Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

วัตถุแห่งหนี้, หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - เช่น หนี้ตามสัญญารับจ้างสร้างบ้านลูกหนี้ซึ่งเป็นผู้รับเหมามาก็มิได้ลงมือสร้างด้วยตนเองเพียงแต่ไปจัดหาคนงาน
    - - เช่น สัญญาจ้างแรงงาน ลูกจ้างก็ต้องไปทำการงารด้วยตนเอง
- - - - ตัวอย่างการส่งมอบ การส่งมอบรถยนต์ก็อาจเพียงแต่มอบกุญแจรถให้ ทำให้ผู้รับมอบสามารถเข้าครอบครองได้ การส่งมอบบ้านที่เช่าก็อาจเพียงแต่มอบกุญแจบ้านให้ นั่นเอง
- - - - 1.วัตถุประสงค์ที่ต้องห้ามชัดแจ้งตามกฎหมาย เช่น การว่าจ้างให้ฆ่าคน การให้กู้ยืมเงินโดยคิดอัตราดอกเบี้ยเกินกว่าที่กฎหมายกำหนด การซื้อขายยาเสพติดที่กฎหมายห้ามโดยเด็ดขาด เช่น ยาม้า เฮโรอีน กัญชา
      - 2.วัตถุประสงค์ที่เป็นการพ้นวิสัย คือ นิติกรรมที่มีวัตถุประสงค์ที่ไม่มีทางเป็นไปได้ และไม่มีผู้ใดจะปฏิบัติได้ เช่น สัญญาจ้างให้แปรตะกั่วให้เป็นทองคำ สัญญาเช่าเรือโดยไม่รู้ว่าเรือนั้น อัปปางไปแล้ว สัญญาชุบชีวิตคนตายให้ฟื้นคืนชีพ เป็นต้น
      - 3.วัตถุประสงค์ที่เป็นการขัดต่อความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน คือ นิติกรรมที่ขัดต่อจริยธรรมโดยพิจารณาจากความรู้สึกของคนทั่วไป เช่น สัญญาฮั้วการประมูลหลอกลวงราชการ สัญญาจ้างให้หญิงหย่าจากสามีเพื่อมาสมรสกับผู้ว่าจ้าง สัญญาจ้างหญิงให้มารับจ้างเป็นโสเภณี เป็นต้น
  - - - มาตรา 195 วรรคแรก
        
        มาตรานี้ต้องเป็นทรัพย์ส่วนกลางเฉพาะระบุประเภทแต่ไม่ระบุประเภทกฎหมายกำหนด
        ลูกหนี้ส่งมอบทรัพย์สินพอประมาณ คำว่า “หมวด” หมายถึง ทรัพย์สินประเภทใด ไม่ใช่ทรัพย์สินประเภทใด เช่น ระบุเพียงเปลือก ข้าว น้ำ ตาล ช้าง ม้า วัว รถยนต์
      - มาตรา 195 วรรคสอง
        
        เป็นวัตถุแห่งหนี้ที่มีอยู่และมีลักษณะแน่นอนและต้องกำหนดไว้ หรือกำหนดเป็นคุณสมบัติเฉพาะ ไม่ได้กำหนดเป็นประเภทหรือประเภทเท่านั้น หากมีประการอื่น ทรัพย์สินมีผลทำให้ทรัพย์สินนั้นเป็นทรัพย์สิน เช่น การซื้อทั้งฉบับ หรือการเลือกซื้อโดยกำหนดว่าซื้อกองไหนดี
  - - - 1.หนี้นั้นมีการกระทำเพื่อชำระหนี้หลายอย่าง
      - 2.ลูกหนี้ต้องกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งเพียงอย่างเดียว
    - - 1.ไม่ใช้บังคับกับกรณีที่ลูกหนี้ต้องชำระหนี้แต่เพรยงอย่างเดียว
      - 2.ไม่ใช้บังคับกับกรณีที่ลูกหนี้ต้องชำระหนี้หลายอย่างโดยชำระทุกอย่าง
      - 3.ไม่ใช้บังคับกับกรณีที่ลูกหนี้ต้องชำระหนี้ทีละอย่างก่อนหลังตามลำดับ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเรื่องหนี้ตามคำพิพากษา (ฎ.752/2542)
- - - - กำหนดเวลาชำระหนี้ไม่เป็นที่สงสัย
        
        แต่หากเป็นกรณีแม้ไม่ได้ตกลงกัน แต่ตามพฤติการณ์ต่างๆอาจทำให้อนุมานได้ว่าเจ้าหนี้ ลูกหน้ีตกลงให้ชำระหน้ีกัน เมื่อใดก็ให้ชำระกัน เมื่อนั้น โดยพิจารณาตามขนมธรรมเนียมประเพณีทางการค้า หรือการปฏิบัติของคู่สัญญา เช่น เคยมีการซื้อขายกัน เป็นประจำให้เครดิตในการชำระหน้ีหน่ึงเดือนมาตลอด
      - กำหนดเวลาชำระเป็นที่สงสัย
        
        หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระเป็นที่สงสัยจะถึงกำหนดชำระหนือเจ้าหนี้จะใช้สิทธิเรียกร้องให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้เมื่อครบหรือถึงเวลาที่กำหนดกันไว้ เพียงแต่เวลาที่กำหนดนั้นเป็นประโยชน์แก่ฝ่ายลูกหนี้ กล่าวคือเจ้าหนี้จะเรียกให้ชำระหนี้ก่อนถึงกำหนดเวลานั้นไม่ได้ แต่ลูกหนี้ชำระก่อนกำหนดเวลานั้นได้
  - - - ตามวันแห่งปฎิทิน เช่น ตกลงชำระหนี้เมื่อถึงวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2544 หากเลยกำหนด ลูกหนี้ย่อมตกเป็นผิดนัดชำระหนี้
      - อย่างอื่นที่มิใช่วันแห่งปฏิทิน เช่น ตกลงชำระหนี้เมื่อถึงฤดูหนาว ตกลงชำระหนี้เมื่อภรรยาของเจ้าหนี้คลอดบุตร
- - - - มาตรา 204 วรรคหนึ่ง กล่าวคือ เมื่อหนี้ถึงกำหนดเวลาชำระหนี้แล้วและภายหลังจากนั้นเจ้าหนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้วแต่ลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ ดังนั้น คำเตือนดังกล่าวที่ให้ลูกหนี้ชำระหนี้นั้นเมื่อลูกหนี้ไม่ปฎิบัติตาม ลูกหนี้ย่อมตกเป็นผู้ผิดนัดเพราะเขาได้เตือนแล้ว
    - - มาตรา 204 วรรคสอง กล่าวคือกรณีที่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฎิทิน และลูกหนี้มิได้ชำระหนี้ตามกำหนด การกำหนดเวลาชำระไว้ตามวันแห่งปฎิทิน อาจกำหนดได้โดยระบุ วัน เดือน ปี เช่น 19 กุมภาพันธ์ 2544 หรือเป็นจำนวนวัน เช่น 3 วัน หรือภายใน 15 วัน หรืออาจกำหนดไว้เป็นหลัก เดือนหรือปี เช่น ภายใน 1 ปี เป็นต้น และหากลูกหนี้มิได้ชำระหนี้ตามกำหนด ย่อมตกเป็นผู้ผิดนัด
    - - หนี้แยกได้เป็น 3 กรณี
        
        1.หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระ
        
        2.หนี้ที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาชำระแต่อาจอนุมานจากพฤติการณ์ได้
        
        3.หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้และไม่อาจอนุมานจากพฤติการณืทั้งปวงได้
    - - มาตรา 205 บัญญัติว่า “ตราบใดการชำระหนี้นั้นยังมิได้กระทำลงเพราะพฤติการณ์อันใดอันหนึ่งซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ ตราบนั้นลูกหนี้หาได้ชื่อว่าผิดนัดไม่
        
        กรณีนี้ลูกหนี้ไม่ถือว่าลูกหนี้เท่านั้น แต่ยังมีหน้าที่ต้องชำระหนี้นั้นอยู่
        
        พฤติการณ์ซึ่งลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ กฎหมายไม่ได้จำกัดว่าเป็นพฤติการณ์อะไร อาจเป็นเหตุสุดวิสัยหรือเหตุอื่นใดก็ได้
        
        อาจะเกิดจากเจ้าหนี้ เช่น เจ้าหนี้ไม่ยอมส่งมอบพื้นที่ให้ก่อสร้างอาคาร
        
        อาจเกิดจากบุคคลภายนอก เช่น ผู้ขายโอนที่ดินให้แก่ผู้ซื้อไม่ทันกำหนด เพราะเจ้าพนักงานกรมที่ดินยังไม่ยอมโอนให้
  - - - กรณีแรก ผิดนัดเมื่อเตือนก่อน หากไม่เตือนก็ไม่ถือว่าผิดนัดเพราะถือว่าคู่สัญญายอมขยายเวลาชำระหนี้ ดังนี้สิทธิในการเรียกค่าเสียหายเริ่มนับแต่วันที่ผิดนัด
      - กรณีที่สอง ผิดนัดโดยไม่ต้องเตือน แสดงว่าเมื่อถึงกำหนดชำระหนี้ตามวันแห่งปฎิทิน หากลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ถือว่าผิดนัดทันทีโดยไม่ต้องเตือน และเช่นเดียวกันกับมูลละเมิด
    - - กรณีที่กำหนดเวลาชำระหนี้ไม่เป็นสาระสำคัญ
        
        คือกำหนดเวลาให้ชำระหนี้ตามวันแห่งปฎิทินแต่ไม่ถือเอาระยะเวลาเป็นเรื่องสำคัญ เช่น จ้างให้ตัดเสื้อให้เสร็จภายใน 7 วัน ดังนี้เมื่อครบกำหนดแล้วแต่ตัดผ้าไม่เสร็จ ผู้ว่าจ้างจะถือเอาเป็นเหตุไม่รับชำระหนี้ไม่ได้
      - กรณีที่กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญ
        
        กล่าวคือเอาระยะเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญ หากลูกหนี้ผิดนัด อย่างนี้เจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้และเรียกค่าเสียหายได้ เช่น จ้างให้ตัดเสื้อ กำหนดเสร็จก่อนวันเกิด ปรากฎว่าตัดเสร็จหลังจากวันเกิด 1 วัน ดังนี้การชำระหนี้กลายเป็นไร้ประโยชน์ต่อเจ้าหนี้ เจ้าหนี้จึงบอกปัดไม่ยอมรับชำระหนี้ได้
    - - 1.ความรับผิดชอบในความเสียหายที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อ คือ หากในระหว่างผิดนัดเกิดความเสียหายอย่างหนึ่งอย่างใดเพราะความประมาทเลินเล่อของลูกหนี้ เช่น ยืมรถเพื่อนถึงเวลาคืน ไม่ส่งมอบ ปรากฎว่าไฟไหม้รถคันดังกล่าว ดังนี้ลูกหนี้ต้องรับผิดชอบ
      - 2.ความรับผิดชอบในการชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุ คือในระหว่างผิดนัดแม้เกิดอุบัติเหตุทำให้การชำระหนี้เป็นอันพ้นวิสัย อย่างนี้ลูกหนี้ต้องรับผิดชอบ เช่น ยืมรถเพื่อนถึงเวลาส่งมอบ ปรากฎว่าไฟไหม้รถคันดังกล่าวเพราะฟ้าผ่า ดังนี้ลูกหนี้ก็ต้องรับผิดชอบ