Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

1.1.1 วัตถุแห่งหนี้ :<3: - Coggle Diagram

- - - - ความแตกต่างระหว่างการส่งมอบทรัพย์สินกับการโอนกรรมสิทธิ์
        
        ส่งมอบทรัพย์สิน : เป็นการส่งมอบทรัพย์เป็นกระบวนการหรือเป็นการกระทำทางกายภาพ ซึ่งอาจไม่เกี่ยวกับเรื่องกรรมสิทธิ์เลย แต่อาจเกิดขึ้นพร้อมกัน กรณีสัญญาซื้อขายอสังหาริมทรัพย์มีจดทะเบียนโอน (ส่วนสัญญาจะซื้อจะขาย เป็นหนี้กระทำการเพราะไปจดทะเบียนในภายหน้า)
        
        โอนกรรมสิทธิ์ : เป็นการมุ่งถึงการเปลี่ยนแปลงกรรมสิทธิ์จากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่งมาตรา 458 กรรมสิทธิ์สังหาริมทรัพย์ (โดยผลทางกฎหมาย) และการส่งมอบทางกายภาพคนละเวลากัน
- - - - 1.2.1 หนี้ที่มิได้กำหนดเวลาชำระหนี้ (มาตรา 203)
        
        มาตรา 203 วรรคแรก เจ้าหนี้มีสิทธิให้ลูกหนี้ชำระโดยพลัน
        
        เมื่อสัญญาได้เกิดเจ้าหนี้ก็มีสิทธิเรียกชำระได้โดยพลัน
        
        ไม่เอาเวลามาเป็นสาระสำคัญ
        
        ลูกหนี้ตายก่อนเกิดกำหนดเวลาชำระหนี้
        
        หนี้ที่ถือว่าไม่ได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ ตัวอย่างเช่น โชคยืมขวานไป เมื่อตัดต้นไม้เสร็จแล้วจะเอามาคืน เป็นการอนุมานจากพฤติการณ์
        
        ทำสัญญากับประเพณีทางการค้า
        
        วัตถุประสงค์การทำสัญญา
        
        กรณีที่หนี้ไม่ได้กำหนดเวลาไว้ก็ถือว่าหนี้ถึงกำหนดแล้วเจ้าหนี้จะเรียกให้ชำระหนี้เมื่อใดก็ได้ ตามมาตรา 203 วรรคแรก
        
        การที่ผู้ให้กู้ฟ้องคดีโดยไม่บอกกล่าวก่อนตามมาตรา 652 นั้น
        
        เทียบได้ว่าหนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว แต่เจ้าหนี้ต้องเตือนก่อน
        
        ถึงจะผิดนัด มาตรา 204 วรรคแรก
        
        ตัวอย่างเช่น ดำมาซื้อรถกับแดง แดงผู้ขายจึงมีหน้าที่ส่งมอบรถให้ดำถ้าแดงไม่ส่งมอบรถให้ดำก็มีสิทธิ์เรียกร้องได้ ส่วนดำผู้ซื้อมีหน้าที่ชำระหนี้ถ้าดำไม่ชำระหนี้แดงมีสิทธิ์เรียกร้องได้
      - - เป็นสิ่งสำคัญในการชำระหนี้ของลูกหนี้
        
        - หากไม่รู้กำหนดเวลาชำระหนี้ก็ไม่อาจชำระหนี้ได้ตามความประสงค์อันแท้จริง
        
        - หากชำระผิดไปจากกำหนดเวลาชำระหนี้ แม้จะเป็นการชำระหนี้ก็อาจปฎิเสธไม่รับชำระหนี้ได้
        
        - เกินกำหนดจะกลายเป็นผู้ผิดนัด
        
        - หากความเสียหายเกิดขึ้น
        
        - บอกเลิกสัญญา มาตรา 388
        
        - บอกปัดไม่ชำระหนี้ มาตรา 216
        
        - เจ้าหนี้จะเรียกชำระได้ "หนี้ต้องถึงกำหนดชำระ"
        
        - หนี้ไม่ถึงกำหนดเจ้าหนี้ไม่มีสิทธิเรียกให้ลูกหนี้ชำระได้
        
        - หากแต่เตือน ถ้าหนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระก็ยังไม่ผิดนัด มาตรา 204
      - 1.2.2 หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้
        
        ตัวอย่างเช่น นิดยืมชุดครุยนีไปรับปริญญาเมื่อรับปริญญาเสร็จจะเอามาคืน
        
        กำหนดในบทบัญญัติกฎหมายละเมิด มาตรา 206
        
        ตัวอย่างเช่น เจนขับรถยนต์ด้วยความเร็ว 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และขับรถด้วยความประมาท หลับใน ทำให้พุ่งชน ยศที่กำลังขับรถมา ดังนั้น เจนต้องจ่ายค่าสินไหมทดแทน เป็นหนี้ที่กำหนดแจ้งชัดโดยประมาท
        
        1.2.2.1 กำหนดเวลาชำระแต่เป็นที่สงสัย
        
        เจ้าหนี้ไม่มีสิทธิเรียกร้องให้ลูกหนี้ชำระหนี้ก่อนนั้น
        
        สงสัยวันเดือนปี เช่น 15ค่ำเดือน8 ซึ่ง เดือน8อาจมี 2 หน
        
        ในกรณีให้ชำระวันสุดท้าย ตัวอย่างเช่น เจนยืมเงินส้ม 20,000 บาทรัฐบาลไทย แล้วจะคืนในวันสงกรานต์ ซึ่งวันสงกรานต์ก็จะมีวันที่ 13 14 15 เมษายน ซึ่งลูกหนี้สามารถชำระได้ตั้งแต่ 13 หากแต่เลยวันสุดท้ายที่จะชำระคือวันที่ 15 จะกลายเป็นลูกหนี้ผิดนัด
        
        1.2.2.2 กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ไม่เป็นที่สงสัย
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้ตามปฎิทิน เป็นวันที่แน่นอน , วันแม่ , ปีใหม่ , 29 กันยายน 65
        
        กำหนด 2 เดือน นับแต่ทำสัญญา 2 ปี
        
        กรณีที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนชำระหนี้ มาตรา 204 วรรคสอง ตัวอย่างเช่น ซื้อควาย 30 ตัว โดยกำหนดส่งมอบควาย กำหนดว่า ถ้าผู้ขายพร้อมจะต้องแจ้งก่อน 30 วัน
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช้ตามวันแห่งปฎิทิน
        
        วันหยุดราชการ ตัวอย่างเช่น โอนที่ดินตรงกับวันอาทิตย์ ซึ่งไม่สามารถโอนได้ เพราะปิด หรืออีกตัวอย่าง นายแดงยืมเรือพายของนายดำมาใช้ กำหนดส่งคืนเมื่อสิ้นฤดูน้ำ ดังนี้เป็นหนี้ที่กำหนดชำระมิใช้ตามปฎิทิน
    - - 1.3.1 การผิดนัด(ลูกหนี้)
        
        1.3.1.1 ลูกหนี้ผิดนัดโดยต้องตักเตือนก่อน ในหนี้บางอย่างการที่ลูกหนี้จะผิดนัดได้เจ้าหนี้ต้องตักเตือนก่อน แบ่งออกเป็น 2 กรณี ดังนี้
        
        1. หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฎิทิน
        
        กฎหมายกำหนดบัญญัติไว้ในมาตรา 204 วรรคแรก ตัวอย่างเช่น กำหนดชำระหนี้เมื่อเกี่ยวข้าวเสร็จ เมื่อสิ้นฤดูน้ำหลาก ไม่อาจกำหนดวันที่แน่นอนชัดเจนได้ ดังนั้น เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระแล้วเจ้าหนี้ต้องเตือน (จะเตือนเป็นหนังสือหรือด้วยวาจาก็ได้) ลูกหนี้ให้ชำระหนี้
        (เตือนได้มาหนี้ถึงกำหนดชำระแล้วเท่านั้น) และเมื่อเตือนแล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้จึงจะถือว่าเป็นลูกหนี้ผิดนัด
        
        2. หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระตามมาตรา 203 เป็นหนี้ที่อนุมานไม่ได้ทั้งปวง หนี้ประเภทหนี้ถึงกำหนดนับตั้งแต่ก่อหนี้ แต่เจ้าหนี้ต้องตักเตือนลูกหนี้ก่อน และถึงแม้จะไม่มีการเตือนลูกหนี้ก็สามารถชำระหนี้ได้โดยพลัน ถ้าหากไม่มีการเตือนจากเจ้าหนี้และลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ก็จะไม่เป็นลูกหนี้ผิด เพราะ ถือว่าหนี้ประเภทนี้ลุกหนี้ผิดนัดด้วยการเตือนของเจ้าหนี้
        
        1.3.1.2 ลูกหนี้ผิดนัดโดยเจ้าหนี้ไม่ตักเตือน
        
        ในหนี้บางประเภทลุกหนี้ผิดโดยเจ้าหนี้ไม่ต้องเตือนเลย หนี้กลุ่มนี้มี 2 ประเภท ดังนี้
        
        1. หนี้ที่มีกำหนดชำระตามวันแห่งปฎิทินหรือหนี้ที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนการชำระหนี้ ซึ่งอาจคำนวณนับได้ตามวันแห่งปฎิทิน
        
        กฎหมายบัญญัติไว้ในมาตรา 204 วรรคสอง ตัวอย่างเช่น นัดชำระหนี้วันที่ 5 มกราคม 2565 เมื่อถึงเวลาแล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ก็จะถอว่าเป็นลูกหนี้ผิดโดยไม่ต้องเตือนเพราะเป็นวันที่ชัดเจนแน่นอนตามวันแห่งปฎิทิน
        
        แม้จะกำหนดชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฎฺิทินแต่ถ้าไม่ถือเอาเวลาที่กำหนดเป็นข้อสำคัญอีกแล้วเจ้าหนี้ต้องเตือนจึงจะผิดนัด
        
        หนี้ที่มีกฎหมายกำหนดเวลาชำระไว้ชัดเจนแล้ว ถ้าไม่ชำระก็ผิดนัดทันทีไม่ต้องเตือน แม้หนี้จะกำหนดชำระเป็นงวดๆผิดนัดงวดใดถือว่าผิดนัดทั้งหมด
        
        2. หนี้ละเมิด
        
        หนี้ละเมิดลูกหนี้ผิดนัดมาแต่เวลาที่ทำละเมิด บัญญัติไว้ในมาตรา 206
        
        ผู้ที่ต้องร่วมรับผิดตามกฎหมายในมูลละเมิดก็ต้องร่วมรับผิดในดอกเบี้ยนับตั้งแต่ผิดนัดคือนับตั้งแต่กระทำละเมิดด้วย เช่น นายจ้างตามมาตรา 425 ตัวการตัวแทนตามาตรา 427 บิดามารดาผู้เยาว์ ตามมาตรา 429 และครูบาอาจารย์ นายจ้าง ผู้รับดูแลไร้ความสามารถ ตามมาตรา 430 แต่ถ้ากรณีค่าเสียหายเกิดขึ้นภายหลัง เช่น ค่ารักษาพยาบาล ค่าปลงศพ ศาลจะกำหนดให้นับดอกเบี้ยนับแต่วันที่ศาลกำหนดให้ใช้เงินนั้น
        
        ในหนี้ละเมิดหากมีการแปลงหนี้ใหม่แล้วหนี้ละเมิดย่อมระงับ ก็จะบังคับตามมาตรา 206 ไม่ได้
        
        1.3.1.3 กำหนดชำระหนี้กับการผิดนัด
        
        มีความแตกต่างและความเหมือนของกำหนดเวลาชำระหนี้กับการผิดนัดดังนี้
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้ เป็นกำหนดที่เจ้าหนี้สามารถเรียกให้ลูกหนี้ชำระได้ แต่ต้องเป็นการชำระหนี้ที่มีกำหนดเวลาและเมื่อถึงเวลาแล้วลูกหนี้ไม่มาชำระหนี้เจ้าหนี้สามารถเตือนให้ชำระได้และถ้าลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้อีกก็จะกลายเป็นลูกหนี้ผิดนัด
        
        การผิดนัดนั้น หากเกิดจากเหตุที่ลูกหนี้จะอ้างได้ว่าไม่ใช่ความผิดของตน ตามมาตรา 205 เช่น เหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง , เหตุที่เกิดจากบุคคลภายนอก , เป็นภัยธรรมชาติทำให้ลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้ ก็ถือว่าลูกหนี้ยังไม่ผิดนัด
        
        1.กำหนดเวลาชำระหนี้นั้น เป็นกำหนดที่ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้ แต่การผิดนัดเป็นผลของการไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
        
        1.3.1.4 กรณีที่ไม่ถือว่าลูกหนี้ผิดนัด (มาตรา 205)
        
        2. เป็นเหตุที่เกิดจากบุคคลภายนอก
        
        ถ้าเกิดจากบุคคลภายนอกลูกหนี้ต้องไม่มีส่วนผิดด้วย
        
        ตัวอย่างเช่น ตกลงกันทำสัญญาจะซื้อขายที่ดินโดยตกลงว่าลูกหนี้จะรังวัดแบ่งแยกที่ดินที่จะซื้อขายและไปโอนให้แก่ผู้ซื้อภายในเวลาที่กำหนดปรากฎว่า ลูกหนี้ได้พยายามดำเนินการเพื่อรังวัดแบ่งแยกที่ดินตามสัญญาเต็มความสามารถแล้ว แต่รังวัดแข่งแยกไม่เสร็จ เพราะ เจ้าพนักงานที่ดินไม่อาจดำเนินการได้ทัน ถือว่าลูกหนี้ไม่ผิดนัด เพราะ ได้ทำสุดความสามารถแล้ว
        
        3. เป็นเหตุที่เกิดจากภัยธรรมชาติ
        
        เป็นเหตุที่เกิดจากภัยธรรมชาติที่ไม่อาจคาดการณ์และอาจป้องกันได้ ตัวอย่างเช่น รังวัดแบ่งแยกให้ไม่ทัน เพราะ น้ำท่วมรังวัดไม่ได้ จึงไม่สามารถโอนที่ดินได้ตามกำหนด ก็ถือว่าลูกหนี้ไม่ผิดนัด
        
        1. เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง
        
        เช่นในมาตรา 207 ตัวอย่างเช่น ลูกหนี้นำเงินที่ยืมไปจำนวน 2000 บาทมาคืนเมื่อถึงกำหนดชำระหนี้ แล้วเจ้าหนี้บอกว่าไม่ชอบการแต่งตัวของลูกหนี้เลยไม่ยอมรับชำระหนี้ของลูกหนี้ เป็นเหตุที่ไม่สามารถอ้างแล้วฟังขึ้นได้ เลยเป็นเจ้าหนี้ผิดนัด
      - 1.3.2 ผลของการผิดนัดของลูกหนี้
        
        1.3.2.2 เจ้าหนี้อาจไม่รับชำระหนี้
        
        เจ้าหนี้อาจบอกปัดไม่รับชำระหนี้ได้หากไม่เกิดประโยชน์แก่เจ้าหนี้แล้ว ตามมาตรา 216 โดยต้องเป็นหนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญมาแต่แรก ตัวอย่างเช่น ตกลงจ้างตัดชุดซานต้าเพื่อใช้ในงานคริสมาส แต่มาส่งหลังจากวันคริสมาสผ่านไปแล้ว ก็ไม่เกิดประโยชน์แก่เจ้าหนี้เจ้าหนี้สามารถปฎิเสธที่จะรับชำระหนี้ได้โดยไม่เป็นเจ้าหนี้ผิดนัด
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญโดยการบอกกล่าว และการบอกกล่าวต้องแสดงให้ลูกหนี้รู้ด้วยว่าถือเอาเวลาเป็นสาระสำคัญ ตัวอย่างเช่น กำหนดเวลาให้อีกครั้งให้ไปส่งใน 10 วัน
        
        การไม่รับชำระหนี้เป็นสิทธิของเจ้าหนี้
        
        หนี้ที่เวลาเป็นสาระสำคัญแต่คู่กรณีไม่ถือเอาเวลาเป็นสาระสำคัญอีกต่อไป ตัวอย่างเช่น ตกลงจ้างตัดชุดซานต้าเพื่อใช้ในงานคริสมาส แต่มาเมื่อถึงวันครบกำหนดยังไม่มาส่งชุดซานต้า แต่ผู้รับจ้างขอผลัดล่าช้าไปอีก 1 อาทิตย์ ซึ่งเลยวันงานไปแล้วแต่ผู้ว่าจ้างก็ยินยอม แต่พอครบกำหนดที่ขอผลัดวัน ก็ยังตัดชุดไม่เสร็จ เช่นนี้ เจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้และเรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อการไม่ชำระหนี้ไม่ได้แล้วเพราะหนี้นี้ได้กลายเป็นหนี้ที่เวลาการชำระหนี้ไม่เป็นสาระสำคัญไปแล้ว
        
        1.3.2.1 ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดแต่การผิดนัด (ผิดนัด = การความเสียหายทันที)
        
        เมื่อลูกหนี้ไม่ทำการชำระหนี้ต้องตามประสงค์แห่งมูลหนี้่ ทำให้เกิดความเสียหาย ลูกหนี้จะต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้มีสิทธิ์เรียกร้องตามมาตรา 215
        
        ตัวอย่างเช่น นายแดงว่าจ้างให้นายดำซ่อมรถบัสให้ ตกลงกันว่าจะซ่อมให้เสร็จภายใน 1 เดือน แต่ปรากฎว่าเมื่อครบ 1 เดือนแล้วนายดำยังซ่อมรถบัสให้ไม่เสร็จ ทำให้นายแดงไม่สามารถขับรถบัสเพื่อหาเงินได้ ทำให้เกิดความเสียหาย เช่นนี้ นายแดงซึ่งเป็นเจ้าหนี้สามารถเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนกับนายดำซึ่งเป็นลูกหนี้ได้ ตามมาตรา 215
        
        1.3.2.3 ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดระหว่างผิดนัดเพิ่มขึ้น (มาตรา 217)
        
        ความรับผิดกรณีนี้ ไม่ใช่เกิดจากการผิดนัดแต่เป็นการเกิดในระหว่างผิดนัดด้วยเหตุอื่น
        
        ความรับผิดตามมาตรานี้บัญญัติเฉพาะความรับผิดที่เพิ่มขึ้น เมื่อลูกหนี้ผิดนัดแต่ถ้าความรับผิดนั้นแม้ไม่ผิดนัดก็ต้องรับผิด เช่นนี้ จงใจทำให้เกิดความเสียหายก็รับผิดตามปกติไม่ใช่ต้องรับผิดเพราะไม่มีบัญญัติในมาตรานี้ ตัวอย่างเช่น ลูกหนี้ผิดนัดไม่ส่งข้าวแก่ผู้ซื้อตามกำหนด เพราะตกลงราคาไม่ได้ ต่อมารัฐบาลห้ามส่งข้าวออกนอกประเทศการชำระหนี้เป็นพ้นวิสัยเพราะความผิดของลูกหนี้ไม่ใช่อุบัติเหตุ ลูกหนี้ก็ต้องรับผิด หากลูกหนี้ได้รับจัดการโดยเร็วไม่ชักช้าเพราะต่อรองราคา การชำระหนี้ก็จะไม่กลายเป็นพ้นวิสัย
        
        ความประมาทเลินเล่อในมาตรานี้เป็นความรับผิดที่เพิ่มขึ้นจากปกติ เพราะ จะใช้เกณฑ์มาตรฐานความระมัดระวังก่อนผิดนัดมาใช้กันหลังผิดนัดไม่ได้ ตัวอย่างเช่น ผู้รับฝากทรัพย์โดยไม่มีบำเหน็จค่าฝาก มีหน้าที่ต้องระมัดระวังขั้นต่ำคือเท่าที่ตนเองประพฤติในกิจการของตนตามมาตรา 659 วรรคแรก แต่ถ้ารับฝากทรัพย์โดยมีบำเหน็จค่าฝากก็จะต้องมีระดับความระมัดระวังสูงขึ้น ในระดับวิญญูชน
        
        ความรับผิดของลูกหนี้ตามมาตรา 217 ในกรณีการชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยต้องเป็นเรื่องที่สืบเนื่องมาจากคนเท่านั้น
        
        ข้อแก้ตัวใช้ได้เฉพาะกรณีอุบัติเหตุเท่านั้นประมาทเลินเล่อแก้ตัวไม่ได้
        
        เหตุที่ทำให้การชำระหนี้เป็นพ้นวิสัยกับเหตุที่ลูกหนี้อ้างเพื่อพิสูจน์ไม่จำเป็นต้องเป็นเหตุเดียวกัน
  - - - วัตถุประสงค์ของนิติกรรมนั้น (ความมุ่งหมายสุดท้ายในการทำนิติกรรม) คือ อยู่ในขั้นมูลฐานก่อนก่อหนี้ คือ เป็นที่มาแห่งหนี้ประการหนึ่ง (วัตถุประสงค์ของนิติกรรม) แต่วัตถุแห่งหนี้นั้นเป็นผลเมื่อนิติกรรมเกิดและเกิดหนี้ขึ้นจึงมีวัตถุแห่งหนี้ขึ้นมา (เกิดขึ้นแล้ววัตถุแห่งหนี้)
      - วัตถุประสงค์ของนิติกรรมนั้นก็มีเฉพาะในนิติกรรมเท่านั้น แต่วัตถุแห่งหนี้นั้นมีในหนี้ทุกชนิด
      - วัตถุประสงค์ของนิติกรรมนั้นมีได้ไม่จำกัด ขึ้นอยู่กับความประสงค์ของผู้ทำนิติกรรมนั้น ว่าต้องการจะผูกนิติสัมพันธ์กันในเรื่องใด และวัตถุแห่งหนี้ก็จะมีเพียง 3 อย่างคือ หนี้กระทำการ หนี้งดเว้นกระทำการ และหนี้ส่งมอบทรัพย์สิน เท่านั้น
  - - - ทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นทรัพย์สินทั่วไป (เช่น พวก ซื้อรถ,วัว,ข้าว)
        
        เป็นได้ทั้งสังหาริมทรัพย์และอสังหาริมทรัพย์
        
        เป็นทรัพย์เฉพาะสิ่งหรือไม่ใช่เฉพาะสิ่ง หรือ เป็นทรัพย์ในอนาคต ก็ได้ ตัวอย่างเช่น นายแดงจ้างนายดำ สร้างโต๊ะ 5 ตัว แล้วให้ส่งมอบโต๊ะจำนวน 5 ตัวนั้นในอีก 5 วัน
        
        ทรัพย์เฉพาะสิ่ง เช่น ซื้อหมาชื่อจั๊บเตี๊ยว ซื้อรถยนต์ทะเบียน กร 9999 ขอนแก่น แต่ถ้าหากเป็นมิใช่ทรัพย์เฉพาะสิ่ง เช่น ตกลงซื้อข้าวเหนียว 5 กระสอบ หรือซื้อเงาะ 5 กิโลกรัม
      - ทรัพย์ที่จะส่งมอบเป็นเงินตรา
        
        เงินตรามีลักษณะพิเศษที่แตกต่างไปจากทรัพย์สินอย่างอื่น และมีประโยชน์มากที่จะใช้เงินตราในการแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ
        
        โดยมีการกำหนด กรณีหนี้เงินเป็นเงินต่างประเทศ ในมาตรา 196 บัญญัติว่า "ถ้าหนี้เงินได้แสดงไว้เป็นเงินต่างประเทศ ท่านว่าจะส่งใช้เป็นเงินไทยก็ได้ การเปลรายนเงินนี้ ให้คิดตามอัตราแลกเปลี่ยนเงิน ณ สถานที่และในเวลาที่ใช้เงิน ตัวอย่างเช่น นายแดงลูกหนี้ซื้อพัดลมที่เป็นราคาเป็นเงินดอลล่า นายแดงจะชำระเป็นเงินดอลล่าหรือเป็นเงินบาทไทยก็ได้ถ้าหากจะชำระเงินไทยก็จะต้องคำนวณอัตราการแลกเปลี่ยน ณ ตอนนั้น"
  - - - 1. สิทธิในการเลือก จากบทบัญญัติมาตรา 138 และ 201 อาจแยกสิทธิในการเลือกออกได้เป็น 4 กรณี ดังนี้
        
        ถ้ากำหนดให้ผู้ให้เลือก : ตามที่ตกลง
        
        ถ้าไม่ได้กำหนดให้ผู้ใดเลือก : มาตรา 198 ลูกหนี้มีสิทธิเลือก
        
        ถ้ากำหนดให้บุคคลภายนอกเป็นผู้เลือก (มาตรา 201) : ตามที่ตกลงแต่ถ้าบุคคลภายนอกไม่อาจเลือกได้ เช่น ป่วยหรือไม่เต็มใจเลือก ----> มาตรา 200
        
        ถ้ากำหนดให้ฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นฝ่ายเลือก และฝ่ายที่มีสิทธินั้นไม่เลือกภายในเวลาที่กำหนด สิทธิในการเลือกย่อมตกไปอยู่แก่อีกฝ่ายหนึ่ง มาตรา 200
      - 2. วิธีการเลือก แบ่งออกเป็น 2 กรณี คือ
        
        2.2 กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิเลือก (ม.201) ผู้เลือกต้องแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้ และ ลูกหนี้ต้องแสดงเจตนาต่อเจ้าหนี้ด้วยและลูกหนี้นั้นต้องชำระหนี้นั้นแก่เจ้าหนี้ ตัวอย่างเช่น มิวอยากจะซื้อแมวให้โชค เจ้าของร้านบอกว่ามี แมวอยู่ 2 ตัวแต่แตกต่างกัน มิวเลยให้โชคเลือกว่าจะเอาตัวไหน โชคจึงเป็นผู้เลือก (ไม่ใช่เจ้าหนี้และลูกหนี้) และโชคต้องแสดงเจตนาแก่เจ้าของร้านและเจ้าของร้านก็ต้องแสดงเจตนาแก่มิว
        
        2.1 กรณีฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือกถ้าลูกหนี้เป็นฝ่ายที่มีสิทธิเลือก (ม.199) การเลือกก็ต้องแสดงเจตนาแก่ฝ่ายเข้าหนี้ แต่ถ้าเป็นฝ่ายเจ้าหนี้การเลือกต้องแสดงเจตนาแก่ฝ่ายลูกหนี้ โดยจะแสดงเจตนาโดยชัดแจ้งหรือโดยปริยายก็ได้
      - 3. ระยะเวลาในการเลือก (มาตรา 200)
        
        ระยะเวลาในการเลือกตามบทบัญญัติมาตรา 200 แยกได้เป็น 2 กรณีคือ
        
        มีกำหนดระยะเวลาให้เลือก มีการกำหนดระยะเวลาไว้ในนิติกรรมเมื่อถึงกำหนดเลาแล้วฝ่ายมีสิทธิเลือกไม่ชำระหนี้สิทธิในการเลือกจะตกไปแก่อีกฝ่าย
        
        กรณีมิได้กำหนดเวลาให้เลือก เมื่อหนี้ถึงกำหนดระยะเวลาชำระหนี้แล้วผู้เลือกไม่เลือก ผู้ไม่มีสิทธิสามารถกำหนดระยะเวลาในการเลือกได้แต่ต้องสมควรแก่เหตุ
      - 4. ผลของการเลือก
        
        การเลือกนี้มีผลย้อนหลังไปถถึงการเกิดหนี้ครั้งแรก และถือว่าหนี้นั้นอย่างเดียวเป็นกำหนดให้กระทำมาแต่แรก ตัวอย่างเช่น นายแดง ซื้อม้า 1 ตัว กับนายดำ โดยตกลงให้นายดำเลือกม้าตัวใดก็ได้เพื่อส่งมอบให้แก่นายแดง ต่อมานายดำได้แจ้งนายแดงว่าจะส่งมอบม้าชื่อเชฟแชงโก 1 ตัวให้นายแดง อีก 1 เดือนจะนำส่งให้ที่คอกของนายแดง นายดำจะขายม้าชื่อเชฟแชงโก ให้ใครอื่นไม่ได้แล้วเพราะได้เลือกไปแล้ว แต่ปรากฎว่า ม้าชื่อเชฟแชงโก ได้ตายลงก่อนจะได้ส่งมอบให้แก่นายแดงด้วยเหตุอย่างใดอย่างหนึ่งอันจะโทษนายดำไม่ได้ เพราะ ความสูญหรือเสียหายก็ตกเป็นพับแก่แดงตามมาตรา 370 เพราะถือว่าตกลงซื้อขายม้าชื่อเชฟแชงโกมาแต่ต้นแล้ว