Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความรับผิดกระทำละเมิดในการกระทำของผู้อื่น - Coggle Diagram
ความรับผิดกระทำละเมิดในการกระทำของผู้อื่น
ความรับผิดของนายจ้างในผลแห่งการละเมิดของลูกจ้างในทางการจ้าง
ความรับผิดของนายจ้าง
การที่นายจ้างจะต้องรับผิดจะต้องเป็นกรณีที่ลูกจ้างได้กระทำละเมิดเข้าองค์ประกอบมาตรา420ไม่ว่าจะเป็นการกระทำละเมิดโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่อก็ตาม และหากลูกจ้างมิได้ทำละเมิดก็ไม่มีประเด็นห้ต้องพิจารณาต่อไปว่านายจ้างต้องร่วมรับผิดหรือไม่
ลูกจ้างทำละเมิดในงานที่จ้าง
ความรับผิดของนายจ้างจะมีเมื่อลูกจ้างได้กระทำความเสียหายระหว่างที่ตนปฏิบัติตามหน้าที่ การที่ลูกจ้างกระทำต้องเป็นการปฏิบัติให้ลุล่วงไป กล่าวอีกนัยคือ นายจ้างไม่ต้องรับผิดในการละเมิดของลูกจ้างเพียงแต่การละเมิดนั้น ได้เกิดขึ้นในเวลาที่ลูกจ้างเกี่ยวข้องกับงานของนายจ้าง แต่การละเมิดต้องเป็นส่วนหนึ่งของงานนั้น ไม่เพียงแต่เกิดขึ้นในเวลาเดียวกัน
ลูกจ้างทำละเมิดในงานที่จ้าง
ยกตัวอย่างเช่น ดำ เป็นลูกจ้างขับรถของ แดง ขณะที่ขับรถไปส่งของให้ลูกจ้างของแดง ดำตะโกนด่าเขียว ศัตรูคู่อาฆาตกันซึ่งเดินอยู่ริมถนน แดงไม่ต้องรับผิดในการกระทำของดำ แม้ขณะทำละเมิดต่อเขียวนั้น ดำกำลังขับรถเพื่อประโยชน์ของ แดง
สิทธิไล่เบี้ย
มาตรา 426 บัญญัติว่า "นายจ้างซึ่งได้ใช้ค่าทดแทนสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลภายนอกเพื่อละเมิดอันูกจ้างได้ทำนั้น ชอบที่จะได้ชดใช้จากลูกจ้างนั้น
สิทธิไล่เบี้ย
การทำละเมิดที่เป็นการกระทำของลูกจ้างต่อบุคคลภายนอกเองโดยลำพัง ที่นายจ้างต้องรับผิดต่อลูกจ้างเป็นความรับผิดต่อผู้เสียหาย แต่ในระหว่างนายจ้างลูกจ้าง นายจ้างไม่ต้องรับผิดร่วมกับลูกจ้างในผลที่ลูกจ้างละเมิด เมื่อนายจ้างใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้เสียหายแล้วจึงชอบที่จะช่วงสิทธิของผู้เสียหายไล่เบี้ยเรียกให้ลูกจ้างชดใช้ให้แก่ตนได้
ตัวการรับผิดในการกระทำละเมิดของตัวแทน
ลักษณะตัวการตัวแทน
ตัวแทนเป็นสัญญาอย่างหนึ่งและเป็นเอกเทศสัญญาเช่นเดียวกับจ้างแรงงานอันเป็้นความสัมพันธ์กันระหว่างลูกจ้างนายจ้าง จึงต้อมพิเคราะห์ดูก่อนว่ากรณีใดที่บุคคลเป็นตัวการตัวแทนระหว่างกัน พึงสังเกตว่าถ้ามิใช่เป็นการตั้งตัวแทน
ความรับผิดของตัวการ
หลักทั่วไปมีว่าไม่ว่าจะเป็นตัวแทนที่ได้รับมอบอำนาจแต่เฉพาะการหรือตัวแทนที่ได้รับมอบอำนาจทั่วไป ใน้หตุฉุกเฉินเพื่อจะป้องกันมิให้ตัวแทนต้องเสียหาย ย่อมสันนิษฐานไว้ก่อนว่าตัวแทนจะทำการใดๆ เช่นอย่างวิญญูชนจะพึ่งกระทำก็ย่อมมีอำนาจจะทำได้ทั้งสิ้น
สิทธิไล่เบี้ยของตัวการ
มาตรา 427 บัญญัติให้นำมาตรา 426 มาใช้บังคับแก่ตัวการด้วยโดยอนุโลม กล่าวคือ เมื่อตัวการได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลภายนอก เพื่อละเมิดอันตัวแทนได้ทำๆปแล้วนั้น ก็ชอบที่จะได้ชดใช้จากตัวแทน เกี่ยวกับนายจ้างลูกจ้างที่กล่าวมาแล้วย่อมอนุโลมนำมาใช้ปรับกับกรณีตัวการตัวแทนได้เช่นเดียวกัน
ความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของ
ความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของไม่เป็นความรับผิดใยการกระทำของบุคคลอื่น
เหตุที่อนุโลมนำมาตรา 428 มากล่าวไว้ในหน่วยว่าด้วยตวามรับผิดในการกระทำของบุคคลอื่น โดยเหตุที่ตามที่บัญญัติใน มาตรา428 นั้น แสดงว่าผู้รับจ้างเป็นผู้ก่อความเสียหายแก่บุคคลภายนอก จึงเป็นผู้กระทำด้วย แม้ความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของนั้นจะเป็นความผิดในฐานะที่ผู้ว่าจ้างเองก็เป็นผู้กระทำละเมิด มิใช่รับผิดร่วมกับผู้รับจ้าง และแม้บางกรณีจะถือว่าผู้ว่าจ้างกระทำเองกระทำละเมิดโดยลำพังอีกด้วยก็ตาม
หลักความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของ
ผู้ว่าจ้างไม่มีสิทธิควบคุมวิธีการทำงาน
จึงถือว่าเป็นงานของผู้รับจ้างเอง ผู้ว่าจ้างไม่มีสิทธิที่จะออกคำสั่งผู้ว่าจ้างดังนายจ้างกับลูกจ้างในสัญญาจ้างแรงงาน
มาตรา 428 บัญญัติว่า ผู้ว่าจ้างทำของไม่ต้องรับผิดเพื่อความเสียหายอันผู้รับจ้างได้ก่อให้เกิดขึ้นแก่บุคคลภายนอกในระหว่างทำการงานที่ว่าจ้าง เว้นแต่ผู้ว่าจ้างจะเป็นผู้ผิดในส่วนรการงานที่สั่งให้ทำ หรือในคำสั่งที่ตนให้ไว้ หรือในการเลือกหาผู้รับจ้าง
ความผิดในส่วนการงานที่สั่งให้ทำ
ความผิดในส่วนการงานที่สั่งให้ทำเป็นเรื่องที่สั่งให้ทำตามสัญญาจ้างที่มีต่อกัน เช่นจ้างให้ทำถนนเข้าๆปในที่ดินของผู้อื่นเพื่อผ่านไปถึงที่ของตนอันเป็นการละเมิด
ความผิดในคำสั่งที่ตนให้ไว้
ความผิดในคำสั่งที่ตนให้ไว้ กล่าวคือ แม้งานที่สั่งให้ทำจะไม่ละเมิดในตัวเอง แต่สั่งให้ผู้รับจ้างกระทำดดยวิธีอย่างใดอย่างหนึ่งเป็นผลให้ผุ้อื่นเสียหาย คำสั่งนี้ไม่เหมือนคำสั่งในส่วนการงานที่สั่งให้ทำ เป็นเพียงคำเสนอแนะเท่านั้น
เช่น แนะนำให้ช่างทำรางน้ำชายคาของบ้านใกล้ชิดกับแนวเขตที่ดินข้างเคียงของผู้อื่น เวลาฝนตกน้ำไหลตกลงในที่ดินข้างเคียง
ความผิดในการเลือกหาผู้รับจ้าง
ที่ว่าเลือกหาผู้รับจ้าง คือ จ้างนั่นเอง จ้างคนที่ตนรู้ว่าไม่มีความสามารถหรือระมัดระวังอันสมควรแก่สภาพงานที่ให้ทำจึงเป็นผลที่ทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นโดยละเมิด
ความรับผิดของมารดาบิดาหรือผู้อนุบาลในการกระทำละเมิดของผู้เยาว์หรือบุคคลวิกลจริตและความรับผิดของครูบาอาจารย์ นายจ้างหรือบุคคลอื่น ในการกระทำละเมิดของผู้ไร้ความสามารถ
ความรับผิดของบิดามารดาหรือผู้อนุบาลในการทำละเมิดของคนไร้ความสามารถ
ความสามารถของบุคคลผู้ทำละเมิดไม่เป็นข้อสำคัญ แม้เป็นผู้เยาว์หรือบุคคลวิกลจริตก็ยังต้องรับผิดเพราะการละเมิดเป็นการล่วงสิทธิ ไม่ใช่การใช้สิทธิ
มาตรา 429 บัญญัติว่า บุคคลใดแม้ไร้ความสามารถเพราะเหตุเป็นผู้เยาว์หรือวิกลจริตก็ยังต้องรับผิดในผลที่ตนทำละเมิด บิดามารดาหรือผู้อนุบาลของบุคคลเช่นว่านี้ย่อมต้องรับผิดร่วมกับเขาด้วย เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าตนได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแก่หน้าที่ดูแลซึ่งทำอยู่นั้น
สิทธิไล่เบี้ยของบิดามารดาหรือผู้อนุบาล
เมื่อบิดามารดาหรือผู้อนุบาลได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลภายนอกไปแล้วก็ชอบที่จะได้ชดใช้จากผู้เยาว์หรือบุคคลวิกลจริตและไล่เบี้ยเอาได้จนครบจำนวนที่ชดใช้ (มาตรา 431 และ มาตรา 426) ไม่ใช่เรียกได้ตามส่วนเท่าๆกันอย่างในระหว่างลูกหนี้ร่วมกันตามมาตรา 296
ความรับผิดของครูบาอาจารย์ นายจ้าง หรือบุคคลอื่นในการทำละเมิดของผู้ไร้ความสามารถ
บุคคลต้องรับผิด
มาตรา 430 บัญญัติว่า ครูบาอาจารย์ นายจ้างหรือบุคคลอื่นซึ่งรับดูแลบุคคลไร้ความสามารถอยู่เป็นนิจก็ดี ชั่วครั้งชั่วคราวก็ดี ถ้าต้องรับผิดร่วมกับบุคคลไร้ความสามารถในการละเมิดซึ่งเขาได้กระทำลงในระหว่างที่อยู่ในความดูแลของตน ถ้าหากพิสูจน์ได้ว่าบุคคลนั้นๆ มิได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควร
ความระมัดระวังแก่สมควรตามหน้าที่ดูแล
ตามมาตรา 430เป็นหน้าที่ของผู้เสียหายนำสืบให้ได้ความว่าผู้มีหน้าที่ดูแลไม่ได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแก่หน้าที่ที่ต้องดูแล ถ้าไม่นำสืบหรือนำสืบให้ฟังไม่ได้ บุคคลที่รับดูแลบุคคลไร้ความสามารถไม่ต้องรับผิด
สิทธิไล่เบี้ยของครูบาอาจารย์หรือบุคคลซึ่งรับดูแลบุคคลไร้ความสามารถ
้มื่อครูบาอาจารย์หรือบุคคลซึ่งดูแลบุคคลไร้ความสามารถได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลภายนอกไปแล้ว ก็ชอบที่จะได้ชดใช้จากบุคคลไร้ความสามารถและไล่เบี้ยเอาได้จนครบจำนวนที่ได้ชดใช้ (มาตรา 431 และมาตรา 426) เช่นเดียวกับกรณีตามมาตรา429
,