Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Urinary Tract Infection การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ - Coggle Diagram
Urinary Tract Infection
การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
อาการ
-ในทารกแรกเกิดอาจซึม ไม่ดูดนม แหวะนม ท้องอืด เหลือง เด็กเล็ก อาจมีไข้ ร้องกวน ปัสสาวะขุ่นมีกลิ่นเหม็นฉุน อาเจียน ท้องเสียร่วมด้วยในบางราย ในเด็กอาจมีอาการไข้สูงเฉียบพลัน
-ในเด็กโต อาจมี ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะขุ่น ปวดหลังปวดท้อง หรืออาจมาด้วยอาการไข้เพียงเท่านั้น
อาการและอาการแสดงของกรณีศึกษา
สัญญาณชีพ อุณหภูมิ 37.6 องศาเซลเซียส ชีพจร 86 ครั้ง/นาที หายใจ22 ครั้ง/นาที ความดันโลหิต 94/60 มม.ปรอท
ปัสสาวะแสบขัด สีน้ำปัสสาวะมีสีเหลือง ขุ่นเล็กน้อย
รับประทานอาหารได้ปกติ แต่ดื่มน้ำได้น้อย
ข้อมูลทั่วไป
เด็กหญิงไทยอายุ 7 ปี รู้สึกตัวดี สัญชาติ : ไทย เชื้อชาติ : ไทย
อาการสำคัญ
มีไข้ ปัสสาวะแสบขัด 1 วันก่อนมารพ.
ประวัติการเจ็บป่วยปัจจุบัน
เคยมีการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ มารักษาที่โรงพบยาบาลหลายครั้ง และครั้งนี้ 4 วันก่อนมา รพ.มีอาการปวดปัสสาวะบ่อย แสบขัด และ 1 วันก่อนมา มีไข้ ปวดขณะถ่ายปัสสาวะและปัสสาวะบ่อย มารดาจึงพามา
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต
โรคประจำตัว VUR gr. Iv vesicoureteral reflux ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
ประวัติการแพ้
มีประวัติการแพ้ยา ยาที่กินจะมีการผื่นขึ้น (ไม่ระบุยาที่แพ้)
อาการปัจจุบัน
เด็กหญิงไทยอายุ 7 ปี รู้สึกตัวดี มีท่าทางสีหน้ายิ้มแย้มสามารถถาม-ตอบได้ ปัสสาวะแสบขัด สีน้ำปัสสาวะมีสีเหลือง ขุ่นเล็กน้อย รับประทานอาหารได้ปกติ แต่ดื่มน้ำได้น้อย นอนหลับปกติ การขับถ่ายอุจาระปกติ ปกติ อารมณ์ดีร่าเริงให้ความร่วมมือดี สัญญาณชีพ อุณหภูมิ 37.6 องศาเซลเซียส ชีพจร 86 ครั้ง/นาที หายใจ22 ครั้ง/นาที ความดันโลหิต 94/60 มม.ปรอท
การวินิจฉัยโรคแรกรับรับ
VUR gr. IV. vesicoureteral reflux
ภาวะที่มีปัสสาวะ ไหลย้อนกลับ จากกระเพาะปัสสาวะขึ้นไปในท่อไต
การวินิจโรคปัจจุบัน
UTI and VUR gr. IV. vesicoureteral reflux
ติดเชื้อทางเดินและมีภาวะที่มีปัสสาวะ ไหลย้อนกลับจากกระเพาะปัสสาวะขึ้นไปในท่อไต
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจ Urine analysis
White blood cell : 50-100 Cells/HPF
เนื่องจากร่างกายมีการติดเชื้อที่กระเพาะปัสสาวะ
Ketone : 1+
เนื่องจากมีภาวะขาดน้ำ
Epithelial cell : 0-1 Cells/HPF
สูงผิดปกติ เนื่องจากมีการอักเสบเกี่ยวกับระบบปัสสาวะ
ยาที่ได้รับ
Protaglandins
(Sara)
กลุ่มยา
ระงับปวดลดไข้
ขนาดของยา
120 mg 5 ml
60 ml รับประทาน ครั้งละ 2 ช้อนชา
การออกฤทธิ์
ยับยั้งการสังเคราะห์ Protaglandins ในระบบทางประสาทส่วนกลางได้ดี Protaglandins เป็นตัวทำให้เกิดความเจ็บปวดทำให้เกิดความเจ็บปวดและทำให้เกดไข้ที่มีผลต่อศูนย์ควบคุมอุณหภูมิร่างกาย
อาการข้างเคียง
ง่วงซึม อ่อนเพลีย แพ้ยา เช่นมีผื่นบวมเป็นแผล
มีไข้
Cefofaxime
Cefofaxime
กลุ่มยา
ปฏิชีวนะ
Cephalos
ขนาดของยา
500 มิลลิกรัม
การออกฤทธิ์
ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
อาการข้างเคียง
แพ้ยา มีผื่นคัน ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ปวดบริเวณที่ปวด
สาเหตุ
ความผิดปกติของโครงสร้างทางเดินปัสสาวะ เช่น ภาวะปัสสาวะไหลย้อน (จากกระเพาะปัสสาวะสู่ท่อไต) และภาวะอุดกั้นในทางเดินปัสสาวะ
ความผิดปกติในการบีบและคลายตัวของกระเพาะปัสสาวะ
นิสัยการถ่ายปัสสาวะที่ไม่เหมาะสม
พยาธิสรีรวิทยา
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะเป็นโรคที่พบบ่อยในเด็ก
อุบัติการณ์เฉลี่ยประมาณร้อยละ 7 ของเด็กที่มาด้วยอาการไช้เฉียบพลันเกิดจากแบคทีเรียบริเวณทางเดินอาหารส่วนล่าง แถวบริเวณทวารหนัก และขึ้นไปบริเวณท่อปัสสาวะเข้ากระเพาะปัสสาวะ แล้วก่อให้เกิดการติดเชื้ออักเสบเกิดขึ้นซึ่งอาจเกิดบริเวณ กระเพาะปัสสาวะ บริเวณกรวยไต หรือรวมถึงเนื้อไตก็ได้ โ ดยในเด็กบางคนสัมพันธ์กับการมีความผิดปกติโครงสร้างของระบบทางเดินปัสสาวะซึ่งมีมาแต่กำเนิดซ่อนอยู่ และอาจตรวจพบตั้ง แต่ตอนอยู่ในครรภ์หรืออาจมาตรวจพบภายหลัง ในเด็กที่โครงสร้างไตปกติดีก็สามารถเกิดโรคนี้ขึ้นได้ บางส่วนเกิดจากการติดเชื้อลุก ลามมาจากในเลือดโดยอาจเกิดจากเด็กที่มีภูมิต้านทานต่ำ เช่น ทารกแรกเกิด
ในกลุ่มเด็กที่มีโรคประจำตัวที่ได้รับ
ยากดภูมิต้านทาน อุบัติการณ์มีความ
แตกต่างกันในแต่ละช่วงอายุ ซึ่งสามารถพบได้ตั้งแต่ทารกแรกเกิดจนถึงเด็กโต โดยหลังจากขวบปีแรกมักพบในเด็กหญิงมากกว่าเด็กชาย สาเหตุหนึ่งเนื่องมาจากท่อปัสสาวะในเด็กหญิงสั้นกว่าเด็กชาย
ภาวะแทรกซ้อน
ภาวะแทรกซ้อนระยะแรก
การติดเชื้อในกระแสเลือด พบได้ร้อยละ 8-10 และในเด็กทารกอายุน้อยกว่า 1 เดือน พบได้ถึงร้อยละ 17 ปัจจัยเสี่ยงได้แก่ ทารกแรกเกิดก่อนกำหนด อายุน้อยกว่า 1 ปี และมีระดับครีแอทินินในเลือดแรกรับสูง
การติดเชื้อเยื่อหุ้มสมองอักเสบ จากการศึกษาแบบวิเคราะห์อภิมาณพบว่าความชุกของเด็กที่เป็น UTI ร่วมกับเยื่อหุ้มสมองอักเสบร้อยละ 0.25
Acute focal nephritis (lobar nephronia) เป็นภาวะกรวยไตอักเสบที่รุนแรง หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสมและรวดเร็วจะทำให้เกิดเป็นฝีในไตได้ พบได้ในเด็กที่เป็น UTI ประมาณร้อยละ 19 โดยในภาวะนี้ สามารถตรวจปัสสาวะแล้วไม่พบเม็ดเลือดขาวได้ถึงร้อยละ 28-69
4.ฝีที่ไต (renal abscess) พบได้น้อยมาก เนื่องจากปัจจุบันมียาต้านจุลชีพที่มีประสิทธิภาพ มักพบในเด็กที่อายุน้อยหรือมีภูมิคุ้มกันผิดปกติ หรือผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะแต่กำเนิดร่วมด้วย เช่น VUR, ureteropelvic junction obstruction, renal dysplasia และ non-functioning kidney35
ภาวะแทรกซ้อนระยะยาว
1.แผลเป็นที่ไต เด็กผู้หญิงที่เป็นกรวยตอักเสบครั้งแรกมีโอกาสเกิดแผลเป็นที่ไตได้ร้อยละ 5 และเด็กผู้ชายพบได้ร้อยละ 13 ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดแผลเป็นที่ไตได้แก่ เด็กอายุน้อยกว่า 2 ปี การเกิด UTI ซ้ำ การให้การรักษา UTI ล่าช้า มี VUR หรือการอุดกั้นของระบบทางเดินปัสสาวะ และความรุนแรงของเชื้อ
ความดันเลือดสูง พบว่าการติดตามเด็กที่เป็น UTI
และมีแผลเป็นที่ไตร่วมด้วยในระยะยาวจะมีความดันเลือดสูง
ในวัยผู้ใหญ่ร้อยละ 10-23
หน้าที่การทำงานของไตลดลงและไตวายเรื้อรัง มักพบในเด็กที่เป็น UTI และมีความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะร่วมด้วย โดยมีโอกาสเกิดไตเรื้อรังระยะสุดท้ายร้อยละ 10
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
ไม่สุขสบายเนื่องจากมี การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
ข้อมูลสนับสนุน
S = ปัสสาวะแสบขับ
O = สีน้ำปัสสาวะมีสีเหลืองขุ่นเล็กน้อย
O = White blood cell 50-100 cell/HPF
O = สัญญาณชีพ
อุณหภูมิ 37.6 องศาเซลเชียส
ชีพจร 86 ครั่ง/นาที
หายใจ 22 ครัง/นาที
ความดันโลหิต 94/60 มม.ปรอท
กิจกรรมทางการพยาบาล
1.ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยาปฏิชีวนะ ทุก 4-6 ชม.
เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
2.ดูแลให้ผู้ป่วยไม่กลั้นปัสสาวะไว้ ควรถ่ายปัสสาวะทุก 4- 6 ชม. เพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ
3.กระตุ้นให้ผู้ป่วยดื่มน้ำมาก ๆ วันละ 3000 มล.
เพื่อกระตุ้นให้ผู้ป่วยปัสสาวะ
4.รักษาความสะอาดของอวัยวะ สืบพันธุ์ เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำ
5.สังเกตและบันทึกสัญญาณชีพ
เพื่อติดตามความเปลี่ยนแปลงของร่างกายและการติดเชื้อ
โดยเฉพาะอุณหภูมิ
6.เก็บปัสสาวะส่งตรวจตามแผนการรักษา
เพื่อติดตามผลและประเมินอาการของการติดเชื้อ
เกณฑ์การประเมินผล
1.ค่า White blood cell อยู่ในเกณฑ์ปกติ คือ 0-1 cell/HPF
2.ลักษณะปัสสาวะปกติ ได้แก่ สีใส ไม่ขุ่น
3.สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ
อุณหภูมิ 36.5-37.4 องศาเซลเซียส
ชีพจร 60-100 ครั้ง/นาที
อัตราการหายใจ 16-20 ครั้ง/นาที
ความดันโลหิต 90/60-140/90 มิลลิเมตรปรอท
มีโอกาสติดเชื้อซ้ำเนื่องจากขาดความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติตน
ข้อมูลสนับสนุน
S : ผู้ป่วยเคยติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ 3 ครั้ง
O : ผู้ป่วยติดเชื้อทางเดินปัสสาวะโดยมีค่า WBC 50-100 Cell/HPF
O : สีน้ำปัสสาวะมีสีเหลือง ขุ่นเล็กน้อย ดื่มน้ำน้อย
อุณหภูมิ 37.6 องศาเซลเชียส
ชีพจร 86 ครั่ง/นาที
หายใจ 22 ครัง/นาที
ความดันโลหิต 94/60 มม.ปรอท
กิจกรรมทางการพยาบาล
1 แนะนำให้ผู้ป่วยดื่มน้ำมากกว่า 8 แก้ว ต่อวัน
เพื่อเพื่อกระตุ้นให้ผู้ป่วยปัสสาวะ
2 หลีกเลี่ยงการกลั้นปัสสาวะควรถ่ายปัสสาวะทุก4- 6 ชม.
เพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ
3 ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณอวัยวะขับถ่ายหลังถ่ายปัสสาวะ ทุกครั้ง เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำ
4 สังเกตสีจำนวนลักษณะและกลิ่นของปัสสาวะที่ออกมา
เพื่อประเมินความผิดปกติ
5 มาตรวจตามนัด เพื่อได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง
เกณฑ์การประเมินผล
1.ผู้ป่วยไม่กลับมาติดเชื้อทางเดินปัสสาวะซ้ำ
4.สัญญาณชีพอยู่ในเกณฑ์ปกติ
อุณหภูมิ 36.5-37.4 องศาเซลเซียส
ชีพจร 60-100 ครั้ง/นาที
อัตราการหายใจ 16-20 ครั้ง/นาที
ความดันโลหิต 90/60-140/90 มิลลิเมตรปรอท
2.ค่า White blood cell อยู่ในเกณฑ์ปกติ คือ 0-1 cell/HPF
3.ลักษณะปัสสาวะปกติ ได้แก่ สีใส ไม่ขุ่น
ผู้ดูแลพร่องความรู้ในการดูแลเด็ก
ข้อมูลสนับสนุน
S : ผู้ดูแลขาดความรู้ในการดูแลบุตร
จุดมุ่งหมาย
เพื่อให้ผู้แลบุตรมีความรู้ในการปฏิบัติตัว
ในการดูแลบุตรก่อนกลับบ้าน
เกณฑ์การประเมิน
(1) ผู้ป่วยมีความรู้ความสามารถนำไปปฏิบัติได้จริง
(2)ติดเชื้อลดลง
กิจกรรมการดูแล
(1) ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตัวของผู้ป่วยเพื่อป้องกันการติดเชื้อ
M Medication ผู้ดูแลได้รับความรู้เกี่ยวกับยาที่บุตรได้รับอย่างละเอียด ซึ่งส่วน ใหญ่ยาที่ใช้จะเป็นยากลุ่มยาปฏิชีวนะ
E Environment and Economic จัดสิ่งแวดให้สะดวกต่อการเข้าห้องน้ำ ห้องน้ำควรอยู่ชั้นล่าง
T Treatment ให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษาพยาบาล ถ้ามีอาการผิดปกติ เช่น ปัสสาวะแสบขัด มีไข้ หนาวสั่น ให้ญาติพาไปรักษายังสถานพยาบาลใกล้บ้าน หรือมาพบแพทย์ก่อนกำหนดนัด ในวันเวลาราชการ และบอกอาการให้แพทย์ทราบ
H Heath ผู้ดูแลสามารถช่วยให้บุตรปรับวิถีการดำเนินชีวิตประจำวันให้เหมาะสมกับสภาวะสุขภาพ เช่น หลีกเลี่ยงการกลั้นปัสสาวะ การทำความสะอาดหลังการขับถ่าย
D Diagnosis การให้คําแนะนําเกี่ยวกับเรื่องโรค และการสังเกตอาการผิดปกติ ซึ่งจำเป็นต้องกลับมาพบ แพทย์ เด็กที่มาด้วยอาการไข้เฉียบพลันเกิดจากแบคทีเรียบริเวณทางเดินอาหารส่วนล่าง แถวบริเวณทวารหนัก และขึ้นไปบริเวณท่อปัสสาวะเข้ากระเพาะปัสสาวะ แล้วก่อให้เกิดการติดเชื้ออักเสบเกิดขึ้นซึ่งอาจเกิดบริเวณ กระเพาะปัสสาวะ บริเวณกรวยไต หรือรวมถึงเนื้อไตก็ได้ โดยในเด็กบางคนสัมพันธ์กับการมีความผิดปกติของโครงสร้างระบบทางเดินปัสสาวะซึ่งมีมาแต่กำเนิดซ่อนอยู่ และอาจตรวจพบตั้ง แต่ตอนอยู่ในครรภ์หรืออาจมาตรวจพบภายหลัง
O Outpatient referral ผู้ดูแลเข้าใจและทราบความสำคัญของการมาตรวจตามนัดทั้งวัน เวลา สถานที่ รวมถึงการส่งต่อแผนการดูแลอย่างต่อเนื่องไปยัง เจ้าหน้าที่ที่ผู้ป่วยสามารถขอความช่วยเหลือได้
D Diet ผู้ดูแลสามารถเลือกรับประทานอาหารได้ถูกต้อง
ดื่มน้ำที่เป็นกรดอ่อนๆ