Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 1 หน้าที่ในการชำระหนี้, นางสาวอารีรัตน์ เทวะสิงห์ 64012310447…

- - - - ลูกหนี้มีหน้าที่กระทำการตามที่ตกลงกันว่าจะต้องทำอย่างใดอย่าางหนึ่งเเก่เจ้าหนี้ ตัวอย่าง วาดรูป สร้างบ้าน ขุดดิน
      - การกระทำที่ลูกหนี้ไม่ต้องกระทำการด้วยตนเองก็ได้ เว้นเเต่สภาพเเห่งหนี้มีความสัมพันธ์ลูกหนี้หรือเจ้าหนี้ต้องกระทำด้วยตนเองเเต่ลักษณะเเห่งหนี้ที่มีความสัมพันธ์คกลงกันกับลูกหนี้ ไม่ต้องชำระหนี้ด้วยตนเอง ตัวอย่าง เเดง(ลูกหนี้)จ้างดำมาสร้างบ้านเเดงจะจ้างม่วงมาสร้างก็ได้
      - การกระทำที่ลูกหนี้ต้องทำเฉพาะตัว (คุณสมบัติของตัวลูกหนี้เป็นสาระสำคัญ ) ตัวอย่าง ดำจ้างเบิร์ดมาร้องเพลง เบิร์ดก็ต้องมา
    - - หนี้งดเว้นกระทำการ : ลูกหนี้ต้องไม่กระทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง
        
        ข้อสังเกต 1 : ความสัมพันธ์ของสัญญา ตัวอย่าง เเดงเป็นพนักงานขายไก่ KFCมีหน้าที่ทอดไก่ เเดงมีข้อตกลงกับทางบริษัทถ้าเเดงรู้สูตรห้ามเเดงเอาสูตรไปแข่งกับบริษัทอื่น เเดงจึงมีหน้าที่งดเว้นกระทำการ หรือ ม่วงเปิดอบรมสอนตัดผม ใครอยากมาเรียนให้เรียนฟรีในร้านของม่วงแต่มีข้อตกลงว่าถ้าเรียนไปเเล้ว ภายในเขตมหาสารคามจะต้องไม่เปิดร้านเเข่งกับม่วง
        
        ข้อสังเกตที่ 2 : หนี้เฉพาะเจาะจงกับตัวลูกหนี้ที่มีหน้าที่ต้องไม่กระทำ ตัวอย่าง เเดงจ้างดำมาสร้างบ้าน ดำเป็นลูกหนี้มีหน้าที่สร้างบ้านให้เเดง หน้าที่การสร้างบ้านเป็นของดำเเต่เพียงผู้เดียว เพราะดำเป็นคู่สัญญา
        
        ข้อสังเกต 3 : หนี้งดเว้นกระทำการกับหลักเสรีภาพขัดกับลูกหนี้ ตัวอย่าง เเดงขายไก่ KFC ในสัญญาระบุว่า ถ้าเเดงรู้สูตร หากพ้นสภาพพนักงานเเดงจะไม่เอสูตรไก่ไปเเข่งกับห้าง ถ้าการขัดนั้นมีข้อจำกัด ตัวอย่าง เวลาหรือสถานที่ เเดงเปิดร้านสอนตัดผมให้เเต่มีข้อตกลงว่าไม่ให้เปิดร้านเเข่ง ใน จ.มหาสาราคาม
        
        ข้อสังเกตที่ 4 : หนี้งดเว้นกระทำการที่ขัดกับความสงบเรียบร้อยตกเป็นโมฆะ ตัวอย่าง การเลือกตั้งจะจ่ายเงินให้โดยที่ไม่ให้ไปเลือกตั้ง หรือ สัญญาห้ามเลี้ยงดูบิดามารดา
    - - หนี้ส่งมอบทรัพย์สิน : หนี้ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ต้องส่งมอบทรัพย์สินเเก่เจ้าหนี้ ตัวอย่าง สัญญาซื้อขาย เเดงขายรถให้ดำ เเดงเป็นผู้ขาย(ส่งมอบทรัพย์) ดำเป็นผู้ซื้อ (ชำระราคา) การส่งมอบทรัพย์เเดงมีหน้าที่ส่งมอบรถยนต์ ให้ไปอยู่ในการครอบครองของดำในฐานะผู้ซื้อ
        
        ทรัพย์สิน ต้องขึ้นอยู่กับลลักษณะของทรัพย์
        
        การส่งมอบทรัพย์ คือ ลูกหนี้ส่งมอบตัวทรัพย์ที่ตกลงกันไปให้อยู่ในการครอบครองของเจ้าหนี้ ตัวอย่าง อาจารย์ซื้อโทรศัพท์จากนิสิต อาจารย์ผู้ซื้อ นิสิตเป็นลูกหนี้มีหน้าที่ส่งมอบโทรศัพท์เเก่อาจารย์
  - - - ม.195 ทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งหนี้ หมายถึงทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งการชำระหนี้ คือทรัพย์ที่ลูกหนี้มีหน้าที่ส่งมอบแก่เจ้าหนี้นั่นเอง Ex.แดงฐานะผู้ขายมีหนี้ส่งมอบทรัพย์การเอารถไปให้ ตัวรถคือทรัพย์ในการส่งมอบทรัพย์ที่ทำให้หนี้สมบูรณ์ (รถ=วัตถุในการชำระหนี้)
    - - 1.ทรัพย์ที่จะมอบเป็นทรัพย์สินทั่วไป
        
        ทรัพย์สินที่สงมอบ = สังหาฯ/ อสังหาริมทรัพย์/ ทรัพย์เฉพาะสิ่งหรือไม่ใช่ทรัพย์เฉพาะสิ่ง / ทรัพย์ในอนาคต
        
        ลูกหนี้จะต้องส่งมอบทรัพย์ กม.กำหนดหลักเกณฑ์ไว้ 2 กรณี
        
        1.การที่ทรัพย์นั้นจะเป็นวัตถุเห่งหนี้ ทรัพย์นั้นไม่ใช่ทรัพย์เฉพาะสิ่ง 2.กรณีทรัพย์ที่จะต้องส่งมอบได้ระบุไว้เป็นเพียงประเภท
      - 2.ทรัพย์ที่ส่งมอบเป็นเงินตรา
        
        เงินตรามีลักษณะพิเศษ 1.เงินตรานั้น มูลค่าอยู่ที่ราคาที่ตราไว้มิได้อยู่ที่คุณภาพความใหม่เก่า 2.เงินตรานั้นโดยสภาพแล้วไม่มีการชำระหนี้ด้งยเงินตราจะกลายเป็นพ้นวิสัยไปได้ 3.กม.กำหนดดอกเบี้ย 4.เงินตราไม่มีความแตกต่างกันในตัวเงินตรา
  - - - หนี้ผสม : หนี้ที่มีวัตถุหลายอย่างแต่ไม่ต้องทำทุกอย่าง Ex.ยืมเงินเขามา 2,000 บาท เจ้าของเงินเขาบอกว่าจะนำเงินมาคืนเขา 2,000บาท
    - - 1.สิทธิในการเลือก
        
        2.วิธีการเลือก แยกเป็น 2 กรณี
        
        ก.กรณีฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือก ต้องแสดงเจตนาแก่อีกฝ่ายหนึ่ง ม.199 ว.2 ข. กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิเลือกต้องแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้ ม.201 ว.1
        
        3.ระยะเวลาในการเลือก ม.200 แยกได้เป็น 2 กรณี
        
        ก.มีกำหนดระยะเวลาให้เลือก ข. กรณีมิได้กำหนดเวลาให้เลือก
        
        4.ผลของการเลือก เริ่มเมื่อการแสดงเจตน้าลือกมีผลแล้ว
        
        ม.199 ว.2 Ex .แดงซื้อลูกสุนัขจากดำ 1 ตัว โดยตกลงให้ดำเลือกตัวใดก็ได้เพื่อส่งมอบแก่แดงต่อมาดำได้แจ้งแก่แดงว่าจะต้องส่งมอบลูกสุนัขตัวผู้ให้ อีก 2 สัปดาห์จะนำไปส่งมอบให้ที่บ้าน ต่อมามีคนมาขอซื้อลูกสุนัขตัวผู้ตัวนั้นดำจะเปลี่ยนใจเป็นส่งมอบสุนัขตัวเมียให้แทนไม่ได้ เพราเลือกแล้ว = มีการตกลงซื้อขายลูกสุนัขมาแต่ต้น
        
        5.กรณีการชำระหนี้บางอย่างเป็นพ้นวิสัย ในระหว่างที่มีหนี้เกิดขึ้น ม.202 แยกพิจารณา
        
        1.กรณีตกเป็นอันพ้นวิสัยจะทำได้มาแต่ต้น : การชำระหนี้บางอย่างพ้นวิสัยมาก่อนทำนิติกรรมแล้ว 2.กรณีการอันพึงต้องทำเพื่อชำระหนี้บางอย่างกลายมาเป็นพ้นวิสัยภายหลัง หลังจากที่ได้ก่อหนี้แล้ว
- - - - ม.203 ว.แรก
        
        Ex.เราไปซื้อของจากงานแสดงสินค้าต่างๆ อาจเป็นเครื่องเสียงเครื่องใช้ไฟฟ้า ดังนี้ถ้าไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ และอนุมานจากพฤติการณ์ไม่ได้ ถือว่าเป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ต้อบังคับตาม ม.203 ว.1
  - - - Ex. ยืมเสื้อครุยเพื่อไปรับปริญญาจะส่งคืนเมื่อรับปริญญาเสร็จ ก็ถือเป็นการกำหนดโดยชัดแจ้งคือมีการตกลงกันระหว่างคู่กรณีที่ก่อขึ้นก็ได้
    - - 1.กำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฏิทิน ม.204 ว.2
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้จะถึงกำหนดต้อวมีการแจ้งคือบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนและเริ่มนับเวลา 30 วัน นับแต่วันบอกกล่าว Ex.ตกลงซื้อขายโค 30 ตัว กำหนดการส่งมอบโคโดยกำหนดว่า ถ้าผู้ขายพร้อมจะส่งมอบต้องแจ้งให้ผู้ซื้อทราบลาวงหน้า 30 วัน
      - 2.กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน ม.204 ว.แรก
        
        Ex.ยืมเวินไปและกำหนดว่าจะใช้คืนเมื่อขายข้าวได้แล้ว หรือ ยืมเรือไปใช้กำหนดจะส่งคืนเมื่อสิ้นฤดูหนาว
- - - - (1) ลูกหนี้ผิดนัดโดยต้องตักเตือนก่อน
        
        การผิดนัดเกิดจากการกระทำชอง จน. เพื่อให้ครบเงื่อนไขตามกฎหมาย เจ้าหนี้ต้องเตือนก่อนลูกหนี้จึงจะผิดนัดได้แก่หนี้ 2 กรณี
        
        1.หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน Ex. กำหนดเวลาชำระหนี้เมื่อเกี่ยวข้าวเสร็ เมื่อเสร็จฤดูน้ำหลาก 2.หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระตามมาตรา 203 เจ้าหนี้ต้องเตือนก่อนจะผิดนัด
      - (2) ลูกหนี้ผิดนัดโดยเจ้าหนี้ไม่ตักเตือน มี2 ประเภท
        
        หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระตามวันแห่งปฏิทิน ม.204 ว.2
        
        หนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทินถ้าลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ผิดนัดทันทีไม่ต้องเตือน
        
        หนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทินแต่ถ้าถือเอาเวลาที่กำหนดเป็นข้อสำคัญอีกเเล้วเจ้าหนี้ต้องเดือนจึงจะผิดนัด
        
        หนี้ที่มีกำหนดกฎหมายเวลาชำระไว้ชัดเจนแล้วถ้าไม่ชำระผิดนัดทันทีไม่ต้องเตือน
        
        หนี้จะกำหนดเป็นงวดๆผิดนัดงวดใดถือว่าผิดนัดทั้งหมด
        
        2.หนี้ละเมิด
        
        ม.206 หนี้ละเมิดลูกหนี้ผิดนัดมาแต่เวลาที่ทำละเมิด
        
        ผู้ที่ต้องร่วมรับผิดตามกฎหมายในมูลละเมิดก็ต้องร่วมผิดในดอกเบี้ยนับตั้งแต่ผิดนัดคือนับตั้งแต่กระทำละเมิดด้วย
      - (3)กำหนดเวลาชำระหนี้กับการผิดนัด
        
        ความแตกต่างและความเหมือน
        
        กำหนดชำระหนี้เป็นกำหนดที่ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้ แต่การผิดนัดเป็นผลขอลการไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นกำหนดที่เจ้าหนี้จะต้องให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้และเป็นองค์ประกอบสำคัญประการหนึ่งของการผิดนัดคือการที่เจ้าหนี้จะทำให้ลูกหนี้ต้องเตือนลูกหนี้หลังจากที่หนี้ถึงกำหนดชำระแล้ว
        
        การผิดนัดแม้จะถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ และมีเงื่อนไขอื่นที่อ้างทำให้ลูกหนี้ผิดนัด
      - (4) กรณีที่ไม่ถือว่าลูกหนี้ผิดนัด ม.205
        
        พฤติการณ์ซึ่งเป็นลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ
        สาเหตุด้วยกัน
        
        1.เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง ทั้งกรณีเจ้าหนี้ผิดนัด และกรณีที่เจ้าหนี้ต้องรับผิดด้วยเหตุอื่นอีก
        
        2.เหตุเกิดจากบุคคลภายนอก ทำให้ลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้
        
        Ex. ตกลงกันทำสัญญาจะซื้อจะขายที่ดินโดยตกลงกันว่าลูกหนี้จะรังวัดแบ่งที่ดินที่จะซื้อขายและไปโอนให้แก่ผู้ซื้อภายในเวลาที่กำหนดปรากฏว่าลูกหนี้ได้พยายามดำเนินการเพื่อรังวัดแบ่งที่ดินตามสัญญาเต็มความสามารถแล้ว แต่รังวัดแบ่งแยกไม่เสร็จเพราะพนักงานที่ดินไม่อาจดำเนินการได้ทันถือว่าลูกหนี้ไม่ผิดนัด ฎ.1843/2525
        
        3.เกิดจากภัยธรรมชาติ
        
        ลูกหนี้ไม่อาจชำระหนี้ได้ตามกำหนด อาจมีสาเหตุ จากภัยธรรมชาติที่ไม่อาจคาดการณ์และป้องกันได้ตามพฤติการณ์ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบเช่นกัน
        
        Ex.รังวัดแบ่งแยกให้ไม่ทันเพราะน้ำท่วมรังวัดไม่ได้ จึงไม่สาสมารถโอนที่ดินได้ตามกำหนดถือว่าลูกหนี้ไม่ผิดนัด ฎ.750/2518
    - - (1) ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดแต่การผิดนัด
        
        ผิดนัด : หนี้ถึงตัวกำหนดชำระแล้ว แต่ลูกหนี้ไม่มาชำระหนี้ ก็ถือได้ชื่อว่าผิดนัด
        
        Ex.ทำสัญญารับจ้างสร้างบ้านให้เขาตกลงว่าจะสร้างเสร็จภายใน 6 เดือน แต่สร้างไม่เสร็จล่าช้า ไป ทำให้ผู้ว่าจ้างต้องไปเช่าบ้านเขาอยู่ต้องเสียค่าเช่าบ้านในระหว่างนั้น ส่งคืนบ้านเช่าช้ากว่าที่กำหนดทำให้ต้องสียหายไม่ได้รับค่าเช่าที่ควรจะได้
        
        ค่าสินไหมทดแทนความเสียหายอันเกิดแต่การผิดนัด ข้อสังเกต 2 ประการ
        
        1.ค่าสินไหมทดแทนที่เกิดขึ้นจากการผิดนัดโดยตรง Ex. ไปส่งล่าช้าทำให้เจ้าหนี้ไปเช่าบ้าน 5,000 บาท อยู่ 1 เดือนค่าเสียหายที่เกิดขึ้นจากการที่ลูกหนี้ผิดนัด
        
        2.เป็นความรับผิดที่เพิ่มขึ้นมาจากการชำระหนี้ปกติ Ex.ตกลงจะสร้างบ้านให้เสร็จภายใน 6 เดือน ส่งมอบบ้านภายใน 6 เดือน
      - (2) เจ้าหนี้อาจไม่รับชำระหนี้
        
        ต้องเป็นหนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสาระสำคัญ
        
        ม.388 Ex.ตกลงไปซื้อเค้กงานวันเกิดในวันที่ 8 ส.ค.65 แต่ ลูกหนี้เอามาส่งให้วันที่ 9 ส.ค.65
        
        ต้องเป็นหนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้ไม่เป็นสาระสำคัญ
        
        ม.387 Ex.แดงไปซื้อตู้จากร้านดำ ตกลงจะนำตู้มาส่งให้ 31 ส.ค.65 แต่ปรากฏว่าเมื่อถึงวันครบกำหนดส่งมอบดำไม่มาส่งตู้ แดงเจ้าหนี้บอกกล่าวแก่ดำขยายเวลา 3วัน ในการส่งมอบ หากเกิน 3 วัน ถึงจะเกิดสิทธิในการบอกเลิก
      - (3) ลูกหนี้ต้องรับผิดในความเสียหายอันเกิดระหว่างผิดนัดเพิ่มขึ้น
        
        ลูกหนี้ประมาทเลินเล่อของลูกหนี้ : ลูกหนี้ไม่ได้ใช้ความระมัดระวังเท่าบุคคลเช่นนั้นจะต้องมีตามวิสัยและพฤติการณ์
        
        อุบัติเหตุ : เกิดจากมนุษย์