Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 1 หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - ตัวอย่างเช่น นายแดงรับจ้างตัดผมให้แก่นายดำ นายแดงจึงเป็นลูกหนี้ต้องทำการตัดผมให้แก่นายดำ
        วัตถุแห่งหนี้คือการตัดผม ซึ่งเป็นหนี้กระทำการ
    - - ตัวอย่างเช่น นางหญิงทำสัญญากับนายกล้าว่าจะไม่เปิดร้านอาหารเเข่งขันกับนายกล้าเพราะนายกล้าเคยสอนทำอาหารให้ ดังนั้นนางหญิงเป็นลูกหนี้ มีหน้าที่ต้องไม่มาเปิดร้านแข่งขันกับนายกล้า
        วัตถุแห่งหนี้คือ การงดเว้นกระทำการเปิดร้านอาหาร
        (ม.194)
    - - ตัวอย่างเช่น นายดำทำสัญญาซื้อเครื่องตัดหญ้ากับนายขาว นายขาวเป็นลูกหนี้ที่ต้องกระทำการส่งมอบเครื่องตัดหญ้าให้แก่นายดำ
        วัตถุแห่งหนี้คือ การส่งมอบเครื่องตัดหญ้า
        (ม.195)
- - - - เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว มีการเตือนของเจ้าหนี้ว่าหนี้ถึงกำหนดเวลาที่ลูกหนี้ต้องชำระหนี้แล้ว ถ้าลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ให้อีก จึงถือว่าลูกหนี้ตกเป็นลูกหนี้ผิดนัดเพราะเขาเตือนแล้วตามมาตรา ๒o๔ วรรคหนึ่ง
    - - กรณีหนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันปฏิทินเจ้าหนี้ไม่ต้องเตือน ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามวันปฏิทินที่กำหนด ก็ได้ชื่อว่าเป็นลูกหนี้ผิดนัดทันทีเพราะกำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันปฏิทินเป็นการกำหนดเวลาไว้เป็นที่แน่นนอนชัดเจนที่รู้ได้ว่าเป็นวันใดที่ต้องทำการชำระหนี้ เจ้าหนี้จึงไม่จำเป็นต้องเตือนอีก ตามมาตรา ๒o๔ วรรคสอง
        ตัวอย่างเช่น สัญญายืมเงินมีข้อสัญญากำหนดว่าผู้ยืมจะส่งเงินคืนในวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๕ หรืสัญญามีข้อตกลงว่าผู้ยืมจะใช้คืนเมื่อครบ ๒ เดือนนับแต่วันที่ทำสัญญา ดังนี้เมื่อครบกำหนดตามสัญญาตามวันปฏิทิน ถ้าผู้ยืมไม่นำเงินมาคืน ผู้ยืมก็ตกเป็นลูกหนี้ผิดนัดโดยผู้ให้ยืมไม่ต้องเตือน
    - - ตอนท้ายของมาตรา ๒o๔ วรรคสอง ได้กำหนดถึง " ........กรณีที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าให้ชำระหนี้ ซึ่งได้กำหนดเวลาลงไว้อาจคำนวณนับได้โดยปฏิทินนับแต่วันที่ได้บอกกล่าว" ในกรณีเช่นนี้ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระตามกำหนดที่ว่านั้น ก็ได้ชื่อว่าลูกหนี้ผิดนัดโดยไม่ต้องเตือนเหมือนกัน
        ตัวอย่าง นายไก่ให้นายไข่กู้เงินไป ๕oo บาท ไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ แต่มีข้อตกลงกันว่านายไก่ต้องการเงินคืนเมื่อใดนายไก่จะบอกกล่าวให้นายไข่รู้ล่วงหน้า ๓ วัน ดังนั้นหากข้อเท็จจริงในวันที่ ๑ มิถุนายน นายไก่แจ้งให้นายไข่ให้คืนเงิน นายไข่มีเวลา ๓ วันนับแต่วันที่นายไก่บอกกล่าว วันครบกำหนดเวลาชำระหนี้จึงเป็นวันแห่งปฏิทิน คือวันที่ ๔ มิถุนายน ถ้าไม่ชำระหนี้ภายในวันดังกล่าวก็ถือว่านายไข่เป็นลูกหนี้ผิดนัดโดยไม่ต้องมีการเตือนจากเจ้าหนี้อีก
    - - ข้อยกเว้นที่ทำให้ลูกหนี้ยังไม่ตกเป็นลูกหนี้ผิดนัด
        1.กรณีที่พฤติการณ์นั้นเกิดจากตัวลูกหนี้เอง แต่เป็นเหตุสุดวิสัยที่ไม่อาจหลี่กเลี่ยงได้ เช่น หนี้กระทำการเมื่อลูกหนี้เจ็บป่วยขึ้นมาก็ไม่สามารถไปทำได้ เจ็บป่วยโดยกะทันหัน ที่สามารถอ้างพฤติการณ์นั้นเกิดจากตัวลูกหนี้เอง ที่จะปรับเข้ามาตรา ๒o๕ ได้ แต่ถ้าเป็นหนี้กระทำการส่งมอบทรัพย์ เป็นหนี้ที่สามารถใช้ให้คนอื่นไปชำระให้แทนได้จะอ้างไม่ได้
        2.พฤติการณ์ที่เกิดจากบุคคลภายนอกหรือเป็นพฤติการณ์ภายนอกหรือพฤติการณ์ตามธรรมชาติ
        3.พฤติการณ์ที่เกิดจากความผิดของเจ้าหนี้เอง หรือกรณี เจ้าหนี้ไม่ยอมรับชำระหนี้หรือกรณีของเจ้าหนี้ผิดนัด ดังนี้ลูกหนี้อ้างมาตรา ๒o๕ ว่าการที่เจ้าหนี้ผิดนัดเองหรือที่เจ้าหนี้ผิดนัดเลยทำให้ลูกหนี้ไม่ผิดนัดได้ ตัวอย่างเช่น กรณีที่ผู้ให้เช่าเป็นผู้มาเก็บค่าเช่ามาตลอดตั้งแต่มีสัญญาเช่ากันมา เมื่อผู้ให้เช่า(เจ้าหนี้)ไม่มาเก็บค่าเช่าเองจะถือว่าผู้เช่า(ลูกหนี้)ผิดนัดไม่ชำระค่าเช่ายังไม่ได้
  - - - มาตรา 217กำหนดว่า ลูกหนี้จะต้องรับผิดชอบในความเสียหายบรรดาที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อในระหว่างเวลาที่ตนผิดนัด
        เป็นหลักการสำคัญของความรับผิดของการเป็นลูกหนี้ผิดนัดโดยเฉพาะกฎหมายวางหลักความรับผิดเพราะสาเหตุการผิดนัดของลูกหนี้อย่างเดียว ไม่ว่าความเสียหายจะเกิดจากสาเหตุใดๆก็ตาม ลูกหนี้ต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายทุกกรณีที่เกิดหลังการผิดนัดจึงมีการเรียกว่าหลักความรับผิดของลูกหนี้ผิดนัดเป็นลักษณะของความรับผิดเคร่งครัด(strict liability) ความรับผิดตามมาตรานี้กำหนดความรับผิดแก่ลูกหนี้ผิดนัดที่หนักขึ้นกว่ากรณีความรับผิดของลูกหนี้ที่ไม่ได้ผิดนัด เพราะกฎหมายไม่ต้องพิจารณาให้ว่าความเสียหายเกิดจากความมผิดที่เกิดจงใจหรือประมาทเลินเล่อของลูกหนี้หรือไม่ ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายใดๆที่เกิดขึ้นในระหว่างการผิดนัดของตน เพราะการผิดนัดถือว่าเป็นการจงใจไม่ชำระหนี้ของลูกหนี้ที่เป็นฐานของความรับผิดตามมาตรา 217
    - - มาตรา 216 กำหนดว่า ถ้าโดยเหตุผิดนัด การชำระหนี้กลายเป็นอันไร้ประโยชน์แก่เจ้่หนี้ เจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้ และจะเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ชำระหนี้ก้ได้
        
        ผลทางกฎหมายตามมาตรา 216 คือ 1) เจ้าหนี้มีสิทธิบอกปัดไม่รับชำระหนี้ 2) เจ้าหนี้เรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ชำระหนี้นั้น
        คือ เจ้าหนี้มีสิทธิบอกปัดไม่รับชำระหนี้ และยังมีสิทธิเรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ชำระหนี้นั้นได้อีกด้วย เนื่องจากกำหนดเวลาในการชำระหนี้เป็นสาระสำคัญ เช่น สั่งร้านดอกไม้ให้จัดส่งดอกไม้สำหรับวันไหว้ครู ถ้าร้านดอกไม้ทำให้ไม่ทันตามกำหนดเวลา มาส่งให้หลังวันไหว้ครูไปแล้ว เช่นนี้การส่งมอบดอกไม้ภายหลังวันไหว้ครู จึงไม่เป็นประโยชน์แก่ผู้ซื้ออีกต่อไป
    - - ตามมาตรา ๒๒๔ วรรคสาม กำหนดว่า "....การพิสูจน์ค่าเสียหายอย่างอื่นนอกกว่านั้น ท่านอนุญาตให้พิสูจน์ได้ " กล่าวคือ เจ้าหนี้มีสิทธิเรียนค่าเสียหายอย่างอื่นเพิ่มเติมในกรณีที่สามารถพิสูจน์ได้ว่ามีความเสียหายอื่นอีก
        ตัวอย่างเช่น เจ้าหนี้อาจนำเงินที่ให้กู้ยืมไปลงทุนทางการค้าซึ่งได้ผลประโยชน์มากกว่าร้อยละ ๗.๕ ต่อปี ลูกหนี้ผิดนัดอาจต้องรับผิดในความเสียหายมากกว่าอัตราดอกเบี้ยผิดนัดตามที่กฎหมายกำหนดถ้าเจ้าหนี้สามารถพิสูจน์ถึงความเสียที่เพิ่มขึ้นได้ เพราะลูกหนี้ต้องรับผิดต่อความเสียหายทั้งหมดที่เกิดจากการผิดนัดของตน