Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

PHÂN LOẠI CÂU XÉT THEO CẤU TẠO - Coggle Diagram

- - - - Là dạng câu đơn nhưng lại không có đầy đủ cả 2 bộ phận chính làm nòng cốt cho câu. Có thể là một bộ phận hay đôi khi là cả 2 bộ phận của câu sẽ bị lược bỏ trong khi giao tiếp với nhau. Song khi cần thiết, ta vẫn có thể hoàn thiện lại các bộ phận đã bị lược bỏ 1 cách dễ dàng.
      - Linh ơi, bao giờ phải nộp bài tập cho cô vậy?
        
        Sáng mai. (Nòng cốt trong này câu đã bị lược bỏ. Nếu phải hoàn thiện lại sẽ là: Sáng mai, lớp ta nộp bài nhé).
    - - Là dạng câu chỉ có một bộ phận duy nhất làm nhiệm vụ nòng cốt và không thể xác định được đó là bộ phận gì.
        
        Câu loại này chỉ có thể hiểu được trong 1 bối cảnh giao tiếp cụ thể nếu tách khỏi bối cảnh sẽ không còn tư cách của 1 câu nữa.
        
        Thường được dùng để biểu lộ cảm xúc hoặc nêu lên 1 nhận xét về một sự vật hay hiện tượng nào đó.
      - Ví dụ
        
        Vũ! Vũ ơi! (Kêu hoặc gọi ai đó).
        
        Ôi trời! Tôi vui quá! (Thể hiện cảm xúc, tình cảm, thái độ đối với 1 sự vật sự việc nào đó).
        
        Ngày 9/4/1996. Hôm nay mẹ đã rất vui (Xác định 1 mốc thời gian cụ thể).
        
        Mưa (Xác định chính xác cảnh tượng đang diễn ra).
        
        Thành phố Đà Lạt (Xác định địa điểm, nơi chốn).
        
        Tiếng reo hò. Tiếng vỗ tay (Liệt kê 1 loạt sự vật, hiện tượng)
    - - Là câu đơn có đầy đủ cả 2 bộ phận chính làm nòng cốt cho câu.
      - Ví dụ: Em tôi học lớp 1 (Em tôi là chủ ngữ, học lớp 1 là vị ngữ).
  - - - (TN), C -V: Học sinh// đang nghe giảng. Tối nay, chúng em// học môn tiếng Việt.
      - C1,C2,C3..- V: Mai Phương, Phương Thuý, Đỗ Đạt// đang làm bài tập nhóm. (câu đơn mở rộng TP chủ ngữ)
      - C- V1,V2,V3…: Phương Thuý// chăm ngoan, học giỏi lại hát hay. (câu đơn mở rộng TP vị ngữ)
      - C1C2... - V1V2…Mai Phương và Phương Thuý// vừa chăm ngoan vừa học giỏi. (câu đơn mở rộng TP chủ ngữ và mở rộng tp vị ngữ)
- - - - là loại câu ghép sẽ có mệnh đề độc lập về nghĩa, có ý nghĩa và vai trò tương đương nhau trong một câu. .
      - Chúng thường được dùng để nói về mối quan hệ liệt kê, tương đồng hoặc lựa chọn
      - Ví dụ
        
        Xuân đến, hè về. => Cấu trúc: Chủ ngữ - vị ngữ, chủ ngữ - vị ngữ.
        
        Tôi đang làm việc nhà, mẹ tôi đang nấu ăn còn em trai tôi đang chơi đá bóng. => Cấu trúc: Chủ ngữ - vị ngữ, chủ ngữ - phó từ - vị ngữ, phó từ - chủ ngữ - vị ngữ.
    - - Đây sẽ là loại câu ghép do câu ghép đẳng lập và câu ghép chính phụ tạo nên.
      - Cô ấy đạt thành tích tốt trong học tập, cả nhà ai cũng vui mừng vì đây chính là kết quả xứng đáng để cô ấy cố gắng hơn trong tương lai.
    - - là những câu có mệnh đề chính và phụ, chúng sẽ chịu sự phụ thuộc vào nhau để bổ sung ý nghĩa cho câu.
      - Thông thường, mệnh đề chính phụ được kết nối với nhau thông qua những từ nối hay các quan hệ từ.
      - loại câu ghép này cũng sẽ bao hàm nhiều ý nghĩa như chỉ mục đích, nguyên nhân – kết quả, điều kiện…
      - Ví dụ
        
        Vì/ Hoàng Anh luôn cố gắng trong học tập/nên/ cậu ấy đã đạt được bằng khen học sinh giỏi lớp 5. => Cấu trúc: từ nối - mệnh đề - từ nối - mệnh đề.
        
        Cô ấy đẹp lên mỗi ngày/ vì / cô ấy đã tìm được bí quyết dưỡng và chăm sóc da đúng cách cho mình. => Cấu trúc: Mệnh đề - từ nối - mệnh đề.
        
        Thời tiết ngày càng nóng bức, tâm lý ngày càng khó chịu. => Cấu trúc: Chủ ngữ - phó từ - vị ngữ, chủ ngữ - phó từ - vị ngữ.
  - - - Nối bằng dấu câu: Dấu phẩy, dấu chấm phẩy, dấu hai chấm
      - Nối bằng những cặp từ hô ứng như “bao nhiêu…bấy nhiêu”, “càng …càng”, “vừa…vừa”, “vừa…đã”, “đâu…đấy”, “ai…nấy”…
      - Nối bằng các cặp quan hệ từ phổ biến như: “chẳng những…mà còn”, “nếu…thì”, “tuy…nhưng”, “vì…nên”… hay những quan hệ từ như “và, hoặc, rồi, thì, nhưng, hay…”
    - - Quan hệ tương phản thường sẽ có hai mệnh đề nói về hai vấn đề trái ngược nhau, chúng thường sử dụng những mệnh đề quan hệ như “mặc dù…nhưng”, “tuy…nhưng”. VD: Tuy bị đau bụng nhưng anh ấy vẫn cố gắng đi học đầy đủ.
      - Quan hệ điều kiện – kết quả thường sẽ nói về những sự việc chỉ có thể xảy ra khi có sự việc khác xảy ra hay hành động khác xuất hiện. Với mối quan hệ này thường sẽ sử dụng một số cụm từ nối như “nếu…thì”, “hễ như…thì”, “hễ…giá”, “giá như…thì”….VD: Nếu mẹ tôi không ở nhà thì tôi cũng sẽ đi chơi.
      - Quan hệ nguyên nhân – kết quả, thường sẽ đi kèm với những cặp quan hệ từ như “do…nên”, “vì…nên”, “bởi vì…cho nên”. Ví dụ: Bởi vì Hoàng không chăm chỉ học tập nên bạn ấy đã bị điểm kém trong bài kiểm tra.
      - Quan hệ tăng tiến giữa các mệnh đề trong câu thường sẽ thông qua một số cặp quan hệ từ như “không chỉ…mà còn”, “không những…mà còn”. VD: Mai không chỉ biết hát mà cô ấy còn biết đàn.
      - Quan hệ mục đích giữa những mệnh đề của câu ghép thường sẽ được thể hiện thông qua một số quan hệ từ như “thì, để…”VD: Tôi mua rất nhiều trái cây để bổ sung vitamin cho cơ thể.
    - - Mô hình (Từ nối) C – V (Từ nối) C – V: Vì Nam chăm học nên bạn ấy đã đạt được 10 điểm văn
      - Mô hình C – V (Từ nối) C – V: Mai đạt thành tích học tập xuất sắc vì cô ấy cố gắng và chăm chỉ.
      - Mô hình C (Phó từ) V, C (Phó từ) V: Trời càng về đêm, bầu trời càng nhiều sao.