Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

วัตถุแห่งหนี้่, หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - ถ้ามีกำหนดเวลาให้เลือกไว้ฝ่ายที่มีสิทธิเลือกต้องเลือก
        ภายในเวลาที่กำหนดน้ันหากไม่เลือกสิทธิในการเลือกตกอยู่แก่อีกฝ่ายหน่ึง(มาตรา200วรรคแรก)หาก บุคคลภายนอกเป็นผู้เลือกแล้วไม่ใช้สิทธิที่จะเลือกตกอยู่แก่ลูกหน้ี(มาตรา201วรรคสอง)
    - - เมื่อหน้ีถึงกำหนดชาระฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเลือกอาจ กำหนดเวลาพอสมควร แล้วบอกกล่าวให้อีกฝ่ายใช้สิทธิเลือกภายในเวลาที่กำหนด (มาตรา 200 วรรคสอง)
- - - - ฎีกาที่568/2548หากในเวลาใช้เงินจริงน้ันเงินฟรังก์ฝรั่งเคสเป็นเงินตราชนิดท่ียกเลิกไม่ใช้กนั แล้ว ให้จาเลยชาระหน้ีดว้ ยเงินสกุลที่ใช้แทนเงินฟรังก์ฝรั่งเคสที่มีมูลค่าเท่ากบั จานวนหน้ีต้นเงินฟรังก์ฝรั่งเศส พร้อมดอกเบ้ียดงั กล่าวขา้ งตน้ โดยคิดดอกเบ้ียถึงวนั ก่อนวนั คานวณเปลี่ยนจานวนหน้ีเงินฟรังก์ฝรัง่ เศสเป็น เงินสกุลที่ใช้แทน
      - มาตรา 197 หมายถึงหน้ีเงินที่ระบุว่าให้ชำระด้วยเงินตราสกุลใดสกุลหน่ึงโดยเฉพาะเจาะจง มิใช่ กำหนดมูลค่าแห่งหน้ีเป็นเงินตราต่างประเทศเท่าน้ัน เพราะสามารถชำระเป็นเงินไทยได้อยู่แล้วตามมาตรา 196
    - - มาตรา196ให้ใช้อัตราแลกเปลี่ยนเสรีและต้องใช้อัตราแลกเปลี่ยนณ.สถานที่ชำระหน้ีแล้วยัง ไม่พอต้องใช้อัตราแลกเปลี่ยน ณ.เวลาชำระหน้ีด้วย เหตุผลเพราะว่า อัตราแลกเปลี่ยนย่อมมีการเปลี่ยนแปลง อยู่ตลอดเวลา
    - - มาตรา 196 กำหนดให้ใช้อัตราแลกเปลี่ยน ณ.สถานที่ใช้เงิน มาตราน้ีอาจมีความสาคัญถ้าอัตราแลกเปลี่ยนเสรีในสถานที่ต่างๆ แตกต่างกัน
    - - อัตราแลกเปลี่ยนเสรี คืออัตราแลกเลี่ยนของธนาคารพาณิชย์ต่างๆ โดยถือเอาอัตราที่ธนาคาร พาณิชย์ทำการขายเงินต่างประเทศชนิดนั้น ๆเป็นเงินไทย(ฎีกาที่1693/2493)
        
        อัตราแลกเปลี่ยนของทางราชการกำหนดโดยปกติมักจะไม่ต่างกับอัตราแลกเปลี่ยนเสรี แต่ถ้า ทางราชการกำหนดค่าเงินบาทสูงเกินความเป็นจริงอัตราแลกเปลี่ยนทางราชการจึงผิดกับอัตราแลกเปลี่ยน ในตลาดเสรีหากกำหนดตามอตัราแลกเปลี่ยนทางราชการก็จะเกิดการได้เปรียบเสียเปรียบกัน
        
        ดังนั้น อัตราแลกเปลี่ยนตามมาตรา196หมายถึงอัตราแลกเปลี่ยนเสรี
- - - - 1)วัตถุนิติกรรม อยู่ในขั้นมูลฐานก่อนก่อหนี้คือเป็นที่มาแห่งหนี้ประการหนึ่ง แต่วัตถุแห่งหนี้นั้นเป็นผลเมื่อนิติกรรมเกิดขึ้นจนมีวัตถุแห่งหนี้ขึ้นมา
      - 2)วัตถุนิติกรรมนั้นก็มีเฉพาะในนิติกรรมเท่านั้น แต่วัตถุแห่งหนี้นั้น มีในหนี้ทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นหนี้ที่เกิดจากนิติกรรมหรือหนี้ที่เกิดจากละเมิด
      - 3)วัตถุของนิติกรรมนั้นมีได้ไม่จำกัด ขึ้นอยู่กับความประสงค์ของผู้ทำนิติกรรมนั้น
      - ตัวอย่าง การทำสัญญาซื้อขายม้าหนึ่งตัว วัตถุแห่งหนี้ของนิติกรรมคือการโอนกรรมสิทธิ์ในม้า จากผู้ขายไปยังผู้ซื้อและผู้ซื้อก็มีหน้าทีส่งมอบ เงินให้ผู้ขาย
  - - - อาจจะเป็นทรัพย์สินสังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์หรือทรัพย์เฉพาะสิ่งหรือเป็นทรัพ์ในอนาคต คือ ในขณะที่เกิดหนี้กันนั้น ลูกหนี้ยังไม่มีทรัพย์นั้นอยู่
      - ทรัพย์ที่เป็นวัตถุแห่ง
        
        แบ่งได้ตามมาตรา 195 วรรคสอง
        1)ลูกหนี้ได้กระทำการอันตนจะพึ่งต้องทำเพื่อส่งมอบทรัพย์สินนั้นทุกประการ
        
        ตัวอย่าง ลูกค้ามาซื้อข้าวสาร 2 กระสอบ จากข้าวสารร้านที่มีมากมาย ผู้ขายได้จัดการขนข้าวสารจำนวนสองกระสอบขึ้นรถของลูกค้าแล้ว ดังนั้นข้าวสารสองกระสอบเป็นทรัพย์สินวัตถุแห่งหนี้
        
        2)ลูกหนี้เลือกกำหนดทรัพย์แล้วด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้
        
        ตัวอย่าง ลูกค้ามาซื้อลูกสุนัขจากฟาร์มเลี้ยงสุนัข เมื่อเจ้าของฟาร์มได้เลือกลูกสุนัขที่ลูกค้าเห็นชอบแล้วลูกสุนัขตัวนั้นก็เป็นทรัพย์สินตั้งแต่เวลานั้น
      - กรณีทรัพย์ที่จะต้องส่งมอบได้ระบุไว้เพียงประเภท
        
        ตามมาตรา 195 วรรคแรก เมื่อต้องส่งมอบทรัพย์สินเป็นเพียงประเภทเดียวคือ การส่งมอบข้าวสาร 10 กิโล ชนิดสาลีก็ต้องส่งมอบสาลี
        
        ทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นเงินตรา
        
        เป็นวัตถุแห่งการชำระหนี้นั้นนอกจากทรัพย์ทั่ว ๆ ไป อย่างอื่น เงินตราก็เป็นทรัพย์สินที่ลูกหนี้ต้องส่งมอบคือกันโดยเหตุที่เงินตรานั้นมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างกันไปแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภท คือ
        
        ประการที่1 เงินตรานั้นมีมูลค่าอยู่ที่เงินตราไว้ ไม่ได้อยู่ที่คุณภาพความเก่าใหม่ เช่น ธนบัตรราคา 1000 บาทมูลค่าก็เป็น1000บาทคือเก่า
        
        ประการที่ 2 โดยสภาพแล้วไม่มีการชำระหนี้ด้วยเงินตราจะกลายเป็นพ้นวิสัย
        
        ประการที่ 3 หนี้เงินนั้นดอกเบี้ยได้ กฎหมายกำหนดดอกเบี้ยให้ในกรณีหนี้เงินไว้หลายกรณี เช่น การกู้ยืมเงินดอกเบี้ยได้ด้วยความตกลงของคู่กรณี
        
        ประการที่ 4 เงินตรานั้นไม่มีความแตกต่างกันในตัวเงินตรา เพราะมีค่าเพียงเป็นเพียงเครื่องมือในการแลกเปลี่ยน
- - - - 1)กำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฎิทิน
        ตามมาตรา204 วรรคสอง เช่น กำหนดชำระหนี้ในวันที่ 10 สิงหาคม กำหนดชำระหนี้ในวันสงกรานต์
        
        เมื่อนำมาเทียบกันทั้งสองวรรคแล้วจะแบ่งแยกกันอย่างชัดเจนเลยว่าการชำระหนี้แบ่งออกแบบ วันตามปฎิทินหรือไม่มีกำหนดเวลา
      - 2)กำหนดเวลาชำระหนี้ไม่ใช่ตามวันแห่งปฎิทิน มาตรา 204 วรรคแรก เช่น ยืมเงินไปและกำหนดว่าจะใช้คืนเมื่อขายข้าวได้ หรือยืมเรือไปใช้กำหนดจะส่งคืนเมื่อสิ้นฤดูน้ำ
- - - - 1.หนี้กำหนดระยะเวลาชำระหนี้ไม่ใช่ตามวันแห่งปฎิทิน
      - 2.หนี้ที่ไม่มีการกำหนดชำระหนี้
    - - 1.หนี้ที่มีกำหนดชำระตามวันแห่งปฎิทินหรือหนี้ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้
      - หนี้ละเมิด
        
        เกิดจากการล่วงสิทธิของผู้อื่น ไม่ใช่เกิดจากนิติกรรมสัญญาจึงไม่มีเวลากำหนดชำระหนี้ไว้
        
        ฎีกาที่ 8710/2560 จำเลยเพียงร่วมกันใช้กำลังทำร้ายผู้เสียหายโดยไม่ถึงกับเป็นเหตุให้เกิดอันตรายแก่กายหรือจิตใจ การกระทำของจำเลยเป็นการกระทำละเมิดต่อผู้เสียหายและต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหายเฉพาะในผลอันเกิดจากการใช้กำลังทำร้ายผู้เสียหายตาม ป.วิ.อ.มาตรา 44/1 เท่านั้น หาจำต้องรับผิดในผลที่ผู้เสียหายถูกแทงจนได้รับอันตรายแก่กายอันเกิดจากการกระทำของบุคคลอื่นไม่
    - - เวลาชำระหนี้ การไม่ชำระหนี้ การผิดนัด มีความเกี่ยวข้องกัน ส่วนการผิดนัดเป็นเรื่องข้อกฎหมาย คือการเป็นเรื่องของการชำระหนี้ซึ่งเกิดผลบางประการทางกฎหมายที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้อาจจะยังไม่เป็นผู้ผิดนัดก็ได้
      - สรุป
        
        1.กำหนดเวลาชำระหนี้ เป็นกำหนดที่ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้ แต่การผิดนัดเป็นของการไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
        2.กำหนดเวลาชำระหนี้ เป็นกำหนดที่เจ้าหนี้สามารถเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้เป็นองค์ประกอบสำคัญประการหนึ่งของผิดนัด
        3.การผิดนัด อาจจะมีเงื่อนไขอื่นทำให้ลูกหนี้ผิดนัด เช่น การเตือนของเจ้าหนี้
    - - เมื่อถึงกำหนดเวลาชำระหนี้และเจ้าหนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ลูกหนี้ก็ต้องตกเป็นผู้ผิดนัด
        
        เช่น การชำระหนี้ที่กำหนดเวลาไว้ตามวันแห่งปฎิทิน เมื่อถึงกำหนดแล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ ลูกหนี้ก็ตกเป็นผู้ผิดนัด
      - กฎหมายจึงมีบทบัญญัติไว้เป็นข้อยกเว้นไม่ถือว่าลูกหนี้เป็นผู้ผิดนัด ถ้าการที่ยังไม่ชำระหนี้ไม่ใช่ความผิดของลูกหนี้ตาม ม.205
        
        1.เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง อาจจะด้วยเพราะไม่รับชำระหนี้ตาม ม.207หรือเพราะไม่เสนอชำระหนี้ตอบแทนเมื่อตนมีหน้าที่ชำระหนี้ตอบแทนตาม ม.210
        
        2.เหตุเกิดจากบุคคลภายนอก บางกรณีเราก็ไม่สามารถลงโทษลูกหนี้ได้ เพราะเกิดจากบุคคลภายนอกซึ่งเป็นเรื่องนอกอำนาจของลูกหนี้ที่จะป้องกันได้
        
        3.เกิดจากภัยธรรมชาติ เป็นเรื่องที่ลูกหนี้ไม่อาจจะคาดการณ์และป้องกันได้ ก็ถือว่าเป็นพฤติการณ์ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบเช่นกัน
  - - - 1.ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดแต่การผิดนัด
        ถือเป็นการที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ เมื่อการชำระหนี้ล้าช้าเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้อาจเรียกค่าสินไหมทดแทนได้ตามมาตรา 215
      - 2.เจ้าหนี้อาจไม่รับชำระหนี้
        
        กรณีที่กาหนดเวลาชาระหนี้ไม่เป็นสาระสาคัญคือกาหนดเวลาให้ชาระหน้ีตามปีปฎิทิน
        แต่ไม่ถือเอาระยะเวลาเป็นเรื่องสาคญั เช่นให้ช่างตัดเสื้อผ้าให้เสร็จ7วัน ดังนี้เมื่อครบกาหนดแล้วตัดผ้าไม่
        เสร็จผู้ว่าจ้างจะถือเอาเป็นเหตุไม่รับชำระหน้ีไม่ได้ส่วนมีความเสียหายอย่างไรก็ไปเรียกว่ากล่าวกัน ต่างหาก
        
        กรณีที่กาหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสาคัญหากลูกหน้ีผิดนัด อย่างน้ีเจ้าหน้ีจะ บอกปัดไม่ชำระหน้ีและจะเรียกค่าเสียหายก็ได้ เช่น จ้างให้ตัดเสื้อผ้า ชุดเจ้า สาว กำหนดให้เสร็จก่อนวัน แต่งงานปรากฏว่าช่างตัดเสร็จหลังวันแต่งงาน1วัน ดังน้ีการชำระหน้ีกลายเป็นไร้ประโยชน์แก่เจ้าหนี้ เจ้าหน้ีจึงบอกปัดไม่ยอมชำระหน้ี และจะเรียกค่าเสียหายก็ได้
      - 3.ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดระหว่างผิดนัดเพิ่มขึ้น
        
        1.ความรับผิดในความเสียหายที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อคือหากในระหว่างผิดนัด เกิดมีความเสียหายอย่างหน่ึงอย่างใดเพราะความประมาทเลินเล่อของลูกหน้ี อย่างน้ีลูกหน้ีต้องรับผิดชอบ เช่นยืมรถยนตเ์พื่อนถึงเวลาคืนรถยนต์แล้วไม่ส่งมอบคืนปรากฏว่ารถยนต์คันดังกล่าวไฟไม้ทั้งคัน ลูกหน้ีต้องรับผิดชอบ
        
        2.ความรับผิดชอบในการที่การชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุคือในระหว่างผิด นัดแม้เกิดอุบัติเหตุทำให้การชำระหน้ีกลายเป็นพ้น วิสัยอย่างน้ีลูกหน้ีต้องรับผิดชอบเช่นยืมรถยนต์เพื่อน แล้วผิดนัดไม่ส่งรถยนต์คืนปรากฏว่าคืนน้ันไฟไหม้รถยนต์ท้ังคัน เพราะฟ้าฝ่าดังน้ีลูกหน้ีที่ผิดนัดก็ต้อง รับผิดชอบ