Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน้าที่ในการชำระหนี้, :, การผิดนัด หมายถึง กรณีที่หนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว…

- - - - มาตรา 195 วรรคหนึ่งเป็นการระบุเพียงประเภทเท่านั้น ไม่ได้ระบุชนิด กฎหมายกำหนดให้ส่งมอบทรัพย์ชนิดปานกลาง เว้นแต่ติดต่อประกอบธุรกิจกันมาก่อนมีการซื้อขายกันมาตลอดสินค้าก็เป็นสินค้าเดิมๆอย่างนี้จะส่งมอบสินค้าอย่างอื่นไม่ได้
      - เช่น ม่วงเคยซื้อทุเรียนเกรดเอจากเขียวมาโดยตลอด เขียวจะส่งมอบทุเรียนเกรดปานกลางให้แก่ม่วงไม่ได้ เขียวต้องส่งทุเรียนเกรดเอให้กับม่วงเท่านั้น
    - - คือ วัตถุแห่งหนี้ซึ่งเป็นทรัพย์ที่ต้องมีอยู่และมีลักษณะแน่นอน และต้องมีการกำหนด หรือได้ระบุไว้ชัดแจ้งว่าเป็นทรัพย์ใดแน่นอน มิใช่ระบุไว้เพียงแต่ประเภทหรือชนิด กำหนดคุณภาพ ลักษณะของทรัพย์ หรือเป็นทรัพน์ทั่วไปที่ได้มีการนับ ชั่วง ตวง วัด คัดเลือกไว้
      - เช่น ทะเบียนรถ หมายเลข กข 999 กรุงเทพฯ สุนัขพันธุ์ไซบีเรียนฮัสกี้ ขนสีขาวล้วน ตาสองสี คือสีฟ้ากับสีน้ำตาล จมูกสีเนื้อ นำเข้าจากไซบีเรีย เป็นต้น
  - - - 1.หนี้กระทำการ
        
        หมายถึง หนี้ที่ลูกหนี้จะต้องทำการอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างตามที่ได้ตกลงหรือระบุไว้ในสัญญาหรือตามกฎหมาย ความหมายอีกนัยหนึ่ง หมายถึง เป็นการใช้ความสามารถเฉพาะของลูกหนี้นั่นเอง แต่หนี้กระทำการนั้น ลูกหนี้อาจจะกระทำการด้วยตัวเองหรือไม่ก็ได้ตามที่ได้ตกลงกันๆไว้ในตอนต้น เช่น รับจ้างวาดรูป รับจ้างร้องเพลง รับจ้างสร้างบ้าน เป็นต้น ถ้าเป็นในเรื่องของนิติกรรม เช่น สัญญาจ้างแรงงาน สัญญาจ้างทำของ เป็นต้น
      - หนี้งดเว้นกระทำการ
        
        หมายถึง หนี้ที่ลูกหนี้จะต้องงดเว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งต่อเจ้าหนี้ ซึ่งเป็นการตกลงกันไว้ในสัญญาหรือตามกฎหมาย เช่น แดงมาของเรียนการทำเบเกอรี่จากดำ ซึ่งดำอยู่ปทุมธานี โดยที่แดงได้ทำสัญญาว่าถ้าดำสอนทำเบเกอรี่แล้วนั้น แดงจะไม่ไปเปิดร้านขายเบเกอรี่ในปทุมธานีแข่งกับดำ แต่อาจไปเปิดร้านขายเบเกอรี่ที่จังหวัดอื่นได้
      - โอนกรรมสิทธิ์ส่งมอบทรัพย์สิน
        
        หมายถึง หนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องส่งมอบทรัพย์สินให้แก่เจ้าหนี้ เป็นการโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินนั้น เช่น เขียว ซื้อกระเป๋าสะพายจาก แดง เมื่อมีการตกลงซื้อขายกันเรียบร้อยแล้ว แดงมีหน้าที่ต้องส่งมอบทรัพย์สินให้แก่ดำ ส่วนวิธีการส่งมอบทรัพย์สินนั้นขึ้นอยู่กับสภาพของทรัพย์นั้น
        
        การซื้อขายสังหาริมทรัพย์กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินก็โอนไปยังผู้ซื้อทันทีในกรณีเช่นนี้เป็นเพียงแต่ส่งมอบทรัพย์สินให้แก่กันเท่านั้น แต่ในการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ต้องทำสัญญาเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ กรรมสิทธิ์จึงจะโอนไปยังผู้ซื้อ
    - - วัตถุแห่งหนี้ มีหลักที่สำคัญคือ ต้องชอบด้วยกฎหมาย ต้องเป็นไปได้และต้องมีความชัดเจนแน่นอน
      - หมายถึง สิ่งที่ลูกหนี้จะต้องปฏิบัติในการชำระหนี้หรือเป็นสิ่งที่เจ้าหนี้จะเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ตามมูลหนี้
  - - - วิธีการเลือก
        
        กรณีลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือก
        
        การเลือกชำระหนี้นั้น ต้องทำโดยการแสดงเจตนาออกมา การแสดงเจตนานี้อาจทำโดยชัดแจ้งหรือโดยปริยายก็ได้ แต่ต้องแสดงเจตนาแก่คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่ง หากเจ้าหนี้เป็นผู้เลือก ลูกหนี้ต้องแจ้งไปยังเจ้าหนี้ แต่หากเจ้าหนี้เป็นผู้เลือก เจ้าหนี้ต้องแจ้งไปยังลูกหนี้เพื่อให้ลูกหนี้เตรียมปฏิบัติการชำระหนี้
        
        กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิเลือก
        
        ให้บุคคลภายนอกแจ้งไปยังลูกหนี้แล้วให้ลูกหนี้แจ้งไปยังเจ้าหนี้อีกต่อหนึ่ง(มาตรา 201 วรรคหนึ่ง)
      - สิทธิในการเลือก
        
        มาตรา 198 อธิบายความว่า ถ้ามิได้กำหนดไว้ว่าใครจะเป็นผู้เลือก ให้ลูกหนี้เป็นผู้สิทธิในการเลือก
        
        มาตรา 201 ถ้าได้กำหนดผู้เลือกไว้ สิทธิในการเลือกนั้นต้องเป็นไปตามที่ตกลงกันไว้
      - ผลของการเลือก
        
        เมื่อมีการเลือกและผู้เลือกได้แสดงเจตนาแก่คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่งแล้วจะทำให้ลูกหนี้ต้องทำปฏิบัติการชำระหนี้แก่เจ้าหนี้ ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้ตามที่มีการเลือก
        
        ถ้าเป็นการซื้อขายทรัพย์ที่มีตัวตนแน่นอนแต่จะต้องมีการเลือกเมื่อได้เลือกแล้วกรรมสิทธิ์ในตัวทรัพย์สินจะโอนไปยังผู้ซื้อ
      - ระยะเวลาในการเลือก
        
        ถ้ามีกำหนดเวลาเลือก ฝ่ายที่มีสิทธิต้องเลือกให้เสร็จภายในกำหนดเวลา
        
        ถ้าไม่ได้กำหนดเวลาเลือกไว้ เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระ ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิอาจกำหนดเวลาพอสมควรให้ฝ่ายที่มีสิทธิเลือกใช้สิทธิเลือก(มาตรา 200 วรรคสอง)
- - - - กรณีนี้เป็นไปตามมาตรา 203 วรรคสอง คือ เป็นเรื่องที่คู่กรณีได้กำหนดเวลาชำระหนี้กันไว้แน่นอนตามปฏิทิน แต่กรณ๊เกิดเป็นที่สงสัยว่า กำหนดเวลาดังกล่าวซึ่งเป็นเงื่อนเวลานั้น เป็นของเจ้าหนี้หรือลูกหนี้ กฎหมายจึงให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นประโยชน์แก่ลูกหนี้ฝ่ายเดียว
    - - กำหนดเวลาชำระหนี้ที่ได้กำหนดตามวันแห่งปฏิทิน เช่น กำหนดชำระหนี้คืนเงินกู้วันที่ 23 สิงหาคม 2565 เช่นนี้ถือว่าหนี้เงินกู้ถึงกำหนดชำระในวันที่ 23 สิงหาคม 2565 โดยไม่ต้องมีการบอกกล่าวหรือกระทำใดๆต่อกันอีก
      - กำหนดเวลาชำระหนี้ที่อาจคำนวณนับได้ตามวันแห่งปฏิทิน คู่กรณีจะต้องคำนวณนับเสียก่อนจึงจะทราบกำหนดเวลาชำระหนี้ที่แน่นอน เช่น กู้เงินไปวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2565 กำหนดชำระคืนภายใน 3 เดือน เช่นนี้ระยะเวลาย่อมเริ่มนับตั้งแต่ 15 กุมภาพันธ์ 2565 และระยะเวลา 3 เดือนย่อมสิ้นสุดลงในวันที่ 14 พฤษภาคม 2565
- - - - กำหนดเวลาชำระหนี้ เป็นกำนหนดที่ลูกหนี้ต้องชำระหนี้ตามกำหนด เป็นกำหนดที่เจ้าหนี้สามารถเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้และเป็นองคประกอบที่สำคัญประการหนึ่งของการผิดนัด
      - ส่วนการผิดนัดเป็นผลมาจากการที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามที่ได้กำหนดไว้ตั้งแต่เกิดหนี้ขึ้น
    - - หนี้ละเมิด
        
        ละเมิดเป็นบ่อเกิดแห่งหนี้อย่างหนึ่ง และเกิดขึ้นโดยความไม่สมัครใจของคู่กรณี ดังนั้น ละเมิดย่อมถึงกำหนดชำระทันทีนับแต่เวลาที่ได้มีการทำละเมิด และถือว่าลูกหนี้(ผู้ทำละเมิด)ผิดนัดทันทีนับแต่เวลาที่ทำละเมิดเช่นเดียวกัน
      - หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระตามปฏิทิน
        
        หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระตามปฏิทิน เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระ ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ จะถือว่าลูกหนี้ผิดนัดทันทีโดยไม่ต้องเตือน เช่น กำหนดชำระหนี้วันที่ 18 เมษายน 2556 หากลูกหนี้ไม่ชำระภายในวันที่ 18 เมษายน 2556จะถือว่าลูกหนี้ผิดนัดทันที เป็นต้น
    - - เหตุเกิดจากบุคคลภายนอก
        
        เป็นเรื่องที่อยู่นอกเหนือขอบอำนาจของลูกหนี้ที่จะป้องกันได้ เป็นพฤติการณ์ที่ไม่สามารถเอาผดกับลูกหนี้ได้ แต่ในบางกรณีแม้จะเกิดเหตุจากบุคคลภายนอกแต่ลูกหนี้ก็อาจมีส่วนผิดได้
      - เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง
        
        การที่เจ้าหนี้ผิดนัด อาจเพราะไม่รับชำระหนี้ตามมาตรา 207 หรือเพราะไม่เสนอชำระหนี้ตอบแทนเมื่อตนมีหน้าที่ต้องชำระหนี้ตอบแทนมาตรา 210 จะถือเป็นการชำระหนี้ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ ลูกหนี้จึงไม่ผิดนัด
      - เกิดจากภัยธรรมชาติ
        
        ลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้ตามกำหนดอาจมีสาเหตุมาจากภัยธรรมชาติที่ลูกหนี้ไม่อาจคาดการณ์ แม้จะใช้ความระมัดระวังตามสมควรแล้วก็ไม่อาจป้องกันได้ จะถือว่าในกรณีนี้ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ เช่น วาตภัย ฟ้าผ่า อุทกภัยทำให้ไม่สามารถไปศาลตามกำหนดหรืออาจจะเกิดจากการกระทำของมนุษย์ เช่น สงคราม หรือโจรภัย
    - - หนี้ที่ไม่มีกำหนดชำระหนี้
        
        หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ มาตรา 203 กำหนดให้เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้ทันที และลูกหนี้ก็มีสิทธิจะชำระหนี้ได้ทันทีเช่นกัน
      - หนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันปฏิทิน
        
        หนี้ที่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ เมื่อถึงกำหนดเวลาชำระหนี้แล้ว กฎหมายกำหนดให้เจ้าหนี้ต้องเตือนลูกหนี้ให้ชำระหนี้ก่อน หากลูกหนี้ไม่ชำระตามที่เจ้าหนี้ได้เตือนแล้วนั้นจะถือว่าลูกหนี้ผิดนัด ถ้าถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ แล้วลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ ถ้าเจ้าหนี้ยังไม่ได้เตือนให้ชำระหนี้จะถือว่าลูกหนี้ยังไม่ผิดนัด
  - - - การผิดนัดเป็นการชำระหนี้ล่าช้า ลูกหนี้ชำระหนี้ล่าช้า เจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้ได้ก็ต่อเมื่อไม่เป็นประโยชน์ที่จะรับชำระหนี้ แต่ถ้ายังเป็นประโยชน์อยู่ก็ต้องรับเอาไว้แล้วเรียกค่าสินไหมทดแทน(ค่าเสียหายอันเกิดจากการชำระหนี้ล่าช้า) ถ้าไม่มีความเสียหายอันเกิดจากการชำระหนี้ล่าช้า ลูกหนี้ก็ไม่ต้องรับผิดอะไรเลย
    - - ในกรณีที่ลูกหนี้กระทำโดยประมาทเลินเล่อให้เจ้าหนี้ได้รับความเสียหาย ลูกหนี้ต้องรับผิด ส่วนกรณีที่ลูกหนี้กระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงยิ่งกว่าประมาทเลินเล่อก็ต้องรับผิดเช่นกัน แต่ความเสียหายที่เกิดขึ้น หากลูกหนี้มิได้ประมาทเลินเล่อ หรือลูกหนี้ประมาทเลินเล่อแต่ไม่มีความเสียหายเกิดขึ้น ลูกไม่จำต้องรับผิดแต่อย่างใด
    - - ในกรณีที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดและตกเป็นผู้ผิดนัด เมื่อมีการชำระหนี้ล่าช้าเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนจากลูกหนี้ได้ตามมาตรา 215