Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Corneal ulcer - Coggle Diagram
Corneal ulcer
สาเหตุ
เชื้อแบคทีเรีย เมื่อกระจกตาเป็นรอยหรือได้รับความเสียหาย อาจทำให้เชื้อแบคทีเรียเข้าสู่ดวงตา หรือแบคทีเรียบางชนิดอาจผลิตสารที่เป็นพิษเข้าไปในกระจกตาและทำให้เกิดแผลตามมาได้ ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดได้บ่อยกับผู้ที่ใช้คอนแทคเลนส์ เพราะกระจกตาอาจเกิดรอยข่วนขณะใส่คอนแทคเลนส์
เชื้อไวรัส Corneal Ulcer อาจเกิดได้จากไวรัสหลายชนิด แต่ที่พบมักเป็นเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคเริม โรคอีสุกอีใส หรือโรคงูสวัด
เชื้อรา เกิดจากการไม่ระมัดระวังในการใส่คอนแทคเลนส์ กระจกตาถูกกระทบจากวัตถุของต้นไม้หรือพันธุ์พืชต่าง ๆ รวมทั้งอาจติดเชื้อรานี้เนื่องจากผู้ป่วยมีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอได้เช่นกัน
เชื้ออะมีบา มักเกิดกับผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ และผู้ที่ติดเชื้ออะมีบาอาจเสี่ยงเผชิญภาวะตาบอดได้ด้วย แต่ก็เกิดขึ้นได้ค่อนข้างยาก
อาการตาแห้ง ความผิดปกติหรือภาวะบางอย่างที่อาจทำให้เปลือกตาหรือดวงตาปิดไม่สนิท อย่างโรคใบหน้าเบี้ยวครึ่งซีก (Bell's Palsy) ขนตายาวจนอาจไปทิ่มหรือถูกับกระจกตา การขาดวิตามินเอ การบาดเจ็บหรือการอักเสบของดวงตา การเกิดแผลหรืออุบัติเหตุบริเวณกระจกตา การสัมผัสกับแสงแดด ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ การสวมใส่คอนแทคเลนส์ที่ไม่ถูกสุขลักษณะ การใช้ยาหยอดตาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์มากเกินไป
กรณีศึกษา
มีการติดเชื้อไวรัสเนื่องจากมีค่า Lymhocyte 55 %สูง
มีการติดเชื้อพยาธิหรือปรสิต เนื่องจากมีค่า Eosinophil 6% สูง
มีการติดเชื้อแบคทีเรียเนื่องจากค่า Monocyte 10 % สูงแล้วNeutrophil 29 % ต่ำ
ข้อมูลผู้ป่วย
ผู้ป่วยหญิงไทย อายุ 67 ปี ผิวขาวเหลือง ผมสีดำ พูดคุยรู้เรื่อง บอกวันเวลาสถานที่ได้ น้ำหนัก 52 kg. สูง 145 cm.
Bmi = 24.73 อ้วนระดับที่ 1
-
PI : 2 สัปดาห์ก่อนมาโรงพยาบาล ปวดตาซ้ายมาก ปฏิเสธสิ่งแปลกปลอมเข้าตา ไปซื้อยาร้านขายยามาหยอด ต่อมาอาการไม่ดีขึ้น เข้ารับรักษาที่โรงพยาบาลเลย ส่งต่อมาที่โรงพยาบาลอุดรธานี
PH : Hypertension , Diabetes mellitus
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยรักษาด้วยยา
- Glipizide 5 mg. 2 tad
2.Metformin 500 mg.2tab
- Piogliazone 30mg 1/2 tab
- Enalapril 5 mg 2 tab
- Amlodipine 5 mg 1/2 tab
- Simvastatin 20 mg 2/2 tab
- MTV 1 tab
- Vit C 500 mg 1 tab
-
-
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
- มีภาวะการติดเชื้อที่กระจกตาซ้าย
- เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากตาข้างซ้ายมองไม่เห็น
- ไม่สุขสบายเนื่องจากระคายเคืองตา
- เสี่ยงต่อการติดเชื้อที่แผลเพิ่มและตาข้างที่ปกติเนื่องจากการปฏิบัติตัวไม่เหมาะสม
การวินิจฉัย
การตรวจตา เบื้องต้นแพทย์จะย้อมสีกระจกตา เพื่อตรวจความเสียหายที่เกิดขึ้น หลังจากนั้นแพทย์จะใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า Slit Lamp ตรวจดูบริเวณดังกล่าว
การเก็บตัวอย่างแผลบริเวณกระจกตา หาก Corneal Ulcer เกิดจากการติดเชื้อ แพทย์อาจเก็บตัวอย่างของแผลบริเวณกระจกตาไปตรวจในห้องปฏิบัติการ เพื่อดูว่าเป็นการติดเชื้อประเภทใด
-
การรักษา
การรักษาด้วยยา เป็นการรักษาเบื้องต้นตามอาการที่เกิดขึ้น โดยยาที่ใช้แบ่งออกได้เป็นหลายชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาต้านไวรัส ยาต้านเชื้อรา เป็นต้น ส่วนใหญ่อยู่ในรูปแบบของยาหยอดตา แต่ผู้ป่วยบางรายก็อาจได้รับยาชนิดรับประทานหรือยาฉีด ซึ่งหากเกิดการติดเชื้อจนมีอาการอักเสบและบวม แพทย์ก็อาจต้องใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดหยอดตาด้วย โดยผู้ป่วยอาจต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด
อย่างไรก็ตาม ในระหว่างการรักษาด้วยยา แพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยหลีกเลี่ยงสิ่งต่าง ๆ ที่อาจกระทบต่อดวงตา เช่น การใส่คอนแทคเลนส์ การแต่งหน้า การรับประทานยาบางชนิด การสัมผัสดวงตาโดยไม่จำเป็น เป็นต้น
การผ่าตัด แพทย์อาจผ่าตัดปลูกถ่ายกระจกตาในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงหรือเกิดแผลเป็นบริเวณกระจกตา โดยเป็นการผ่านำเนื้อเยื่อกระจกตาเก่าออกไป และเปลี่ยนเอาเนื้อเยื่อกระจกตาใหม่ของผู้บริจาคมาทดแทน ซึ่งการรักษาด้วยวิธีนี้อาจทำให้เกิดความเสี่ยงหลังการรักษาตามมาได้เช่นกัน
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยได้การรักษาด้วยการได้ยา
-cefazolin ทุก 1 ชั่วโมง
-Amikain ทุก 1 ชัวโมง
-Vigamox ทุก 1 ชั่วโมง
อาการ
โดยทั่วไป ผู้ป่วยมักมีอาการต่าง ๆ ดังนี้
ปวดตา โดยเฉพาะเมื่ออยู่ในบริเวณที่มีแสงสว่างมาก
คันตา ตามัวตาอักเสบ เปลือกตาบวมอาจพบจุดสีเทาหรือสีขาวขนาดเล็กบริเวณดวงตาแสบตา มีน้ำตาไหลออกมาตลอดเวลารู้สึกมีบางอย่างอยู่ในตามีหนองหรือของเหลวไหลออกจากตา
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยมีอาการ ปวดตาเป็นบางครั้งเมื่อโดนแสง ตามัวอักเสบ มีจุดสีขาวทั่วตาดำ มีน้ำตาไหล มีบางอย่างในตามีหนองหรือของเหลวไหลออกจากตา
ภาวะแทรกซ้อน
สำหรับผู้ป่วยบางรายอาจเกิดอาการแทรกซ้อนที่รุนแรงถึงขึ้นสูญเสียการมองเห็นได้ อีกทั้งอาจเกิดภาวะหรืออาการอื่น ๆ ด้วย เช่น การติดเชื้อภายในลูกตา เป็นต้อหิน เกิดแผลในกระจกตา กระจกตาทะลุ ภาวะม่านตาอักเสบ และภาวะผิวกระจกตาหลุดลอกซ้ำ ๆ เป็นต้น
-
การป้องกัน
สำหรับ Corneal Ulcer ที่อาจเกิดจากการสวมคอนแทคเลนส์ ควรป้องกันด้วยการรักษาความสะอาดขณะใส่คอนแทคเลนส์ ก่อนเข้านอนก็ควรถอดเก็บไว้ให้ดี ทำความสะอาดคอนแทคเลนส์เป็นประจำ หากมีอาการระคายเคืองเกิดขึ้น ควรรีบถอดออกและไม่ควรใส่จนกว่าอาการจะดีขึ้น
ส่วนบุคคลทั่วไป อาจป้องกัน Corneal Ulcer ได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
สวมอุปกรณ์ป้องกันดวงตาเสมอเมื่อต้องใช้เครื่องมือช่างล้างมือก่อนสัมผัสดวงตา และควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสดวงตาโดยไม่จำเป็นหากเกิดการติดเชื้อหรือได้รับบาดเจ็บที่ดวงตา ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาทันทีผู้ที่มีอาการตาแห้งหรือตาปิดไม่สนิทเป็นเวลานาน ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
ความหมาย
เป็นแผลที่เกิดบริเวณกระจกตา มักมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา หรือการบาดเจ็บเล็ก ๆ น้อย ๆ ซึ่งหากอาการรุนแรงก็อาจทำให้สูญเสียการมองเห็นหรือตาบอดได้ โดยอาการนี้พบได้บ่อยในผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์