Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความรับผิดเพื่อละเมิดในการกระทำของตนเอง - Coggle Diagram
ความรับผิดเพื่อละเมิดในการกระทำของตนเอง
ความหมาย
ผู้เยาว์และบุคคลวิกลจริต
ตามมาตรา 429 แต่หากบุคคลเคลื่อนไหวโดยไม่รู้สำนึกก็ย่อมไม่ถือเป็นการกระทำ
ผู้ใด
การกระทำของมนุษย์ที่กระทำไปโดยสำนึก ตามมาตรา 429 "บุคคลใดแม้ไร้ความสามารถเพราะเหตุเป็นผู็เยาว์หรือคนวิกลจริตก็ต้องรับผิดในผลที่ตนทำละเมิด"
การงดเว้นไม่กระทำ
หน้าที่ตามกฎหมาย
บิดามารดามีหน้าที่ต้องดูแลอุปการะบุตรตามกฎหมาย การที่ไม่รับเลี้ยงดูถือเป็นการละเมิดซึ่งเป็นการงดเว้นการกระทำของผู้มีหน้าที่
หน้าที่เกิดจากความสัมพันธ์ทางข้อเท็จจริงที่มีอยู่ระหว่างผู้งดเว้นกับผู้เสียหาย หรือเป็นผลมาจากฐานะข้อเท็จจริงซึ่งผู้งดเว้นได้ก่อขึ้น
หน้าที่ตามสัญญา
ความจริงของหน้าที่ตามสัญญา บังคับกันได้ย่อมเป็นกฎหมายระหว่างคู๋สัญญา เช่น สัญญาจ้างแพทย์ให้รักษา
การกระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่อ
จงใจ
รู้สำนึกการเคลื่อนไหวของตนและรู้สำนึกถึงผลเสียหายที่เกิดจากการกระทำของตนด้วย
ประมาทเลินเล่อ
ไม่จงใจ แต่ไม่ใช้ความระมัดระวังตามที่สมควรจะใช้
เช่น
การขับรถผ่านทางรถไฟ แม้ไม่มีสัญญาณป้ายแต่จำเลยรู้อยู่แล้วว่าทางข้างหน้ามีรถไฟ แต่จำเลยก็ไม่ได้ชะลอความเร็ว เมื่อรถของจำเลยชนกับรถไฟจึงเป็นความประมาทของจำเลย
การใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่น
การใช้สิทธิอันมิชอบด้วยกฎหมายได้ก่อขึ้นโดยมีความมุ่งหมายบางอย่างบางประการเฉพาะ
เช่น
ฎ.1982/2518 จำเลยเก็บสินค้าในตึกมีน้ำหนักเกิน ทำให้พื้นยุบต่ำลง
ค่นและผนังของโจทย์แตกร้าว ตึกของของโจทยก์เอนเอียงไปทางตึกของจำเลย เป็นการใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะเกิดความเสียหายแก่โจทก์
การกระทำโดยผิดกฎหมาย
ความรับผิดฐานละเมิดตามมาตรา 420 "มิชอบดวยกฎหมาย"
การใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่น
ตามมาตรา 421 "การใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่นนั้น ท่านว่าเป็นการอันมิชอบด้วยกฎหมาย"
สิทธินั้นมีอยู่แล้ว แต่การใช้นั้นดำเนินไม่ถูกต้องตามวิธีการที่เหมาะสมหรือผิดกาลเทศะจึงเกิดเป็นความเสียหายแก่ผู็อื่น มาตรา421 เป็นบทขยายของคำว่า "โดยผิดกฎหมาย" ก่อให้เกิดความรับผิดตามมาตรา 420
ความยินยอมไม่ทำให้เป็นละเมิด
ผู้กระทำไม่ต้องรับผิดฐานละเมิดเพราะไม่เป็นการกระทำโดยผิดกฎหมาย
ฎ.714/2512 โจทย์ยินยอมให้จำเลยกับพวกเปิดคันดืนกั้นน้ำในครองซึ่งเป็นทางน้ำสาธารณะหรือทำให้คันดินไม่อยู่ในสภาพกักเก็บน้ำและระบายน้ำเข้านาโจทย์ก็ได้ แม้ทำให้ข้าวในนาโจทก์เสียหาย
ก็ไม่เป็นละเมิดต่อโจทก์
หลักเกณฑ์ให้ความยินยอม
ผู้ให้ความยินยอมต้องเป็นผู้ถูกกระทำ
การให้ความยินยอมจะต้องให้ก่อนหรือขณะกระทำผิด
การให้ยินยอมต้องให้แก่ผู้กระทำโดยตรง
ยินยอมโดยสมัครใจปราศจากการฉ้อฉล
การให้ความยินยอมเมื่อผู้กระทำเข้าใจในผลแห่งผลแห่งความยินยอมแล้ว
การให้ความยินยอมมีขอบเขตจำกัด
การให้ความยินยอมอาจให้โดยตรงหรือปริยายก็ได้
ความยินยอมอาจถอนได้ก่อนมีการกระทำ
การกระทำฝ่าฝืนบทบังคับแห่งกฎหมาย
มาตรา 422 "ถ้าความเสียหายเกิดเเต่การฝ่าฝืนบทบังคับแห่งกฎหมายใดอันมีที่ประสงค์เพื่อปกป้องบุคคลอื่นๆผู้ใดทำการฝ่าฝืนเช่นนั้น ท่านสันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้นั้นเป็นผู้ผิด
เช่น
ฎ.1085/2510 ขับรถด้วยความเร็วสูงโดยขับผิดทางเป็นกระประมาทเลินเล่อ
การกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่น
ลักษณะแห่งสิทธิ
สิทธิ คือประโยชน์ที่บุคคลมีอยู่และบุคคลอื่นมีหน้าที่เคารพ
ตามมาตรา 420 ซึ่งไม่หมายเฉพาะสิ่งที่เป็นตัวตนเท่านั้น แต่หมายถึง สิ่งที่ไม่เป็นตัวตนซึ่งไม่สามารถสัมผัสแตะต้องได้ เช่น ชื่อเสียง
มีความเสียหายต่อสิทธิ
ตามมาตรา 420 "...ทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมายให้เขาเสียหายถึงแก่ชีวิตก็ดี แก่ร่างกายก็ดี อนามัยก็ดี เสรีภาพก็ดี ทรัพย์สินหรือสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดก็ดี..."
ความเสียหายที่คำนวณเป็นตัวเงินได้และไม่อาจคำนวณเป็นตัวเงินได้
เมื่อมีความเสียหายเกิดขึ้นแล้ว ทดแทนนั้นย่อมรวมทั้งการคืนทรัพย์สินหรือใช้ราคารวมทั้งค่าเสียหาย
ก.ขว้างปาหินใส่บ้าน ข.กระเบี้องแตกเสียหาย มีความเสียหายอันคำนวณเป็นเงินได้ แต่ถ้ากระเบื้องไม่แตก ไม่มีรอยชำรุด เป็นความเสียหายที่คำนวณเป็นตัวเงินไม่ได้
ความเสียหายนั้นเป็นผลมาจากการกระทำของผู้ทำความเสียหาย
มี 2 ทฤษฎีที่สำคัญ
ทฤษฎีความเท่ากันแห่งเหตุหรือทฤษฎีเงื่อนไข
ผลที่เกิดขึ้นนั้นเป็นผลอันเกิดจากการกระทำที่ถูกกล่าวหา ผู็นั้นต้องรับผิดโดยไม่คำนึงถึงว่ามีเหตุผลอื่นที่ก่อให้เกิดความเสียหายนั้นด้วย
ทฤษฎีมูลเหตุเหมาะสม
ในแง่ความรับผิดของผู็กระทำการใดๆแล้วเฉพาะแต่เหตุที่ตามปกติย่อมก่อให้เกิดผลเช่นนั้นว่านั้นที่ผู็กระทำจะต้องรับผิด