Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - กรณีนี้ ม.203 วรรคสอง บัญญัติว่า " ถ้าได้กำหนดเวลาไว้ แต่หากกรณีเป็นที่สงสัย ท่านให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเจ้าหนี้จะเรียกให้ชำระหนี้ก่อนถึงเวลานั้นหาได้ไม่ แต่ฝ่ายลูกหนี้จะชำระหนี้ก่อนกำหนดนั้นก็ได้ "
    - - แบ่งออกได้เป็น2อย่าง ซึ่งมีผลบังคับในทาง กม.แตกต่างกัน คือ 1.กำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฏิทิน เป็นการกำหนดเวลาชำระหนี้โดยแจ้งชัดตามวันแห่งปฏิทินตามที่บัญญัติไว้ใน ม.204 วรรคสอง แม้ กม.จะใช้คำที่มีความหมายแคบว่าวันแห่งปฏิทิน แต่นัก กม.ส่วนใหญ่ เห็นว่าต้องหมายความกว้างถึงการกำหนดตามเวลาแห่งปฏิทิน คืออาจเป็นวัน เป็นเดือน หรือเป็นปีปฏิทินก็ได้ เช่น กำหนดว่า2เดือน นับแต่วันทำ สญ. หรือ1ปี นับแต่วันทำ สญ. ก็อยู่ในความหมายนี้ด้วย นอกจากนี้ยังมีการกำหนดเวลาชำระหนี้อีกอย่างหนึ่งซึ่ง กม.รวมไว้ในกลุ่มนี้ให้มีผลบังคับทาง กม.เหมือนกัน คือ " กรณีที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้ซึ่งได้กำหนดเวลาลงไว้อาจคำนวณนับได้โดยปฏิทินนับแต่วันที่ได้บอกกล่าว " เช่น ตกลงซื้อโคกันจำนวน30ตัวกำหนดการส่งมอบโคโดยกำหนดว่า ถ้าผู้ขายพร้อมจะส่งมอบต้องแจ้งให้ผู้ซื้อทราบล่วงหน้า30วัน ดังนั้นเวลากำหนดชำระหนี้จะถึงเวลากำหนดชำระหนี้จะถึงกำหนดก็ต้องมีการแจ้งคือบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนและเริ่มนับเวลา30วัน นับแต่บอกกล่าว เป็นต้น 2.กำหนดชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน กม.ได้กล่าวถึงไว้ใน ม.204 วรรคแรก กำหนดเวลาชำระหนี้นี้อาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ เช่น เดิมกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทิน เมื่อถึงกำหนดนั้นไม่มีการชำระหนี้ขึ้นด้วยเหตุอย่างใดอย่างหนึ่งที่ไม่ใช่ความผิดของลูกหนี้ ก็อาจมีผลทำให้หนี้นั้นกลายเป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระไปได้
- - - - หนี้ประเภทที่เจ้าหรี้ต้องเตือนก่อนลูกนี้จึงจะผิดนัดได้แก่หนี้2กรณี คือ 1.หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระมิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน ใน ม.204 วรรคแรก หนี้ประเภทนี้เป็นหนี้ที่มีกำหนดชำระมิใช่ตามวันปฏิทิน การเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้นั้น ต้องเป็นการเตือนเมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระแล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ ลูกหนี้จึงจะผิดนัดเพราะว่าเขาเตือนแล้ว แต่ถ้าหากหนี้ยังไม่ถึงกำหนดเวลาชำระแม้เจ้าหนี้จะเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้ และลูหนี้ไม่ชำระ ลูกหนี้ก็ยังไม่ผิดนัดเพราะหนี้ยังไม่ถึงกำหนด
        2.หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระตาม ม.203 หนี้ที่ไม่มีเวลากำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ และจะอนุมานจากพฤติการณ์ทั้งปวงก็ไม่ได้นั้น ม.203 กำหนดให้เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้โดยพลัน และลูกหนี้ก็มีสิทธิจะชำระหนี้ของตนได้โดยพลันดุจกัน
    - - หนี้กลุ่มนี้มี 2 ประเภท คือ 1.หนี้ที่มีกำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทินหรือหนี้ที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้ ซึ่งอาจคำนวณนับได้ตามวันแห่งปฏิทิน กม.กำหนดไว้ใน ม.204 วรรคสอง
        2.หนี้ละเมิด หนี้ละเมิดนั้นเกิดขึ้นจากการล่วงสิทธิของผู้อื่น มิใช่เกิดจากนิติกรรม สญ.จึงไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ ในเรื่องการผิดนัดสำหรับหี้ละเมิดนั้นมีบัญญัติไว้ใน ม.206
    - - จะเห็นได้ว่ากำหนดเวลาชำระหนี้ก็ดี การไม่ชำระหนี้ก็ดี การผิดนัดก็ดี มีความเกี่ยวพันกันอย่างมาก การไม่ชำระหนี้เป็นข้อเท็จจริง ส่วนการผิดนัดเป็นข้อ กม. คือเป็นเรื่องของการไม่ชำระหนี้ซึ่งเกิดผลบางประการทาง กม. การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้อาจยังไม่ผิดนัดก็ได้
    - - เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระและเจ้าหนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้ก็ต้องตกเป็นผู้ผิดนัด หรือในกรณที่ไม่ต้องเตือน แต่ในบางกรณีการที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้นั้นไม่ใช่ความผิดของลูกหนี้ จะให้ลูกหนี้ต้องรับผิดก็จะไม่เป็นธรรมแก่ลูกหนี้ กม.จึงได้บัญญัติเป็นข้อยกเว้นไว้ไม่ให้ถือว่าลูกหนี้ผิดนัดถ้าการที่ยังไม่ชำระหนี้นั้นไม่ใช่ความผิดของลูกหนี้ ดังบัญญัติไว้ใน ม.205 พฤติการณ์ซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบนี้ อาจมีที่มาาจากหลายสาเหตุด้วยกัน เป็นต้นว่า
        1.เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง การที่ลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้นั้นหากเกิดเพราะเจ้าหนี้ จะต้องรับผิดแล้วก็ถือเป็นพฤติการณ์ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ เหตุที่เจ้าหนี้จะต้องรับผิดนั้นอาจมีหลายเหตุด้วยกัน ได้แก่ กรณีเจ้าหนี้ผิดนัด และกรฯีที่เจ้าหนี้ต้องรับผิดด้วยเหตุอื่นอีก
        2.เหตุเกิดจากบุคคลภายนอกบางครั้งการชำระหนี้ยังไม่ได้กระทำลงนั้นเป็นพฤติการณ์ที่โทษลูกหนี้ไม่ได้ เพราะเป็นเหตุเกิดจากบุคคลภายนอกซึงเป็นเรื่องนอกอำนาจของลูกหนี้ที่จะป้องกันได้
  - - - เมื่อลูกหนี้ผิดนัดลูกหนี้ยังอาจต้องรับผิดในความเสียหายในความประมาทเลินเล่อ และการที่การชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุอันเกิดขึ้นในระหว่างผิดนัดด้วย ดังบัญญัติไว้ใน ม.217 ความรับผิดของลูกหนี้ในกรณีนี้ต่างกับใน2กรณีแรก ใน ม.215 และ ม.216 คือใน ม.217 มิใช่เป็นความเสียหายที่เกิดจากการผิดนัดแต่เป็นเพราะลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามหน้าที่ของตนที่จะต้องชำระหนี้ตามกำหนด
    - - ในบางกรณีเวลาก็เป็นสาระสำคัญทั้งในแง่ของ สญ.ก็มีได้เช่่นใน ม.388 ที่ให้สิทธิแก่เจ้าหนี้ที่จะเลิก สญ.ได้ ในทางการชำระหนี้ก็เช่นกัน การชำระหนี้บางอย่างกำหนดเวลาชำระหนี้ก็เป็นสาระสำคัญ ถึงขนาดที่หากเลยกำหนดเวลานั้นไป แล้วการชำระหนี้ก็ตกเป็นไร้ ปย.แก่เจ้าหนี้ หนี้ประเภทนี้จึงมีบทบัญญัติให้สิทธิแก่เจ้าหนี้ในกรณีผิดนัดได้ใน ม.216
    - - เจ้าหนี้ก็อาจเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนได้ดังที่บัญญัติไว้ใน ม.215 บทบัญญัตินี้เป็นบทบัญญัติที่วางหลักไว้ให้เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนอันเกิดแต่การไม่ชำระหนี้ให้ต้องตามประสงค์แห่งมูลหนี้ทุกอย่าง ไม่ได้มุ่งหมายแต่เฉพาะการชำระหนี้ล่าช้าก็เป็นการชำระหนี้ไม่ต้องตามความประสงค์แห่งมูลหนี้อย่างหนึ่งด้วย