Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความดันโลหิตสูงในระยะตั้งครรภ์ (Pregnancy Induced Hypertension: PIH),…

- - - - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินอาการสู่ภาวะชัก ได้แก่ อาการปวดศีรษะ ตาพร่ามัว เห็นภาพไม่ชัด อาการปวด บริเวณใต้ลิ้นปี่หรืออาการเจ็บชายโครงขวา ปฏิกิริยาสะท้อน (Deep tendon reflex) เร็วเกินไป (เกรด 3+ขึ้นไป) หรือมีอาการกระตุกของกล้ามเนื้อข้อเท้า (Ankle clonus)
        
        ให้สตรีตั้งครรภ์นอนพักในท่านอนตะแคงซ้าย จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบสงบ ดูแล Absolute bed rest ช่วยเหลือกิจกรรมต่าง ๆ ที่เตียงและ NPO
        
        Monitor บันทึกสัญญาณชีพโดยเฉพาะ BP ทุก 1 ชั่วโมง
        
        ส่ง Lab:CBC,BUN,Cr,LFT, PT,PTT,INR,LDH,Uric acid,UPCI,UA,VDRL,HIV viral load
        
        ตามผล Lab เพื่อแจ้งให้แพทย์ทราบผล Lab
        6.ดูแลให้ได้รับยาและสารน้ำตามแผนการรักษา
        *1.05 น. 10%MgS04 4 gm IV slowly push
        *1.39 น. 50%MgSO4 10 gm + 5%DW 1,000 ml V drip 100cc/hr (1 gm/hr)
        Observe อาการข้างเคียงจากการได้รับ MgSO4 โดยเฉพาะอาการคลื่นไส้ อาเจียน หน้าแดง เหงื่อออก กระหายน้ำ ท้องเสีย กล้ามเนื้ออ่อนแรง มึนงง สับสน หายใจไม่สะดวก BP<90/60 mmHg.RR<14/min,PR<60/min
        7. ตรวจและบันทึกการได้รับน้ำและปริมาณปัสสาวะร่วมกับการติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการโดยเฉพาะปัสสาวะ ตรวจสอบปริมาณน้ำปัสสาวะทุก 1 ชั่วโมง ควรมีปัสสาวะออกอย่างน้อย ชั่วโมงละ 35 มล. Record I/O ทุก 8 ชั่วโมง 8.ส่ง G/M PRC 1 unit
  - - - กิจกรรมการพยาบาล
        
        จัดท่านอนตะแคงซ้าย
        
        ดูแลความสุขสบายของผู้ป่วย เช่น เช็ดตัว ประคบด้วยผ้าเย็นหรือกระเป๋าน้ำแข็งเพื่อบรรเทา อาการร้อนวูบวาบตามร่างกาย
        
        Maintain electronic fetal monitoring เพื่อประเมิน fetal status
        
        Monitor RR, DTR, BP ทุก 1 ชั่วโมง
        
        ประเมินอาการ magnesium toxicity เช่น absent DTR, RR < 14 /min
        
        Monitor intake and output โดยเฉพาะรายที่มี decreased renal function
        
        เตรียม 10% Calcium gluconate กรณีฉุกเฉิน
        
        ให้ข้อมูลเกี่ยวกับผลข้างเคียงของยาและความสำคัญของการนอนพัก (bed rest)
        
        Monitor magnesium level (Therapeutic serum level 4.8-8.4 mg/dl)
        
        เฝ้าติดตามอัตราการหายใจ, deep tendon reflex และ urine output ทุก 1 ชั่วโมง หากมีอาการแสดงของการเป็นพิษจาก Magnesium sulfate ให้พิจารณาหยุดยา เจาะเลือดหาระดับmagnesium ในซีรั่ม และให้ calcium gluconate ทันที
  - - - ประเมินความรู้ความเข้าใจของผู้ป่วยเกี่ยวกับการปฏิบัตินเมือกลับบ้าน เช่น การสอบถามการดูแลตนเอง เช่น การวิธีการรับประทานยา, การสังเกตอาการของภาวะความดันโลหิตสูงหลังคลอด
        
        แนะนำเรื่องการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การพักผ่อน การรับประทานยา การดูแลแผลผ่าตัดหากมรพร้อมให้ผู้ป่วยทวนซ้ำในสิ่งที่แนะนำ เพื่อการเข้าที่ถูกต้อง
        
        แนะอาการและอาการแสดงที่ต้องมาพบแพทย์ก่อนวันนัด เช่น มีไข้สูง ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว จุกแน่น
        หน้าอกบริเวณลิ้นปี แผลผ่าตัดบวมแดงเป็นหนอง น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
        
        ประเมินความรู้ความเข้าใจ โดยการทวนสอบผู้ป่วย หากยังพบว่ายังไม่เข้าใจให้คำแนะนำซ้ำอีกครั้ง
  - - - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ/การตรวจอื่นๆ
        CBC: RDW 15.4% ค่าปกติ 11.5-14.4 แปลผล สูงกว่าปกติ แสดงว่าขนาดของเซลล์เม็ดเลือดแดงแต่ละเซลล์ของผู้เข้ารับการตรวจมีความแตกต่างกันมาก ซึ่งจะพบได้ในภาวะโลหิตจางบางอย่าง เช่น ภาวะโลหิตจางจากการขาดวิตามินบี 12 (B12) หรือโฟเลต (Folate) ซึ่งเป็นภาวะโลหิตจางที่จะพบเซลล์เม็ดเลือดแดงบางส่วนมีขนาดใหญ่กว่าปกติ หรือพบในภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก (Iron deficiency)
        WBC Count 12.759 10^3/uL ค่าปกติ 4-11 แปลผล สูงกว่าปกติ ภาวะเม็ดเลือดขาวมาก (Leukocytosis) มักเกิดจากภาวะที่มีการอักเสบติดเชื้อในร่างกาย หรือมีความผิดปกติที่ไขกระดูก สาเหตุของภาวะเม็ดเลือดขาวมากที่เป็นไปได้ เช่น มีการติดเชื้อในร่างกาย (Infection) ที่พบบ่อยคือการติดเชื้อแบคทีเรีย (Bacteria) หรือไวรัส (Virus) ทำให้ร่างกายสร้างเม็ดเลือดขาวเพิ่มขึ้นเพื่อมาจัดการกับเชื้อโรค, มีการอักเสบในร่างกาย (Inflammation)
        Neutrophil 73.53 % ค่าปกติ 45-70 แปลผล ระดับของเม็ดเลือดขาวนิวโทรฟิลจะสูงขึ้นกว่าปกติได้จากหลายสาเหตุ เช่น ร่างกายเกิดการอักเสบ (Inflammation), การติดเชื้อแบคทีเรียแบบเฉียบพลัน (Acute bacterial infection), มีการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อในร่างกาย (Tissue death)
        Lymphocyte 18.97% ค่าปกติ 25-40 แปลผล ต่ำกว่าปกติ
        Eosinophil 0.66% ค่าปกติ 1-8 แปลผล ต่ำกว่าปกติ
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการ/การตรวจอื่นๆ
        LFT: Albumin 2.94 g/dL ค่าปกติ 3.5-5.2 แปลผล ต่ำกว่าปกติ
        Globulin 3.76 g/dL ค่าปกติ 2.5-3.5 แปลผล สูงกว่าปกติ
        Total Bilirubin 0.27 mg/dL ค่าปกติ 0.3-1.2 แปลผล ต่ำกว่าปกติ
        ALP 126 U/L ค่าปกติ 30-120 แปลผล สูงกว่าปกติ
        Creatinine 1.18 mg/dL ค่าปกติ 0.55 - 1.02 แปลผล สูงกว่าปกติ
        Uric Acid 7.9 mg/dL ค่าปกติ 2.6-6 แปลผล สูงกว่าปกติ
  - - - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ดูแล Absolute bed rest ช่วยเหลือกิจกรรมต่าง ๆ ที่เตียงและ NPO
        2.Observe FHS with UC ทุก 1 ชั่วโมง
        3.ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา
        00.45 น. Dexamethasone 6 mg IM ทุก 12 ชม.* 4 dose
        01.25 น. Nifedipine (10) 1 tab oral ทุก 15 min* 4 tab
        03.00 น. 50%MgS04 20 gm + 5%DW 1,000 ml IV drip 100 m/hr (2gm/hr)
        07.00 น. 5%DW 500 ml + bricanyl 10 amp IV drip 20 dpm
        
        Record BP ก่อนให้ขาและหลังให้ขา 15 นาที then Record VIS ทุก 4 ชม.ถ้า BP <90/60 mmlg, PR>120/min Notify แพทย์ก่อนทุกครั้ง
        
        Observe อาการข้างเคียงจากการ ได้รับยา Nifedipine โดยเฉพาะอาการใจสั่นหัวใจเต้นเร็ว ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ คลื่นไส้ เจ็บหน้าอก เหนื่อย
        
        ดูแล Hygiene care, on pad observe น้ำเดิน, discharge per vaginal
        
        ยาที่ใช้ในการยับยั้งภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
        (Tocolytic drugs for Preterm labor)
        ทั้งนี้ก่อนการให้ยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูกทุกครั้งจำเป็นต้องพิจารณาถึงข้อบ่งห้ามทั่วไป (general rules) ดังต่อไปนี้ คือ
        1.ไม่มีโรคแทรกซ้อนทางสูติศาสตร์ (obstetric complication) เช่น antepartum hemorrhage, hypertensive disorder in pregnancyไม่มีภาวะติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำ (chorioamnionitis)
        2.ไม่มีภาวะ fetal distressทารกไม่มีความพิการแต่กำเนิด หรือภาวะอื่นที่ไม่ควรตั้งครรภ์ต่อมารดาไม่มีโรคแทรกซ้อนทางอายุรศาสตร์ที่มีข้อบ่งห้ามในการให้ยา หรือเป็นโรคที่ไม่ควรตั้งครรภ์ต่อ
        
        กลุ่ม Beta – adrenergic Receptor Agonists
        ตัวอย่างขนาดและวิธีการให้ยา Terbutaline (Bricanyl) (0.5 mg/amp)
        ข้อบ่งห้าม
        1.ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาในสตรีตั้งครรภ์ที่มีโรคหัวใจ (structural heart disease, cardiac ischemia, dysrhythmia)
        2.Hyperthyroidism
        3.เบาหวานที่ควบคุมไม่ได้ดี
        4.ความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ดี
        5.Severe hypovolemia
        6.ครรภ์แฝดหรือครรภ์แฝดน้ำ
        อาการข้างเคียง
        อาการข้างเคียงในแม่ : มือสั่น (tremors), ใจสั่น (palpitations), ปวดศีรษะ,น้ำท่วมปอด (pulmonary edema), ชีพจรเต้นเร็ว (tachycardia), หัวใจเต้นผิดจังหวะ(arrhythmia), ความดันโลหิตต่ำ (hypotension), metabolicproblemsเช่นhyperinsulinemia, hyperlacticemia, hypocalcemia
        อาการข้างเคียงในเด็ก : หัวใจเต้นเร็ว (tachycardia), น้ำตาลในเลือดสูงในครรภ์ (hyperglycemia) และน้ำตาลในเลือดต่ำหลังคลอด (hypoglycemia), ความดันโลหิตต่ำหลังคลอด (hypotension)
        การเฝ้าระวัง
        • Heart rate มากกว่า 140 ครั้งต่อนาที
        • Hypotension (Ps ลดลงมากกว่าเดิม 20 mmHg, Pd ลดลงมากกว่าเดิม 10 mmHg)
        • Pulmonary edema
        • Fetal distress
        • Progressive cervical change หรือยังมี contraction หลังจากให้ยาขนาดสูงสุด หรือให้ยาเป็นเวลานานมากกว่า 24 ชั่วโมง
        
        Magnesium sulfate
        ตัวอย่างขนาดและวิธีการให้ยา Magnesium sulfate
        ข้อบ่งห้าม
        1.ผู้ป่วยโรค myasthenia gravis
        2.ผู้ป่วยโรคหัวใจ
        3.ผู้ป่วยที่มีการทำงานของไตผิดปกติ
        อาการข้างเคียง
        อาการข้างเคียงในแม่ : ร้อนวูบวาบ (flushing), ปวดศีรษะ, กล้ามเนื้ออ่อนแรง (muscle weakness), คลื่นไส้อาเจียน, pulmonary edema, , ความดันโลหิตต่ำ
        อาการข้างเคียงในลูก : เซื่องซึมและอ่อนแรง (hypotonia), อาจกดการหายใจของทารก (respiratory depression),APGAR scores ต่ำตอนคลอด, ความดันโลหิตต่ำ
        การเฝ้าระวัง
        ระหว่างให้ยาต้องระวังภาวะ magnesium toxicity โดย
        • ตรวจ deep tendon reflex (ต้องไม่ absent)
        • Respiratory rate (> 14 ครั้ง/นาที)Blood pressure (> 90/60 mmHg)
        • Urine output (> 30 cc/hr)
        • Magnesium level อยู่ในช่วง 4 – 7 mEq/L
        • ควรมี 10% calcium gluconate ขนาด 1 กรัม ไว้แก้พิษของยา
        
        Calcium-channel blockers
        ยากลุ่ม calcium-channel blockers ออกฤทธิ์ยับยั้งแคลเซียมไม่ให้ผ่านเข้าสู่ cell membrane ส่งผลให้ระดับความเข้มข้นของแคลเซียมใน cytoplasm ลดลง ช่วยยับยั้งการหดรัดตัวของเซลล์กล้ามเนื้อมดลูก จากการศึกษาเปรียบเทียบยาในกลุ่ม calcium-channel blockers โดยเฉพาะอย่างยิ่ง nifedipine กับยาในกลุ่ม beta-agonists พบว่า nifedipine ปลอดภัยกว่าและมีประสิทธิภาพมากกว่าในการยับยั้งการเจ็บครรภ์คลอด
        ตัวอย่างขนาดและวิธีการให้ยา Nifedipine
        ข้อบ่งห้าม
        1.ความดันโลหิตต่ำกว่า 90/60 mmHg
        2.โรคหัวใจ
        3.การทำงานของตับบกพร่อง
        4.ได้รับยาลดความดันโลหิตตัวอื่นร่วมด้วย หรือระมัดระวังในกรณีได้รับยา MgSO4
        อาการข้างเคียง
        อาการข้างเคียงในแม่ : ร้อนวูบวาบ (flushing), ปวดศีรษะ, คลื่นไส้ (nausea), ความดันโลหิตต่ำ (hypotension), ใจสั่น (palpitations), หัวใจเต้นเร็ว (tachycardia)
        อาการข้างเคียงในลูก : พบน้อยมาก, อาจพบหัวใจเต้นเร็ว (tachycardia)
        การเฝ้าระวัง
        • วัดความดันโลหิตทุก 15 นาทีหลังได้รับยาในช่วงแรก (loading dose)
        • หากความดันโลหิตลดลงต่ำกว่า 90/60 mmHg ให้หยุดยา และให้สารน้ำทางหลอดเลือดเพื่อปรับความดันโลหิตให้อยู่ในช่วงไม่ต่ำกว่า 90/60 mmHg
        •**ถ้าผู้ป่วยได้รับ MgSO4 ร่วมด้วย ให้สังเกตการหายใจอย่างใกล้ชิดและระมัดระวังการกดการหายใจจาก Respiratory muscle paralysis
        
        โดยหลักการทั่วไปแนะนำให้ยา corticosteroids (เช่น dexamethasone 6 มิลลิกรัม ฉีดเข้ากล้ามเนื้อทุก 12 ชั่วโมง จำนวน 4 ครั้ง) ในสตรีตั้งครรภ์ที่มีอายุครรภ์ 24 สัปดาห์ ถึง 33 สัปดาห์ 6 วัน ที่มีความเสี่ยงที่จะคลอดภายใน 7 วัน ดังนั้นการให้ยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูกจึงมีข้อบ่งชี้ในสตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด อายุครรภ์ 24 สัปดาห์ ถึง 33 สัปดาห์ 6 วัน และไม่มีข้อบ่งห้ามดังต่อไปนี้
        • ทารกเสียชีวิตในครรภ์ (intrauterine fetal demise)
        • ทารกความพิการแต่กำเนิดรุนแรง (lethal fetal anomaly)
        • ทารกมีภาวะ non reassuring fetal status
        • มารดามีภาวะครรภ์เป็นพิษชนิดรุนแรง (severe preeclampsia หรือ eclampsia)
        • มารดามีเลือดออกมากจนสัญญาณชีพไม่คงที่ (maternal bleeding with hemodynamic instability)
        • มารดามีภาวะติดเชื้อในถุงน้ำคร่ำ (chorioamnionitis)
        • มารดามีโรคแทรกซ้อนหรือมีข้อบ่งห้ามในการให้ยา tocolytic drugs แต่ละชนิด
- - - - 2.2.1 การนอนพักในท่านอนตะแคงซ้าย ลดการกดทับเส้นเลือด inferior vena cava และ เพิ่มปริมาณเลือดที่ไปเลี้ยงไต กดระดับของ angiotensin II ทําให้ปัสสาวะออกมากขึ้นและมีผลทําให้ความดัน โลหิตลดลง โดยแพทย์อาจให้ยานอนหลับเพื่อให้หญิงตั้งครรภ์ให้พักผ่อนอย่างเต็มที่
      - 2.2.2 ควบคุมอาหารเค็ม โดยได้รับเกลือไม่เกิน 6 กรัม/วัน และโปรตีนได้รับประมาณ 80- 100 กรัม/วัน
      - 2.2.3 ตรวจสอบสภาพของทารกในครรภ์โดยการนับเด็กดิ้น การทํา non stress test และ การทํา ultrasound เพื่อประเมินการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ทุก 3-4 สัปดาห์ หรืออาจทําการเจาะ น้ําคร่ำ(amniocentesis) เพื่อประเมินความสมบูรณ์ของปอด
      - 2.2.4 ให้ยาสเตยี รอยด์ (glucocorticoid) เพื่อส่งเสริมความสมบูรณ์ของปอด
      - 2.2.5 ถ้าพบว่าหญิงตั้งครรภ์มีอาการดีขึ้น ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะ ความดันโลหิตลดลง ให้ หญิงตั้งครรภ์กลับบ้าน และพักผ่อนอย่างเต็มที่