Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาติดเชื้อ - Coggle Diagram

- - - - ได้รับเชื้อ Corynebacterium diphtheria เชื้อมีระยะฟักตัว 1–6 วัน
    - - มีอาการหวัด และไอ นำมาก่อน 2-3 วัน พบว่ามีแผ่นที่เยื่อบุในคอ และต่อมทอนซิล จะมีอาการไข้ เจ็บคอ ปวดเมื่อย ปวดศีรษะเนื่องจาก มีเยื่อมาคุมบริเวณจมูกและคอ ทำให้หายใจลำบาก หายใจเสียงดัง กลืนไม่ได้ อ่อนเพลีย
    - - ให้ยาปฏิชีวนะ penicillin
      - การรักษาทั่วไป
      - การให้ DAT ผู้เป็นโรค สัมผัสเชื้อ
  - - - เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Bordetellapertussis (B. Pertussis) การติดต่อน้ำมูก น้ำลาย เสมหะ การแพร่กระจายโดยการหายใจไอหรือจามรดกัน มีระยะฟักตวั 7-10 วัน ระยะติดต่ออยูใ่นช่วง 3 สัปดาห์แรกหลังการติดเชื้อ
    - - ระยะแรก หรือ catarrhalstage จะมีอาการคล้ายเป็นหวัด คือ มีไข้ต่ำๆน้ำมูกไหลคัดจมูกจามและไออาการไอจะรุนแรงมากขึ้นทีละน้อยจนเข้าสู่ระยะทที่สองระยะนี้จะนานประมาณ 1-2 สัปดาห์
      - ระยะที่สอง หรือ paroxysmal stage ผู้ป่วยจะมีอาการไออย่างรุนแรงติดต่อกันเป็นชุดจนอาเงียน เพื่อขับเสมหะเหนียวในทางเดินหายใจออกมา
      - ระยะที่สาม หรือ convalescent stage ระยะนี้ผู้ป่วยจะมีอาการดีขึ้นอาการไอจะค่อย ๆลดลงและหายไปใน 2 -3 สัปดาห์ แต่ผู้ป่วยบางราย อาจพบอาการไอรุนแรง เมื่อมีการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจได้อีกนานหลายเดือน
    - - 1.รักษาตามอาการแบบประดับประคอง เช่น การให้ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อให้เสมหะใสและขับออกง่าย ให้อาการอ่อนย่อยง่ายน้อยฯแต่บ่อยครั้งเพื่อป้องกันการอาเจียน อาจให้ยาPhenobarbital เพื่อให้ผู้ป่วยได้พักผ่อน
      - 2.ให้ยาปฏิชีวนะ เช่น อีริโธรมัยชิน แก่ผู้ป่วยและผู้ที่อยู่ใกล้ชิด โดยให้ในระยะแรกของโรคไม่เกิน 1 สัปดาห์ จะทำให้ให้อาการไอไม่รุนแรง และลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน
      - 3.ในรายที่มีอาการแทรกซ้อน ให้การรักษาตามอาการ หรือการติดเชื้อที่เกิดขึ้น
  - - - เกิดจากเชื้อ measles virusมเข้าสู่ร่างกาย ทางจมูก ปากและเยื่อบุตา รับเชื้อไวรัสโดยตรง จากอยู่ใกล้ ชิดผู้ป่วยได้ โดยได้รับ ทางการหายใจ หรือเข้าทาง ปากได้ ผู้ป่วยจะแพร่เชื้อ 2 วัน ก่อนปรากฎอาการหรือ 3-5 วันก่อนมีผื่นขึ้นจนถึง 4 วันหลังผื่นขึ้นในเด็กบางรายสามารถแพร์เชื้อได้นานตลอด ระยะของโรค ระยะฟักตัว 8-12 วัน และระยะเวลาตั้งแต่ได้รับเชื้อจนปรากฏผื่นนำน 14 วัน
    - - ระยะฟักตัว (incubation) 10-12 วัน
      - ระยะไข้ (prodomal period ) ไข้นำมาก่อนผื่นขึ้น 4 วัน ไข้มี 2 ชนิดคือ ไข้ต่อยๆ สูงขึ้นจนสูงสุด
      - ระยะผื่น (rash) ผื่นมีลักษณะเป็นผื่นแดงเป็นกลุ่ม เริ่มที่ใบหน้า ไปลำตัวขึ้นถึงมือและเท้าภายใน 72 ชั่วโมง ไข้ลงและ ผื่นจะหนาแน่นที่สุดที่หน้าและลำตัว
      - ระยะพักฟื้น (convalescence ) อาการดีขึ้นผื่นขึ้นถึงมือและเท้าไข้จะลดผื่นสีคล้ำขึ้น ตัวลาย อาการไอจะคงอยู่ต่ออีกประมาณ 1 สัปดาห์
    - - รักษาตามอาการ ให้ยาลดไข้ ให้ยาแก้ไอ ถ้าหอบมากควรให้ความชื้น และออกชิเจน
  - - - เชื้อไวรัส ได้แก่ rubella virus ไวรัสนี้ก่อโรดเฉพาะในคน
        เท่านั้น ติดต่อได้ทางการหายใจเป็นสำคัญ ในผู้ป่วยจะพบเชื้อไวรัส ได้ในจมูก ลำคอ และเสมหะ ได้เป็นจำนวนมาก เชื้อนี้จะแพรไปสู่ผู้อื่น ได้โดยตรงทางการหายใจ และโดยอ้อม ช่วงระยะ2-3 วัน ก่อนมีผื่น ถึง 5- 7 วันหลังมีผื่น และบางคนสามารถแพร่เชื้อไวรัสทาง nasophsrynx และปัสสาวะได้เป็นปี
    - - ระยะฟักโรดประมาณ 14 -21 วัน (เฉลี่ย 16-18 วัน) ในเด็กอาการนำอันแรกคือ ผื่น แต่ในเด็กวัยรุ่น หรือผู้ใหญ่มักมีอาการไข้ต่ำๆ ปวดศีรษะ ปวดเมื่อย เบื่ออาหาร ตาแดง เจ็บคอ น้ำมูกไหล ไอ
        ต่อมน้ำเหลืองโต
    - - รักษาตามอาการ Corticosteroid แaะ platelet transfusion อาจจำเป็นในรายที่เกร็ดเลือดต่ำมากและมีจุดเลือดออกในหญิงมีครรภ์อ่อน ๆ ที่เป็นโรคหัดเยอรมันแนะนำให้ทำแท้ง (Therapeutic abortion)
  - - - เป็นเชื้อไวรัสพวก paramyxo virus ติดต่อกันทางสัมผัสโดยตรงกับผู้ป่วย หรือทางอากาศ หรือสิ่งของที่มีเชื้อไวรัส ปนเปื้อนอยู่ และแม้กระทั่งทางปัสสาวะ ผู้ป่วยสามารถจะแพร่เชื้อไวรัสได้ตั้งแต่ 7 วัน ก่อนที่จะมีอาการปรากฎ ไปจนถึงวันที่ 9 หลังจากเริ่มเห็นต่อม Paratid บวมแต่โดยทั่วๆไป
    - - การรักษาให้การรักษาตามอาการ เช่น ให้ยาแก้ปวดลดไข้
    - - ระยะฟักตัวประมาณ 18 วัน ต่อมน้ำลายอักเสบ มีไข้ เบื่ออาการ อ่อนเพลีย ใน24 ชั่วโมงจะมีอาการปวดบริเวณหน้าหู ปวดมากเวลาเคี้ยว ต่อมา Parotid เริ่มบวมและบวมเต็มที่ ภายใน 1-3 วันอาจดันใบหูขึ้นและกางออกทางด้านข้าง ต่อมจะบวมอยู่นาน 6- 10 วัน แต่ไข้จะลดก่อนต่อมยุบ ประมาณ 1-6 วัน อาการอื่นอาจจะมีอัณทะอักเสบในเด็กผู้ายหลังวัยรุ่นจะปวดมาก อยู่ 3-5 วันมีอาการบวมอยู่หลายอาทิตย์
  - - - เกิดจากเชื้อ Varicella -Zoster ซึ่งจัดเป็นกลุ่มไวรัส Herpes เป็นDNA ไวรัส ติดต่อได้รวดเรีวมาก พบมากในฤดูหนาวเมื่อเป็นแล้วมักไม่เป็นอีกติดต่อกันโดยสัมผัสโดยตรงกันกับผู้ป่วย ระยะติดต่อ เริ่มตั้งแต่ 1 วัน ก่อนผื่นขึ้นจนผื่นขึ้นไปแล้ว 6-7 วัน หรือจนกระทั่ง ตุ่มน้ำแห้งเป็นสะเก็ด ไม่พบเชื้อไวรัสในสะเก็ดที่แห้ง
    - - ไข้ ปวดศรีษะ อ่อนเพลีย และเบื่ออาหาร 1-2 วันก่อนผื่นขึ้น ลักษณะผื่นจะเริ่มเป็น macule และเปลี่ยนเป็น papule และเปลี่ยนเป็น Nodule และ Vesicle และแห้งเป็นสะเก็ดอย่างรวดเร็วบางครั้งอาจใช้เวลาเพียง 6-8 ชั่วโมง ภายใน 24 ชั่วโมง น้ำภายในตุ่มใสจะขุ่น โตขึ้นและแตกง่าย แล้วกลายเป็นสะเก็ดโดยแตกหรือฝ่อหายไปสะเก็ดจะหลุดหายไปภายใน 5-20 วัน
    - - รักษาตามอาการให้ยาลดไข้ ถ้าตันอาจให้ยาแก้ดันพวก Antihistamine หรือ Calamine lotion ทา ตัดเล็บให้สั้นเพื่อไม่ให้เกา ซึ่งจะทำให้เชื้อเข้าไปในแผลได้
  - - - เกิดจากเชื้อไวรัสโปลิโอ (poliovirus) ติดต่อโดยการกินหรือสูดเอาเชื้อเข้าไปในร่างกาย แล้วทำให้ประสาทไขสันหลังส่วนที่บังคับการทำงานของกล้ามเนื้อเสียไป ถ้าเป็นรุนแรงประสาทสมองจะเสียด้วย เชื้อไวรัสโปลิโอสามารถติดต่อจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่งได้ง่ายมาก
    - - กระวนกระวาย หายใจลำบาก หายใจเร็ว รูจมูกบานขณะหายใจ ไอและจามนานๆไม่ได้ หายใจด้วยกล้ามเนื้อท้องมากกว่ากล้ามเนื้อส่งนอก กล้ามเนื้อที่ช่วยขยายซี่โดรงไม่ทำงาน ทำให้ซี่โดรงขยายได้น้อย ประสาทสมองที่ 9 และ 10 เสียไป
    - - ไม่มีการรักษาเฉพาะ
        
        non paralytic และ mild paralytic form อาจรักษาที่บ้านได้ ไม่ต้องให้ยาแก้อักเสบ
        
        Abortive forms ให้ยาแก้ปวด เช่น paracetamal
        
        paralytic form ควรให้อยู่โรงพยาบาล เมื่อผู้ป่วยหายเจ็บกล้ามเนื้อแล้ว ให้กายภาพบำบัด และนัดมาตรวจ เป็นระยะ
        
        Bulbar poliomyelitis ต้องระวังเรื่องการหายใจ ถ้าจำเป็นต้องเจาะคอ ก็ควรจะเจาะดอ และใส่หลอดคอ เพื่อสะดวกในการดูแลผู้ป่วยต่อไป การให้น้ำเกลือและเกลือแร่จำเป็นอย่างยิ่งในระยะที่ผู้ป่วยไม่สามารถรับประทานอาหาร และน้ำได้
  - - - โรคติดเชื้อที่เกิดจากพิษของเชื้อแบคทีเรีย Clostridium tetani (C. tetani) ทำให้เกิดการชักกระตุกและเกรีงของกล้ามเนื้อ บางรายเป็นรุนแรงจนทำให้กิดการขาดออกชีเจนตามมาซึ่งมีอันตรายมากโดยเฉพาะในเด็กทารก ปัจจุบันมีอุบัติการณ์ลดน้อยลงแต่ยังพบได้ประปราย เนื่องจากเด็กบางคนอาจได้รับวัดซีนไม่ครบ หรือมีการดูแลบาดแผลที่ไม่เหมาะสม
    - - เมื่อผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับขาประเภท sedative ควรดูแลการให้ยา และสังเกตอาการข้างเคียงจากยาด้วย
        
        ขณะทีผู้ป่วยมีอาการชักเกร็ง ต้องระมัดระวังไม่ให้ผู้ป่วยตกเตียง ระวังการกัดลิ้นโดยใช้ mouth gag ใส่ไว้ สังเกตการหายใจขณะชัก ดูแลให้ได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ สังเกตอาการ ลักษณะ ระยะเวลาในการชัก
        
        การทำแผล ควรแยกเครื่องมือเครื่องใช้เฉพาะ
- - - - เชื้อ Human immuno deficiency virus : HIV ระยะฟักตัวหลังเชื้อเข้าสู่ร่างสามารถตรวจแอนติเจนได้ใน เวลา2-6สัปดาห์และตรวจพบแอนติบอดี้ได้หลังติดเชื้อ 3 สัปดาห์ ถึง 3 เดือน ร่างกายจะเกิดเป็นโรคประมาณ 2 ปี
    - - ในเด็กเล็กส่วนใหญ่การติดต่อจากมารดาสู่ทารกจากการตั้งครรภ์ ก่อนคลอด ขณะคลอด หลังคลอด ในเด็กโต มีการติดต่อเหมือนผู้ใหญ่โอกาสเสี่ยงถ้ามารดามีเชื้อ HIV การพบ p 24 แอนติเจน CD 4 count ต่ำ การลดลงของ CD 4 / CD 8 ratio โรคที่มีการอักเสบของรกในมารดา อาจติดต่อผ่านทางน้ำนม
    - - ยาต้านไวรัสเอสไอวี
        
        AZT(Zidovudine)
        
        ddl (Didanosine )
        
        ddc ( Zalcitabine)
      - การรักษาเชื้อฉวยโอกาสหรือมะเร็ง
      - การดูแลอย่างอื่น เช่น ภาวะโภชนาการ
      - การป้องกันโรคอื่นที่พบร่วม
  - - - สาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัสลำไส้ หรือ เอนเทอโรไวรัสหลายชนิด (Enterovirus) โรคนี้มีการติดต่อทางการสัมผัสกับเชื่อที่ปนเปื้อนออกมากับอุจจาระ และสิ่งคัดหลั่งของผู้ป่วยเช่น น้ำมูก น้ำลาย ตุ่มน้ำ เป็นต้น พบบ่อยในทารกและเด็กเล็ก คือ เด็กเล็กช่วงอายุต่ำกว่า 2- 5 ปี ปัจจัยหลักที่ โน้มนำให้เกิดการระบาดมาจากความแออัดระบบการถ่ายเท อากาศไม่ดี สุขอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขวิทยาส่วนบุคคลบกพร่อง ส่วนใหญ่มักเกิดตามสถานรับเลี้ยงเด็ก โรงเรียนอนุบาล เป็นต้น
    - - ไม่มียาด้านไวรัสชนิดนี้ โดยเฉพาะ จึงใช้การรักษาเพื่อ บรรเทาอาการต่างๆ เช่น การใช้ยาลดไข้, ยาแก้ปวด, ยาทาแก้ปวดในรายที่มีแผลที่ลิ้น และกระทุ้งแก้ม, ปกครองหรือผู้เลี้ยงดูเด็กควรเช็ด ตัวผู้ป่วยเพื่อลดไข้เป็นระยะ
    - - ไข้ ตุ่ม หรือแผลแดงอักเสบบริเวณลิ้น เหงือก กระทุ้งแก้ม ฝ่ามือ นิ้วมือและฝ่าเท้า มักเกิดขึ้นบ่อยในช่วงที่มีอากาศเย็นทและชื้น ในเขตหนาวพบมากในช่วงฤดูร้อน และต้นฤดูใบไม้ร่วง
  - - - เกิดจากเชื้อ Dengue virus โดยมียุงลาย (Aedes acgypti) เป็นพาหะนำโรค
    - - ไข้สูงลอย 2-7 วัน
        
        อาการเลือดออก หรือ TT- test +ve
        
        ตับโต กดเจ็บ
        
        Shock
    - - ระยะไข้
        
        เช็ดตัวลดไข้ ,ให้ Paracetamol เท่านั้น
        
        ระยะวิกฤต
        
        การให้สารน้ำ
        
        ระยะฟื้นตัว
        
        Off iv fluid
        
        ระวัง bleeding ห้ามทำหัตถการรุนแรง เช่น ถอนฟื้น,ฉีดยา IM ควรรออย่างน้อย 2 สัปดาห์
        
        ถ้าผู้ป่วยยังไม่อยากอาหาร ควรแนะนำให้กินน้ำผลไม้หรือผลไม้นิ่ม