ เมื่อการชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัย
      - สังเกตว่าค่าสินไหมทดแทนความเสียหายอันเกิดแต่การผิดนัดนี้มีข้อควรสังเกต 2 ประการ ประการแรก เป็นค่าสินไหมทดแทนที่เกิดขึ้นจากการผิดนัดโดยตรง ประการที่สอง เป็นความรับผิดที่เพิ่มขึ้นมาจากการชำระหนี้ปกติ
- - - - มาตรา 203 วรรคสอง ถ้าได้กำหนดเวลาไว้ แต่หากกรณีเป็นที่สงสัย ศาสตราจารย์ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช เห็นว่า หากกรณีเป็นที่สงสัยนั้นไม่ได้หมายความว่าสงสัยในกำหนดเวลาชำระหนี้ ข้อที่เกิดเป็นกรณีอันสงสัยคือ เจ้าหนี้เรียกให้ชำระหนี้ก่อนกำหนดหรือไม่
    - - กำหนดเวลาชำระหนี้ตามปฏิทิน คือหากลูกหนี้ไม่ชำระจนถึงวันนัดตามปฏิทินถือว่าลูกหนี้ผิดนัดทันที
      - กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่เวลาตามวันแห่งปฏิทิน คือไม่มีการกำหนดระยะเวลาในการชำระหนี้ หรืออาจจะมีการอนุมานว่าจะชำระหนี้ได้เมื่อไหร่แต่ไม่ใช่วันที่เจาะจงตามปฏิทิน เจ้าหนี้ต้องเตือนลูกหนี้ก่อน เมื่อลูกหนี้ถูกเตือนแล้วไม่ชำระหนี้ถือว่าผิดนัด