Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของ - Coggle Diagram
ความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของ
2.1
ความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของไม่เป็นความรับผิดในการกระทำของบุคลอื่น
มาตรา 428
ผู้ว่าจ้างทำของไม่ต้องรับผิดเพื่อความเสียหายอันผู้รับจ้างได้ก่อให้เกิดขึ้นแก่บุคคลภายนอกในระหว่างทำการงานที่ว่าจ้าง เว้นแต่ผู้ว่าจ้างจะเป็นผู้ผิดในส่วนการงานที่สั่งให้ทำหรือในคำสั่งที่ตนให้ไว้หรือในการเลือกหาผู้รับจ้าง
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 390/2550
จำเลยซึ่งเป็นผู้ว่าจ้างเป็นผู้กำหนดวิธีการให้ผู้รับจ้างตัดต้นไม้และให้คนควบคุมดูแลการตัดต้นไม้ตลอดเวลา แต่ในวันที่มีการตัดต้นไม้และทำให้ไม้ล้มพาดสายไฟฟ้าแรงสูงในที่ดินของโจทก์ขาดก่อให้เกิดความเสียหายกลับไม่มีผู้ใดควบคุม การที่ผู้รับจ้างไม่มีความรู้ความชำนาญในการตัดต้นไม้ที่จะก่อให้เกิดความเสียหายแก่สิ่งก่อสร้างข้างเคียงหรือไม่ยอมทำตามวิธีการที่ถูกต้อง ถือได้ว่าจำเลยเป็นผู้ผิดในส่วนการงานที่สั่งให้ทำ หรือในคำสั่งที่ให้ไว้ หรือในการเลือกหาผู้รับจ้าง จำเลยจึงต้องรับผิดต่อโจทก์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา428
ตัวอย่าง
นายเเดงจ้างนายดำสร้างบ้านให้นายดำจึงนำคนงานมาสร้างบ้านแล้วเกิดอุบัติเหตุทำให้ได้รับบาดเจ็บ นายดำมีความผิดฐานที่ทำให้เกิดความเสียหายเเก่บุคคลภายนอก
ผู้รับจ้างเ
ป็นผู้ที่ทำความเสียหายแก่บุคคลภายนอกจึงเป็นผู้กระทำด้วย
ผู้ว่าจ้างทำของนั้น
จะเป็นความรับผิดในฐานะที่ผู้ว่าจ้างเป็นผู้กระทำละเมิด
ความรับผิดกระทำละเมิดในการกระทำของผู้อื่น
หลักทั่วไปว่าความรับผิดของผู้ว่าจ้างทำของมิใช่ความรับผิดในการกระทำของบุคคลอื่น ทั้งนี้ก็เพราะว่าผู้ว่าจ้างไม่มีสิทธิควบคุมวิธีการทำงาน จึงถือว่าเป็นงานของผู้รับจ้างเอง ผู้ว่าจ้างไม่มีสิทธิที่จะออกคำสั่งบังคับบัญชาผู้รับจ้างดังนายจ้างกับลูกจ้างกับลูกจ้างในสัญญาแรงงาน
มาตรา 428
ผู้ว่าจ้างทำของไม่ต้องรับผิดเพื่อความเสียหายอันผู้รับจ้างได้ก่อให้เกิดขึ้นแก่บุคคลภายนอกในระหว่างทำการงานที่ว่าจ้าง เว้นแต่ผู้ว่าจ้างจะเป็นผู้ผิดในส่วนการงานที่สั่งให้ทำหรือในคำสั่งที่ตนให้ไว้หรือในการเลือกหาผู้รับจ้าง
1. ความผิดในส่วนการงานที่สั่งให้ทำ
ความรับผิดส่วนการงานที่สั่งให้ทำเป็นเรื่องสั่งให้ทำตามสัญญาจ้างที่มีต่อกัน เช่น จ้างให้ทำถนนเข้าไปในที่ดินของผู้อื่นเพื่อผ่านไปถึงที่ของตนอันเป็นการละเมิด
2. ความผิดในคำสั่งที่ตนให้ไว้
ความผิดในคำสั่งที่นให้ไว้ กล่าวคือ แม้การงานที่สั่งให้ทำจะไม่เป็นละเมิดในตัวเอง แต่อาจสั่งให้ผู้รับจ้างทำโดยวิธีการอย่างใดอย่างหนึ่งอันเป็นผลให้ผู้อื่นเสียหายก็ได้คำสั่งที่ว่านี้ไม่เหมือนกับคำสั่งเมื่อกล่าวถึงในส่วนการงานที่สั่งให้ทำตอนก่อน เป็นเพียงดำแนะนำเท่านั้น
ตัวอย่าง
แนะนำให้ช่างทำรางน้ำชายคาของบ้านใกล้ชิดกับแนวเขตที่ดินข้างเคียงของผู้อื่น เวลาฝนดกน้ำไหลตกลงในที่ดินข้างเคียง
3. ความผิดในการเลือกหาผู้รับจ้าง
ความมผิดในการเลือกหาผู้รับจ้าง ที่ว่าเลือกหาผู้รับจ้าง คือ การจ้างนั่นเอง (ฏ. 821/2522) คือจ้างคนที่คนรู้ว่าไม่ใช่ผู้ที่มีความสามารถหรือระมัระวังอันควรแก่สภาพของการงานที่จ้างให้ทำจึงเป็นผลให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่นโดยละเมิด
ตัวอย่าง
จ้างสร้างบ้านทำด้วยไม้ ไปจ้างผู้ที่เข้าตัวไม่ไม่แน่นหนาเป็นผลทำให้บ้านทรุดพังลงมาถูกทรัพย์สินของบุคคลข้างเคียงเสียหาย เป็นต้น แต่ถ้าหากไม่รู้เชื่อสุจริตตามผู้ที่รับจ้างอวดอ้างว่าตนมีความชำนาญเป็นอย่างตีก็ไม่ใช่ความผิดในการเลือก
3.ความรับผิดของมารดาบิดาหรือผู้อนุบาลในการกระทำ
ละเมิดของผู้เยาว์หรือบุคคลวิกลจริต และความรับความผิดของครูบาอาจารย์ นายจ้างหรือบุคคลอื่นในการทำละเมิดของผู้ไร้สามารถ
3.1 ความรับผิดของบิดามารดาหรือผู้อนุบาลในการทำละเมิดของคนไร้ความสามารถ
ความสามารถของบุคคลผู้ทำละเมิดไม่เป็นข้อสำคัญ แม้เป็นผู้เยาว์หรือบุคคลวิกลจริตก็ยังต้องรับผิดเพราะการละเมิดเป็นการล่วงสิทธิ ไม่ใช่การใช้สิทธิ ซึ่งบุคคลดังกล่าวนี้อาจไม่ต้องรับผิดในการแสดงเจตนาทำนิติกรรม เพราะนิติกรรมนั้นอาจเป็นโมฆียะได้ (มาตรา 21-28) เมื่อถูกบอกล้างแล้วก็ถือว่าเป็นโมฆะ อธิบายแล้วว่าคำว่า "ผู้ใด" ตามมาตรา 420 หมายถึง บุคคลทุกชนิดซึ่งรวมทั้งผู้เยาว์และบุคคลวิกลจริตด้วย
มาตรา 429
บัญญัติว่า "บุคคลใดแม้ไร้ความสามารถพราะเหตุเป็นผู้ยาว์หรือวิกลจริตก็ยังต้องรับผิดในผลที่ตนทำละเมิด บิดามารดาหรือผู้อนุบาลของบุคคลเช่นว่านี้ย่อมต้องรับผิดร่วมกับเขาด้วยเว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าคนได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแก่พน้าที่ดูแลซึ่งทำอยู่นั้น
อุทาหรณ์
ฏ. 847/2498 บุตรผู้เยาว์มีนิสัยชอบเล่นปืนมาก เพียงแต่บิดาเก็บนไว้บนหลังตู้ซึ่งผู้เยาว์หยิบไม่ถึง แล้วสั่ง ก.ให้เก็บปืนไว้เฉย ๆ มิได้กำชับว่าอย่าให้บุตรผู้เยาว์เอาไป บุตรผู้เยาว์หลอกเอาปินไปจาก ก.แล้วยิงบุตรโจทก์ดาย เรียกไม่ได้ว่าบิดาใช้ความระมัดระวังตามสมควรแก่หน้าที่ดูแลตามมาตรา 429
สิทธิไล่เบี้ย
ของบิดามารดาหรือผู้อนุบาล เมื่อบิดามารดาหรือผู้อนุบาลได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลภายนอกไปแล้วก็ชอบที่จะได้ชดใช้จากผู้เยาว์หรือบุคคลวิกลจริตและไล่เบี้ยเอาได้จนครบจำนวนที่ได้ชดใช้ (มาตรา 431 และมาตรา 426) ไม่ใช่เรียกได้ตามส่วนเท่า ๆ กันอย่างในระหว่างลูกหนี้ร่วมกันตามมาตรา 296
3.2ความรับผิดครูบาอาจารย์นายจ้างหรือบุคคลอื่นซึ่งรับดูแลบุคคลผู้ไร้ความ
บุคคลต้องรับผิด
-มาตรา 430 ครูบาอาจารย์นายจ้างหรือบุคคลอื่นซึ่งรับดูแลบุคคลผู้ไร้ความสามารถอยู่เป็นนิจก็ดีชั่วครั้งชั่วคราวก็ดีจำต้องรับผิดร่วมกับผู้ไร้ความสามารถในการละเมิดซึ่งเขาได้กระทำลงในระหว่างที่อยู่ในความดูแลของตนถ้าหากพิสูจน์ได้ว่าบุคคลนั้น ๆ มิได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควร(มาตรานี้กำหนดความรับผิดของผู้มีหน้าที่ดูแลผู้ไร้ความสามารถผลแห่งการละเมิดที่ผู้ไร้ความสามารถกับมาตรา 429 ความรับผิดชอบ)
ความระมัดระวังตามสมควรแก่หน้าที่ดูแล
-ความรับผิดตามมาตรา 430 ที่ต่างกับความรับผิดตามมาตรา 429 ที่ว่าตามมาตรา 429 บัญญัติให้บิดามารดาหรือผู้อนุบาลมีหน้าที่นำสืบว่าตนได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรจึงจะพ้นจากความถ้าไม่นำสืบหรือนำสืบยังไม่ได้ก็ไม่พ้นจากความผิด
อุทาหรณ์กรณี
เกี่ยวกับความระมัดระวังตามสมควรแก่หน้าที่ดูแลที่ทำอยู่ -ฎ. 356/2511 เป็นฎีกาเดียวกับที่กล่าวมาแล้วเกี่ยวกับมาตรา 429) ในตอนเช้าครูประจำชั้นของเด็กผู้ทำละเมิดเห็นเด็กนักเรียนเอากระบอกพลูมาเล่นกันเกรงจะเกิดอันตรายให้เก็บไปทำลายและห้ามเด็กมีให้เล่นต่อไป แต่เด็กได้ใช้พลยิ่งกันในเวลาหยุดพักกลางวันและนอกห้องเรียนถือว่าได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแล้ว
สิทธิไล่เบี้ย
ของครูบาอาจารย์หรือบุคคลอื่นซึ่งรับดูแลบุคคลผู้ไร้ความสามารถ -เมื่อครูบาอาจารย์หรือบุคคลซึ่งรับดูแลบุคคลผู้ไร้ความสามารถได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลก็ชอบที่จะได้ชดใช้จากบุคคลผู้ไร้ความสามารถและไล่เบี้ยเอาได้จนครบจำนวนที่ได้ชดใช้ภายนอกไปแล้ว (มาตรา 431 และมาตรา 426) เช่นเดียวกับกรณีตามมาตรา 429
ตัวอย่าง
อุทาหรณ์ 4. 1315/2520 บิดาเคยใช้บุตรขับขี่รถจักรยานยนต์ไปซื้อของและทำเป็นธุระดังนี้นอกจากบิดาจะไม่ได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแก่หน้าที่ดูแลซึ่งทำนั้นแล้วบิดากลับสนับสนุนให้บุตรผู้เยาว์ขับขี่รถจักรยานยนต์อีกด้วยจึงต้องรับผิดร่วมกับบุตรตามมาตรา 429