Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Pregnancy Induced Hypertension: PIH ภาวะความดันโลหิตสูงในระยะตั้งครรภ์,…

- - - - จากภาวะที่เส้นเลือดในสมองหดเกร็ง ประกอบกับมีการทําลายของ endothelial cells ในสมอง จึงทําให้เนื้อเยื่อในสมองบวม มีเลือดออก และเกิดเนื้อตายขึ้นในสมอง ดังนั้น หญิงตั้งครรภ์จะ มีอาการปวดศีรษะ เห็นภาพเบรอ เห็นภาพซ้อน หรืออาจมองไม่เห็น เกิดปฏิกิริยาสะท้อนที่เร็วเกินไป (hyperreflexia) มีอาการกระตุกสั่นของกล้ามเนื้อ (clonus) ระดับความรู้สึกเปลี่ยนแปลง และมักพบว่ามี อาการชักเสมอเมื่อเกดิ พยาธิสภาพที่สมอง
    - - จะมี การเพิ่มของเลือดที่ออกจากหัวใจอย่างมากในระยะต้น ๆ ของการดําเนินของโรค ประกอบกับการมีภาวะเส้น เลือดบีบรัดตัวและเกิดภาวะความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้นนี้ จะส่งผลให้ preload ลดลงและ afterload เพิ่มขึ้น จึงทําให้เกิดเส้นเลือดหดรัดตัวทั่วร่างกาย การเกิดภาวะ low preload และ high afterload นี่เอง จะไปมีผล ทําให้เกิดการทํางานของหัวใจล้มเหลว (cardiac decompensation) และการกําซาบของเนื้อเยื่อในสมองและ ไตลดลง
    - - มีผลทําให้เม็ดโลหิตแดง และ เกร็ดเลือดถูกทําลายมากขึ้น ดังนั้น จึงทําให้ปริมาณเม็ดเลือดแดงแตกและเกร็ดเลือดลดน้อยลง ซึ่งก่อให้เกิด ภาวะแทรกซ้อนที่เรียกว่า HELLP syndrome (H : Hemolysis of red blood cell, EL : Elevated liver enzymes, LP: Low platelets count) ภาวะ HELLP จะมีอาการคล้ายผู้ป่วยตับอักเสบ
    - - ทําให้เกิดภาวะปอดบวม ซึ่งเป็นผลมาจากมีการลดลงของ plasma oncotic pressure และการเพิ่ม permeability ในเส้นเลือดชั้น endothelial จึงทําให้มีน้ําเข้าสู่ pulmonary interstitial space ได้
    - - มีการทําลายชั้น endothelial ของเส้นเลือดในไต ซึ่งมีผลทําให้เซลล์ของ โกลเมอร์รูล่าร์บวม (glomerular cells) แคพพีรารี่ ลูพส์ (capillary loops) ขยายและหดรัดจากภาวะเส้น เลือดหดรัดตัวนี้เอง จะทําให้เกิดภาวการณ์กําซาบและการไหลผ่านของหลอดในไตลดลง ดังนั้น จึงทําให้ creatinine และ uric acid เพิ่มขึ้น พบโปรตีนในปัสสาวะ โดยมักจะพบในระยะท้าย ๆ ของการเป็น แต่ก็มี หญิงตั้งครรภ์บางรายที่พบว่ามีโปรตีนในปัสสาวะมาก่อนแล้วจึงมีความดันโลหิตสูงตามมา
    - - เกิดรอยโรคในตับ ได้แก่ มีเลือดออกและเกิดการตายของเนื้อเยื่อในตับ การมีเลือดออกจากรอยโรคมักเกิดบริเวณแคปซูลของตับ หรือถ้ารุนแรงก็อาจเกิดภาวะแคปซูลแตก (capsule rupture) ซึ่งมักพบว่าผู้ที่มีภาวะแทรกซ้อนนี้จะมีอาการ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดบริเวณชายโครงขวาหรือใต้ลิ้นปี่ ซึ่งเป็นภาวะที่ต้องผ่าตัดอย่างรีบด่วน เพื่อป้องกันการ เสียชีวิตทั้งมารดาและทารก
    - - มีcells ทําให้ เส้นเลือดในแนวเฉียงของมดลูก (spiral arteries) มีการเปลี่ยนแปลง โดยพบว่าเส้นเลือดแคบลงและเหยียด ออกจาก intervillous space ซึ่งเป็นส่วนที่รกสัมผัสกับกล้ามเนื้อ ดังนั้น จึงมีผลทําให้มีเส้นเลือดไปเลี้ยง บริเวณรกน้อยกว่าปกติ การที่เส้นเลือดไปเลี้ยงรกน้อยกว่าปกติ จึงมีผลต่อทารกทําให้ทารกได้รับเลือดจากแม่ น้อยลง ทําให้ทารกในครรภ์มีขนาดเล็กกว่าปกติ (IUGR)
- - - - ระยะเตือน (premonitory stage)
      - ระยะเกร็ง (tonic stage)
      - ระยะชัก (clonic stage)
      - ระยะไม่รู้สึกตัว (coma stage)
- - - - •ภาวะ mild pre - eclampsia รุนแรงขึ้น
        •สังเกตการดิ้นของทารกในครรภ์วันละ 3 ครั้ง ในขณะที่นอนตะแคงซ้าย
        •นอนพักในท่านอนตะแคง เพื่อลดการกดทับเส้นเลือด inferior vena Cava ทำให้เลือดไหลเวียนทั่วร่างกายและเลือดไปเลี้ยงที่รกมากขึ้น
        •ควรชั่งน้ำหนักทุกวัน ถ้าน้ำหนักเพิ่มขึ้น 1.4 กิโลกรัม ภายใน 24 ชั่วโมง หรือ1.8 กิโลกรัม ภายใน 3 วัน ควรไปตรวจเพื่อรับการรักษาในโรงพยาบาลทันที ไม่ต้องรอวันนัด
        •แนะนำการรับประทานอาหาร โดยควบคุมอาหรเค็มให้อยู่ในระดับเค็มปานกลาง(moderate salt diet โดยควบคุมไม่ให้เกิน 6 กรัม/วัน และรับประทานอาหารโปรตีนมากขึ้นประมาณ 80-100 กรัม/วัน
        •สังเกตการหดรัดตัวของมดลูก ถ้ามดลูกหดรัดตัว 3 ครั้งใน 10 นาทีและแต่ละครั้งหดรัดตัวนานประมาณ 30 วินาที แสดงถึงอาการของการคลอดก่อนกำหนด ควรรักษาที่โรงพยาบาล
    - - •การนอนพักในท่นอนตะแคงซ้าย ลดการกดทับเส้นเลือด inferior vena cava และเพิ่มปริมาณเลือดที่ไปเลี้ยงไต
        •ควบคุมอาหารเค็ม โดยได้รับเกลือไม่เกิน 6 กรัม/วัน และโปรตีนได้รับประมาณ 80-100 กรัม/
        •ตรวจสอบสภาพของทารกในครรภ์โดยการนับเด็กดิ้น การทำ non stress test และการทำ ultrasound เพื่อประเมินการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์ทุก 3-4 สัปดาห์
        •ให้ยาสเตียรอยด์ (glucocorticoid) เพื่อส่งเสริมความสมบูรณ์ของปอด
        •ถ้าพบว่าหญิงตั้งครรภ์มีอาการดีขึ้น ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะ ความดันโลหิตลดลง ให้หญิงตั้งครรภ์กลับบ้าน และพักผ่อนอย่างเต็มที่
- - - - วัตถุประสงค์
        1.ผู้ป่วยไม่เกิดภาวะชัก
      - เกณฑ์การประเมินผล
        1.สัญญาณชีพปกติ
        2.ไม่มีภาวะชัก
        
        ไม่มีการตื่นตัวของระบบประสาท
      - กิจกรรมทางการพยาบาล
        
        ประเมินอาการสู่ภาวะชัก ได้แก่ อาการปวดศีรษะ ตาพร่ามัว เห็นภาพไม่ชัด อาการปวด บริเวณใต้ลิ้นปี่หรืออาการเจ็บชายโครงขวา ปฏิกิริยาสะท้อน (Deep tendon reflex) เร็วเกินไป (เกรด 3+ขึ้นไป) หรือมีอาการกระตุกของกล้ามเนื้อข้อเท้า (Ankle clonus)
        
        จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบสงบ เตรียมอุปกรณ์การช่วยเหลือได้ทันทีที่มีอาการซัก ได้แก่ ยา Meรo4,Calcium gluconate, Valium, ออกซิเจน ไม้กดลิ้นเครื่องSuction และเตรียมทีมช่วยฟื้นคืนชีพให้พร้อม
        
        ดูแลให้สตรีตั้งครรภ์นอนพักในท่านอนตะแคงซ้าย ทำกิจกรรมต่าง ๆ บนเตียงเท่านั้น
        
        ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา ในการรักษา Severe Preeclampsia แพทย์จะพิจารณาให้MgS04 ในการป้องกันการชักโดยระดับ MgS04 ที่อยู่ในกระแสเลือดเพื่อป้องกันกันการชักคือ4.8-8.4 mg/d
    - - วัตถุประสงค์
        ทารกได้รับออกซิเจนเพียงพอ
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        FHS: 110 - 160 bpm
        2.Qiuckening : 10 time/2hr
      - กิจกรรมพยาบาล
        1.ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะทารกขาดออกซิเจน
        2.จัดให้ผู้ป่วยนอนตะแคงซ้ายเพื่อส่งเสริมการไหลเวียนของโลหิตไปยังมดลูก และแนะนำให้ผู้ป่วยสังเกตและบันทึกการดิ้นของทารก
        
        ใหเออกซิเจนตามแผนการรักษาของแพทย์ Cannular / Mask ครอบเพื่อเพิ่มออกซิเจนไปยังทารกและฟังและบันทึกเสียงหัวใจของทารกเพื่อประเมินสภาวะทารกในครรภ์ ถ้ามากกว่า 160 bpm หรือ น้อยกว่า 120 bpm หรืออัตราการเต้นไม่สม่ำเสมอ ควรรายงานแพทย์ทันที
    - - วัตถุประสงค์
        ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนจากยากันชักและยาลดความดันโลหิต
      - เกณฑ์การประเมินผล
        1.ไม่พบ ผิวหนังแดง ร้อนวูบวาบ (Flushing)
        
        ไม่มีเหงื่อออก (Sweating) - คลื่นไส้ /อาเจียน (Nausea / vomiting)
        
        ความดันโลหิต < 140/90 mmHg
        4.ไม่มีกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Muscle weakness)
      - กิจกรรมพยาบาล
        
        จัดท่านอนตะแคงซ้าย
        2.ดูแลความสุขสบายของผู้ป่วย เช่น เช็ดตัว ประคบด้วยผ้าเย็นหรือกระเป๋าน้ำแข็งเพื่อบรรเทา อาการร้อนวูบวาบตามร่างกาย
        
        Maintain electronic fetal monitoring เพื่อประเมิน fetal status
        
        Monitor RR, DTR, BP ทุก 1 ชั่วโมง
        
        ประเมินอาการ magnesium toxicity เช่น absent DTR, RR < 14 /min
        
        Monitor intake and output โดยเฉพาะรายที่มี decreased renal function
        
        เตรียม 10% Calcium gluconate กรณีฉุกเฉิน
        8.ให้ข้อมูลเกี่ยวกับผลข้างเคียงของยาและความสำคัญของการนอนพัก (bed rest)
        
        Monitor magnesium level (Therapeutic serum level 4.8-8.4 mg/dl)
        
        เฝ้าติดตามอัตราการหายใจ, deep tendon reflex และ urine output ทุก 1 ชั่วโมง หากมีอาการแสดงของการเป็นพิษจาก Magnesium sulfate ให้พิจารณาหยุดยา เจาะเลือดหาระดับmagnesium ในซีรั่ม และให้ calcium gluconate ทันที ผลข้างเคียงของยา Magnesium sulfate
        
        ผิวหนังแดง ร้อนวูบวาบ (Flushing)
        
        เหงื่อออก (Sweating)
        
        คลื่นไส้ / อาเจียน (Nausea / vomiting)
        
        ความดันโลหิตต่ำ (Hypotension)
        
        กล้ามเนื้ออ่อนแรง (Muscle weakness)
    - - วัตถุประสงค์
        เพื่อมารดาสามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้องในการดูแลตนเองในเรื่อง PIH ได้
      - เกณฑ์การประเมินผล
        1.มีความเข้าใจในการดูแลตนและสามารถทวนสอบได้ และตอบคำถามได้
      - กิจกรรมพยาบาล
        1.ประเมินความรู้ความเข้าใจของผู้ป่วยเกี่ยวกับการปฏิบัตินเมือกลับบ้าน เช่น การสอบถามการดูแลตนเอง เช่น การวิธีการรับประทานยา, การสังเกตอาการของภาวะความดันโลหิตสูงหลังคลอด
        2.แนะนำเรื่องการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การพักผ่อน การรับประทานยา การดูแลแผลผ่าตัดหากมรพร้อมให้ผู้ป่วยทวนซ้ำในสิ่งที่แนะนำ เพื่อการเข้าที่ถูกต้อง
        3.แนะอาการและอาการแสดงที่ต้องมาพบแพทย์ก่อนวันนัด เช่น มีไข้สูง ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว จุกแน่น หน้าอกบริเวณลิ้นปี แผลผ่าตัดบวมแดงเป็นหนอง น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
        4.ประเมินความรู้ความเข้าใจ โดยการทวนสอบผู้ป่วย หากยังพบว่ายังไม่เข้าใจให้คำแนะนำซ้ำอีกครั้ง