Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สรุปการเรียนรู้ครั้งที่5 - Coggle Diagram
สรุปการเรียนรู้ครั้งที่5
-
ไวรัสไข้หวัดใหญ่
สาเหตุ : Influenza virus มี 3 ชนิด คือ A, B และ C
- ชนิด A เป็นชนิดที่ทำให้เกิดการระบาดอย่างกว้างขวางทั่วโลก
- ขนิด B ทำให้เกิดการระบาดในพื้นที่ระดับภูมิภาค
- ชนิด C มักเป็นการติดเชื้อที่แสดงอาการอย่างอ่อนหรือไม่แสดงอาการและไม่ทำให้เกิดการระบาด
-
การติดต่อ : ไอ จาม หรือหายใจเอาฝอยละอองเข้าไป
และได้รับเชื้อทางอ้อม ผ่านทางมือ หรือสิ่งของเครื่องใช้ที่ปนเปื้อนเชื้อ
-
Covid-19
-
การรักษา
- ผู้ป่วยที่ไม่มีอาการหรือสบายดี (Asymptomatic COVID-19)
ㆍ ให้การรักษาแบบผู้ป่วยนอก โดยแยกกักตัวที่บ้าน
- ผู้ป้ายที่มีอาการไม่รุนแรง ไม่มีปอดอักเสบ
ㆍ อาจพิจารณาให้ favipiravir ควรเริ่มยาโดยเร็วที่สุด ตามดุลยพินิจของแพทย์
- ผู้ป่ายที่มีอาการไม่นแรง แต่มีปังจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรงหรือมีโรคร่วมสำคัญ
ㆍแนะนำให้ยาด้านไวรัสเพียง 1 ชนิด โดยควรเริ่มภายใน 5 วัน
- ผู้ป่ายยืนยันที่มีปอดอักเสบที่มี hypoxia
ㆍแนะนำให้ remdesivir โดยเร็วที่สุดเป็นเวลา 5-10 วัน ขึ้นกับอาการทางคลินิก
ไข่ปวดข้อยุงลาย
โรคชิคุนกุนยา
-
-
การรักษา
-ไม่มีการรักษาจำเพาะ ใช้การรักษาตามอาการ
โดยเฉพาะอาการปวดข้อ กินยาพาราเซตามอลเพื่อลดไข้
-เช็ดตัวด้วยน้ำสะอาดเป็นระยะเพื่อช่วยลดไข้ รวมทั้งให้ผู้ป่วยดื่มน้ำและนอน
โรคติดเชื้อไวรัสซิกา
สาเหตุ : Zika virus อยู่ในกลุ่มของ Flavivirus
ระยะฟักตัว : 3 - 12 วัน โดยเฉลี่ย 4 - 7 วัน
พาหะนำโรค : ยุงลาย
การติดต่อ : การติดต่อที่สำคัญที่สุด คือ การถูกยุงลายที่มีเชื้อกัด
อาการ : ผื่น ไข้ เยื่อบุตาอักเสบ ปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ ปวดศีรษะ
ไข้เลือดออก
ไข้เดงกี
อาการ : ปวดศีรษะ ปวดกระบอกตา ปวดเมื่อยตามตัว ปวดกล้ามเนื้อ
อาการเลือดออก : จุดเลือดออก ถ่ายเป็นเลือด หรือสีดำ
เม็ดเลือดขาวต่ำ
ㆍเกล็ดเลือดต่ำกว่า 150,000 เซล/ลบมม.
Hct เพิ่มขึ้น 10-20%
ไข้เลือดออก
อาการทางคลินิก : ไข้สูงลอย 2 - 7 วัน
อาการเลือดออก : การตรวจทูนิเกต์ให้ผลบวก จุดเลือดออกตามตัว ตับโต ช็อค
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ㆍเกล็ดเลือดต่ำกว่า 100,000 เซล/ ลบ.มม.
-มีการรั่วของพลาสมา : Hematocrit เพิ่มขึ้นมากกว่า 20%.
มีน้ำในช่องปอด, ช่องท้อง, albumin < 3.5 gm%
ไข้เลือดออกเดงกี (DHF)
อาการทางคลินิก
- ภาวะเลือดออกผิดปกติ
-เลือดออกบริเวณผิวหนัง ได้แก่ ผลการทดสอบด้วย tourniquet test
ให้ผลบวก มีจุดหรือจ้ำเลือด
- เลือดออกในบริเวณยื่อเมือกต่าง ๆ ได้แก่ เลือดออกตามไรฟัน เลือดกำเดาไหล เลือดออกในทางเดินอาหาร
- ตับโต มักกดเจ็บ ปวดท้อง หรืออาเจียน
- ภาวะเดงกีช็อก
มาลาเรีย
การติดต่อของไข้มาลาเรีย
–โดยถูกยุงก้นปล่องที่มีเชื้อมาลาเรียในต่อมน้ำลายกัด
–ติดต่อจากมารดาซึ่งมีเชื้อมาลาเรียในร่างกายและถ่ายทอดทางรกไปสู่ทารกในครรภ์
–ติดต่อโดยวิธีการถ่ายเลือด
อาการ
-ระยะหนาว (cold stage) เป็นเวลา 15-60 นาที ผู้ป่วยจะรู้สึกหนาวมาก มีอาการสั่นเกร็ง
-ระยะร้อน (hot stage) ใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมง โดยผู้ป่วยมีอาการร้อน อุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น39-40องศาเซลเซียส ชีพจรแรง ปวดกระบอกตา
ระยะเหงื่อออก (sweating stage) ระยะนี้กินเวลาราว 1 ชั่วโมง
ผู้ป่วยเริ่มมีเหงื่อออกตามหน้าบริเวณขมับ และผิวหนังลำตัว
การป้อง
กันมาตรการต่อยุง
◦ การนอนในมุ้ง
◦ การสวมเสื้อผ้าปกปิดร่างกายให้มิดชิด เช่น ใช้เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว
◦ การใช้ยาทากันยุง
◦ การจุดยาไล่ยุง
มาตรการต่อคน
◦ ประชาสัมพันธ์
◦ ให้สุขศึกษา
◦ รณรงค์ป้องกันไข้มาลาเรีย
Typhus
อาการ
- มีไข้สูง ปวดศีรษะ +/
- หนาวสั่น-มีผื่นแดงตามตัว
-เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน ถ่ายเหลว
-ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดตัว ปวดศีรษะ
-ต่อมน้ำเหลืองโตอักเสบ
การรักษา
-Doxycycline 100 mg BID x 7 day, OR
-Tetracycline 500 mg BID x 7 days, OR
-Chloramphenicol (50-75 mg/kg/day) x 7 day, OR
-Ciprofloxacin และOfloxacin
Leptospirosis
อาการ
1.อาการไม่รุนแรง มีไข้ ปวดเมื่อยตามตัว ปวดศีรษะ
2.อาการรุนแรง มีไข้ ตัวตาเหลือง ไตวายเฉียบพลัน
3.อาการเยื่อหุ้มสมองอักเสบ/เนื้อสมองอักเสบ
4.อาการเลือดออกในปอดและมีการหายใจล้มเหลว
การรักษา
1.การรักษาจำเพาะ โดยให้ยาต้านจุลชีพ ดังต่อไปนี้
1.1 Doxycycline 100 มก. วันละ 2 ครั้ง นาน 7 วัน หรือ
1.2 Azithromycin 500 มก. ต่อวัน นาน 3 วัน
- การรักษาตามอาการ เช่น ยาลดไข้
- แนะนำให้เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน และการปฏิบัติตัว
- นัดติดตามอาการและมาจาะเลือดเพื่อยืนยันการวินิจฉัย ภายใน 1-4 สัปดาห์
Herpes simplex
การรักษาและการปฏิบัติตัว-โรคส่วนใหญ่ ไม่รุนแรง + หายเองได้
-ควรพักผ่อน + ดื่มน้ำมากๆ
-ถ้ามีไข้ >> เช็ดตัวลดไข้ + กินยา paracetamol
-ถ้ามีแผลในปาก >> ใช้น้ำเกลือกลั้วปาก
ยาต้านไวรัส Acyclovirยาต้านไวรัส acyclovir ไม่สามารถจัดเชื้อไวรัสที่ปมประสาทได้ กินยาภายใน 48ชั่วโมงหลังมีอาการนำ
Herpes zoster
อาการ-ปวดแสบร้อนบริเวณผิวหนัง
-หลังจากนั้น 2-3วัน มีผื่นแดงขึ้นตรงบริเวณที่ปวด
แล้วกลายเป็นตุ่มน้ำใส
-ผู้ป่วยบางรายอาจมีไข้ร่วมด้วย
การรักษา-ในผู้ป่วยที่ภูมิคุ้มกันปกติอาจรักษาตามอาการ
-ในผู้ป่วยสูงอายุหรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำมาก การได้รับประทาน ยาต้านไวรัส เช่น acyclovir
-ประคบแผลด้วยน้ำเกลือ ครั้งละประมาณ 10 นาที 3-4 ครั้ง/วัน จะช่วยทำให้แผลแห้งขึ้น
โรคฝีดาษวานร
เชื้อสาเหตุ monkeypox virus, ในกลุ่มของ Orthopoxvirus genus,family Poxviridae
การดูแลรักษา
Suspected case
ㆍให้รับไว้เป็นผู้ป่วยในทุกราย ในห้องแยกเดียวมีห้องน้ำในตัวจนกว่าจะทราบผลตรวจ
Confirmed Case
โดยให้การรักษาตามอาการ รวมถึงการทำความสะอาด ตุ่มแผล และอื่นๆ โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีอาการรุนแรง
การรักษาจำเพาะ (Specific Treatment)
ㆍ รวมทั้ง เรื่องภาวะจิตใจ ของผู้ป่วยยังไม่มียาต้านไวรัส
ผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูง (เกิดโรครุนแรง)
ผู้ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ติดเชื้อเอชไอวี โรคมะเร็งอวัยวะต่างๆ
คำแนะนำในการป้องกันโรค
-ควรสวมหน้ากากอนามัย ลดโอกาสการสัมผัสละอองน้ำลาย น้ำมูกของผู้ป่วย หรือ สัตว์ที่ติดเชื้อ
-หลีกเลี่ยงการสัมผัสตุ่มหนอง หรือผู้ติดเชื้อโดยตรง
-หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารคัดหลั่งของร่างกาย
-แนะนำให้รับประทานเนื้อสัตว์ปรุงสุกสะอาด
-หมั่นล้างมือด้วยน้ำสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์บ่อย ๆ
-
Common Skin Diseases
เกลื้อน
ปัจจัยที่ส่งเสริมการเกิดเกลื้อน
-พันธุกรรม
-ผู้ที่ปฏิบัติงานในสถานที่ร้อนอบอ้าว มีเหงื่อออกมาก
-สภาวะทุพโภชนาการ
-การขาดอาหารทำให้กลไกด้านภูมิคุ้มกันไม่สมบูรณ์ภาวะอื่นๆ เช่น ภาวะเครียด, การใช้ยาต้านแบคที่เรียชนิดกว้างเป็นเวลานาน
การรักษา
- Selenium sulfide ใช้ฟอกตัว
- ส่วนการป้องกันการเกิดโรคซ้ำให้ใช้ยาเดือนละ 1 ครั้งหรือใช้ zinc pyrithione Ketolytic agent
- Mild fungicide
- ยาทาที่มี imidazole derivatives ผสมในรูปแบบต่างๆ
โรคกลาก
การรักษา
- topical treatment
- systemic treatment
ผิวหนังอักเสบ
ระยะเฉียบพลัน (acute stage)
ผื่นแคง บวม มีตุ่มแคง ตุ่มน้ำ และมีน้ำเหลืองไหล
ระยะปานกลาง (subacute stage)
ผื่นแดงน้อยกว่าระยะเฉียบพลัน ประกอบด้วยตุ่มแดง อาจมีตุ่มน้ำเล็กน้อย มีสะเก็ดและขุย อาจมีรอยแตกเป็นร่อง
ระยะเรื้อรัง (chronic stage)
ผื่นมีลักษณะหนานูน มี ichenification สีแดงคล้ำหรือก่อนข้างคำ มีขุยและรอยเกา
ลักษณะทางคลินิก
- ผิวหนังอักเสบ ระยะเฉียบพลัน (acute stage)
สารระคายเคืองอย่างอ่อน ต้องมีการสัมผัสนานหรือบ่อยจึงจะเกิดผื่น
- ผื่นระยะปานกลาง (subacute stage)
- ผื่นระยะเรื้อรัง (chronic stage)
การรักษา
ยาทาภายนอก
ㆍBurow solution 1:40 หรือิน้ำด่างทับทิม 1:4,000 หรือ น้ำเกลือ
ยารับประทาน
- ถ้าเป็นรุนแรงและบริเวณกว้าง ให้ Prednisolone 5 mg 2 เม็ด หลังอาหาร วันละ 3 เวลา
- ถ้ามีอาการแสดงของการอักเสบติดเชื้อเช่นมีหนอง ให้รับประทานยาปฏิชีวนะ
Cloxacillin 500 mg 1 แคปซูล วันละ 4 ครั้ง ก่อนอาหาร นาน 7 วัน
- ถ้ามีอาการคันให้ antihistamine เช่น Hydroxyzine 10 mg 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง,Chlorpheniramine(CPM) 4 mg 1 เม็ค วันละ 3-4 ครั้ง