Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความรับผิดเพื่อละเมิดของบุคคลอื่น - Coggle Diagram

- - - - ความรับผิดโดยตรง (direct responsibility)
        เป็นความรับของนายจ้างทันที่ที่ลูกจ้างกระทำการละเมิด นายจ้างไม่สามารถพิสูจน์ให้ตนพ้นความผิดได้
      - ความรับผิดโดยอ้อม (indirect ersponsibility) เป็นความรับผิดที่นายจ้างเลือกลูกจ้างไม่ดี นายจ้างสามารถพิสูจน์ให้ตนพ้นจากการรับผิดได้
    - - ลูกจ้างกระทำการละเมิดเข้าองค์ประกอบตามมาตรา 420 เช่น นายจ้างมอบหมายให้ลูกจ้างไปทาสีบ้าน ในขณะลูกจ้างปฏิบัติการทาสี สีหกโดนรถของเจ้าของบ้านเป็นต้น
      - ลูกจ้างกระทำการละเมิดในขณะที่ปฏิบัติตามหน้าที่ที่นายจ้างรับมอบหมาย
        
        (2) ลูกจ้างได้ทำละเมิดขนาดที่ได้ปฏิบัติงานนอกเหนือหน้าที่
        เช่น ลูกจ้างได้รับหน้าที่ขับรถประจำทางสายอุดร-สารคาม ในวันหนึ่งนายจ้างให้ลูกจ้างขับรถประจำทางไปส่งตนไปสนามบินในขณะเดินทางรถเกิดไปชนกับนาง ข เป็นต้น
        
        (3) ลูกจ้างกระทำละเมิดในระหว่างเวลางาน เช่น นายจ้างมอบหมายให้ลูกจ้างไปทาสีบ้าน ในขณะลูกจ้างปฏิบัติการทาสี สีหกโดนรถของเจ้าของบ้านเป็นต้น
        
        (1) ลูกจ้างทำละเมิดในขณะปฏิบัติหน่าที่ที่ได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติเป็นประจำ
        เช่น. ลูกจ้างได้รับมอบหมายให้ขับรถประจำสายอุดร-สารคาม ในขณะนั้นได้เกิดอุบัติเหตุลูกจ้างขับรถชนนาย ก เป็นต้น
        
        (4) ลูกจ้างทำละเมิดในช่วงเวลาที่เป็นผลสืบเนื่องมาจากปฏิบัติงาน
        เช่น ลูกจ้างได้รับหน้าที่ขับรถประจำทางสายอุดร-สารคาม ในวันหนึ่งนายจ้างให้ลูกจ้างขับรถประจำทางไปส่งตนไปสนามบินเเละได้ขับรถกลับไปยัง ขบส ลูกจ้างหลับจึงไปชนกับนาง ค เป็นต้น
        
        (5) ลูกจ้างทำละเมิดในช่วงปฏิบัติการเพื่อประโยชน์ให้แก่นายจ้างไม่ว่าอยู่ในช่วงเวลางานหรือไม่ หรืออะนอกลู่นอกทางก็ตาม
        เช่น ลูกจ้างไปส่งของที่ต่างจังหวัดหลังจากส่งของเสร็จเรียบร้อยเเล้ว ขากลับลูกจ้างแวะไปเอาของที่บ้านตนเเละเกิดอุบัติเหตุ ก็ยังถือว่าอยู่ในช่วงเวลากระทำประโยชน์ให้นายจ้างอยู่เนื่องจากลูกจ้างจะกลับไปบริษัท
      - มีสัญญาจ้างแรงงานตามมาตรา575
        -สัญญาจ้างเเรงงานเป็นสัญญาต่างตอบแทน คือนายจ้างมีหน้าที่จ่ายค่าตอบแทนให้แก่ลูกจ้างส่วนลูกจ้างมีหน้าที่ปฏิบัติงานตามนายจ้างมอบหมาย
    - - ลูกจ้างต้องรับผิดในการกระทำละเมิดของตนตามมาตรา 420 โดยหลักคือใครทำละเมิดคนนั้นต้องรับผิด
      - นายจ้างต้องรับผิดร่วมด้วยตามมาตรา425
        (โดยรับผิดในลักษณะลูกหนี้ร่วม)
        -ลูกหนี้ร่วมเป็นไปตามมาตรา 291 (ผู้เสียหายสามารถฟ้องลูกหนี้คนใดคนหนึ่งชำระหนี้เพียงคนเดียวก็ได้(นายจ้าง)
      - ผู้เสียหายสามารถเรียกค่าสินไหมทดแทนจากนายจ้างโดยตรงได้ -นายจ้างชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้ผู็เสียหายเเล้ว สามารถไล่เบี้ยค่าสินไหมกับลูกจ้างได้ตามมาตรา 426
  - - - มีนิติสัมพันธ์ของการเป็นตัวการตัวเเทนตามสัญญาตัวเเทนตามมาตรา 797
        (ก)ตัวเเทนเฉพาะการ
        -ตัวแทนที่กระทำการเฉพาะเรื่องเท่านั้น
        (ข)ตัวเเทนรับมอบอำนาจทั่วไป
        -ตัวแทนที่กระทำการภภายมนกรอบกว้างๆที่ได้รับมอบ
        หมายเหตุ ตัวเเทนต้องไม่มีสิทธิและความรับผิดเป็นการส่วนตัวกับบุคคลภายนอก
      - ตัวแทนทำละเมิดต่อบุคคลภายนอกครบองค์ประกอบตามมาตรา420
        เช่น ตัวการมอบหมายให้ตัวแทนขายรถให้ ก ในขณะที่ ก มาดูรถ ด้วยความที่ตัวแทนไม่มีความสารถในเรื่องรถ จึงทำรถระเบิดและทำให้ ก บาดเจ็บ ถือว่าผู้แทนกระทำละเมิดต่อร่างการ ก
      - ละเมิดที่เกิดจากตัวแทนทำงานที่ได้รับมอบหมายเเละอยู่ภายในขอบอำนาจ
        เช่น ตัวแทนได้รับอำนาจขายรถกับตัวการเเต่ตัวเเทนกลับเอารถไปขับเล่นเเละเกิดอุบัติเหตุ ชน ข ถือว่าละเมิดเกิดนอกเหนือจากขอบเขต
    - - ตัวแทนรับผิดในการทำละเมิดของตนตามมาตรา420
        โดยหลักการตัวแทนทำละเมิด
      - ตัวการรับผิดร่วมด้วยตามาตรา427ประกอบมาตรา425
        -ร่วมรับผิดในสถานะลูกหนี้ร่วม
      - ไล่เบี้ย
        -ตัวการสามารถไล่เบี้ยเอาค่าชดใช้ให้ผู้เสียหายไปก่อนกับแทนได้ ตามมาตรา427ประกอบมาตรา426 (โดยใช้หลักตัวการมิได้เป็นผู้ทำละเมิด)
    - - คนที่ไม่ใช่ตัวแทนในความหมายของมาตรา797
        
        ผู้แทนตามกฎหมาย เช่น ผู้เเทนโดยชอบธรรม เนื่องจากการที่ผู้เเทนโดยชอบธรรมได้กระทำการแทนผู้เยาว์เท่ากับผู้เยาว์ได้กระทะการเอง เเละที่สำคัญคือมิได้เกิดจากการตกลงกันตามาตรา 797
        
        nuncius เนื่องจากบุคคลที่มีหน้าที่มีหน้าที่พูดตามถ้อยคำที่ได้รับสั่งเปรียบเสมือนเทป
        
        นิติบุคคล เนื่องจากนิติบุคคลเปรียบเสมือนตัวนิติบุคคลเอง
  - - - ความหมายของผู้ไร้ความสามารตามมาตรา429 คือผู้เยาว์และบุคคลวิกลจริตที่ศาลสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถ แต่ในมาตรา429ไม่ถือคนเสมือนไร้ความสามารถเป็นคนไร้ความสามารถเนื่องจากคนเสมือนไร้ความสามารถสามารถทำนิติกรรมได้ด้วยตนเองเเละในการกระทำการละเมิดคนเสมือนไร้ความสามารถยังสามารถรับผิดด้วยตนเองได้
      - การที่บิดามารดาที่ชอบด้วยกฎหมายต้องร่วมรับผิดในการทำละเมิดของบุตรผู้เยาว์ตามมาตรา429
        -เนื่องด้วยสายสัมพันธ์ที่บิดาการกระทำส่วนหนึ่งของบุตรบางส่วนเกิดจากการอบรมของบิดามารดา กฎหมายจึงให้บิดามารดาต้องรับผิดร่วมในการที่บุตรกระทำการละเมิด
        หมายเหตุนี้รวมผู้อนุบาลด้วย
        
        พื้นฐานความคิด
        ในการทำละเมิดของบุตรกฎหมายสันนิษฐานว่าเกิดจากบิดามารดาบกพร่องเนื่อจากบิดามารดามีหน้าที่อบรมสั่งสอนบุตรเเต่อย่างไรก็ตามกฎหมายยังให้บิดามารดาพิสูจน์ว่าการที่บุตรกระทำการละเมิดตนมิได้บกพร่องในหน้าที่ เพื่อความยุติธรรมแก่ผู้เป็นบิดามารดา
        
        ลักษณะของการรับผิด :checkered_flag:
        การที่บิดามารดารับผิดร่วมในการทำละเมิดของบุตรเป็นการรรับผิดทางอ้อมเนื่องจากกฎหมายยังให้โอกาสบิดามารดาพิสูจน์หักล้างว่าตนได้ใช้ความระมัดระวังในการดูแลบุตร
        
        หลักเกณฑ์ที่ทำให้บิดามารดาต้องร่วมรับผิด :warning:
        
        บุตรผู้เยาว์ต้องการทำการละเมิดครบองค์ประกอบมาตรา420
        หลักคือ ผู้ใดจงใจหรือประมาทเลินเล่อ กระทำต่อบุคคลอื่นผิดกฎหมาย ทำให้เขาเสียหารแก่ชีวิต ร่างการ อนามัย เสรีภาพ ทรัพย์สินหรือสิทธิอย่างใดอย่างหนึ่งถือว่ากระทำละเมิด ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทน หมายเหตุผู้เยาว์อายุน้อยไม่มีวุฒิภาวะย่อมไม่ถือว่าเป็นการกระทะละเมิดเนื่องจากไม่ครบองค์ประกอบ ม420
        
        ตัวอย่างผู้เยาว์กระทำละเมิด เด็กอายุ 5 ขวบ นั่งเล่นอยู่หน้าบ้าน ในขณะนั้นนาย ก เดินมาเล่นกับเด็ก เด็ก 5 ขวบจึงโยนกอนหินใส่นาย ก ทำให้นาย ก หัวแตก กล่าวคือเด็ก 5 ขวบกระทำการละเมิดในทางร่างกายต่อนาย ก ตามมาตรา420
        
        ตัวอย่างผู้เยาว์กระทำการไม่ถือเป็นการกระทำละเมิด เด็กอายุ 1 ขวบ นอนอยู่กับมารดา นาย ก เข้าไปหอม เท้าของเด็กไปโดยตานาย ก ทำให้ตาบวม กรณีนี้ผู้เยาว์ไม่มีวุฒิภาวะที่จะรู้สำนึกจึงไม่ครบองค์ประกอบมาตรา420เป็นต้น
        
        บุตรผู้เยาว์มีบิดามารดาที่ชอบด้วยกฎหมาย เพราะบิดามารดามีหน้าที่ตามกฎหมายคืออบรมสังสอนผู้เยาว์
        แยกพิจารณาออกเป็น 2 กรณี
        
        หน้าที่ที่เกิดจากบิดามารดาที่ชอบด้วยกฎหมาย
        เกิดจาก -มารดานั้นชอบด้วยกฎหมายเสมอ
        -บิดามารดาสมรสกันจึงมีบุตร
        -บิดามารดาที่สมรสกันภายหลัง
        -บิดาที่รับรองบุตร
        -ผู้รับบุตรบุญธรรมหน้าที่อันเกิดจากฝ่า
        
        หน้าที่ตามกฎหมายอาจเกิดจาการรับบุตรบุญธรรม
        การรับบุญบุญธรรมบิดามารดาบุญธรรมก็ย่อมมีสิทธิที่จะอบรมสั่งสอนบุตรได้ตามกฎหมาย
        
        ผลของความรับผิด :red_cross:
        
        ไล่เบี้ย
        เนื่องจากบิดามารดาได้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้เสียหาย กฎหมายจึงให้สิทธิในการไล่เบี้ยคือกับผู้เยาว์ได้ตามมาตรา426
        หมายเหตุ แต่ในกรณีข้อเท็จจริงคงไม่มีบิดามารดาคนไหนไล่เบี้ยเอาค่าสินไหมคือกับผู้เป็นบุตร
        
        บิดารมารดามีหน้าที่อบรมสั่งสอนดูแลตามกฎหมายร่วมรับผิด เนื่องจากผู้เยาว์ได้กระทำการละเมิดซึ่งกฎหมายสันนิฐานว่าบิดามารดาพกพร่องต่อหน้าที่จึงต้องรับผืดร่วมในฐานะ ลูกหนี้ร่วมตามมาตรา291
        
        การที่ผู้เยาว์รับผิดในการทำละเมิดของตน ซึ่งในข้อเท็จจริงผู้เยาว์มิอาจชดใช้ค่าสินไหมได้เนื่องจากไม่มีทรัพย์ที่จะมาชดใช้กฎหมายจึงกำหนดประการต่อไป
        
        ข้อยกเว้น :check:
        
        กรณีที่บิดามารดาสามารถพิสูจน์ยกเว้นความรับผิดได้เพราะตนใช้ความระมัดระวังสมแก่หน้าที่
        
        3.บิดามารดาอนุญาติให้บุตรไปทำงาน -หน้าที่ดูแลอยู่หัวหน้างาน
        
        4.บิดามารดามอบหมายให้บุคคลอื่น เช่นเพื่อนบ้าน พี่เลี้ยง
        
        2.บิดามารดาส่งบุตรผู้เยาว์ไปโรงเรียน -หน้าที่ดูแลอยู่กับครู
        
        5บิดามารดารใช้ความระมัดระวังอื่นๆ
        -ระวังระวังเเล้วเเต่ก็ยังเกิด เช่น ผู้เยาว์เอาปืนยิง ก ได้รับบาดเจ็บ และบิดามารดาได้พิสูจน์แล้วว่าเก็บปื่นไว้ในที่ๆปลอดภัยแล้วเเต่ก็ยังเห็น
        
        1.บิดามารดาส่งบุตรผู้เยาว์ไปอยู่กับตายาย -หน้าที่ดูแลอยู่กับตาและยาย
        
        กรณีบิดามารดาไม่อาจพิสูจน์ข้อยกเว้นความผิดได้
        
        บิดามารดามอบหมายให้บุคคลที่ไม่มีวุฒิภาวะเพียงพอในการดูแล ตัวอย่าง บิดาฝากผู้เยาว์ไว้กับพี่สาวอายุ 13 ปี ให้ดูแล หลังจากนั้นตนก็ไปตลาด ปรากฏว่าผู้เยาว์ได้เอาก้อนหินโยนใส่ ก เป็นตน
        
        กรณีการปล่อยปละละเลยของบิดามารดามาก่อน เช่น มารดาไปส่งผู้เยาว์ไปโรงเรียนปรากฏว่ามารดาไม่ได้ตรวจสอบให้ชัดว่าผู้เยาว์เอามีดใส่กระเป๋ามาด้วย หลังจากนั้นผู้เยาว์จึงได้ไปแทงนาย ก จนได้รับบาดเจ็บ เป็นต้น
        
        กรณีที่ผู้เยาว์อยู่กับบิดามารดาในขณะเกิดเหตุ ตัวอย่าง ผู้เยาว์อยู่หน้าบ้านเเละมารดาอยู่ในบ้านในขณะนั้นผู็เยาว์ได้โยนก้อนหินใส่ ก ทำให้ ก หัวแตก ในกรณีนี้จะเห็นได้ว่าความดูแลตกอยู่กับมารดา เป็นต้น
    - - บุคคลตามมาตรา 430 ที่ต้องเป็นผู้ร่วรับผิดกับผู้ไร้ความสามารถ :star: คนรับผิดกับผู้ไร้ความสามารถมีหลายบุคคล ซึ่งขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริง ได้แก่
        
        ครูบาอาจารย์ที่มีหน้าที่ดูแลนักเรียนที่โรงเรียน
        
        นายจ้างที่มีลูกจ้างเป็นผู้เยาว์หรือตน
        
        บิดามารดาที่มิได้มีอำนาจตามกฎหมาย ในกรณีที่บุตรอาจมีอำนาจอยู่กับฝ่ายฝดฝ่ายหนึ่ง
        
        ปู่ย่าตายาย ญาติพี่น้อง พี่เลี้ยง ครูสอนพิเศษ ที่มีหน้าที่ดูแลคนไร้ความสามารถ
      - หลักเกฑณ์ที่ทำให้ผู้ดูแลต้องรับผิด :no_entry:
        
        ผู้เสียหายพิสูจน์ได้ว่าผู้ดูแลมิได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแก่เห็น
        เช่น นางดำ เป็นยายของผู้เบาว์เเละมีหน้าที่ดูแลผู้เยาว์ในช่วงที่แม่ของผู็เยาว์ไม่อยู่ได้ฝากผู้เยาว์ไว้กับนางดำ ในขณะนั้นผู้เยาว์ได้เอาขันโยนใส่นางขาวเพื่อนบ้านจนหัวแตก ผู้เป็นแม่ของผู้เยาว์ต้องพิสูจน์ได้ว่าในขนาดที่ผู้เยาว์กระทำละเมิดอยู่ในช่วงนางดำดูแลอยู่นั้นเอง
        
        ผู้เยาว์กระทำการละเมิดในขณะที่อยู่ในความดูแลของผู้ดูแล
        เช่น นางดำ เป็นยายของผู้เบาว์เเละมีหน้าที่ดูแลผู้เยาว์ในช่วงที่แม่ของผู็เยาว์ไม่อยู่ได้ฝากผู้เยาว์ไว้กับนางดำ ในขณะนั้นผู้เยาว์ได้เอาขันโยนใส่นางขาวเพื่อนบ้านจนหัวแตก ถือได้ว่าผู้เยาว์กระทำการละเมิดต่อนางขาวในขณะที่นางดำเป็นผู้ดูแล
      - ผลของความรับผิด :red_cross:
        
        ผู้ดูแลต้องร่วมรับผิดในความผิดละเมิดของคนไร้ความสามารถด้วย -โดยรับผิดแบบลูกหนี้ร่วม
        -รับผิดในทุกอณู
        -ผู้เสียหายฟ้องให้รับผิดโดยตรงทันทีเเละเต็มจำนวน
        
        ไล่เบี้ยโดยใช้มาตรา 426 มาอนุโลมของมาตรา431
        เนื่องจากผู้ดูแลมิได้กระทำการละเมิด
        
        บุคคลไร้ความสามารถต้องรับผิดในการกระทำการละเมิดของตนเองตามมาตรา420
        โดยใช้หลักใครทำบุคคลนั้นต้องรับผิด