Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 8 การดูแลมารดาและทารกในระยะที่ 2 , 3 และ 4 ของการคลอด, อ้างอิง :…
บทที่ 8 การดูแลมารดาและทารกในระยะที่ 2 , 3 และ 4 ของการคลอด
-
-
การช่วยคลอดปกติ
1.การเตรียมสถานที่และเครื่องมือเครื่องใช้
- สถานที่ ต้องสะอาดอยู่เสมอ เตียงคลอดควรเช็ดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ปูผ้ายางให้เรียบร้อย
- เครื่องมือที่ใช้ในการทำคลอด ประกอบไปด้วย ผ้าต่างๆ ผ้าปูรองคลด ผ้าปูหน้าท้อง ผ้ารับเด็ก / อ่างหรือชามสำหรับใส่สำลี / ชามกลมเล็กจำนวน 3 ใบ สำหรับใส่สำลีชุบ NSS / ชามกลมใหญ่สำหรับใส่รก / ลูกยางสำหรับดูดปากและจมูก / ที่รัดสายสะดือ / sponge holding forceps / กรรไกรตัดฝีเย็บ / กรรไกรตัดสายสะดือ /คีมหนีบสายสะดือ / เครื่องมือในการเย็บแผล
2.การเตรียมผู้คลอด- เมื่อผู้คลอดประเมินแล้วว่า ผู้คลอดเบ่งได้ดี ส่วนนำของทารกโผล่ให้เห็นทางช่องคลอดเพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นเวลาที่พร้อมสำหรับการช่วยทำคลอด อันดับแรกจัดท่าผู้คลอด เพื่อช่วยการคลอดทารก อย่างไรก็ตามี่ที่นิยมคือ ท่านอนหงายชันเข่าบนเตียงคลอด และท่านอนหงายพาดขาหยั่ง ท่านี้สะดวกในการสำหรับผู้ทำคลอดในการฟังเสียงหัวใจทารก ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก และการทำคลอด
3.การเตรียมผู้ทำคลอด
- สวมผ้าปิดปากปิดจมูก ใส่ผ้ายางกันเปื้อน สวมรองเท้าบูท ใส่แว่นตา
- ล้างทำความสะอาดมือ ฟอกมือและแขนจนถึงเหนือบริเวณข้อศอกด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ฟอกฝ่ามือ ง่ามนิ้วมือ หลังมือ เล็บ ข้อมือ และแขน
- สวมเสื้อกาวน์ วิธีคือจับตรงคอเสื้อจากนั้นยกขึ้นให้สูงทิ้งชายเสื้อลงไป กางเสื้ออก สอดมือสองข้างเข้าในรูแขนเสื้อ แล้วผูกเชือกที่เอว และคอเสื้อให้เรียบร้อย
- สวมถุงมือปราศจากเชื้อ
4.การทำความสะอาดอวัยวะเพศภายนอก
- จัดผู้คลอดนอนหงายชันเข่า (Dorsal recumbent)
- ใช้ Sponge holding forceps คีบสำลีชุบน้ำยาฆ่าเชื้อทำความสะอาดตรงอวัยวะเพศ ฝีเย็บ หน้าขาสองข้าง
- หลังจากทำความสะอาดแล้วใช้ Sponge holding forceps หนีบผ้าห่อกะละมังหลังคลอดแยกไว้ ไม่นำมาใช้อีก
5.คลุมผ้าสะอาดให้ผู้คลอด
- ปูผ้ารองรองคลอด โดยคลีผ้าตามยาวทิ้งชายผ้าลงด้านล่าง ตลบผ้าด้านบน สอดมือทั้งสองข้างเข้าด้านใน แล้วสอดปลายบนผ้าที่พับตลบไว้ใต้ก้นผู้คลอด
- สวมถุงขวา ทั้งสองขา จนถึงโคนขา จัดให้ผู้คลอดชันเข่า วางเม้าให้อยู่ในผ้ารองคลอดทั้งสองข้าง แยกเข่าออก
- คลุมผ้าหน้าท้องตั้งแต่บริเวณท้องถึงหัวเหน่า
- เตรียมผ้า Safe perineum โดยใช้ผ้าสี่เหลี่ยมพับครึ่งวางตามยาวบนผ้ารองคลอดห่างจากฝีเย็บเล็กน้อย
6.การช่วยเหลือการคลอด
ภายหลังคลุมผ้าเรียบร้อยแล้ว ผู้ทำคลอดจัดเตรียมเครื่องมือเครื่องใช้ให้เรียบร้อย ขั้นตอนการช่วยเหลือการคลอด มีดังนี้
6.1 การตัดฝีเย็บ เป็นการทำให้บริเวณปากช่องคลอดกว้างขึ้น เพื่อสะดวกในการเคลื่อนผ่านตัวทารก
ชนิดการตัดฝีเย็บ มี 2 แบบ
6.2 การทำคลอดศีรษะ
โดยการผลักศีรษะทารกให้เงยหน้าคลอดออกมา จนปากช่องคลอดกว้าง 5 เซนติเมตร ใช้มือข้างที่ถนัดจับผ้า safe perineum วางทาบลงบนบริเวณฝีเย็บที่ตัดให้ต่ำกว่าขอบฝีเย็บ 1-2 cm กางมืออกใช้นิ้วหัวแม่มือและปลายนิ้วทั้ง 4 นิ้ว รวบผิวหนังบริเวณฝีเย็บไว้ตำแหน่ง 2 ข้างรูทวารหนักไว้เพื่อไม่ให้แผลฝีเย็บฉีกขาดเพิ่ม มืออีกข้างประคองศีรษะให้คลอดช้าๆ โดยกดเบาๆบริเวณท้ายทอดเพื่อประคองไม่ให้ศีรษะเงยเร็ว ภายหลังจากศีรษะคลอดแล้ว เช็ดตาทารกด้วยสำลีชุบน้ำต้มสุก จากนั้นช่วยทำ restitution และ External rotation โดยผู้ทำคลอดช่วยจับศีรษะทารกหมุนตามท่าของทารก ถ้าเป็นท่า LOA ก็หมุนศีรษะมาทางซ้ายมือผู้คลอดประมาณ 45 องศา ผู้ทำคลอดใช้นิ้วชี้ของมือข้างที่ไม่ถนัดสอดเข้าในปากทารก ดูดเมือกจากปากและจมูกจนหมด จากนั้นหมุนทารกต่ออีก 45 องศาให้ทายทอยอยู่ด้านเดียวกันกับหลังทารก ในขั้นตอนนี้ไหล่ที่อยู่ภายในจะหมุนมาอยู่ในแนวหน้า-หลัง ขณะที่ศีรษะจะอยู่ในแนวขวาง ต่อไปทำคลอดไหล่
6.3 การทำคลอดไหล่
ภายหลังจากดูดเสมหะจนหมดแล้ว หมุนศีรษะให้กระดูกท้ายทอดอยู่ด้านเดียวกันหลัง จากนั้นทำคลอดหน้าหรือไหล่บนก่อน โดยใช้มือทั้งสองข้างจับศีรษะ ให้ขมับทารกอยู่หว่างฝ่ามือ แล้วค่อยๆโน้มศีรษะลงข้างล่าง จนกระทั่งเห็นไหล่บนเคลื่อนต่ำลงจนเห็นซอกรักแร้ จากนั้นทำการคลอดไหล่ล่างหรือไหล่หลัง เปลี่ยนจากโน้มลงเป็นยกศีรษะขึ้น 45 องศากับแนวดิ่งจนไหล่ล่างคลอดพ้นช่องคลอดออกมา
6.4 การทำคลอดลำตัว
เมื่อไหล่ทั้งสองคลอดออกมาแล้ว ให้ดึงตัวทารกออกมาช้าๆ โดยมือขวาจับศีรษะบริเวณท้ายทอยและลำคอ มือซ้ายรองรับลำตัวที่จะผ่านปากช่องคลอดออกมา จนกระทั่งทารกคลอดออกมาทั้งตัว จึงวางทารกหันหน้าออกจากช่องคลอด ระวังไม่ให้สายสะดือตึง ต้องบันทึกเวลาที่ทารกเกิด รีบเช็ดตัวทารกให้แห้ง
6.5 การผูกและตัดสายสะดือ
การผูกสายสะดือ หนีบสายสะดือด้วยตัวหนีบสายสะดือ คีบให้ห่างสะดือประมาณ 2-3 cm จากนั้นใช้คีมอีกอัน หนีบสายสะดือให้ห่างจาก cord clamp ประมาณ 3 cm ก่อนหนีบควรรีดเลือดเข้าทางมารดา เพื่อไม่ให้เลือดกระเด็นเวลาตัดสายสะดือ
การตัดสายสะดือ ก่อนตัดต้องเช็ดด้วยทิงเจอร์อโอดีน เสร็จแล้ววางสายสะดือบนนิ้วกลางและนิ้วนางมือข้างที่ไม่ถนัด เอานิ้วชี้และนิ้วก้อยทับอยู่บนสายสะดือ สอดกรรไกรหันปลายเข้าหาอุ้งมือ กำมือไว้ขณะตัด
-
-
อ้างอิง : วราวุธ สุมาวงศ์. (2553). คู่มือฝากครรภ์เเละการคลอด (พิมพ์ครั้งที่ 14). กรุงเทพ: โรงพิมพ์อักษรไทย
-