Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

วัตถุแห่งหนี้, หน้าที่ในการชำระหนี้ - Coggle Diagram

- - - - การที่ทรัพย์นั้นจะเป็นวัตถุแห่งหนี้
        
        ในกรณีที่ทรัพย์นั้นไม่ใช่ทรัพย์เฉพาะสิ่งเช่นหนี้ส่งมอบข้าวสาร ๑ กระสอบ เช่นนี้ทรัพย์นั้นก็ยังมิใช่วัตถุแห่งหนี้เพราะลูกหนี้จะไปเอาข้าวสารกระสอบใดมาส่งมอบก็ได้
      - กรณีทรัพย์ที่จะต้องส่งมอบได้ระบุไว้เป็นเพียงประเภท
        
        เมื่อทรัพย์ที่จะชำระหนี้ได้ระบุไว้เป็นเพียงประเภท เป็นต้นว่าต้องส่งมอบข้าวสารจำนวน 10 กิโลกรัม
    - - กรณีหนี้เงินได้แสดงไว้เป็นเงินต่างประเทศ
        
        มาตรา 196 บัญญัติว่า ถ้าหนี้เงินได้แสดงไว้เป็นเงินต่างประเทศท่านว่าจะส่งใช้เป็นเงินไทยก็ได้ การเปลี่ยนเงินนี้ให้คิดตามอัตราแลกเปลี่ยนเงิน ณ สถานที่และในเวลาที่ใช้เงิน
      - กรณีเงินตราที่จะพึงส่งใช้เป็นอันยกเลิกไม่ใช้แล้ว
        
        เงินตราชนิดต่างๆนั้นอาจมีการเปลี่ยนแปลงบางชนิดอาจยกเลิกเช่นประเทศไทยในอดีตใช้เงินพดด้วงใช้เงินอัฐเป็นเงินตราหรือในสมัยโบราณใช้อีแป๊ะ หรือเบี้ยเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนแต่ปัจจุบันเงินตราเหล่านั้นยกเลิกไปหมดแล้ว
  - - - กรณีฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือก
      - กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิเลือก
    - - กรณีตกเป็นอันพ้นวิสัยจะทำได้มาแต่ต้น การชำระหนี้บางอย่างพ้นวิสัยมาก่อนทำนิติกรรมแล้วเช่นนี้การชำระหนี้ส่วนนั้นแม้จะมีการตกลงกันก็ย่อมตกเป็นโมฆะตามมาตรา 150 แล้วดังนั้นจึงจำกัดหนี้ไว้เพียงการชำระหนี้อย่างอื่นที่ไม่พ้นวิสัยเท่านั้น
      - กรณีการอันพึงต้องทำเพื่อชำระหนี้บางอย่างกลายมาเป็นพ้นวิสัยในภายหลัง ในกรณีนี้หมายถึงหลังจากที่ได้ก่อหนี้แล้วการชำระหนี้บางอย่างมากลายเป็นพ้นวิสัยในภายหลังแต่ก็ต้องก่อนที่ผู้มีสิทธิ์เลือกจะใช้สิทธิ์เลือก
- - - - กำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฏิทิน กรณีนี้เป็นการกำหนดเวลาชำระหนี้โดยแจ้งชัดตามวันแห่งปฏิทินตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 204 วรรคสองว่า”ถ้าได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันปฏิทิน…”
      - กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน การกำหนดเวลาชำระหนี้แบบนี้นั้นกฎหมายได้กล่าวถึงไว้ในมาตรา 204 วรรคแรก ว่า “ถ้านี่ถึงกำหนดชำระหนี้แล้วและภายหลังแต่นั้นเจ้าหนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้วลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ไซด์ลูกหนี้ได้ชื่อว่าผิดนัดเพราะเขาเตือนแล้ว”
- - - - หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน ในมาตรา 204 วรรคแรกบัญญัติว่า “ถ้านี่ถึงกำหนดชำระแล้วและภายหลังแต่นั้นเจ้าหนี้ได้ให้คำเตือนลูกหนี้แล้วลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้ไซด์ลูกหนี้ได้ชื่อว่าผิดนัดเพราะเขาเตือนแล้ว” หนี้ประเภทนี้เป็นหนี้ที่มีกำหนดชำระมิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน
      - หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระตามมาตรา 203 หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้และจะอนุมานจากพฤติการณ์ทั้งปวงก็ไม่ได้นั้นมาตรา 203 กำหนดให้เจ้าหนี้มีสิทธิ์เรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้โดยพลันและลูกหนี้ก็มีสิทธิ์จะชำระหนี้ของตนได้โดยพลันดุจกันนั้นแม้จะมองได้ว่าแสดงว่ากฎหมายให้ถือเอาว่าหนี้ประเภทนี้ถึงกำหนดทันทีที่นับแต่ก่อหนี้
    - - หนี้ที่กำหนดชำระตามวันแห่งปฏิทิน กฎหมายกำหนดไว้ในมาตรา 204 วรรคสองว่า “ถ้าได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทินและลูกหนี้มิได้ชำระหนี้ตามกำหนดไซร้ท่านว่าลูกหนี้ตกเป็นผู้ผิดนัดโดยมีพักต้องเตือนเลยวิธีเดียวกันนี้ท่านให้ใช้บังคับแก่กรณีที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนชำระหนี้ซึ่งได้กำหนดเวลาลงไว้อาจคำนวณนับได้โดยปฏิทินนับแต่วันที่บอกกล่าว”
      - หนี้ละเมิด หนี้ละเมิดนั้นเกิดขึ้นจากการร่วงสิทธิ์ของผู้อื่นมิใช่เกิดจากนิติกรรมสัญญาจึงไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้
    - - 1 กำหนดเวลาชำระหนี้นั้นเป็นกำหนดที่ลูกหนี้จะต้องชำระหนี้แต่การผิดนัดเป็นผลของการไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
      - 2 กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นกำหนดที่เจ้าหนี้สามารถเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้และเป็นองค์ประกอบสำคัญประการหนึ่งของการผิดนัด
      - 3 การผิดนัดนั้นแม้จะถึงกำหนดเวลาชำระหนี้และมีเงื่อนไขอื่นที่อาจทำให้ลูกหนี้ผิดนัด
    - - เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง การที่ลูกหนี้ยังไม่ชำระหนี้นั้นหากเกิดเพราะเจ้าหนี้จะต้องรับผิดแล้วก็ถือเป็นพฤติการณ์ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบ
      - เหตุเกิดจากบุคคลภายนอก บางครั้งการชำระหนี้ยังไม่ได้กระทำลงนั้นเป็นพฤติการณ์ที่โทษลูกหนี้ไม่ได้เพราะเป็นเหตุเกิดจากบุคคลภายนอกซึ่งเป็นเรื่องนอกอำนาจของลูกหนี้ที่จะป้องกันได้
      - เกิดจากภัยธรรมชาติ การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ได้ทันตามกำหนดอาจมีสาเหตุมาจากภัยธรรมชาติที่ลูกหนี้ไม่อาจคาดการณ์และไม่อาจป้องกันได้ก็ถือว่าเป็นพฤติการณ์ที่ลูกหนี้ไม่ต้องรับผิดชอบเช่นกัน
  - - - การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดและตกเป็นผู้ผิดนัดนั้นก็ถือว่าเป็นการที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ด้วย
    - - เวลาในการชำระหนี้นั้นแม้จะเป็นส่วนหนึ่งของการชำระหนี้ที่ลูกหนี้จะต้องชำระให้ถูกต้องในเรื่องของเวลาซึ่งเป็นความประสงค์แห่งมูลหนี้อย่างหนึ่งดังได้กล่าวแล้วแต่เวลาในการชำระหนี้นั้นปกติแล้วก็ไม่ใช่สาระสำคัญถึงขนาดที่จะทำให้เจ้าหนี้มีสิทธิ์จะปฏิเสธไม่รับชำระหนี้ได้เสมอไป
    - - นอกจากความรับผิดในความเสียหายที่เกิดจากการผิดนัดการชำระหนี้ดังได้กล่าวมาแล้วซึ่งเป็นความเสียหายจากการผิดนัดโดยตรงแล้วเมื่อลูกหนี้ผิดนัดลูกหนี้ยังอาจต้องรับผิดในความเสียหายในความประมาทเลินเล่อ และการที่การชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุอันเกิดขึ้นในระหว่างผิดนัดด้วยดังบัญญัติไว้ในมาตรา 217 ว่า "ลูกหนี้จะต้องรับผิดชอบในความเสียหายบรรดาที่เกิดแต่ความประมาทเลินเล่อในระหว่างเวลาที่ตนผิดนัดทั้งจะต้องรับผิดชอบในการที่การชำระหนี้กลายเป็นพ้นวิสัยเพราะอุบัติเหตุอันเกิดขึ้นในระหว่างเวลาที่ผิดนัดนั้นด้วยเว้นแต่ความเสียหายนั้นถึงแม้ว่าตนจะได้ชำระหนี้ทันเวลากำหนดก็คงจะต้องเกิดมีอยู่นั่นเอง"