Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

สรุปการเรียนรู้ครั้งที่ 5 - Coggle Diagram

- - - - มีไข้ ปวดหัว
      - กลืนเจ็บ กลืนลำบาก
      - เจ็บคอ โดยเฉพาะตำแหน่งมุมขากรรไกร ถ้าเป็นมากอาจเจ็บร้าวไปที่หูได้
    - - ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต
      - ในเด็กเล็กที่ยังพูดไม่ได้ อาจมีน้ำลายไหลออกจากมุมปาก ไม่ยอมกินอาหารและงอแง
      - ต่อมทอนซิลโตบวมแดง / อาจมีหนองบริเวณต่อมทอนซิล
    - - หากเกิดจากแบคทีเรียต้องเพิ่มยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ประมาณ 7-10 วัน
      - การผ่าตัดจะทำในกรณีที่เป็นต่อมทอนซิลอักเสบบ่อยๆ ต่อมทอนซิลอักเสบเรื้อรัง หรือมีภาวะแทรกซ้อน เช่น มีหนองลามเข้าไปในช่องคอส่วนลึกของต่อมทอนซิล
      - หากเกิดจากไวรัสจะรักษาตามอาการ เช่น ให้ยาลดไข้ ยาพ่น ยาอมแก้เจ็บคอ
  - - - ระยะฟักตัวประมาณ 1-3 วัน
      - อาการ
        
        บางครั้งพบอาการตาแดง ซึ่งหายได้เองภายใน 2-7 วัน
        
        หากมีอาการแทรกซ้อนจะมีอาการรุนแรงถึงปวดบวม เกิดระบบหายใจล้มเหลว โดยเฉพาะในเด็กเล็กและผู้สูงอายุ
        
        ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย น้ำมูกไหล ไอและเจ็บคอ
        
        มีอาการในระบบทางเดินหายใจแบบเฉียบพลัน ไข้สูง หนาวสั่น ปวดศีรษะ
    - - ในกรณีที่สัมผัสสัตว์ปีก
        
        ล้างมือบ่อยๆ
        
        อาบน้ำทำความสะอาดร่างกาย
        
        ใส่เสื้อผ้ามิดชิด
        
        หากสงสัยว่ามีอาการป่วยโดยเฉพาะผู้สัมผัสสัตว์ ให้พบแพทย์โดยเร็ว
        
        ใช้แว่นป้องกันของเหลวกระเด็นเข้าตา
        
        อย่านำสัตว์ป่วยหรือสงสัยว่าติดเชื้อมาปรุงอาหาร
      - เฝ้าระวังการป่วยด้วยโรคปอดบวมและไข้หวัด
    - - อาการ
        
        ขนยุ่ง ไข่ลด
        
        ไอจาม หายใจลำบาก
        
        ซึม ซูบผอม ไม่กินอาหาร
        
        หน้าบวม หงอนและเหนี่ยงบวม มีสีคล้ำ
        
        มีอาการทางประสาท ท้องเสีย
        
        อาจตายกระทันหัน
      - ระยะฟักตัวสั้น ไม่กี่ชั่วโมงถึง 3 วัน
    - - สัมผัสสัตว์ป่วยโดยตรง
      - สัมผัสสิ่งคัดหลั่งจากสัตว์ที่เป็นโรค เช่น อุจจาระ น้ำมูก น้ำตา น้ำลายของสัตว์ป่วย
  - - - Viral pharyngitis
        
        มีน้ำมูก คัดจมูก ตาแดง
        
        ส่วนใหญ่ไม่มีการตรวจพิเศษ ยกเว้น Viral Infection บางชนิด ได้แก่ Influenza , Mononucleosis-Like symtoms
        
        ลักษณะที่สงสัย คือ Vasicular / Petechial pattern ที่ Soft palate และ Tonsils
      - Bacterial pharyngitis
        
        Bacteria ที่พบบ่อยที่สุด คือ Group A Beta-Hemolytic Streptococcus
        
        วินิจฉัยการติดเชื้อ GAS ( Centor criteria )
        
        มีจุดขาวหรือจุ่มหนองที่ต่อมทอนซิล
        
        พบต่อมน้ำเหลืองบวมโตกดเจ็บ
        
        ไม่ไอ มีไข้
        
        ไข้ หนาวสั่น เจ็บคอมากทันที กลืนเจ็บ ปวดหัว คลื่นไส้ อาเจียน
    - - Viral Infection
      - Bacterial Infection
    - - Acute Bacterial rhinosinusitis
        
        ไข้มากกว่าหรือเท่ากับ 39 องศาเซลเซียส ตั้งแต่เริ่มป่วย ร่วมกับน้ำมูกเหลือง-เขียว / เจ็บบริเวณไซนัส 3-4 วัน
        
        อาการไข้หวัด ไซนัสอักเสบดีขึ้น แล้วกลับมีอาการแย่ลง "Double sickening / Worsening"
        
        ไข้หวัด ไซนัสอักเสบ มากกว่าหรือเท่ากับ 10 วัน
      - Acute Otitis media
        
        อาการไม่ดีขึ้นเองใน 3 วัน หรือตรวจพบ Timpanic membrane โป่ง
        หรือมี Otorrhea
- - - - FA / ELISA
      - การตรวจหา Antibody titer ใน Paired serum
      - Culture
  - - - Heart Failure
      - Myocardial infraction
      - Myocarditis
    - - Focal neurologic dificits
      - Acute disseminated encephalomyeliitis
      - Guillain - Barre syndrome
      - Transverse myelitis
      - Encephalopathy
      - อาการทางจิต
      - Encephalitis
    - - Bronchiolitis
      - Hypoxemia
      - Tracheo-bronchitis
      - Asthma
      - Influenzal pneumonia
  - - - รับประทานอาหารไม่ได้
      - อาเจียน
      - หายใจเร็ว เหนื่อย อ่อนเพลีย
      - ถ่ายอุจจาระมาก
      - ไอมาก เจ็บหน้าอก
      - ไข้สูงงเกิน 48 ชั่วโมง
- - - - ให้ Favipiravir ควรเริ่มยาให้เร็วที่สุด
      - หากตรวจพบเชื้อเมื่อผู้ป่วยมีอาการมาแล้ว 5 วัน และผู้ป่วยไม่มีอาการหรืออาการนอย ไม่จำเป็นต้องให้ยาต้านไวรัส
    - - แนะนำให้ยาต้านไวรัสเพียง 1 ชนิด ควรเริ่มภายใน 5 วัน
    - - ให้ดูแลรักษาอาการตามดุลยพินิจของแพทย์ ไม่ให้ยาต้านไวรัส เช่น Favipiravir
      - อาจให้ยาฟ้าทะลายโจร
      - รักษาแบบผู้ป่วยนอก แยกกักตัวที่บ้าน
    - - แนะนำให้ Remdesivir โดยเร็วที่สุด เป็นเวลา 5-10 วัน ขึ้นกับอาการทางคลินิก และติดตามอาการผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด
      - ร่วมกับให้ Corticosteroid
- - - - Altona kit (RealStar Zika Virus RT-PCR Kit 1.0)
      - In-house (US-CDC) protocol
  - - - อาศัยและนอนในห้องที่มีมุ้งลวดประตูและหน้าต่าง หรือนอนกางมุ้ง
      - กัจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย
      - สวมเสื้อผ้าเนื้อหนาสีอ่อนๆ ที่สามารถคลุมผิวหนังและร่างกายได้
      - สำหรับผู้ที่จะบริจาคโลหิต
        
        ไม่อยู่ในครอบครัวเดียวกัน หรือไม่มีเพศสัมพันธุ์กับผู้มีอาการไข้หรือผื่น ร่วมกับตาแดง ปวดข้อ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ภายใน 4 สัปดาห์ก่อนบริจาคโลหิต
        
        ไม่มีประวัติเพิ่งเดินทางกลับมาจากประเทศที่มีการระบาด ภายใน 4 สัปดาห์ก่อนบริจาคโลหิต
        
        ไม่มีไข้ หรือผื่น ร่วมกับตาแดง ปวดข้อ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ภายใน 4 สัปดาห์ก่อนบริจาคโลหิต
        
        หลังจากบริจาคโลหิตแล้วมีอาการไข้ หรือผื่น ร่วมกับตาแดง ปวดข้อ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย หลังจากบริจาคโลหิตภายใน 2 สัปดาห์ต้องรีบแจ้งกลับมายังศูนย์บริจาคโลหิต
      - ใช้ยากำจัดแมลง หรือยาทาป้องกันยุง
      - สำหรับผู้ที่จะเดินทางไปยังประเทศที่มีการระบาด
        
        ผู้เดินทางระมัดระวังป้องกันไม่ให้ยุงกัด โดยสวมเสื้อแขนยาว กางเกงขายาวให้มิดชิด และใช้ยาทางป้องกันยุงกัด
        
        หญิงตั้งครรภ์ควรหลีกเลี่ยง การเดินทางไปยังประเทศที่มีรายงานการระบาด หากจำเป็นต้องเดินทางควรปรึกษาแพทย์และระมัดระวังไม่ให้ถูกยุงกัด
- - - - ข้อบ่งชี้ : ปวดท้อง / อาเจียนมาก เลือดออก ขาดน้ำ
      - เพื่อการวินิจฉัย : ส่งไปตรวจเลือด CBC ในวันที่3ของโรค
  - - - มีหลักฐานการรั่วของพลาสมา
      - มีปริมาณเกล็ดเลือด น้อยกว่าหรือเท่ากับ 100,000 /ลบ.มม.
    - - ข้อบ่งชี้ในการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
        
        ผู้ป่วยที่มีอาการแสดงของภ่วะขาดน้ำตั้งแต่ระดับปานกลางถึงระดับรุนแรง
        
        ผู้ป่วยที่เริ่มเข้าสู่ระยะวิกฤตที่มีการรั่วของพลาสมา
        
        ผู้ป่วยที่มีอาการอาเจียนมาก
        
        ชนิดของสารน้ำ
        
        กลุ่ม Isotonic crystalloid ได้แก่ 5% dextose in normal saline , 0.9% sodium chloride
        
        กลุ่ม Babaced crystalloid ได้แก่ acetated Ringer's , Lactated Ringer's ที่มีหรือไม่มี 5% dextrose
    - - ตับโต มักกดเจ็บ ปวดท้อง หรืออาเจียน
      - ภาวะเดงกีช็อก
        
        มีการไหลเวียนเลือดล้มเหลว
        
        มีค่าความดันเลือดต่ำ ร่วมกับมีภาวะ Tissue hypoperfusion
      - ภาวะเลือดออกผิดปกติ
    - - ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        ความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือด
        
        ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ
      - ภาวะเลือดออกผิดปกติที่ไม่รุนแรง (การดูแลรักษา)
        
        หยุดเองได้ เมื่อเข้าสู่ระยะฟื้นตัว
        
        หลีกเลี่ยงยาที่เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกผิดปกติ
      - ภาวะเลือดออกผิดปกติ
        
        รุนแรง
        
        เลือดออกในทางเดินอาหาร
        
        ไม่รุนแรง
        
        เลือดออกตามไรฟัน เลือดกำเดาไหล จุดเลือด จ้ำเลือด / เลือดออกใต้ผิวหนัง ประจำเดือนมามากกว่าปกติ
      - ภาวะเลือดออกผิดปกติที่รุนแรง หรือสงสัย
        
        การให้เลือด หรือส่วนประกอบของเลือด
        
        Prolonged shock
- - - - ระยะในเซลล์ตับ
      - ระยะในเซลล์เม็ดเลือดแดง
  - - - ประมาณ 2 ชั่วโมง ผู้ป่วยอุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น 39-40 องศาเซลเซียส ชีพจรแรง ปวดกระบอกตา หน้าแดง ผิวหนังแดงและแห้ง กระหายน้ำ คลื่นไส้อาเจียน กระสับกระส่าย เพ้อ บางคนไม่รู้สติ
    - - ระยะนี้กินเวลาราว 1 ชั่วโมง ผู้ป่วยเริ่มมีเหงื่ออกตามหน้าบริเวณขมับ และ ผิวหนังลำตัว อุณหภูมิร่างกายลดลงอย่างรวดเร็ว อ่อนเพลีย หลังจากนั้นเข้าสู่ระยะพัก คือไม่จับไข้ กินระยะเวลา 1-2 วัน แล้วกลับมาจับไข้อีก
    - - 15-20นาที ผู้ป่วยจะรู้สึกหนาวมาก สั่นเกร็ง อุณหภูมิร่างกายสูง ชีพจร เบาเร็ว ความดันเลือดเพิ่มขึ้น คลื่นไส้ อาเจียน
  - - - Chloroquine
    - - ไม่พบการดื้อต่อยา
        
        Dihydroartemisinin-Piperaquine + Primaquine
      - พบการดื้อต่อยา
        
        Artesunate - Pyronaridine + Primaquine
    - - ชนิดฟัลซิปารัม + ไวแวกซ์/โอวาเล่
        
        Dihydroartemisinin-Piperaquine + Primaquine
      - ชนิดฟัลซิปารัม + มาลาริอี
        
        Dihydroartemisinin-Piperaquine + Primaquine
    - - Chloroquine + Primaquine
  - - - สวมเสื้อปกปิดร่างกายมิดชิด
      - ใช้ยาทากันยุง
      - นอนในมุ้ง
      - จุดยาไล่ยุง
    - - ให้สุขศึกษา
      - รณรงค์ป้องกันไข้มาลาเรีย
      - ประชาสัมพันธ์
      - การมีส่วนร่วมชุมชน
- - - - มีไรอ่อน
      - มีแหล่งอาศัยของไร
      - มีหนูป่า
      - มีเชื้อ Orientia tsutsugamushi
  - - - Serology
- - - - Doxycycline
      - Azithromycin
  - - - Culture
      - ตรวจ PCR for pathogenic Leptospia DNA
    - - Indirect immunofluorescent antibody assay
      - Rapid / Screening test
      - Serogroup-specific test /Microscopic agglutination test
  - - - มีไข้ ตัว ตาเหลือง ไตวายเฉียบพลัน เลือดออกผิดปกติ กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ หัวใจเต้นผิดปกติ
    - - ไข้ ปวดเมื่อยจามตัว ปวดศีรษะ
- - - - ตุ่มน้ำใสของผิวหนังหรือเยื่อบุ ขนาดใหญ่กว่า 1 cm.
    - - vesicle / bulla ที่ภายในบรรจุด้วยหนอง
    - - ตุ่มน้ำใส่ของผิวหนังหรือเยื่่อบุ ขนาดไม่เกิน 1 cm.
  - - - การติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำเติม ตาอักเสบ แผลที่กระจกตา และภาวะแทรกซ้อนทางหู
      - ผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ โรคงูสวัดอาจเป็นรุนแรงและแพร่กระจายได้
      - ปวดตามแนวเส้นประสาทหลังการ่ติดเชื้อ บางรายปวดนานหลายปี
      - ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงแต่พบน้อย เช่น สมองและปอดอักเสบ
    - - ประคบแผลด้วยน่้ำเกลือ ครั้งละประมาณ 10 นาที 3-4 ครั้งต่อวัน
      - ในรายที่ติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน อาจต้องได้รับยาปฏิชีวนะชนิดทาหรือรับประทานร่วมด้วย
      - ผู้สูงอายุ/ผู้ที่ภูมิคุ้มกันต่ำ ได้ยาต้านไวรัส เช่น Acyclovir
      - ตัดเล็บสั้น ไม่แกะเกา และอาบน้ำฟอกสบู่ให้สะอาด
      - ผู้ป่วยที่ภูมิคุ้มกันปกติ รักษาตามอาการ
      - ถ้าปวดหลังการติดเชื้อ สามารถรับประทานยาพาราเซตามอลแก้ปวด ถ้าอาการไม่ดีขึ้น ควรพบแพทย์
      - ถ้าปากเปื่อยลิ้นเปื่อย ให้ใช้น้ำเกลือกลั้วปาก
      - ไม่พ่นหรือทายา เช่นยาพื้นบ้านหรือยาสมุนไพรลงไปบริเวณตุ่มน้ำ
    - - ผื่นมักเรียงกันเป็นกลุ่ม /เป็นแถวยาวตามแนวเส้นประสาท
      - แตกออกเป็นแผล
      - บางรายมีไข้ร่วม
      - ตกสะเก็ด หายได้เองใน 2 สัปดาห์
      - จากนั้น 2-3 วัน จะมีผื่นแดงขึ้นบริเวณที่ปวด กลายเป็นตุ่มน้ำใส
      - เมื่อแผลหาย อาจยังมีอาการปวดตามแนวเส้นประสาทได้
      - จะเริ่มมีอาการปวดแสบปวดร้อนบริเวณผิวหนัง
    - - แยกผู้ป่วย ไม่ใกล้ชิดกับผู้ที่ไม้เคยเป็นโรค เด็กเล็กและหญิงตั้งครรภ์
      - แยกข้าวของเครื่องใช้ เครื่องนุ่งห่ม ผ้าเช็ดตัว ที่นอน ของผู้ป่วยโรคงูสวัดกับผู้ที่ไม่เคยเป็นโรคอีสุกอีใสมาก่อน
    - - เริ่มเข้าสู่ร่างกายทั้งจากการหายใจ การสัมผัสตุ่มน้ำใสโดยตรง จะทำให้เป็นโรคอีกสุกอีใส
    - - สำหรับเด็ก
        
        Chickenpox vaccine
      - สำหรับผู้ใหญ่
        
        Zostavax
        
        Shingrix
    - - ผู้ที่ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เช่น ติดเชื้อ HIV เป็นลูคีเมีย หรือรับการรักษาแบบเคมีบำบัด ควรปรึกษาแพทย์
      - ผู้ที่มีโอกาสเสี่ยงที่จะได้รับเชื้องูสวัด
      - ผู้ที่อายุ 50 ปีขึ้นไป
  - - - การตรวจร่างกาย
        
        อาจมีหนึ่งรอยโรค / อาจจะมีจำนวนมากกว่าหนึ่งรอยโรค และลามอย่างรวดเร็ว
        
        ไข้สูง หนาวสั่น
        
        แดง กดเจ็บ ปวด บวม ร้อน
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        ESR
        
        Gram stain
        
        CBC
        
        Culture
      - ประวัติ
        
        แผลทางเข้าของรอยโรค อาจพบปัญหาของ Venous / Lymphatic drainage
        
        บางรายอาจจะมีโรคที่กลับมาเป็นซ้ำ
        
        อาจพบรอยโรคCellulitis เกิดใกล้กับผิวหนังหรือแผลนำมาก่อน
    - - มีไข้หรือมีอาการของการอักเสบ
      - Erysipelas เกิดในระดับตื้นกว่า Cellulitis
      - บวม แดง ร้อน
    - - Erysipelas เกิดในชั้น Dermis , Upper subcutaneous tissue
      - Cellulitis เกิดในชั้น subcutaneous tissue , Loose connective tissue
      - เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
    - - Cellulitis ที่เกิดจากการทิ่มแทง
        
        Cephalexin
        
        Clindamycin
        
        Dicloxacillin
      - ในกรณีที่ผู้ป่วยแพ้ยา Penicillin อาจเลือกใช้ยา Clindamycin
      - อาการไม่รุนแรง
        
        Cephalexin
        
        Clindamycin
        
        Dicloxacillin
        
        Erythromycin
- - - - ให้รับไว้เป็นผู้ป่วยในทุกราย ในห้องแยกเดี่ยวมีห้องน้ำส่วนตัว จนกว่าจะทราบผล
    - - แบบประคับประคอง
        
        ให่การรักษาตามอาการ รวถึงการทำความสะอาดตุ่มแผล
        
        เรื่อวภาวะจิตใจของผู้ป่วย
      - แบบจำเพาะ
        
        ยังไม่มียาต้านไวรัส
        
        ระยะเวลากักตัว 14-21 วัน จนสะเก็ดแผลแห้ง
- - - - กล้ามเนื้อคออาจตึง มีอาการอ่อนเพลียทั่วไป รู้สึกหนาวต้องห่มผ้า
      - หน้าซีด ขอบตาคล้ำ หนังตาหนักๆ ตาลึก
      - นอนมากเหนื่อยง่าย พูดไม่ชัด คิดคำพูดไม่ออก พูดน้อยลง
      - GI tract : อยากอาหาร (โดยเฉพาะที่มีรสหวาน) ถ่ายอุจจาระบ่อย ท้องผูก ท้องอืด ปวดท้อง
      - ผิวหนังไวต่อความรู้สึก ทนต่อการสัมผัสไม่ได้
      - ปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำ บวม
      - หาวบ่อย ง่วงนอนมาก ทนต่อแสงเสียงไม่ค่อยได้
    - - อาการร่วมขณะปวดศีรษะ มักเป็นอาการทางระบบประสาท /ระบบประสาทอัตโนมัติ
      - อาการปวดศีรษะจะหายไป ภายหลังได้นอน 45 นาที ถึง 3 ชั่วโมง หรือภายหลังดื่มร้อนๆ ภายหลังอาเจียน หรือได้ยาแก้ปวด
      - จะปวดมากเมื่อมีการเคลื่อนไหวศีรษะ
      - ปวดในตำแหน่งต่างๆ จะย้ายที่ได้ ย้ายข้างได้
    - - สังเกตการดำเนินของโรค จะช่วยให้ใช้ยาได้อย่างเหมาะสม
      - ยา
        
        Ergot based drug
        
        Sedation
        
        Analgesic : Paracetamol, NSAIDs(naproxen), Mixed
        analgesic preparation, Narcotics analgesic, Aspirin
        
        Amitryptyline
        
        Sumatriptan-5HT1- like agonist drug
        
        Flunarizine
        
        Propranolol
        
        Antiserotonergics
        
        Pizotifen
        
        Methylsergide
        
        Calciumchannelantagonists
      - สังเกตสิ่งกระตุ้น เพื่อที่จะได้หลีกเลี่ยง
  - - - ถ้าเรื้อรัง ควรนึกถึงโรคซึมเศร้า Amitryptylline
      - ฝึกผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ออกกำลังกาย ทำสมาธิ
      - ถ้าไม่เรื้อรัง ให้ยาแก้ปวดธรรมดา
  - - - ปัจจัยกระตุ้น
        
        การเคลื่อนไหวศีรษะ เปลี่ยนท่าทาง
      - อาการร่วม
        
        คลื่นไส้อาเจียน หูอื้อเสียงในหู อาจมีเดินโคลเคลงช่วงมีอาการ
      - เวลาที่มีอาการ
        
        เป็นๆหายๆ
      - อาการทางระบบประสาท
        
        ไม่พบ
      - อาการ
        
        เวียนศีรษะ บ้านหมุน โคลงเคลง
      - การปรับตัวของร่างกาย
        
        เร็ว
      - การรักษา
        
        รักษาตามสาเหตุของโรค
        
        รักษาตามอาการ
        
        ยากลุ่ม H3 receptor antagonist eg. betahistine
        
        ยาแก้อาเจียน Antiemetic
        
        ให้ยากลุ่มกดการรับรู้ทางการทรงตัว (vestibular suppressants)
        
        ยากลุ่ม antianxiety eg. diazepam , antidepressant eg. Amitryp, Nortrip
    - - ปัจจัยกระตุ้น
        
        ความดันโลหิตสูงหรือต่ำเกินหัวใจเต้นผิดจังหวะ ความเครียด กังวล
      - อาการร่วม
        
        ปวดศีรษะ เหงื่อแตก ใจสั่น ตาพร่ามัว เจ็บหน้าอก หน้ามืด จะเป็นลม เดินเซไปข้างเดียว
      - เวลาที่มีอาการ
        
        เป็นตลอดเวลา
      - อาการทางระบบประสาท
        
        พบร่วมด้วย
      - อาการ
        
        มึนศีรษะ หนักๆ ตื้อๆ
      - การปรับตัวของร่างกาย
        
        ช้า
- - - - Topical treatment ไม่ได้ผลต้องใช้ยารับประทาน
        
        Griseofulvin
        
        Itraconazole
  - - - ตรงกลางมีcentralclearing(annularlesion)หรือตรงกลางหาย กลายเป็นสีคล้ำ (iris lesion)
      - คันมาก ถ้าไม่รักษาจะลามไปเรื่อยๆ
      - ลักษณะผื่นมีได้หลายแบบ ที่พบบ่อย คือ วงแดงขอบชัดเจนมีตุ่มน้ำใสเล็กๆและScaleที่ขอบผื่น
      - ตรวจหาเชื้อ KOH
      - การรักษา
        
        topical treatment
        
        ใช้ในรายที่ผื่นเป็นบริเวณไม่กว้างนัก ได้แก่ topical imidazole,
        tolnaflate, Whitfield ointment
        
        systemic treatment
        
        ใช้ในรายที่ผื่นเป็นบริเวณกว้าง และเป็น granulomatous type ได้แก่ Griseofulvin ในรายที่แพ้ ให้เป็น Itraconazole
    - - การรักษา
        
        ใช้ยาในกลุ่ม Imidazolecream
        
        รายที่เป็นบริเวณกว้าง ให้ griseofulvin , Itraconazole
      - ผื่นเหมือน Tinea corporis พบบ่อยในผู้ชาย โดยเฉพาะบริเวณขาหนีบและต้นขา มักไม่เป็นที่บริเวณอัณฑะ
    - - การรักษา
        
        griseofulvin
        
        ใช้แชมพูที่ช่วยฆ่าสปอร์ของเชื้อควบคู่ไปด้วย เช่น 2.5% selenium sulfide (Selsun) shampoo
        
        topical treatment ใช้ไม่ได้ผล
        
        ในรายที่มีการติดเชื้อแบทีเรียแทรกซ้อน ควรให้ Antibiotic ร่วมด้วย
      - เกิดจากหนังศีรษะก่อนแล้วจึงเข้าไปในผม
      - อาการ
        
        ถ้ารุนแรง จะมีผื่นอักเสบเป็นก้อนบวมแดง มีหนองและผมหลุดร่วง
        
        ต่อมน้ำเหลืองโต (บริเวณที่พบบ่อย occipital และ cervical lymph node)
        
        ผมร่วง เส้นผมหัก มี spore ของเชื้อราอยู่รอบๆเส้นผม (ectothrix) ทำให้เส้นผมเป็นสีเทาๆ
        
        ในบางรายคัน
        
        ผื่นมีขุย (Scale)
    - - มักเกิดบริเวณซอกระหว่างนิ้วก้อยและนิ้วนางของเท้า
      - ลักษณะ
        
        ผิวหนังเปื่อยยุ่ยเป็นฝ้าขาว อาจแตกเป็นร่องตื้นๆ (scalng, maceration, fissuring)
        
        มักมีการติดเชื้อแบคทีเรียร่วมด้วย
      - เป็นโรคกลากที่พบได้บ่อยที่สุด มักพบในผู้ชายที่ใส่รองเท้าอบชื้น/ทำงานที่เท้าต้องโดนน้ำบ่อยๆ
      - การรักษา
        
        Systemic treatment
        
        Griseofulvin 500 mg/d
        
        Itraconazole100 mg/day
        
        ในรายที่มี Maceration มาก
        
        ควรให้ systemic antibiotic ที่คลุมเชื้อ gram negative และ Staphylococcus aureus ด้วย
        
        Topical treatment
        
        ได้ผลดี ยกเว้นใน chronic hyperkeratotic type
  - - - Subacute stage
        
        ผื่นแดงน้อยกว่าระยะเฉียบพลัน มีตุ่มแดง อาจมีตุ่มน้ำเล็กน้อย มีสะเก็ดและขุย อาจมีรอยแตกเป็นร่อง
        
        การรักษา ระยะปานกลาง/เรื้อรัง
        
        ยาทาภายนอก
        
        ผื่นหนา
        
        Moderate / High potency steroid
        
        ผื่นกว้างและไม่หนามาก
        
        Low potency steroid หรือชนิดเจือจาง
        
        ยารับประทาน
        
        เช่นเดียวกับระยะเฉียบพลัน
      - Chronic stage
        
        ผื่นมีลักษณะหนานูน มี lichenification สีแดงคล้ำหรือค่อนข้างดำ มีขุยและรอยเกา
      - Acute stage
        
        ผื่นแดง บวม มีตุ่มแดง ตุ่มน้ำ มีน้ำเหลืองไหล
        
        การรักษา
        
        ยาทาภายนอก
        
        น้ำด่างทับทิม 1: 4,000
        
        น้ำเกลือ
        
        Burow solution 1:40
        
        ยารับประทาน
        
        ถ้ามีอาการแสดงของการอักเสบติดเชื้อ ให้รับประทานยาปฏิชีวนะ Cloxacillin
        
        ถ้ามีอาการคันให้ Antihistamine
        
        ถ้าเป็นรุนแรงและบริเวณกว้าง ให้ Prednisolone
      - การป้องกัน
        
        ใส่เครื่องป้องกัน
        
        การใช้สิ่งทดแทนสิ่งสารที่แพ้
        
        หยุดใช้สารที่ทำให้เกิดการแพ้หรือระคายเคือง
    - - Allergic contact dermatitis
      - Irritant contact dermatitis
        
        การวินิจฉัย
        
        ผื่นชนิดเฉียบพลัน ผื่นเกิดขึ้นเร็ว
        
        ผื่นเรื้อรัง อาศัยประวัติที่เกี่ยวข้องกับการสัมผัสสารต่างๆ ในชีวิตประจำวัน
        
        ลักษณะทางคลินิก
        
        สารระคายเคืองอย่างอ่อน ต้องมีการสัมผัสนานหรือบ่อยจึงเกิดผื่น
        
        สารที่สัมผัสมีฤทธิ์ระคายเคืองสูง
  - - - กลากจะเป็นผื่นสีแดง มีขอบเขตชัดเจน มีรูปร่างเป็นวงกลม หรือวงแหวน ขอบภายนอกมักมีสีเข้มกว่าผิวหนังด้านใน ถ้าลุกลามขยายออกมากขึ้นจะเห็นผื่นรูปวงแหวน มีขอบเขตชัดเจนยิ่งขึ้น อาจจะพบขุย สะเก็ดบางๆ ที่ขอบวงแหวนได้ด้วย
    - - ผู้ที่ปฏิบัติงานในสถานที่ร้อนอบอ้าว มีเหงื่อออก
      - สภาวะทุพโภชนาการ
      - พันธุกรรม
      - ภาวะอื่นๆ เช่น ภาวะเครียด การใช้ยาต้านแบคทีเรียชนิดกว้างเป็นเวลานาน คนที่ติดเชื้อ HIV
      - ช่วงอายุ ช่วงวัยรุ่นจะพบได้บ่อย
    - - ยาทาภายนอก
        
        การป้องกันการเกิดโรคซ้ำ ให้ใช้ยาเดือนละ 1 ครั้งหรือใช้ zinc pyrithione Ketolytic agent เช่น Whitfield’s ointment,
        prooylene glycol in water 40-50%
        
        Mild fungicide เช่น sodium thiosulfate 20-30%, precipitation sulfur ointment 3-6%
        
        Selenium sulfide
        
        ยาทาที่มี imidazole derivatives
      - ยาฆ่าเชื้อชนิดรับประทาน
        
        Ketoconazole
        
        Itraconazole
  - - - ระยะเฉียบพลัน
        
        ยาทาภายนอก
        
        Calamine lition / ประคบเย็นเพื่อลดคัน
        
        ยารับประทาน
        
        Chlorpheniramine ในรายที่กินแล้วง่วงมาก อาจให้ Loratadine
        
        ถ้าให้ยาแก้แพ้ไปแแล้วไม่ดีขึ้น อาจให้ Prednisolone
        
        ในรายที่มี Angioedema ควรระวังปฏิกิริยา Anaphylaxis ควรให้ Epinephrine และติดตามอาการอย่างใกล้ชิด
      - ลมพิษเรื้อรัง
        
        หาสาเหตุและกำจัดสาเหตุ
        
        ในรายที่ไม่ทราบสาเหตุ ควบคุมอาการโดยรับประทานยาในขนาดที่เหมาะสม ประมาณครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยลมพิษเรื้อรังที่ไม่ทราบสาเหตุ
    - - พยายามหลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้เกิดลมพิษ
    - - ซักประวัติเกี่ยวกับยา อาหารสารต่างๆที่ผู้ป่วยได้รับก่อนเป็นลมพิษ
      - ลมพิษที่เป็นติดต่อกันนานเกิน 6 สัปดาห์ จัดเป็นลมพิษเรื้อรัง
      - ลักษณะคลินิกของโรคค่อนข้างชัดเจน
    - - เกิดขึ้นพร้อมกัน หรือทยอยขึ้นหลายแห่ง
      - ผื่นมีขนาด รูปร่างต่างกันได้มาก
      - คันรุนแรง
      - เกิดขึ้นส่วนใดของร่างกายก็ได้ เมื่อเกิดเต็มที่แล้วจะค่อยๆยุบหายไปกลายเป็นผิวหนังปกติ ภายในเวลา 24 ชั่วโมง
      - บวมที่ผิวหนัง