Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - เช่น ขนมจะซื้อรถจักรยานยนต์จากโต ได้มีการตกลงทำสัญญาซื้อขายและตกลงการชำระหนี้ว่าจะชำระหนี้ในวันที่2สิงหาคม2565
        ขนมเป็นลูกหนี้ในการชำระราคารถจักรยานยนต์ให้กับโต ที่เป็นเจ้าหนี้ในเรื่องสิทธิเรียกร้องการชำระหนี้หากขนมไม่ปฎิบัติการชำระหนี้
        ส่วนโตก็เป็นลูกหนี้ในการส่งมอบหรือโอนกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินให้กับขนมในการชำระหนี้ กรณีนี้ขนมก็เป็นเจ้าหนี้ในเรื่องสิทธิเรียกร้องทรัพย์สินจากโตได้ในวันเวลาที่ตกลงกันดังกล่าว
    - - 1.)หนี้กระทำการ
        -เป็นหนี้ที่ลูกหนี้ต้องไปกระทำการอันใดอันหนึ่งหรือต้องทำอะไรสักอย่างที่เจ้าหนี้มีการจ้างหรือมีวัตถุประสงค์ต้อิงการความช่วยเหลือจากลูกหนี้ในหลายกรณี เช่น นายโดนัทต้องการจะให้นายพายุไปสร้างอาคารที่พักชั่วคราว นายพายุนั้นต้องไปสร้างที่พักชั่วคราวตามที่ได้ตกลงกับนายโดนัทไว้ และสามารถเอาเพื่อนๆในทีมของนายพายุมาช่วยสร้างอาคารที่พักร่วมกันได้ นายพายุไม่จำเป็นต้องชำระหนี้แค่คนเดียว สามารถให้บุคคลภายนอกมากระทำการร่วมชำระหนี้กันได้
        -เป็นการเคลื่อนไหวในการปฏิบัติการชำระหนี้ รู้สำนึกในการกระทำการชำระหนี้โดยมีความผูกพัน เช่น ลักษณะแรงงานทำมันสำปะหลัง ก็ต้องช่วยกันขุดดิน เพาะปลูกตัวมัน ช่วยกันเพาะปลูกที่ของมันสำปะหลัง เปิดบัญชีธนาคาร ก็ต้องเตรียมเอกสารช่วยกัน เป็นต้น
        
        2.)หนี้งดเว้นกระทำการ
        -คือการชำระหนี้ัที่ไม่มีการเคลื่อนไหว หรือไม่ได้ทำอะไร แต่มีข้อกำหนดและคุณสมบัติที่ต้องงดเว้น จึงเกิดหน้าที่ที่ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนด
        เช่น อาจารย์กับนายสมพงษ์ตกลงกันว่าจะไม่สร้างสนามเปตองขั้นบ้านกันและกัน เพราะทำให้ไปมาหาสู่กันลำบาก จึงทำสัญญากัน จึงเกิดหน้าที่ที่ต้องงดเว้น กล่าวคือ จะไม่สร้างสนามเปตองเพื่อขั้นเวลาไปมานั้นเอง แต่ถ้านายสมพงษ์สร้างสนามเปตองจนอาจารย์มาเห็น สัญญาที่ตกลงไว้ นายสมพงษ์ก็ฝ่าฝืนหน้าที่ในการชำระหนี้ และอาจจะต้องยกเลิกสัญญานั้นที่ได้กระทำลงไปตามมาตรา213วรรค3
        -หนี้งดเว้นกระทำการนี้ต้องเป็นหน้าที่ที่เกิดขึ้นทางหนี้เท่านั้น ไม่ใช่แค่หน้าที่ทั่วไป กล่าวคือ ต้องเป็นหน้าที่ที่กำลังบังคับกันอยู่และมีการทำสัญญาต่างๆมาอย่างชัดเจน สามารถฟ้องร้องหรือบังคับให้ชำระหนี้ที่งดเว้นหรือรื้อถอนตามกำหนดได้ ตามมาตรา213วรรค3 เช่น การสั่งห้ามล่วงหน้าได้ เพราะมีการรับรองทางกฏหมายไว้ ทั้งสิทธิในชีวิต ร่างกาย ชื่อเสียง สิทธิเหล่านี้ย่อมเกิดหน้าที่ที่จะไม่ให้บุคคลท่านไหนมาละเมิด หากใครมาล่วงละเมิดสิทธิที่กำหนด ก็ต้องรับผิดฐานละเมิด ตามมาตรา420 ต้องชดใช้ค่าเสียหายหรือสินไหมทดแทน
        -หนี้งดเว้นกระทำการ ยังเป็นการที่ลูกหนี้ไม่ควรกระทำการบางอย่างหรือบางกรณีที่ขัดกับหลักเสรีภาพ จะไม่ขัดกับหลักเสรีภาพก็ต่อเมื่อมีวันเวลาตามปฏิทันได้กำหนดไว้ดังกล่าว เช่น ลิงเปิดร้านซักผ้า หลานชายจะเปิดร้านซักผ้าแข่ง ถือว่าขัดกับเสรีภาพ และขัดกับวัตถุประสงค์ที่งดเว้นไม่ควรไปเปิดแข่ง จึงถือว่าเป็นโมฆะถือว่าไม่ได้เกิดขึ้น ตามมาตรา150
        เว้นแต่ว่าหลานชายจะมาบอกกล่าวและตกลงกับลิง ว่าจะมาเปิดร้านซักผ้า ในวันที่2สิงหาคม2565 ตรงข้างๆร้านลิง แบบนี้จึงจะถือว่าไม่ขัดกับเสรีภาพ
        
        3.)หนี้จากการส่งมอบทรัพย์สิน
        -เป็นหนี้ที่ลูกหนี้ต้องมีหน้าที่ชำระหนี้โดยต้องส่งมอยทรัพย์สินให้กับเจ้าหนนี้ ในแต่ละกรณี เช่น สัญญาซื้อขายขนมปัง ผู้ซื้อต้องมีหน้าที่ชำระราคาขนมปังกล่าวคือต้องบอกราคาขนมปังให้แก่ผู้ขาย ในขณะที่ผู้ขายก็ต้องมีการส่งมอบทรัพย์สินกล่าวคือมอบขนมปังให้กับผู้ซื้อ
        -ในการส่งมอบทรัพย์นั้น เป็นการเอาทรัพย์ไปอยู่ไปให้อยู่ภายใต้การครอบครองโดยมีทรัพย์ เป็นส่วนประกอบในการชำระหนี้ให้เสร็จสมบูรณ์ การส่งมอบทรัพย์ให้ดูจากอากัปกิริยาด้วยว่าส่งจริงหรือไม่ ถ้าส่งมอบทรัพย์จึงถือว่าเป็นการปฏิบัติการชำระหนี้ เช่น วงกลมจะขายรถยนต์ให้กับสามเหลี่ยม โดยมีการตกลงซื้อขายรถยนต์กันเมื่อวันที่18กรกฎาคม2565 ส่งมอบ20กรกฎาคม2565 ในวันที่จะส่งมอบทรัพย์สินนั้น วงกลมจะต้องมอบกุญแจรถยนต์ให้กับสามเหลี่ยม ส่วนสามเหลี่ยมต้องชำระราคาให้กับวงกลม การปฏิบัติการชำระหนี้จึงจะเสร็จสมบูรณ์
        กรรมสิทธิ์ในการส่งมอบทรัพย์ ต้องดูจากบทบัญญัติของกฏหมาย หรือความเป็นเจ้าของในการซื้อขายตามมาตรา458
        ส่วนตัวทรัพย์สินที่จะส่งมอบให้ ต้องดูจากข้อเท็จจริง ว่ามีความเป็นมาจากแหล่งอื่นอย่างไร
  - - - วัตถุแห่งหนี้กับวัตถุประสงค์แห่งนิติกรรม มีความแตกต่างกันอยู่3อย่างด้วยกัน
        1.)วัตถุประสงค์ของนิติกรรม อยู่ในขั้นมูลฐานหรือมีที่มาและความหมายก่อนที่จะก่อให้เป็นหนี้จนเป็นที่มาของหนี้ประการหนึ่งแต่วัตถุแห่งหนี้จะเป็นผลก็ต่อเมื่อมีการตกลงและเกิดสัญญาขึ้นจนก่อเป็นหนี้ขึ้น จึงมีวัตถุแห่งหนี้ขึ้นมา
        เช่น นา่งสาวเดียวตกลงที่จะซื้อมอเตอร์ไซค์กับนายโดนัท กรณีนี้นางสาวเดียวได้มีนิติกรรมคือการตกลงผูกพันธ์ซื้อขายรถมอเตอร์ไซค์กับนายโดนัทด้วยความสมัครใจกันจนเกิดการปฏิบัติการชำระหนี้กันและกัน โดยเป็นวัตถุแห่งหนี้ที่แตกต่างกัน นางสาวเดียวก็เป็นลูกหนี้ในการชำระราคามอเตอร์ไซค์ให้กับโดนัทที่เป็นเจ้าหนี้ในสิทธิเรียกร้องการชำระหนี้ ส่วนโดนัทก็เป็นลูกหนี้ในการส่งมอบทรัพย์คือมอเตอร์ไซค์ให้กับนางสาวเดียว ที่เป็นเจ้าหนี้ในการเรียกร้องสิทธิการส่งมอบทรัพย์
        
        2.)วัตถุประสงค์ของนิติกรรม มีในเฉพาะนิติกรรมเท่านั้น แต่วัตถุแห่งหนี้เกิดจากหนี้หลายชนิดและมักมีหนี้หลายรูปแบบ เช่น หนี้ที่เกิดจากนิติกรรม หนี้ที่เกิดจากละเมิด การจัดงานนอกสั่ง ลาภมิควรได้ ล้วนแก่เป็นการปฏิบัติการชำระหนี้ทั้งสิ้น
        
        3.)วัตถุประสงค์ของนิติกรรมมีได้มากมายไม่จำกัด ขึ้นอยู่กับความประสงค์หรือเจตนาของผู้ทำนิติกรรม ว่าต้องการผู้ความสัมพันธ์ทางกฏหมายในเรื่องใด แม้จะไม่ได้บัญญัติในบทกฏหมาย คือสัญญานอกแบบต่างๆ ดังนั้นวัตถุประสงค์ของนิติกรรมจึงมีหลายกรณีและสามารถเปลี่ยนทำสัญญาได้ไม่จำกัด แต่ว่าวัตถุแห่งหนี้หรือการปฏิบัติการชำระหนี้นั้นไม่ว่าจะเกิดจากหนี้อะไร วัตถุแห่งหนี้นั้นก็ยังคงต้องมีแค่3อย่างนี้ที่เป็นวัตถุแห่งหนี้เท่านั้นไม่มีหนี้อื่นๆเป็นวัตถุแห่งหนี้ คือ หนี้กระทำการ,หนี้งดเว้นกระทำการ,หนี้ส่งมอบทรัพย์สิน
  - - - หนี้ผสมหรือหนี้หลายอย่าง หมายถึง อาจเป็นหนี้ที่วัตถุแห่งหนี้นั้นหลายอย่าง และลูกหนี้ต้องดำเนินการปฏิบัติการชำระหนี้ทุกอย่าง เช่น ถ้าสัญญาเช่าผู้ให้เช่ามีหนี้ส่งมอบทรัพย์สินทีั่ให้เช่า มีหนี้กระทำการ คือ ต้องซ่อมแซมช่วยกันให้บุคคลคนอื่นซ่อมช่วยที่เป็นทรัพย์สินให้เช่าถ้าเป็นการซ่อมแซมใหญ่และมีหนี้งดเว้น คือ ต้องไม่ไปรบกวนหรือทำอาณาเขตที่เกินกว่านั้นจนได้รับอันตรายแก่ทรัพย์สินที่เช่า หนี้ที่เป็นหนี้ผสม อาจเป็นหนี้ที่เลือกชำระหนี้ก็ได้ นั้นหมายถึงหนี้ที่มีการปฏิบัติการชำระหนี้จากตัวลูกหนี้ในหลายอย่างแต่ไม่ต้องทำทุกอย่าง เช่น เสนาลิงบอกกับ้เสนาหอยไว้ว่า เสนาหอยจะชำระหนี้เป็นจำนวน3000บาทหรือเอิาสุนัขพันธุ์พิทบูลมาให้1ตัวให้กับเสนาลิงก็ได้ แบบนี้จะเห็นได้ว่าวัตถุแห่งหนี้ของกรณีนี้มี2อย่าง คือ ส่งมอบเงิน3000บาทเพื่อชำระหนีี้ หรือ ส่งมอบสุนัขพันธุ์พิทบลูมา1ตัวก็ได้ เป็นการเลือกทำอย่างเดียว กรณีแบบนี้จึงมีการวางหลักเกณฑ์ไว้ว่ามีสิทธิทางเลือกอย่างไรวิธีการเลือกแบบไหนระยะเวลาและผลของการเลือกเป็นอย่างไร และการชำระหนี้บางอย่างนั้นจะตกเป็นพ้นวิสัยหรือไม่ ตามมาตรา198-202ดังนี้
        
        สิทธิในการเลือก ได้มีกฏหมายวางหลักเกณฑ์ไว้ตามมาตรา198,201
        มาตรา 198 บัญญัติไว้ว่า ถ้าการอันมีกำหนดพึงกระทำเพื่อชำระหนี้นั้นมีหลายอย่าง แต่จะต้องกระทำเพียงการใดการหนึ่งแต่อย่างเดียวไซร้ ท่านว่าสิทธิที่จะเลือกทำการอย่างใดนั้นตกอยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้ เว้นแต่จะได้ตกลงกันกำหนดไว้เป็นอย่างอื่น
        มาตรา201บัญญัติไว้ว่า ถ้าบุคคลภายนอกจะพึงเป็นผู้เลือก ท่านให้กระทำด้วยแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้ และลูกหนี้จะต้องแจ้งความนั้นแก่เจ้าหนี้
        ถ้าบุคคลภายนอกนั้นไม่อาจจะเลือกได้ก็ดี หรือไม่เต็มใจจะเลือกก็ดี ท่านว่าสิทธิที่จะเลือกตกไปอยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้
        ถ้ากำหนดไว้ว่าให้ผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้เลือก เป็นได้ทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ สิทธิในการเลือกที่จะชำระหนี้ก็เป็นไปตามที่ตกลงกันไว้ ตามมาตรา198,201 เช่น โดนัทมีลูกหมา6ตัว นายดำจะซื้อ นายดำต้องเป็นคนเลือกและตกลงกับโดนัทเพื่อทำสัญญา หรือให้บุคคลภายนอกมาเลือกแทนนา่ยดำก็ได้
        ถ้าไม่มีกำหนดไว้ว่าใครเป็นผู้เลือก สิทธิในการชำระหนี้ก็ยังตกเป็นฝ่ายลูกหนี้ เช่น วงกลม ซื้อแมวพันธุ์เปอร์เซียกับสามเหลี่ยม ถ้าวงกลมเลือกลูกแมวพันธุ์เปอร์เซียและทำสัญญาซื้อขายเสร็จก็ไม่ต้องรับผิดตามมาตรา198ซึ่งวงกลมเป็นลูกหนี้มีสิทธิที่จะนำลูกแมว ไปปฏิบัติการชำระหนี้ได้ถ้าทำตามข้อตกลงกันไว้
        ถ้ากำหนดให้บุคคลภายนอกได้เลือก หรือตัวผู้ซื้อนั้นไม่สามารถมาเลือกได้ เช่น ไม่รู้สึกตัว ป่วยหนัก โรคประจำตัวอาการกำเริบความดันขึ้นจนหน้ามืด สิทธิในการชำระหนี้นั้นย่อมตกเป็นอยู่ที่ฝ่ายลูกหนี้
        
        วิธีการเลือก กฏหมายได้กำหนดหลักเกณฑ์ไว้ 2กรณีดังนี้
        กรณีที่ฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือก ตามมาตรา199วรรคแรก บัญญัติไว้ว่า การเลือกนั้นท่านให้ทำด้วยแสดงเจตนาแก่คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่ง หมายถึง ท่านต้องแสดงเจตนาหรือตกลงทำสัญญาแก่อีกฝ่ายหนึ่ง ถ้าลูกหนี้เป็นฝ่ายที่มีสิทธิเลือกก็ต้องแสดงเจตนาให้กับเจ้า หนี้้ แต่ถ้าฝ่ายที่มีสิทธิเลือกเป็นเจ้าหนี้การเลือกก็ต้องแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้เช่นกัน จะแสดงเจตนาโดยชัดแจ้งหรือปริยายก็ได้ เช่น โดนัทต้องการที่จะซื้อตู้เย็นกับสมพงษ์ด้วยความชัดเจน สมพงษ์ต้องตกลงทำการซื้อขายกับโดนัทและส่งมอบทรัพย์สอนคือตู้เย็นให้กับโดนัทจนการชำระหนี้เสร็จสมบูรณ์ ส่วนโดนัทก็ต้องแสดงเจตนาด้วยการชำระราคาให้กับนายสมพงษ์จนการซื้อขายนั้นเสร็จสมบูรณ์มีผลเสร็จสมบูรณ์ ตามมาตรา453
        กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิเลือก ในมาตรา201บัญญัติว่า ถ้าบุคคลภายนอกจะพึงเป็นผู้เลือก ท่านให้กระทำด้วยแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้ และลูกหนี้จะต้องแจ้งความนั้นแก่เจ้าหนี้ ในกรณีนี้ถ้าเป็นบุคคลภายนอกจะใช้สิทธิเลือกต้องแสดงเจตนาหรือตกลงกันกับลูกหนี้เพื่อให้ลูกหนี้นั้นได้บอกและซักทอดให้กับเจ้าหนี้ ในการชำระหนีั้ แม้ว่าจะมีการกำหนดให้ชำระกับบุคคลอื่น ภายใต้สิทธิเรียกร้องก็ยังคงเป็นสิทธิของเจ้าหนี้ เช่น นายสมปองจะซื้อเสื้อให้กับนางสมหญิงเป็นจำนวน1200บาท ซึ่งแม่ค้าในร้านบอกว่าเหลือ2ตัวสุดท้าย ราคาเท่ากันแต่รูปแบบไม่เหมือนกัน จึงให้นายแก้วซึ่งเป็นบุคคลภายนอกเป็นผู้เลือก เช่นนี้ นายแก้ว ไม่ใช่ลูกหนี้และเจ้าหนี้ แต่นายแก้วก็เป็นผู้เลือกให้เพราะนายแก้วได้แสดงเจตนาให้กับแม่ค้าในร้านและนางสมหญิงซึ่งนางสมหญิงก็ต้องบอกผ่านนายสมปองผู้เป็นเจ้าหนี้ด้วย
        
        ระยะเวลาในการเลือก ตามมาตรา200 บัญญัติไว้ว่า ถ้าจะต้องเลือกภายในระยะเวลาอันมีกำหนด และฝ่ายที่มีสิทธิจะเลือกมิได้เลือกภายในระยะเวลานั้นไซร้ ท่านว่าสิทธิที่จะเลือกนั้นย่อมตกไปอยู่แก่อีกฝ่ายหนึ่ง
        ถ้ามิได้กำหนดระยะเวลาให้เลือกไซร้ เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระฝ่ายที่ไม่มีสิทธิจะเลือกอาจกำหนดเวลาพอสมควรแก่เหตุ แล้วบอกกล่าวให้ฝ่ายโน้นใช้สิทธิเลือกภายในเวลาอันนั้น
        กรณีมาตรา200นี้ระยะเวลาในการเลือก สามารถแบ่งเป็น2กรณี
        มีกำหนดระยะเวลาให้เลือก กรณีนี้ฝ่ายที่มีสิทธิเลือก ถ้าอยู่ในยเวลาและพฤติการณืเช่นนั้นก็ควรที่จะเลือกภายในเวลาที่กำหนดนั้น ถ้าไม่เลือกภายในเวลาที่กำหนดสิทธิก็จะตกไปอยู่ที่อีกฝ่ายหนึ่งทันที บุคคลภายนอกก็เช่นกันถ้าเลือกภายในเวลาที่กำหนด ก็ถือว่าเต็มใจใช้สิทธิ แต่ถ้าไม่ทันตามเวลาที่กำหนดจะถือว่า ลูกหนี้ไม่เต็มใจที่จะเลือก สิทธิในการเบือกก็จะตกไปยังลูกหนี้ทันที ถ้ายะังไม่ได้ตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่น
        เช่น ชาติต้องการซื้อสายไฟให้กับกันภายในเที่ยงของวันที่1สิงหาคม2565แต่นายชาติกลับมาในวันที่2สิงหาคม2565สิทธิในการเลือกหจึงตกเป็นนายกันทันที แต่ถ้านายจอนตัดสินใจแสดงเจตนาอยากจะเลือกสายไฟให้กัีบนายชาติในวันที่1สิงหาคม2565 จะถือว่านายจอนมีสิทธิเลือกให้กับนายชาติในการชำระหนี้ แต่ถ้่านายจอนกลับใจไม่เลือกสิทธิในการเลือกจะตกเป็นของนายชาติทันที
        กรณีมิได้กำหนดเวลาให้เลือก เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระ ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเลือกได้กำหนดเวลามากพอสมควรแล้ว คือให้ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเลือกเป็นผู้กำหนดเวลา โดยมีเงื่อนไขว่าต้องเป็นกรณีัที่ถึงกำหนดการชำระหนี้แล้วเพราะระยะเวลาเกินสมควรแก่เหตุ ถ้าไม่้กำหนดเช่นนี้ ฝ่ายลูกหนี้ก็ไม่ทราบว่าในการปฏิบัติการชำระหนี้จะต้องชำระอย่างไร มีสัญญาที่ตกลงกันไว้หรือไม่อย่างไร ในทางกลับกัน ถ้าลูกหนี้เป็นฝ่ายมีสิทธิเลือก เจ้าหนี้ก็ต้องให้ลูกหนี้ชำระหนี้ เพราะถ้าไม่เลือกก็ไม่สามารถชำระหนี้ได้ ดังนั้นกฏหมายจึงให้สิทธิแก่ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเป็นผู้กำหนดเวลาอันสมควรถ้ากำหนดเวลาแล้ว ให้ถือว่าเป็นการกำหนดโดยชอบ ฝ่ายที่มีสิทธิเลือกก็ต้องเลือกภายในเวลาที่ได้กำหนดตกลงกันไว้ หากไม่เลือกก็เป็นไปตามมาตรา200วรรคแรก
        คือสิทธิย่อมตกไปเป็นอีกฝ่ายหนึ่ง เช่น นายส้มตกลงจะซื้อจักรยานกับนายเขียว ในเดือนสิงหาคม2565 นายส้มกลับมาทำการซื้อในวันที่2สิงหาคม2565 ซึ่งนายส้มไม่ทราบถึงวันที่กำหนดของการชำระหนี้จักรยานกับนายเขียว ฉะนั้น นายส้มจึงต้องกำหนดวันชำระหนี้และมีสิทธิเลือกใหม่และตกลงกับนายเขียวใหม่เพื่อชำระหนี้ได้ เพราะตัวนายส้มไม่รู้ว่าจะปฏิบัติการชำระหนี้อย่างไรและต้องจ่ายวันไหนของเดือนสิงหาคม2565
        
        ผลของการเลือก คือตัวกฏหมายได้กำหนดให้ใช้สิทธิเลือกเป็นการแสดงเจตนาที่มีผลในทางกฏหมาย ดังนั้นการเกิดผลจึงหมายถึง การเลือกที่มีผลโดยการแสดงเจตนาตามมาตรา168และ169 แต่ต้องเป้นการแสดงเจตนาต่้อบุคคลผู้ที่อยู่ห่างกันโดยที่ระยะทางคือผลในการแสดงเจตนาว่าจะมีสิทธิเลือกแล้วจึงถือว่าการเลือกนั้นมีผลบังคับเป็นที่เรียบร้อย
        
        มาตรา199วรรค2 บัยญัติไว้ว่า การชำระหนี้ได้เลือกทำเป็นอย่างใดแล้ว ท่านให้ถือว่าอย่างนั้นอย่างเดียวเป็นการชำระหนี้อันกำหนดให้กระทำแต่ต้นมา หมายความว่าถ้าเลือกหนี้ในวันไหนบุคคลทางไหนมีสิทธิเลือกถือว่ามีผลย้อนหลังไปถึงการเกิดหนี้ครั้งแรก และถือว่าหนี้ตรงนั้นเป็นการกระทำที่ได้กำหนดมาตั้งแต่แรก เช่น ส้มโอ ซื้อแมวจาก ใต้หล้ามา1ตัว โดยตกลงให้ใต้หล้าเลือกแมวตัวไหนก็๋ได้เพื่อส่งมอบแก่ ส้มโอ กำหนดวันชำระกัน พอถึงวันที่ใต้หล้าต้องส่งมอบทรัพย์นั้น ใต้หล้าได้แจ้งกับส้มโอไปว่าจะส่งแมวตัวผู้ไปให้ แต่พอถึงเวลาส่งส้มโอกลับได้ตัวเมียเหรือไม่ได้แมวตัวผู้มาเลย เพราะใต้หล้ากับขายแมวตัวนั้นให้กับลูกค้าอีกคนนึงซึ่งแมวตัวนั้นคือแมวเพศผู้ที่จะส่งมอบให้ส้มโอแต่แรก หมายความว่ามีการตกลงซื้อขายกันแล้วตั้งแต่ต้น และยิ่งถ้าใต้หล้าได้แจ้งหรือบอกผ่านส้มโอว่าจะส่งแมวมาให้ภายในวันนั้นก่อนส่งมอบถ้าแมวเพศผู้ตัวที่ส้มโอต้องการดันมาตายหรือสูญหายหรือได้ขายไปซะก่อน ส้มโอจะโทษที่ใต้หล้าไม่ได้ ความสูญหรือเสียหายจึงตกแก่ส้มโอโดยตรงตามมาตรา370 เพราะถือว่าได้ตกลงซื้อขายแมวตัวผู้กันเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
        
        การชำระหนี้บางอย่างอันเป็นพ้นวิสัย มาตรา202 บัญญัติไว้ว่า ถ้าการอันจะพึงต้องทำเพื่อชำระหนี้นั้นมีหลายอย่าง และอย่างใดอย่างหนึ่งตกเป็นอันพ้นวิสัยจะทำได้มาแต่ต้นก็ดี หรือกลายเป็นพ้นวิสัยในภายหลังก็ดี ท่านให้จำกัดหนี้นั้นไว้เพียงการชำระหนี้อย่างอื่นที่ไม่พ้นวิสัย อนึ่งการจำกัดอันนี้ย่อมไม่เกิดมีขึ้น หากว่าการชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะพฤติการณ์อันใดอันหนึ่งซึ่งฝ่ายที่ไม่มีสิทธิจะเลือกนั้นต้องรับผิดชอบ
        -กรณีที่ตกเป็นอันพ้นวิสัยจะทำได้มาแต่ต้น หมายถึง การชำระหนี้บางอย่างที่เกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดก่อนทำนิติกรรมหรือเกิดการทำสัญญาไปแล้ว เช่น การชำระหนี้ส่วนนี้ ถ้าขัดกับวัตถุประสงค์ที่เกินกำหนดไว้ ย่อมตกเป็นโมฆะ ตามมาตรา150 ดังนั้นหนี้ที่จะชำระจึงจำกัดำว้เฉพาะหนี้ที่ต้องชำระเท่านั้น ตัวอย่าง แพ่งทราบว่าอาญามีคอมพิวเตอร์อยู่3เครื่อง มีเครื่องราคา20000บาท เครื่องราคา30000บาท และเครื่องราคา40000บาท แพ่งพบอาญาที่ร้านถ่ายเอกสารจึงขอตกลงซื้อคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่ง
        เช่น อาญาตกลงขายให้แพ่งโดยให้แพ่งเลือกได้ใน3เครื่องนี้ ปรากฏว่าหลังจากที่ทำการตกลงซื้อขายนั้น คอมพิวเตอร์ราคา40000บาท ที่อยู่ร้าน ตัวซีพียูพังและวงจรไฟไม่สามารถเชื่อมต่อจนเปิดตัวคอมพิวเตอร์ได้ โดยที่แพ่งและอาญาไม่ทราบมาก่อน กรณีนี้ถือว่า สัญญาที่ตกลงกันว่าจะซื้อคอมพิวเตอร์ราคา40000บาท นั้น ตกเป็นโมฆะ แพ่งจะเลือกได้แค่คอมพิวเตอร์ราคา20000บาท และราคา30000บาท เท่านั้น แม้ว่าคอมพิวเตอร์ราคา40000บาท จะพังไปเพราะเจ้าของร้านได้ทำตัวซีพียูพัง แต่ควรสังเกตว่าการชำระหนี้ของแพ่งนั้นก็ยังคงต้องเลือกช้อยที่เหลือเพื่อนำไปปฏิบัติการชำระหนี้ เพราะส่วนที่เป็นพ้นวิสัยได้พังไปตามสภาพผลจึงตกเป็นโมฆะเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
        
        1 more item...
  - - - ทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นทรัพย์สินทั่วไป เป็นได้ทั้งที่ดินและทรัพย์ทั่วไป ทรัพย์เฉพาะสิ่งหรือไม่ก็เป็นทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นทรัพย์สินได้ คือหมายถึง ในขณะที่ตกลงหรือสัญญาจะชำระหนี้กันนั้น ตัวลูกหนี้อาจจะยังไม่ได้หรือไม่มีทรัพย์สิ่งนั้นอยู่เลยก็ได้ เช่น เขียวทำสัญญาซื้อขายบ้านโดยจะขายหรือโอนกรรมสิทธิ์ให้กับเนท โดยจะส่งมอบภายใน1เดือน แม้เขียวจะยังไม่โอนกรรมสิทธิ์ให้เนท ทรัพย์นั้นก็ยังเป็นทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นอสังหาริมทรัพย์ให้ได้ การที่ลูกหนี้ จะส่งมอบทรัพย์ใดๆ กฏหมายได้กำหนดไว้2หลักเกณฑ์ คือ การที่ตัวทรัพย์จะเป็นวัตถุแห่งหนี้ ตามบทบัญญัติมาตรา195 วรรค2 ว่า ถ้าลูกหนี้ได้กระทำการอันตนจะพึงต้องทำเพื่อส่งมอบทรัพย์สิ่งนั้นทุกประการแล้วก็ดี หรือถ้าลูกหนี้ได้เลือกกำหนดทรัพย์ที่จะส่งมอบแล้วด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้ก็ดี ท่านว่าทรัพย์นั้นจึงเป็นวัตถุแห่งหนี้จำเดิมแต่เวลานั้นไป นั้นหมายถึงลูกหนี้ต้องกระทำการชำระหนี้ทุกประการเพื่อส่งมอบทรัพย์สินและลูกหนี้ควรกำหนดตัวทรัพย์แล้วด้วยเจตนาและความยินยอม เช่น นายขนมปังเลือกที่จะซื้อข้าวไรซ์เบอร์รี่กับนายกันจำนวน3กระสอบโดยให้นายกันตวงข้าวไรซ์เบอร์รี่โดยนายกันยินยอมใส่ถุงมัดเสร็จ ข้าวไรซ์เบอร์รี่ทั้ง3กระสอบจึงตกเป็นทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้คือทรัพย์ที่พร้อมจะส่งมอบให้ผู้ซื้อหรือลูกหนี้นั้นเอง แต่ถ้าลูกหนี้ได้กำหนดตัวทรัพย์แล้วด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้ จะทำให้การชำระหนี้นั้นเสร็จสมบูรณ์ เช่น นางสาวพิ้งค์มาซื้อลูกสุนัขพันธุ์ชิวาว่าจากฟาร์มขายสัตว์เลี้ยง ถ้าเจ้าของสัตว์เลี้ยงได้เลือกสุนัขตัวที่นางสาวพิ้งค์สนใจก็ตกเป็นทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้ตั้งแต่เวลาที่ได้ตกลงกันไว้นั้นเป็นต้นไป
        
        การที่ทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้เป็นไปตามนี้แล้วถ้าเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดหรือเกิดเหตุสุดวิสัยสูญหายอันเกิดแก่ทรัพย์ที่จะส่งมอบให้นั้น ตัวลูกหนี้จะไม่สามารถโทษใครได้ และความรับผิดชอบจึงตกเป็นเจ้าหนี้ที่จะต้องชดใช้ค่าเสียหายหรือรับผิดชอบดำเนินการชำระหนี้ ตามมาตรา370วรรค2 เช่น ดอลล่าร์ตกลงซื้อขายโทรศัพท์กับโค้ชแกน ดอลล่าร์ได้รับโทรศัพท์ไปเป็นที่เรียบร้อย ถ้าโทรศัพท์ของดอลล่าร์จู่ๆ ชาร์จแบตมือถือแล้วระเบิด โดยที่ได้มาไม่ถึง2วัน ดอลล่าร์จะไม่สามารถโทษโค้ชแกนได้ เพราะดอลล่าร์ได้ทำการซื้อขายและโค้ชแกนก็ได้ทำการส่งมอบทรัพย์ให้กับดอลล่าร์เรียบร้อย คือโทรศัพท์มอบให้ไปแล้ว ฉะนั้นดอลล่าร์คือผู้ที่ต้องรับผิดชอบเอง
- - - - แต่ในด้านเจ้าหนี้ก็ถือว่าเป็นสาระสำคัญเช่นกัน เพราะการที่เจ้าหนี้จะเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้นั้น ตัวหนี้ต้องถึงวันกำหนดชำระหนี้ ถ้าหนี้ยังไม่ถึงวันที่กำหนด เจ้าหนี้ไม่มีสิทธิเรียกร้องการชำระหนี้จากตัวลูกหนี้ให้ชำระหนี้ได้ แม้ว่าจะตักเตือนก็ตาม แต่ถ้าตราบใดยังไม่ถึงวันที่กำหนดการชำระหนี้ ตัวลูกหนี้ก็ยังไม่ผิดนัด ตามมาตรา204 เช่น นายโดนัทได้ทำการซื้อแผ่นสังกะสีกับนายขนมต้ม ตกลงกันในวันที่15สิงหาคม2565 ชำระหนี้กันในวันที่27สิงหาคม2565 ในช่วงที่ยังไม่ถึงวันที่27สิงหาคม2565 นายขนมต้มไม่มีสิทธิไปพูดกับนายโดนัทให้รีบทำการชำระหนี้ก่อนวันที่27สิงหาคม2565ได้ และไม่สามารถทำอะไรกับนายโดนัทได้จนกว่าจะถึงวันที่27สิงหาคม2565คือวันที่เป็นการกำหนดการชำระหนี้ นายขนมต้มนั้นจึงจะมีสิทธิเรียกร้องการชำระหนี้จากนายโดนัทในวันที่27สิงหาคม2565เป็นต้นไปได้
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้นั้นแบ่งได้เป็น2กรณี
        1.หนี้ที่มิได้กำหนดเวลาชำระหนี้ มาตรา203วรรคแรก กล่าวไว้ว่า ถ้าเวลาอันจะพึงชำระหนี้นั้นมิได้กำหนดลงไว้ หรือจะอนุมานจากพฤติการณ์ทั้งปวงก็ไม่ได้ไซร้ ท่านว่าเจ้าหนี้ย่อมจะเรียกให้ชำระหนี้ได้โดยพลัน และฝ่ายลูกหนี้ก็ย่อมจะชำระหนี้ของตนได้โดยพลันดุจกัน หมายความว่าหนี้ที่จะถือว่าเป็นการชำระหนี้นั้น ต้องเป็นหนี้ที่มีวันเวลาระบุไว้โดยชัดเจน ถ้าไม่มีวันเวลาในการชำระหนี้ก็ไม่สามารถปฏิบัติการชำระหนี้ได้ และอนุมานจากพฤติการณ์ณืไม่ได้ กล่าวถึง ไม่สามารถคาดเดาจากสภาพของการชำระหนี้ในตัวลูกหนี้ได้
        แต่บางกรณีแม้จะไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้แต่ก็สามารถคาดเดาจากสถานการณ์ที่ตัวลูกหนี้ต้องชำระหนี้ได้ ถ้าเป็นเช่นนี้ก็ต้องถือเป็นหนี้ที่มีเวลากำหนดชำระหนี้ได้เช่นกัน เช่น นางสาวทุเรียนยืมโน๊ตบุ๊คจากนางสาวมดเพื่อไปทำรายงานกฏหมายลักษณะหนี้โดยไม่ได้ตกลงกันว่าจะคืนหรือชำระหนี้เมื่อไหร่ แต่ก็พอจะอนุมานจากวันนี้ได้ว่าที่นางสาวมดได้เอาไปทำ เพราะนางสาวมดทำรายงานกฎหมายลักษณะหนี้แค่หน้าเดียว ฉะนั้น นางสาวมดก็ต้องคืนและชำระหนี้ให้กับนางสาวทุเรียนในวันนี้ทันทีที่เสร็จ หนี้ที่จะถือว่าไม่มีกำหนดชำระหนี้และอนุมานจากพฤติการณ์ใม่ได้นั้น เช่น กู้ยืมเงินดอกเบี้ยสูงถึง2,000,000บาทไปโดยไม่ได้กำหนดวันเวลาชำระหนี้กับตัวเจ้าหนี้ที่เป็นคนปล่อยให้กู้ไว้
        
        (ฎีกาที่917/2539) การที่เราไปซื้อของเครื่องใช้จากงานแสดงสินค้า ต่างๆ เครื่องเสียง หรือ เครื่องใช้ไฟฟ้า ถ้าไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้และไม่สามารถอนุมานจากพฤติการณ์ได้ ให้ถือว่าเป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ และจะต้องบังคับตามมาตรา203วรรคแรกนี้
        
        การอนุมานจากพฤติการณ์หรือการคาดเดาจากสภาพของเวลาที่กำหนดชำระหนี้ ว่าเจ้าหนี้และลูกหนี้จะชำระหนี้กันได้หรือไม่หรือชำระเมื่อใดนั้น ต้องดูองค์ประกอบในหลายๆอย่าง เช่น วัตถุประสงค์ของการทำสัญญา เหตุการณ์ที่ให้มีการตกลงซื้อขายกันกับประเพณีทางการค้าว่าที่มาของการซื้อสินค้านี้มาจากตัวลูกค้าชื่นชอบเองซื้อเอง หรือการปฏิบัติระหว่างคู่กรณี หรืออื่นๆ ต้องพิจารณาเป็นกรณีกันไป เช่น การจะเข้าไปสั่งซื้อกระเพราหมูกรอบได้ที่ร้านขายอาหารตามสั่งเพื่อบริโภค แต่ถ้าสั่งอาหารเพื่อให้ไปส่งมอบก่อนที่ลูกจะเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลในวันถัดไปยามเช้านั้น แม้จะสั่งในช่วงเย็นของวันนี้ก็สามารถอนุมานหรือคาดเดาจากพฤติการณ์ที่เห็นอยู่ได้ว่าจะต้องส่งมอบให้ลูกได้รับประทานก่อนเข้ารับการรักษาในวันถัดไปตอนเช้าได้ หรือกรณีที่ลูกค้าสั่งซื้อโทรศัพท์กับเจ้าของร้าน เคยชำระหนี้กันทุกวันที่15สิงหาคม กันเป็นประจำเวลาซื้อสินค้าหรืออุปกรณ์ไอทีที่ร้านนี้ เช่นนี้เมื่อมีการสั่งซื้ออีกก็สามารถคาดเดาจากสภาพของเวลากำหนดชำระหนี้ ว่าการปฏิบัติการชำระหนี้ของคู่กรณีคู่นี้ว่าจะชำระกันเมื่อวันที่15สิงหาคม เป็นต้น
        
        ผลของหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ เมื่อไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้โดยชัดแจ้งนั้น และคาดเดาจากเหตุการณ์ที่ต้องชำระหนี้กันทั้งปวงก็อาจจะไม่สามารถระบุถึงความประสงค์ของคู่กรณีเช่นนี้ได้ จึงต้องบังคับตามมาตรา203 วรรคแรก คือเจ้าหนี้ย่อมจะเรียกให้ชำระหนี้ได้โดยพลัน และฝ่ายลูกหนี้ก็ย่อมจะชำระหนี้ของตนได้โดยพลันดุจกัน ตัวบทบัญญัตินี้ให้สิทธิเท่าเทียมกันในด้านปฏิบัติการชำระหนี้ระหว่างตัวเจ้าหนี้และลูกหนี้นั้นเอง กล่าวคือ เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกร้องการชำระหนี้กับลูกหนี้ได้โดยตรง ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้ก็จะตกเป็นผู้ผิดนัดการชำระหนี้ทันที แต่ในทำนองเดียวกันนั้นลูกหนี้ก็ให้สิทธิที่จะชำระหนี้แก่เจ้าหนี้ที่จะชำระหนี้ของตนโดยดุจพลันกันได้ และถ้าตัวลูกหนี้ชำระหนี้แล้วแต่เจ้าหนี้ปฏิเสธไม่ยอมรับการชำระหนี้ของลูกหนี้โดยไม่มีเหตุผลทางกฏหมายหรือไม่มีข้ออ้างอันปราศจากมูลแห่งนิติเหตุอื่นๆเจ้าหนี้ก็ตกเป็นผู้ผิดนัดได้เช่นกัน ฉะนั้นการชำระหนี้โดยไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ หมายถึง กฎหมายได้กำหนดไว้ว่าต้องชำระทันที เพราะหนี้ที่กำหนดขึ้นมานั้นตัวลูกหนี้เป็นผู้ก่อขึ้นเอง แต่ไม่ได้ถึงขั้นว่าไม่ชำระแล้วจะผิดนัด เพียงแต่ว่าตัวบทกฏหมายมาตรานี้ ให้ความเป็นธรรมหรือให้สิทธิทั้ง2ฝ่าย ที่จะเรียกให้ชำระก็ได้ หรือชำระก่อนก็ได้ แม้จะยังไม่รียกให้ชำระหนี้ก็ยังไม่ถือว่าผิดนัด
        
        เช่น นายโดนัทซื้อผ้าเช็ดตัวกับนายส้มเช้งโดยไม่ได้ตกลงกันไว้ว่าจะชำระหนี้เมื่อไหร่ และไม่สามารถคาดเดาจากสภาพของการชำระหนี้ได้เลยว่านายโดนัทจะชำระหนี้ค่าผ้าเช็ดตัวกับนายส้มเช้งได้เมื่อไหร่ นายส้มเช้งสามารถเรียกร้องสิทธิในการชำระหนี้จากนายโดนัทในวันถัดไปหลังจากซื้อผ้าเช็ดตัวก็ได้ หรือนายโดนัทอาจจะลืมชำระหนี้แล้วกลับไปชำระหนี้ในตอนที่หลังจากซื้อผ้าเช็ดตัวจากนายส้มเช้งสักพักก็ได้ หรือทั้งคู่จะตกลงกำหนดเวลาชำระหนี้กันใหม่ก็ได้ เป็นต้น
        
        กรณีการที่กู้ยืมเงินโดยไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ในสัญญาการกู้ยืมนั้น ถ้าไม่สามารถคาดเดาจากวันเวลาหรือสถานที่ที่มีการปฏิบัติการชำระหนี้ได้ ย่อมเป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาตามมาตรา203วรรคแรกนั้นเอง แต่ผลของการกู้ยืมที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้นั้นจะบังคับตามมาตรา203ในตัวบทบัญญัตินี้หรือไม่ ขึ้นอยู่กับบทบัญญัติมาตรา652ที่กล่าวไว้ว่า ถ้าในสัญญาไม่มีกำหนดเวลาให้คืนทรัพย์สินซึ่งยืมไป ผู้ให้ยืมจะบอกกล่าวแก่ผู้ยืมให้คืนทรัพย์สินภายในเวลาอันควร ซึ่งกำหนดให้ในคำบอกกล่าวนั้นก็ได้ กล่าวคือบทบัญญัตินี้จะเข้าในสัญญากู้ยืมโดยเฉพาะ เพราะการกู้ยืมควรจะบังคับตามบทบัญญัติมาตรานี้ โดยที่ถ้าผู้ให้ยืมไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้กับผู้ยืมเลย ผู้ให้ยืมสามารถเรียกร้องสิทธิในการชำระหนี้ให้ตัวลูกหนี้คือผู้ยืมให้ชำระหนี้ภายในเวลานั้นได้ ตามมาตรา203วรรคแรก แต่ต้องใช้สัญญาการกู้ยืมเฉพาะในการทวงสิทธิการชำระหนี้ตามมาตรา652เท่านั้น เพราะเป็นเรื่องที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้และเป็นเรื่องของการกู้ยืมโดยมีสัญญา ไม่บังคับตามมาตรา203วรรคแรก เพราะเป็นบทบัญญัติทั่วไปและเป็นสัญญากู้ยืมโดยเฉพาะของกรณีนี้
        
        2.หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระ อาจเป็นหนี้ที่กำหนดเวลาชำระไว้โดยชัดแจ้งว่าต้องปฏิบัติการชำระหนี้ เช่น กำหนดชำระหนี้ตามปฏิทิน หรือตามข้อเท็จจริงที่มีอยู่ เช่น ยืมเสื้อรด.ไปฝึกรด.ภาคที่ตั้ง11วัน จะส่งคืนเมื่อถึงวันสุดท้ายของการฝึกรด.เสร็จ เช่นนี้หมายความว่าเป็นการกำหนดโดยชัดเจนว่ามีการตกลงกันระหว่างคู่กรณีที่ก่อหนี้ขึ้นเองก็ได้
        
        2 more items...
- - - - ผลของการผิดนัด
        1.)การผิดนัด
        การผิดนัดเป็นผลในทางกฎหมายที่สำคัญทั้งตัวเจ้าหนี้และลูกหนี้ ทำให้ลูกหนี้ในกรณีต่างๆมีความรับผิดที่เกิดขึ้น และตัวลูกหนี้นั้นก็อาจทำให้ก่อสิทธิบางอย่างให้กับเจ้าหนี้เช่นกัน ซึ่งการผิดนัดนั้นได้กำหนดลักษณะไว้แตกต่างกัน ทั้งๆที่มีความสัมพันธ์กับกำหนดเวลาชำระหนี้ในทางกฏหมายไว้ด้วย แยกพิจารณาได้2กรณี คือ
        
        1.1.ลูกหนี้ผิดนัดโดยต้องเตือนก่อน
        ถ้ามีกำหนดเวลาชำระหนี้ ลูกหนี้ต้องปฏิบัติการชำระหนี้ตามกำหนดนั้น แต่การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้นั้นขึ้นอยู่กับแต่ละกรณี ว่าลูกหนี้ผิดนัดเนื่องด้วยสาเหตุอะไร เพราะในบางกรณียังไม่ถือว่าลูกหนี้ผิดนัด ในหนี้บางประเภทนั้นกฏหมายกำหนดไว้อย่างชัดเจนว่าลูกหนี้ผิดนัดแต่การเตือนนั้นกฏหมายได้กำหนดว่าเจ้าหนี้ต้องเตือนลูกหนี้ก่อนที่ลูกหนี้จะผิดนัด เพราะการผิดนัดในกรณีนี้มาจากการกระทำของเจ้าหนี้ก่อนเพราะเจ้าหนี้ไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ให้กับลูกหนี้ จึงไม่สามารถอนุมานจากการชำระหนี้ของกรณีนี้ได้ จึงต้องมีการเตือนกับลูกหนี้ก่อนเพื่อให้ครบเงื่อนไขตามกฏหมาย หนี้ที่เจ้าหนี้ต้องเตือนลูกหนี้จึงจะผิดนัดซึ่งมีอยู่2กรณี คือ
        
        1.)หนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน
        มาตรา204วรรคแรก บัญญัติไว้ว่า ถ้าหนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว และภายหลังแต่นั้นเจ้าหนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้ว ลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ไซร้ ลูกหนี้ได้ชื่อว่าผิดนัดเพราะเขาเตือนแล้ว หนี้ประเภทนี้เป็นหนี้ที่กำหนดวันชำระหนี้แต่ไม่ระบุชัดเจนตามวันเวลาแห่งปฏิทิน จึงทำให้ลูกหนี้ไม่สามารถปฏิบัติการชำระหนี้ได้ ถ้าหากเจ้าหนี้ไม่มาเตือน เช่น กำหนดให้ชำระหนี้หลังจบงานลอยกระทง หรือให้ชำระหนี้เมื่อจบวันฝึกทหารเกณฑ์เสร็จโดยไม่ได้ระบุวันเดือนปีตามปฏิทิน ไม่สามารถระบุวันเวลาที่กำหนดการชำระหนี้ไว้ชัดเจนได้ ดังนั้น ถ้าหนี้ในกรณีนั้นถึงกำหนดแล้วแล้วสามารถที่จะเรียกหรืออนุมานจากตัวลูกหนี้ให้มาชำระหนี้ได้ กฏหมายจึงกำหนดให้เจ้าหนี้ต้องให้คำเตือนกับลูกหนี้ก่อนถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามที่เจ้าหนี้ได้เตือนลูกหนี้จะผิดนัดทันที แม้หนี้จะถึงกำหนดที่ชำระแล้วแต่ลูกหนี้ก็ยังไม่ชำระหนี้แต่ถ้าเจ้าหนี้ไม่ให้คำเตือนกับลูกหนี้ลูกหนี้ก็ยังถือว่าไม่ผิดนัด กรณีนี้เจ้าหนี้ต้องให้คำเตือนกับลูกหนี้โดยตรงก่อนที่ลูกหนี้จะผิดนัด มิฉะนั้น ลูกหนี้ก็จะไม่สามารถปฏิบัติการชำระหนี้และกฏหมายถือว่าลูกหนี้ยังไม่ผิดนัดนั้นเอง
        
        การเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้นั้นไม่ได้กำหนดลักษณะของการเตือน จึงสามารถเตือนลูกหนี้เป็นลายลักษณ์อักษรหรือพูดคุยตกลงกันด้วยวาจาก็ได้ จะให้ตัวแทนไปเตือนลูกหนี้เพื่อให้ลูกหนี้ปฏิบัติการชำระหนี้ก็ทำได้ แต่ต้องเป็นตัวแทนที่มาเตือนในฐานะตัวแทนของเจ้าหนี้เท่านั้น เพราะการเตือนนั้นเป็นลักษณะในการเตือนแค่2ฝ่ายระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้เท่านั้น แม้ว่าภรรยาของเจ้าหนี้หรือบุตรของเจ้าหนี้ที่หวังดีจะมาเตือนลูกหนี้ให้ชำระหนี้ แต่ถ้าหากไม่ได้รับคำสั่งหรือเจ้าหนี้ไม่ทราบว่าภรรยาหรือบุตรของเจ้าหนี้ไปเตือนลูกหนี้ให้ชำระหนี้นั้น กรณีนี้ไม่ถือว่าลูกหนี้ผิดนัดและไม่ถือว่าเป็นการเตือนตามกฎหมาย ลูกหนี้จึงไม่ผิดนัด การเตือนของเจ้าหนี้ต้องเตือนกับลูกหนี้เท่านั้นในการชำระหนี้ จะให้บุคคลภายนอกหรือบิดามารดาของลูกหนี้ได้รับการเตือนจากเจ้าหนี้ เช่นนี้ก็ไม่ถือว่าเป็นการเตือนลูกหนี้ให้มาชำระหนี้ ลูกหนี้จึงไม่ผิดนัด ถ้าการเตือนระหว่างเจ้าหนี้กับลูกหนี้มีความชอบ ตกลงกันแล้ว แต่ถ้าลูกหนี้ไม่มาชำระหนี้ในกำหนดเวลาชำระหนี้ลูกหนี้จะตกเป็นผู้ผิดนัดทันที แม้เจ้าหนี้จะตักเตือนโดยกำหนดระยะเวลาให้ชำระหนี้อีก ก็ไม่มีผลที่จะทำให้ลูกหนี้ไม่ผิดนัดเพราะได้ผิดนัดไปแล้ว เช่น นายโดนัทจะไปเตือนนางสาวมายมิ้นให้ชำระหนี้ค่าขนมปูไทย โดยไม่ได้กำหนดวันเวลาชำระหนี้ตามปฏิทิน นายโดนัทสามารถเตืออนนางสาวมายมิ้นด้วยการทำหนังสือกำหนดวันเวลาชำระหนี้ให้กับนางสาวมายมิ้นได้ และถ้านายโดนัทไม่สบายนายโดนัทสามารถให้ตัวแทนนั้นคือนายกระเพราหมูกรอบมาเตือนนางสาวมายมิ้นได้เพราะนายโดนัทได้ให้คำสั่งหรือมอบหมายให้นายกระเพราหมูกรอบ เป็นตัวแทนเจ้าหนี้คือนายนัทมาเตือนนางสาวมายมิ้นเพื่อปฏิบัติการชำระหนี้ได้นั้นเอง แต่ถ้าเป็นมารดาหรือบิดาของนายโดนัทไปเตือนนางสาวมายมิ้นให้ชำระหนี้โดยที่นายโดนัทนั้นไม่ทราบและไม่ได้ให้บิดามารดามอบหมายให้เป็นตัวแทนเจ้าหนี้ เช่นนี้ นางสาวมายมิ้นก็ไม่ถือว่าตกเป็นผู้ผิดนัดในการชำระหนี้ทั้งสิ้น
        
        ปัญหาว่าด้วยการผิดนัดของลูกหนี้มักจะเกิดขึ้นเมื่อเจ้าหนี้เตือนแล้วแต่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้จึงผิดนัด แต่บางกรณีก็ทำให้เกิดปัญหาที่ยังไม่อาจถือว่าเป็นการเตือนให้ปฏิบัติการชำระหนี้ได้เพราะยังมีข้อถกเถียงกันอยู่ เช่น พิพาทกันและฟ้องเพิกถอนการโอนหุ้นและศาลพิพากษาให้เพิกถอนตราบใดถ้ายังไม่มีคำพิพากษายังถือว่าเป็นการโอนโดยชอบด้วยกฎหมาย เจ้าพนักงานหรือเจ้าหน้าที่สามารถเรียกดอกเบี้ยได้นับแต่วันมีคำพิพากษาให้เพิกถอน
        
        2.)หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระตามมาตรา203 หนี้ที่ไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ และไม่สามารถคาดเดาจากสถานการณ์หรือพฤติการณ์ทั้งกรณีไม่ได้ ในมาตรา203 บัญญัติไว้ว่า ถ้าเวลาอันจะพึงชำระหนี้นั้นมิได้กำหนดลงไว้ หรือจะอนุมานจากพฤติการณ์ทั้งปวงก็ไม่ได้ไซร้ ท่านว่าเจ้าหนี้ย่อมจะเรียกให้ชำระหนี้ได้โดยพลัน และฝ่ายลูกหนี้ก็ย่อมจะชำระหนี้ของตนได้โดยพลันดุจกัน ถ้ากรณีนี้ไม่ได้กำหนดวันเวลาชำระหนี้ตามปฏิทินทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ กฎหมายได้กำหนดให้เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกร้องให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้โดยพลันหรือกระทันหันได้ และลูกหนี้ก็มีสิทธิที่จะชำระหนี้กับเจ้าหนี้ได้โดยพลันหรือกะทันหันด้วยเช่นกัน แม้กฏหมายจะแสดงให้ถือว่าถ้าหนี้ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ให้ปฏิบัติการชำระหนี้ทันทีนับตั้งแต่ตัวลูกหนี้ก่อหนี้ขึ้นเอง หรืออายุความในสิทธิเรียกร้องจะเรียกตั้งแต่วันที่ได้ตกลงก่อหนี้ก็ตามแต่ถ้าตัวเจ้าหนี้ยังไม่เรียกให้ลูกหนี้มาชำระหนี้ ถือว่าลูกหนี้ยังไม่มีหน้าที่ที่ต้องชำระ ลูกหนี้มีสิทธิที่จะชำระได้ทันทีตั้งแต่ก่อหนี้ขึ้นมาเองแต่การที่จะชำระหนี้นั้นต้องให้เจ้าหนี้เรียกให้ลูกหนี้มาชำระหนี้เท่านั้น การที่จะเรียกให้ลูกหนี้เรียกด้วยการเตือนให้ลูกหนี้มาชำระหนี้ หาไม่มีการแจ้งหรือเตือนหรือบอกกล่าวจากเจ้าหนี้ลูกหนี้ยังไม่มีหน้าที่ที่จะชำระหนี้และลูกหนี้ไม่ผิดนัด หนี้ประเภทนี้ลูกหนี้จะผิดนัดก็ต่อเมื่อเจ้าหนี้ได้เตือนกับลูกหนี้ให้มาชำระหนี้แล้วเท่านั้น เช่น นายโดนัทตกลงซื้อกระเป๋าแบรนด์เนมจากนางสาวมายมิ้น โดยไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ และชำระด้วยการผ่อน หลังจากผ่านไป3อาทิตย์นายโดนัทก็ยังไม่มาชำระหนี้กระเป๋าแบรนด์เนมจากนางสาวมายมิ้นเลย ถ้านางสาวมายมิ้นเจอกรณีเช่นนี้ นางสาวมายมิ้นมีสิทธิที่จะเรียกร้องให้นายโดนัทชำระหนี้ได้โดยฉับพลัน นับอายุความได้ตั้งแต่วันที่นายโดนัทได้ตกลงซื้อขายกระเป๋าแบรนด์เนมกับนางสาวมายมิ้น แต่ถ้าเป็นกรณีที่นางสาวมายมิ้นยังไม่ได้เตือนกับนายโดนัทให้มาชำระหนี้ นายโดนัทก็ยังไม่มีหน้าที่ที่จะชำระหนี้และนายโดนัทจะถือว่ายังไม่ผิดนัด และนายนัทก็มีสิทธิที่จะปฏิบัติการชำระหนี้กับนางสาวมายมิ้นกระทันหันหรือก่อนกำหนดเวลาชำระหนี้ได้เช่นกัน
        
        1.2ลูกหนี้ผิดนัดโดยเจ้าหนี้ไม่ต้องเตือน หนี้ทั้งสองประเภทดังกล่าวแล้วนั้น จะต้องผิดนัดในกรณีที่เจ้าหนี้ได้เตือนลูกหนี้ให้ชำระหนี้แล้ว แต่มีหนี้บางประเภทที่ลูกหนี้ผิดนัดโดยที่เจ้าหนี้ยังไม่ได้เตือนเลย หนี้กลุ่มนี้มี2ประเภท คือ
        1.)หนี้ที่มีกำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทินหรือหนี้ที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้ ซึ่งอาจคำนวณนับได้ตามวันแห่งปฏิทิน
        2.)หนี้ละเมิด (ตามมาตรา206ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์)
        
        1.)หนี้ที่กำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทิน มาตรา204วรรคสอง บัญญัติไว้ว่า ถ้าได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทิน และลูกหนี้มิได้ชำระหนี้ตามกำหนดไซร้ ท่านว่าลูกหนี้ตกเป็นผู้ผิดนัดโดยมิพักต้องเตือนเลย วิธีเดียวกันนี้ท่านให้ใช้บังคับแก่กรณีที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้ ซึ่งได้กำหนดเวลาลงไว้อาจคำนวณนับได้โดยปฏิทินนับแต่วันที่ได้บอกกล่าว กรณีนี้เป็นหนี้ที่มีกำหนดตามปฏิทินและมีกำหนดเวลาชำระหนี้ดังนี้ เช่น กำหนดชำระหนี้ในวันเข้าพรรษา,กำหนดชำระหนี้ในวันที่28สิงหาคม2565 หนี้แบบนี้มีวันเวลากำหนดอย่างแน่นอนชัดเจนรู้ทราบโดยทั่วกัน ดังนั้น กฏหมายจึงกำหนดไว้ว่าถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดลูกหนี้ก็จะตกเป็นผู้ผิดนัดโดยไม่ต้องเตือนเลย
        
        หนี้ที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้คำนวณได้โดยนับปฏิทิน เช่น นางสาวมายมิ้นซื้อขายขนมโดนัทจำนวน100ชิ้น โดยมีข้อตกลงกับเจ้าของร้านว่าถ้าเจ้าของร้านพร้อมที่จะรับชำระหนี้ คือ พร้อมที่จะส่งมอบขนมโดนัทจำนวน100ชิ้นแล้ว ให้แจ้งกับนางสาวมายมิ้นทันที เจ้าของร้านจะนำส่งมอบขนมโดนัทจำนวน100ชิ้นมอบให้ภายใน10วัน ถ้านางสาวมายมิ้นทราบแล้วเมื่อครบกำหนด10วัน ซึ่งคำนวณหรือได้ดูตามปฏิทิน เช่นนี้ ถ้าเจ้าของร้านไม่นำขนมโดนัทมาส่งมอบให้กับนางสาวมายมิ้น ก็ถือว่าเจ้าของร้านผิดนัดโดยไม่ต้องตักเตือนเลย
        
        กำหนดชำระหนี้นี้แม้ว่าจะกำหนดไว้ตามวันเวลาปฏิทินแต่กรณีหรือเจ้าหนี้ที่ไม่ได้ถือเรื่องเวลาเป็นข้อสำคัญแล้ว แม้ลูกหนี้จะไม่ชำระหนี้ตามกำหนดเวลาชำระหนี้ ลูกหนี้ก็ยังถือว่าไม่ผิดนัดและหนี้นั้นกลายเป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระ เจ้าหนี้ต้องเตือนลูกหนี้ลูกหนี้จึงจะผิดนัด เช่น นายขนมสั่งนายสมชัยให้พิมพ์นวนิยายจำนวน10,000เล่ม กำหนดให้ส่งมอบในวันที่12สิงหาคม2565 ซี่งนายสมชัยมีเวลาทำงานและส่งมอบเพียงแค่7วัน ซึ่งนายสมชัยไม่สามารถทำส่งได้ทัน และนายขนมไม่ได้ถือว่าต้องเอาวันที่12ธันวาคม2565เป็นตัวกำหนดในการชำระหนี้เป็นสำคัญ ทั้งนายสมชัยยังส่งหนังสือนวนิยายไปให้นายขนมล่าช้า นายสมชัยได้จัดพิมพ์และทยอยส่งให้นายขนมครบเมื่อวันที่8ตุลาคม2565 เมื่อนายขนมรับไว้โดยไม่ได้ตกลงบอกเลิกวันเวลาต่อนายสมชัย ผลทางกฎหมายจึงถือว่านายสมชัยไม่ผิดสัญญา
        
        1 more item...
- - - - ให้สังเกตว่าสินไหมค่าทดแทนนั้นต้องเป็นสินไหมทดแทนเกิดจากความเสียหายจากการไม่ชำระหนี้เท่านั้น และมีข้อสังเกต2ประการ คือ ประการแรก ต้องเป็นค่าสินไหมทดแทนจากการผิดนัดไม่ชำระหนี้โดยตรง ประการที่สอง คือ ยังคงต้องรับผิดในส่วนที่ต้องชำระหนี้เพิ่มขึ้นจากที่ชำระหนี้ปกติ แม้ว่าจะผิดนัดลูกหนี้ก็ยังคงต้องรับผิดชำระหนี้เช่นเคย สินไหมทดแทนก็อยู่ส่วนสินไหมทดแทนคนละส่วนกับการชำระหนี้ไม่เกี่ยวข้องกัน
        
        การเรียกค่าสินไหมทดแทนจะเรียกได้ในกรณีต่างๆนั้น ขึ้นอยู่กับกรณีแตกต่างกันไป และจะได้พิจารณารวมกันในการเรียกค่าสินไหมทดแทนต่างๆ
      - 2.เจ้าหนี้อาจไม่รับชำระหนี้ เวลาในการชำระหนี้ แม้จะเป็นส่วนหนึ่งที่ลูกหนี้ที่ต้องปฏิบัติการชำระหนี้ตามห้วงเวลากำหนดในความประสงค์ของบ่อเกิดแห่งหนี้ให้กับเจ้าหนี้ก็ตาม แต่เวลาในการชำระหนี้ไม่ได้เป็นสาระสำคัญขนาดที่ต้องทำให้เจ้าหนี้มีสิทธิที่จะปฏิเสธไม่รับชำระหนี้กับลูกหนี้เสมอไป หรือแม้จะเป็นเรื่องที่ผิดนัดในบางกรณีแม้ลูกหนี้ไม่ได้ชำระหนี้ตามที่กำหนดแต่เจ้าหนี้ก็ต้องเตือนกับลูกหนี้ก่อนจึงจะกลายเป็นว่าลูกหนี้ผิดนัด ฉะนั้นกรณีต่างๆไม่ได้หมายความว่าลูกหนี้จะผิดนัดเสมอไป ตามมาตรา204วรรคแรก แต่ในบางกรณีเวลาก็เป็นสาระสำคัญอันเป็นการชำระหนี้ที่มีสัญญากำหนดก็สามารถให้เกิดการชำระหนี้ได้ ตามมาตรา388ที่เจ้าหนี้สามารถจะยกเลิกสัญญาได้ ในทางการชำระหนี้เช่นกัน การชำระหนี้บางอย่างนั้นกำหนดเวลาชำระหนี้ก็ถือเป็นสาระสำคัญด้วยเช่นกัน ถึงขั้นที่ถ้าเลยเวลาชำระหนี้ไป การชำระหนี้ก็ตกเป็นการชำระหนี้ที่ไร้ประโยขน์แก่เจ้าหนี้ เช่น ตกลงเช่าคอนเพื่อรับพระราชทานปริญญาบัตรและเพื่อการรับเสด็จ หากไม่ส่งมอบสัญญาการเช่าพักให้กับองครักษ์ของเสด็จล่าช้า จนทางองครักษ์ไม่รับคำสัญญาเช่าอีก ย่อมไม่สำเร็จอันเป็นประโยชน์แก้องครักษ์แล้ว เป็นต้น
        
        มาตรา216 บัญญัติไว้ว่า ถ้าโดยเหตุผิดนัด การชำระหนี้กลายเป็นอันไร้ประโยชน์แก่เจ้าหนี้เจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้ และจะเรียกเอาค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ชำระหนี้ก็ได้ กรณีนี้ เช่น ตกลงตัดชุดสูทในงานวันเกิดเพื่อฉลองปาร์ตี้ แต่มาส่งมอบในวันที่จัดปาร์ตี้วันเกิดเสร็จแล้วหรือผ่านวันเกิดไปแล้ว ก็ไม่เกิดประโยชน์ในการชำระหนี้แก่เจ้าหนี้แล้ว ดังนั้นกรณีนี้เจ้าหนี้สามารถไม่รับหรือปฏิเสธการชำระหนี้จากลูกหนี้ในการผิดนัดชำระหนี้ ตามมาตรา216ได้
        
        มาตรา388 บัญญัติไว้ว่า ถ้าวัตถุที่ประสงค์แห่งสัญญานั้น ว่าโดยสภาพหรือโดยเจตนาที่คู่สัญญาได้แสดงไว้ จะเป็นผลสำเร็จได้ก็แต่ด้วยการชำระหนี้ ณ เวลามีกำหนดก็ดี หรือภายในระยะเวลาอันใดอันหนึ่งซึ่งกำหนดไว้ก็ดี และกำหนดเวลาหรือระยะเวลานั้นได้ล่วงพ้นไปโดยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมิได้ชำระหนี้ไซร้ ท่านว่าอีกฝ่ายหนึ่งจะเลิกสัญญานั้นเสียก็ได้ มิพักต้องบอกกล่าวดังว่าไว้ในมาตราก่อนนั้นเลย
        
        จากบทบัญญัติมาตรา216 และ มาตรา388นั้น เป็นกรณีที่ต้องเป็นหนี้ที่มีเวลาเป็นสาระสำคัญในการชำระหนี้หรือเวลาตามปฏิทิน คู่กรณีทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้ต้องทราบตั้งแต่แรกแล้วว่า เวลาชำระหนี้เป็นสิ่งที่สำคัญในการชำระหนี้ทั้งในการทำสัญญาโดยเป็นการแสดงเจตนาของคู่กรณีทั้งสองฝ่ายในการชำระหนี้ เช่น จ้างให้ขนเรือไปส่งลงทะเลอันดามัน ซึ่งจะออกในวันที่13สิงหาคม2565 ดังนั้นเวลาที่จะออกเป็นสาระสำคัญในการชำระหนี้ หรือจ้างทำขนมเค้กในวันเกิด จะทำในวันที่28สิงหาคม2565 เช่นนี้ก็เห็นว่าโดยสภาพแห่งหนี้ย่อมเป็นสาระสำคัญ
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญมาตั้งแต่แรกด้วยการพูดคุยหรือตกลงในสภาพแห่งหนี้ดังกล่าวมาก่อน แต่แม้ว่าเวลาชำระหนี้ไม่ได้เป็นส่วนของการชำระหนี้เป็นสาระสำคัญมาตั้งแต่แรก แต่เจ้าหนี้สามารถบอกกล่าวให้กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญ ได้บัญญัติไว้ในมาตรา387 ว่า ถ้าคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งไม่ชำระหนี้ อีกฝ่ายหนึ่งจะกำหนดระยะเวลาพอสมควร แล้วบอกกล่าวให้ฝ่ายนั้นชำระหนี้ภายในระยะเวลานั้นก็ได้ ถ้าและฝ่ายนั้นไม่ชำระหนี้ภายในระยะเวลาที่กำหนดให้ไซร้ อีกฝ่ายหนึ่งจะเลิกสัญญาเสียก็ได้ เพราะลูกหนี้มีหน้าที่ชำระหนี้ ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ กฏหมายได้มอบหน้าที่ให้เจ้าหนี้บอกกล่าวกับลูกหนี้ให้ชำระหนี้ในเวลาที่พอสมควร ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ อีกฝ่ายมีสิทธิที่จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้ได้นั้นเอง เช่น นายโดนัทกำหนดให้นางสาวมายมิ้นกำหนดชำระหนี้ในวันที่12สิงหาคม2565 ในเวลาที่กำหนด ต่อมานางสาวมายมิ้นไม่มาชำระหนี้โดยที่ได้ทำสัญญาของการชำระหนี้สร้างคอนโดมาก่อน ฉะนั้น การที่นางสาวมายมิ้นไม่มาชำระหนี้แก่นายโดนัทนั้น นายโดนัทสามารถปฏิเสธไม่รับชำระหนี้จากนางสาวมายมิ้นได้ นางสาวมายมิ้นจึงตกเป็นผู้ผิดนัด และยังเป็นการชำระหนี้อันไร้ประโยชน์ ตามมาตรา216ประกอบ388
        
        วิธีการบอกกล่าว ต้องแสดงให้ลูกหนี้รับรู้ด้วยว่าเอาเวลาชำระหนี้เป็นส่วนสาระสำคัญ เช่น ซื้อสระว่ายนํ้าชำระเงินมัดจำไว้30เปอร์เซ็นต์และกำหนดผู้ขายว่าจะส่งมอบทรัพย์นั้นหรือมาสร้างภายใน12เดือน ครบกำหนดผู้มาทำการก่อสร้างไม่มาทำการสร้างสระว่ายนํ้าให้ ผู้ซื้อสามารถบอกเลิกสัญญาได้ทันที ไม่ต้องกำหนดเวลาพอสมควร เช่น กำหนดเวลาให้กระทำการอีก3เดือน หลักเกณฑ์เช่นนี้การบอกกล่าวเช่นนี้ต้องการให้ลูกหนี้ได้ทราบว่า กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นส่วนสำคัญในการชำระหนี้ จึงต้องบอกกล่าวแก่ลูกหนี้ หากไม่ชำระหนี้ในเวลาที่กำหนด เจ้าหนี้สามารถบอกเลิกสัญญาได้ในทันที แต่ถ้าไม่มีการบอกกล่าว กำหนดแค่เวลาให้ลูกหนี้ำระหนี้เฉยๆ ก็ไม่มีความต่างกับการที่ต้องเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้ตามมาตรา204 และลูกหนี้ัก็อาจจะไม่ทราบว่า เจ้าหนี้ได้ถือเวลาเป็นสาระสำคัญไปเรียบร้อยแล้ว ก็อาจจะทำให้ลูกหนี้ไม่ได้รับความเป็นธรรมในส่วนนี้ได้ เช่น นายโดนัทไม่ได้กำหนดชำระหนี้กู้ยืมธกส.ให้กับนางสาวมายมิ้นไว้ แต่นายโดนัทได้บอกกล่าวกับนางสาวมายมิ้นว่าให้นางสาวมายมิ้นชำระเงินภายใน5วัน หากพ้นวันที่กำหนดจะถือว่าเป็นการไม่ชำระหนี้และถอนคำสัญญานั้น เท่ากับว่านายโดนัทได้กำหนดเวลาชำระหนี้ และถือเอาเวลาเป็นสาระสำคัญ ถ้านางสาวมายมิ้นไม่นำเงินมาชำระหนี้ภายใน5วันที่กำหนด นายโดนัทสามารถบอกเลิกสัญญาได้
        
        1 more item...
        
        3.ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดระหว่างผิดนัดเพิ่มขึ้น
        
        นอกจากจะต้องรับผิดในความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการผิดนัดจากการชำระหนี้ดังกล่าวมาแล้ว ซึ่งเป็นความเสียหายในการผิดนัดโดยตรง ลูกหนี้ที่ผิดนัดจากการชำระหนี้แล้วยังต้องรับผิดในความเสียหายจากการใช้ความระมัดระวังไม่พอหรืแอประมาทเลินเล่อนั้นเอง และการชำระหนี้ที่ไม่สามารถเกิดขึ้นเพราะอุบัติเหตุหรือเแป็นพ้นวิสัยอันเกิดในระหว่างผิดนัดด้วยตามมาตรา217 บัญญัติไว้ว่า ลูกหนี้จะต้องรับผิดชอบในความเสียหายบรรดาที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อในระหว่างเวลาที่ตนผิดนัด ทั้งจะต้องรับผิดชอบในการที่การชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุอันเกิดขึ้นในระหว่างเวลาที่ผิดนัดนั้นด้วย เว้นแต่ความเสียหายนั้นถึงแม้ว่าตนจะได้ชำระหนี้ทันเวลากำหนดก็คงจะต้องเกิดมีอยู่นั่นเอง ความรับผิดของลูกหนี้ในกรณ๊นี้ ในมาตรา215,216,217 ไม่ใช่ความเสียหายจากการผิดนัด แต่เป็นเพราะลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามหน้าที่ของตนที่ต้องชำระหนี้ตามกำหนด ถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้ต้องตกเป็นผู้ผิดนัดแล้ว เกิดจากการเสียหาย หรือสูญสินทรัพย์นั้น เพราะความประมาทเลินเล่อของลูกหนี้ในการใช้ความระมัดระวังไม่เพียงพอ หรือเพราะอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นในระหว่างช่วงที่ผิดนัด ลูกหนี้ก็ต้องรับผิด เพราะถ้าลูกหนี้ชำระหนี้ด้วยการส่งมอบทรัพย์ที่กำหนด กรรมสิทธิ์ก็ตกไปยังเจ้าหนี้ความเสียหายในกรณีต่างๆก็ไม่เกิดขึ้น เช่น นายโดนัทซื้อข้าวกระเพราไก่กับนายศุภรัตน์จำนวน100กล่อง กำหนดเวลาชำระหนี้ให้กับนายศุภรัตน์ด้วยการส่งมอบข้าวผัดกระเพราภายใน10วัน ระหว่างช่วงกำหนดเวลาชำระหนี้เกิดการผิดนัดเกิดขึเนเนื่องจากนายศุภรัตน์เกิดอุบัติเหตุขับรถล้มกลางทางทำให้ไม่สามารถส่งมอบข้าวผัดกระเพรา100กล่องให้กับนายโดนัทได้เนื่องจากข้าวผัดกระเพราทั้ง100กล่องพังเสียหายหมดทุกกล่อง ฉะนั้น นายศุภรัตน์ตกเป็นผู้ผิดนัด และทำให้เกิดการเสียหายแก่ทรัพย์คือข้าวผัดกระเพรา100กล่องแก่นายโดนัท เพราะเกิดความประมาทเลินเล่อประสบอุบัติเหตุรถล้มจนปราศจากความระมัดระวังไม่เพียงพอ ตามมาตรา217
        
        ความเสียหายที่เกิดจากการที่ใช้ความระมัดระวังไม่เพียงพอหรือความประมาทเลินเล่อของตัวลูกหนี้ กรณีนี้อาจมีบางอย่างที่เข้าใจผิด นั้นคือ กฏหมายได้บัญญัติว่า ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อในแค่ช่วงระหว่างผิดนัด ถ้าลูกหนี้จงใจหรือละเมิดสิทธิผู้อื่นให้เกิดความเสียหายลูกหนี้ก็ไม่ต้องผิดนัด แต่ความจริงแล้ว การที่ลูกหนี้นั้นตั้งใจที่จะละเมิดสิทธิของผู้อื่นจนตั้งใจทำให้เกิดความเสียหาย แม้ไม่ใช่ในระหว่างผิดนัด ลูกหนี้ก็ต้องรับผิดอยู่แล้ว และไม่ใช่กรณีที่เป็นความรับผิดเพิ่มขึ้นเมื่อลูกหนี้ผิดนัด จึงไม่ได้บัญญัติในกรณีที่เป็นจงใจไว้อีก แต่ถ้าเป็นความเสียหายที่เกิดขึ้นในช่วงผิดนัดหรืออยู่ในช่วงกำหนดเวลาชำระหนี้โดยลูกหนี้ตั้งใจที่จะให้เกิดความเสียหายหรือผลัดวันประกันพรุ่ง ลูกหนี้ต้องรับผิดตกเป็นผู้ผิดนัดในความเสียหายอันเกิดจากการผิดนัดเพิ่มขึ้น เช่น นายสมหมายอาจชำระหนี้กับนายเทิดศักดิ์ที่เป็นเจ้าหนี้ไม่ได้ เพราะนายสมหมายไม่สามารถที่จะชำระหนี้ตามสัญญาหรือข้อเท็จจริงจากบ่อเกอิดของหนี้ที่นายสมหมายได้ก่อขึ้นเอง ตามมาตรา215 โดยที่นายสมหมายไม่อาจอ้างสภาพหรือสถานการณ์ในการที่จะไม่ปฏิบัติการชำระหนี้โดยที่นายสมหมายจะไม่รับผิดชอบ นายสมหมายก็ยังต้องรับผิดเป็นผู้ผิดนัดอยู่ดี แต่ไม่ได้รับผิดตามมาตรานี้ ในทำนองเดียวกัน ถ้าเกิดการชำระหนี้อันเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุหรือถ้านายสมหมายเกิดอุบัติเหตุ ในระหว่างผิดนัดจนไม่สามารถมาชำระหนี้กับนายเทิดศักดิ์ได้ ต่อให้มาตรา215บัญญัติไว้ให้นายสมหมายต้องรับผิดต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทน ก็ไม่ได้หมายความว่าจะสามารถอ้างว่าจากเหตุอื่นที่ไม่ใช่อุบัติเหตุได้เพราะหนี้ที่เกิดขึ้นนี้เป็นความรับผิดที่เกิดจากการกระทำของตัวนายสมหมายที่เกิดขึ้นในช่วงที่ผิดนัดแล้วนายสมหมายไม่ต้องรับผิด เช่น สมหมายไม่ส่งมอบเงินให้กับนายเทิดศักดิ์เพราะตกลงการส่งมอบทรัพย์และราคากันไม่ได้ ต่อมาเทิดศักดิ์ปฏิเสธไม่รับชำระหนี้ การชำระหนี้จึงกลายเป็นพ้นวิสัยไม่มีการชำระหนี้เกิดขึ้น นายสมหมายต้องรับผิด ตามมาตรา217
        
        ความประมาทเลินเล่อในมาตรา217นี้ เป็นกรณีของความเสียหายที่ต้องมีความรับผิดเพิ่มขึ้นจากปกติและคำว่าประมาทเลินเล่อในมาตรานี้หมายความว่า เป็นความผิดที่รับเฉพาะความรับผิดหากไม่มีการผิดนัดลูกหนี้ก็ไม่ผิดนัดแต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าประมาทเลินเล่อนี้ถ้าลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดในฐานประมาทเลินเล่อก่อนลูกหนี้จะไม่ต้องรับผิดเลยหรือไม่ ความจริงแล้วประมาทเลินเล่อคือการใช้ความระมัดระวังไม่เพียงพอ ตามหน้าที่หรือสภาพแห่งหนี้ที่ลูกหนี้หรือเจ้าหนี้ต้องใช้ความระมัดระวังจนรับผิดชอบนั้นเอง หน้าที่ที่ต้องใช้ความระมัดระวังไม่ได้หมายความว่าเป็นหน้าที่ที่ต้องรับผิดชอบเเท่ากันหมด เพราะหน้าที่ที่ต้องระมัดระวังทั้งเจ้าหนี้และลูกหนี้นั้น ตามกฏหมายไว้ในหลายกรณี เช่น ผู้รับฝากทรัพย์โดยไม่มีบำเหน็ด หรือไม่มีค่าตอบแทนบังคับเฉพาะเจาะจง กรณีนี้มีหน้าที่แค่ดูหรือคอยดูแบบทั่วไปไม่ได้ใส่ใจรายละเอียดมากดูแลเท่าที่เจ้าหนี้จะสามารถคุมในสถานการณ์ต่างๆได้ตามปกติไม่ได้กำหนดลักษณะเป็นพิเศษว่าต้องดูแลอย่างไรให้ค่าสินไหมทดแทนเท่าไหร่ ตามมาตรา659วรรคแรก แต่ถ้าเป็นการรับฝากทรัพย์โดยมีค่าบำเหน็จรับฝาก กรณีนี้ลูกหนี้ต้องดูแลเป็นพิเศษเทียบเท่าความเป็นเจ้าของของผู้ที่ได้รับฝากไว้ เช่น กำหนดให้มอบไว้อยู่ที่จอดรถอู่ซ่อมรถก็ต้องอยู่ในอู่ซ่อมรถหรือกำหนดให้ค่าสินไหมทดแทนดูแลเหมือนรถของผู้รับฝากก็ต้องดูแลให้ดีที่สุดไม่เกิดรอยเกิดอุบัติเหตุเป็นอันขาด ตามมาตรา659วรรคสอง แต่ถ้าให้ดูแลหรือรักษาตามวิทยาฐานะอาชีพ ให้ดูแลตามอาชีพที่ตัวเองเป็น เช่น รับซ่อมรถโดยเกิดการรถชน เจ้าของร้านต้องซ่อมและใช้ความเป็นวิชาชีพในการดูแลรถการซ่อมให้สมกับความเป็นเจ้าของร้านซ่อมรถตามอาชีพ ในมาตรา659วรรคสาม
        
        อุบัติเหตุตามมาตรา217นั้น ในกรณีที่เป็นการชำระหนี้จนกลายเป็นพ้นวิสัย อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นในเวลาที่ลูกหนี้จะชำระหนี้แล้วผิดนัดจนต้องรับผิด คำว่า อุบัติเหตุ มีความหมายคล้ายคลึงกับ เหตุสุดวิสัย โดยเหตุสุดวิสัย ตามมาตรา8 ประมวลกฏหมายแพ่งและพาณิชย์นั้น บัญญัติไว้ว่า คำว่า “เหตุสุดวิสัย” หมายความว่า เหตุใด ๆ อันจะเกิดขึ้นก็ดี จะให้ผลพิบัติก็ดี เป็นเหตุที่ไม่อาจป้องกันได้แม้ทั้งบุคคลผู้ต้องประสบหรือใกล้จะต้องประสบเหตุนั้นจะได้จัดการระมัดระวังตามสมควรอันพึงคาดหมายได้จากบุคคลในฐานะและภาวะเช่นนั้น ซึ่งเหตุนี้อาจหมายความรวมถึงเหตุที่จะเกิดจากการกระทำของคนก็ได้หรือธรรมชาติก็ได้ เช่น นํ้าท่วม สึนามิ แผ่นดินไหว ไฟดับทั้งจังหวัด หรืออุบัติเหตุต่างๆที่สามารถเกิดขึ้นจากการกระทำต่างๆได้ อุบัติเหตุก็เช่นกัน เป็นเหตุที่เกิดขึ้นโดยไม้่สามารถคาดหรือเดาได้เลยว่าจะเกิดขึ้นหรือฟ้องร้องพูดตกลงแก้ปัญหาในช่วงที่เกิดเหตุได้ทันท่วงที เช่น นายโดนัทจะไปชำระหนี้ให้กับนางสาวมายมิ้นค่าโน๊ตบุ๊คที่ให้เช่ายืมกัน ปรากฏว่าถึงวันกำหนดเวลาชำระหนี้นายโดนัทไม่สามารถมาชำระหนี้ได้ เพราะเกิดนํ้าท่วมและนายโดนัทประสบอุบัติเหตุจนได้รับบาดเจ็บสาหัส กรณีนี้เป็นอุบัติเหตุที่เกิดจากภัยธรรมชาติและเกิดจากการที่นายโดนัทขับรถประสบอุบัติเหตุด้วยความประมาทเลินเล่อใช้ความระมัดระวังไม่เพียงพอ จึงกลายเป็นการชำระหนี้พ้นวิสัย นายโดนัทต้องใช้ค่าเสียหายจากความประมาทเลินเล่อของตนเอง ตามมาตรา217และนายโดนัทตกเป็นผู้ผิดนัด
        
        1 more item...