Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลแบบองค์รวมในภาวะวิกฤตและฉุกเฉิน, นางสาวณัฐนรี สวนจันทร์ เลขที่ 2…
การพยาบาลแบบองค์รวมในภาวะวิกฤตและฉุกเฉิน
ภาวะวิกฤติทางจิตสังคม (Psychological Crisis)
ชนิดของภาวะวิกฤต
ภาวะวิกฤตที่เกิดจากการเจริญเติบโตและพัฒนาการ (Developmental Crisis) เป็น ภาวะที่เกิดขึ้น ในช่วงระยะเวลาต่าง ๆ ของชีวิตที่มีการเปลี่ยนแปลง ทั้งทางร่างกาย จิตใจ สังคมและความรู้สึกนึกคิดต่างๆ
ภาวะวิกฤตที่เกิดจากเหตุการณ์ต่างๆที่ผ่านเข้ามาในชีวิต (Situational Crisis) เป็นภาวะวิกฤต ที่เกิดจากเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดล่วงหน้า
ปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะวิกฤต
บุคลิกภาพ
ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม
การสนับสนุนช่วยเหลือ
สุขภาพร่างกาย
การรับรู้ต่อสถานการณ์
วิธีการเผชิญปัญหาและความสามารถในการปรับตัว
กลไกทางจิต
ประสบการณ์ในอดีต
ความซับซ้อนและความรุนแรงของปัญหา
ระยะของภาวะวิกฤต
ระยะวิกฤตทางอารมณ์ เป็นระยะที่ภาวะวิกฤตทางอารมณ์เกิดขึ้น
ระยะที่ 2 เมื่อวิธีการแก้ปัญหาของบุคคลนั้นใช้ไม่ได้ผลก่อให้เกิดความเครียด ที่มากขึ้น ทำให้บุคคลนั้นเข้าสู่ภาวะที่อ่อนไหว เขายังคงใช้ความพยายามที่จะจัดการกับปัญหา โดยใช้ทักษะการเผชิญปัญหาแบบเฉียบพลัน เช่น การลองผิดลอง ถูก
ระยะที่ 3 จะมีปัจจัยกระตุ้น ซึ่งนับเป็นความเครียดลำดับสุดท้ายที่ทำให้บุคคลที่อยู่ในภาวะอ่อนไหว แล้วนั้นเข้าสู่จุดที่ความตึงเครียดนั้นมากขึ้น ปัจจัยกระตุ้นนี้มักเป็นส่วนหนึ่งของเหตุการณ์
ระยะที่ 1 เป็นที่มีเหตุการณ์หรือเรื่องราวที่เป็นปัญหา เกิดขึ้น เกิดเป็น Stressor และ Stressor นี้ถูกรับรู้โดยบุคคลว่าเป็นสิ่งคุกคามต่อตัว ใช้วิธีการแก้ปัญหา ตามที่เขาถนัด แต่มันไม่ได้ผลในการที่จะจัดการกับปัญหา ทำให้เขาต้องเผชิญกับปัญหา ซึ่งเขาแก้ไขไม่ได้ จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการเสียสมดุล
ระยะที่ 4 เป็นจุดที่ความตึงเครียดนั้นมากขึ้น จนถึงระดับที่ทน รับต่อไปไม่ไหว ทำให้บุคคลนั้น Disorganized รู้สึกถึง ภาวะสิ้นหวัง มีระดับของการรับรู้สติลดลง ไม่สามารถประเมิน และสูญเสียความสามารถ ในการแก้ไขปัญหาไป
ระยะหลังวิกฤตทางอารมณ์ จะมีลักษณะ Self- Limited ภายใน 6-8 สัปดาห์ ในระยะ Crisis State ผู้ป่วยอาจจะไปพบผู้ให้การบำบัด เพื่อขอความช่วยเหลือ ทำให้บุคคลนั้นมีความสามารถในการจัดการปัญหา ได้ดีขึ้นกว่าตอนก่อนที่จะมี Crisis
ระยะก่อนเกิดภาวะวิกฤตทางอารมณ์ ในระยะนี้บุคคลสามารถดำรงอยู่ในสมดุล โดยการใช้วิธีการแก้ปัญหาที่เขาถนัด และตราบใดที่วิธีการแก้ปัญหานั้นๆ ได้ผล Crisis ก็ไม่เกิดขึ้น
ความรู้สึกของบุคคลในภาวะวิกฤต
1.ความกังวล
2.ความกลัว
3.หมดหนทาง
ทฤษฎีภาวะวิกฤต
Aquilera (1989) ได้ให้ความหมายของภาวะวิกฤต ว่า อันตรายเนื่องจากเป็นสิ่งคุกคามต่อบุคคลและครอบครัวซึ่งมักเกิดในระยะแรกที่ต้องเผชิญกับภาวะวิกฤต แต่เมื่อเวลาผ่านไป ภาวะวิกฤตอาจเปลี่ยนเป็นโอกาส เนื่องจากระหว่างที่บุคคลเผชิญกับภาวะวิกฤตนั้น บุคคลจะมี โอกาสได้พัฒนากลยุทธ์ในการเผชิญปัญหา ทำให้ตนเองสามารถผ่านพ้นภาวะวิกฤตได้ดีขึ้น
กระบวนการพยาบาลบุคคลที่มีภาวะภาวะวิกฤตทางจิตสังคม
การประเมินผู้รับบริการ
ผู้รับบริการ อยู่ในภาวะวิกฤตทางอารมณ์อย่างไร
ความรู้สึกของผู้รับบริการ พยาบาลขอให้ผู้รับบริการบรรยาย ถึงความรู้สึกที่เขามีอยู่ ให้การยอมรับความรู้สึกของผู้รับบริการโดยปราศจากการตัดสิน
การรับรู้เหตุการณ์ของผู้รับบริการ พยาบาลต้องพิจารณาการรับรู้เหตุการณ์ที่เครียดของผู้รับบริการว่าคุกคามเขาอย่างไร
มีบุคคลหรือแหล่งสนับสนุนให้การช่วยเหลือ พยาบาลจะต้องประเมินว่าใครจะช่วยปลอบใจ และให้กำลังใจผู้รับบริการ เช่น “ใครเป็น บุคคลที่เชื่อถือไว้วางใจ” “ใครเป็นเพื่อนที่ดีที่สุด”
ทักษะในการจัดการกับความเครียด พยาบาลจะต้องถามว่าเมื่อผู้รับบริการมีปัญหาเกิดขึ้นเขาจะทำอย่างไร
ความเสี่ยงในการทำร้ายตนเองของผู้รับบริการ จะต้องถามถึงความคิดที่ทำร้ายตนเองของผู้รับบริการ
การวินิจฉัยทางการพยาบาล ตัวอย่างเช่น
มีความวิตกกังวลเนื่องจากวิกฤตจากการพัฒนาการหรือวิกฤตจากสถานการณ์
ปรับตัวไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากมีระบบสนับสนุนไม่เพียงพอ
แยกตัวเองเนื่องจากความวิตกกังวลสูง และถดถอยจากสังคม
การวางแผนการพยาบาล
ผู้ป่วยไม่มีพฤติกรรมฆ่าตัวตาย
ไม่พูดบ่นถึงความรู้สึกที่เคยท ามาก่อน
มีสีหน้าแจ่มใส สนใจตัวเองและสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
การปฏิบัติการพยาบาล
สร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัดเพื่อให้ผู้รับบริการรู้สึกไว้วางใจ
ให้ผู้รับบริการพูดถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน
กระตุ้นให้ผู้รับบริการพูดถึงความรู้สึกที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน อาจจะใช้เทคนิคการสื่อสารเพื่อการบำบัดเช่น การใช้ความเงียบ การสะท้อนความรู้สึก การทวนความ การทำความกระจ่าง
การรับฟังเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่ทำให้ผู้รับบริการเกิดภาวะวิกฤตทางอารมณ์
ทำความกระจ่างเกี่ยวกับปัญหาที่ผู้รับบริการเผชิญอยู่
อาการทางด้านร่างกายที่เกี่ยวข้องกับความวิตกกังวลนั้น
จำกัดพฤติกรรมก้าวร้าวและพฤติกรรมทำร้ายตนเอง
ติดตามประเมินหลังแก้ไขภาวะวิกฤตทางอารมณ์
การประเมินผล
เกณฑ์การประเมินผลที่ตั้งไว้บรรลุหรือไม่
ผู้รับบริการกลับสู่สภาพเดิมก่อนภาวะวิกฤตหรือไม่
อาการของผู้ป่วยลดลงหรือไม่
ผู้รับบริการใช้ระบบสนับสนุนเพียงพอหรือไม่
ผู้รับบริการใช้กลไกในการแก้ไขปัญหาดี เหมาะสมหรือไม่
ภาวะที่บุคคลขาดความสมดุลทางจิตใจ เนื่องจาก เผชิญกับเหตุการณ์ร้ายของชีวิตซึ่งในเวลานั้นเขาไม่สามารถหนีหรือแก้ปัญหาด้วยวิธีการที่เคยใช้ได้ผล มาก่อน
วิธีการบำบัดผู้ที่มีภาวะวิกฤต
ระยะเริ่มต้น การประเมิน ในระยะแรกนี้งานที่ผู้บำบัดต้องร่วมทำกับผู้ป่วยคือการประเมินเรื่องต่างๆ
ระยะที่ 4 เป็นการยุติการประเมินว่าเมื่อไรควรจะสิ้นสุดการรักษา คือให้ดูว่าบรรลุเป้าหมายของการรักษาที่ตั้งไว้แล้วหรือไม่
ระยะที่สาม เป็นการปฏิบัติการเน้นว่าวิธีการช่วยเหลือภาวะวิกฤติ เป็นกระบวนที่มีลักษณะปัจจุบัน จะมุ่งเน้นจุดสนใจไปที่เหตุการณ์เฉพาะหน้า ผู้บำบัดจะรวบรวมและจัดลำดับข้อมูลต่างๆที่ได้รับจากผู้ป่วย
ระยะที่สอง เป็นการตั้งเป้าหมาย โดยเป้าหมายของการรักษาต้องมีลักษณะที่จำเพาะเจาะจง และยังอยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริงมุ่งไปที่เหตุการณ์เฉพาะหน้า
ภาวะฉุกเฉินจากกลุ่มโรคที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของร่างกายผิดปกติเป็นผลมาจากการรักษาด้วยยา (Medication induced movement disorder)
ผลที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วยเมื่อใช้ยาในการรักษาแล้วส่งผลกระทบหรือมีแนวโน้มที่จะรบกวนผลการรักษาที่ต้องการ โดยภาวะฉุกเฉินจากฤทธิ์ข้างเคียงของยารักษาโรคทางจิตที่เกิดขึ้น
ประเภทของกลุ่มโรคที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของร่างกายผิดปกติเป็นผลมาจากการรักษาด้วยยา
การเคลื่อนไหวมากผิดปกติ
การเคลื่อนไหวในขณะที่อยู่นิ่งหรือพักอยู่
อาการสั่นที่น้อยมากจนบางครั้งอาจไม่สามารถสังเกตเห็นจากการมองด้วยตาเปล่าธรรมดา อาการสั่นน้อยเช่นนี้จะเพิ่มมากขึ้นจนสังเกตเห็นได้ก็ต่อเมื่อ มีปัจจัยไปกระตุ้นเร้า
การสั่นในขณะที่ร่างกายส่วนนั้นเคลื่อนไหว
อาการสั่นที่ไม่ทราบสาเหตุ
อาการสั่นที่พบในผู้ป่วยพากินสันโดยตรง
Dyskinesia คือ อาการร่างกายเคลื่อนไหวผิดปกติ ที่มีอาการซับซ้อน เป็นการเคลื่อนไหวผิดปกติหลายชนิดรวมกัน
สั่นในลักษณะช้าๆ
Dystonia อาการเกิดจากกล้ามเนื้อหดเกร็งอาจตลอดเวลาหรือหดเกร็งเป็นพัก
อาการสั่นที่บริเวณต้นขาทั้งสองข้าง
การสั่นจากผลข้างเคียงในการใช้ยา
อาการสั่นในลักษณะไม่ถี่
การเคลื่อนไหวน้อยกว่าปกติ
Parkinsonsonism เป็นอาการรวมของกล้ามเนื้อเคลื่อนไหวช้า จะมีอาการของกล้ามเนื้อ เกร็งแข็ง ทรงตัวลำบาก
Rigidity เป็นอาการที่เกร็งกล้ามเนื้อขณะเคลื่อนไหว เมื่อกล้ามเนื้อหดขยายโดยไม่เกี่ยวกับ ความเร็ว มีลักษณะสม่ำเสมอเท่ากันตลอด
Postural instability เป็นปัญหาในการทรงตัวลำบากที่พบได้ในผู้ป่วย Parkinsonism
Bradykinesia กลุ่มอาการนี้จะมีลักษณะสำคัญคือความกว้างในการเคลื่อนไหวลดลงหรือหยุดนิ่ง
นางสาวณัฐนรี สวนจันทร์ เลขที่ 2 116312201003-1