Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

วัตถุแห่งนี้, หน้าที่ในการชำระหนี้, หนี้กระทำการ - Coggle Diagram

- - - - ทรัพย์ที่มีขนาดเล็กสามารถนำทรัพย์แก่เจ้าหนี้ได้ แต่ทรัพย์ที่มีขนาดใหญ่ ไม่อาจเคลื่อนย้ายได้ การส่งมอบนั้นจะทำอย่างหนึ่งอย่างใดก็ได้ให้ผลของทรัพย์สินนั้นตกอยู่ในมื้อของผู้ซื้อ เช่น การส่งมอบบ้านที่เช่าก็เพียงแค่ส่งมอบกุญแจบ้าน ทำให้ผู้รับมอบสามารถเข้าครอบครองบ้านเช่าได้
      - ส่งมอบทรัพย์ที่เป็นทรัพย์เฉพาะสิ่ง เช่น นาย แดง ซื้อสุนัขชื่อ ดำ นาย เขียว ลูกหนี้ก็ต้องส่งมอบ สุนัขที่ชื่อดำ จะส่งมอบสุนัขชื่อขาวให้แก่นาย แดง ไม่ได้
- - - - วัตถุแห่งหนี้นั้นมีในหนี้ทุกชนิด
    - - วัตถุแห่งหนี้ไม่ว่าจะเป็นหนี้เกิดจากอะไร ในที่สุดแล้วมีเพียง 3 อย่าง คือ หนี้กระทำการ หนี้งดเว้นกระทำการ หนี้ส่งมอบทรัพย์
    - - วัตถุแห่งหนี้นั้นเป็นผลเมื่อนิติกรรมเกิดและเกิดหนี้ขึ้นจึงมีวัตถุแห่งหนี้ขึ้นมา
  - - - ทรัพย์สินที่จะส่งมอบเป็นได้ทั้ง สังหาริมทรัพย์ อสังหาริมทรัย์และจะเป็นทรัพย์เฉพาะสิ่งหรือไม่ใช่ทรัพย์เฉพาะสิ่งก็ได้
      - การที่ทรัพย์นั้นจะเป็นวัตถุแห่งนี้ได้มี 2 กรณี
        
        ลูกหนี้กระทำการอันพึงต้องทำเพื่อส่งมอบทรัพย์สินทุกประการ เช่น ลูกค้าซื้อข้าวสาร 2 กระสอบ ผู้ขายได้จัดการขนข้าวสารจำนวน 2 กระสอบขึ้นรถของลูกค้าแล้ว ดังนั้น ข้าวสารจำนวน 2 กระสอบนั้นก็เป็นทรัพย์อันเป็นวัตถุอห่งหนี้
        
        ลูกหนี้ได้เลือกกำหนดทรัพย์แล้วด้วยความยินยอมของเจ้าหนี้ เช่น มีลูกค้ามาซื้อลูกสนุขจากพาร์มเมื่อเจ้าชองได้เลือกลูกสนุขที่ลูกค้าเห็นชอบแล้ว ลูกสนัขตัวนั้นก็เป็นทรัพอันเป็นวัตถุแห่งหนี้
      - กรณีทรัพย์ที่จะต้องส่งมอบได้ระบุไว้เป็นเพียงประเภท
        
        เช่น แดง ซื้อข้าวสารจาก ดำ เพื่อส่งไปประกวดคุณภาพข้าวระดับโลก ดังนั้น ดำต้องส่งข้าวสารที่มีคุณภาพดีเยี่ยม ให้กับแดง เพื่อนำไปประกวดระดับโลก เพราะสภาพของนิติกรรมที่จะส่งข้าวไปประกวดก็ต้องเป็นข้าวคุณภาพดี
    - - กรณีหนี้เงินได้แสดงไว้เป็นเงินตราต่างประเทศ
        
        ม.196 บทกฎหมายนี้ให้สิทธิแก่ลูกหนี้ที่จะต้องชำระหนี้เป็นเงินต่างประเทศตามที่แสดงไว้หรือจะใช้เป็นเงินไทยก็ได้ เช่น ลูกหนี้ซื้อสินค้าที่แสดงราคาเป็นเงินเหรียญสหรัฐ ลูกหนี้จะชำระเป็นเงินเหรียญสหรัฐหรือชำระเป็นเงินไทยก็ได้ เมื่อชำระเป็นเงินไทยก็ต้องคำนวณอัตราการแลกเปลี่ยน
      - กรณีเงินตราที่พึงส่งใช้เป็นอันเลิกใช้แล้ว
        
        ม.179 เงินตราชนิดต่างๆนั้นอาจมีการเปลี่ยนแปลงบางชนิดอาจยกเลิก เช่น กู้เงินมาเป็นเงินมาร์คเยอรมัน แต่เมื่อถึงกำหนดชำระหนี้เงินมาร์คเยอรมันไม่ใช้แล้วเพราะเปลี่ยนมาใช้เงินยูโรดังนี้ลูกหนี้ก็ชำระด้วยเงินมาร์อีกไม่ได้ เจ้าหนี้ไม่สามารคจะเรียกให้ชำระด้ายเงินมาร์กไม่ได้่เช่นกัน
  - - - สิทธิในการเลือก
        
        (1.) ถ้ากำหนดไว้ให้ผู้ใดเป็นปู้เลือก ซึ่งอาจเป็นได้ทั้งเจ้าหนี้ ลูกหนี้หรือบุคลภายนอกก็ได้ สิทธิในการเลือกก็เป็นไปตามที่ตรงลงกันไว้นั้น ม.198 201
        
        (2.) ถ้าไม่ได้กำหนดไว้ว่าใตรจะเป็นผู้เลือก สิทธิการเลือกชำระหนี้ตกอยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้ ม.198
        
        (3.) ถ้ากำหนดให้บุคลภายนอกเป็นผู้เลือกและผู้นั้นไม่อาจจะเลือกได้ สิทธิการเลือกชำระหนี้ตกอยู่แก่ฝ่ายลูกหนี้
        
        (4.) ถ้ากำหนดให้ฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นฝ่ายเลือกและฝ่ายเลือกมีสิทธินั้นไม่เลือกภายในเวลาที่กำหนด สิทธิในการเลือกย่อมตกไปอยู่อีกผ่ายหนึ่ง ฝ่าย หมายถึง ลูกหนี้หรือเจ้าหนี้ เท่านั้น ม.200
      - วิธีเลือก
        
        กรณีฝ่ายลูกหนี้หรือเจ้าหนี้เป็นผู้มีสิทธิเลือกก็ต้องแสดงเจตนาแก่อีกฝ่ายหนึ่ง ม.199
        
        กรณีบุคคลภายนอกเป็นผู้มีสิทธิเลือกต้องแสดงเจตนาแก่ลูกหนี้ ม.201
        
        เช่น นายแดงต้องการซื้อเสื้อเป็นของขวัญแก่นายดำในราคา 1000 บาท เจ้าของร้านบอกว่ามี 2 ตัวราคาเท่ากันแต่รูปแบบต่างกัน จึงตกลงให้ ดำ บุคคลภายนอกเป็นผู้เลือก เช่นนี้ นายดำ จึงเป็นผู้เลือกโดยการแสดงเจตนาแก่เจ้าของร้านขายเสื้อและเจ้าของร้านขายเสื้อก็ต้องแจ้งแก่นายแดงผู้เป็นเจ้าหนี้ด้วย
      - ระยะเวลาในการเลือก
        
        มีกำหนดระยะเวลาให้เลือก ซึ่งอาจกำหนดกันไว้โดยนิติกรรมที่ก่อหนี้นั้น กรณีเช่นนี้ ฝ่ายที่มีสิทธิจะเลือกก็ต้องเลือกเสียภายในเวลากำหนดนั้น ถ้าไม่เลือกในเวลลาที่กำหนดสิทธิจะต้องไปอยู่อีกฝ่ายหนึ่ง
        
        กรณีไม่ได้กำหนดเวลาให้เลือก กฎหมายได้กำหนดว่าเมื่อหนี้ภึงกำหนดชำระ ฝ่ายมี่ไม่มีสิทะฺจะเลือกอาจกำหนดเวลาพอสมควรแก่เหตุแล้ว บอกกล่าวให้ฝ่ายโน้นใช้สิทธิเลือกภานในเวลาอันนั้นคือให้ฝ่ายที่ไม่มีสิทธิเลือกเป็นผู้กำหนดเวลา โดยมีเงื่อนไขว่า ต้องเป็นกรณีที่หนี้ถึงเวลากำหนดชำระแล้วและระยะเวลาที่กำหนดต้องสมควรแก่เหตุ
      - ผลของการเลือก
        
        กรณีตกเป็นอันพ้นวิสัยจะทำได้มาแต่ต้น
        
        ม. 150 การชำระหนี้บางอย่างพ้นวิสัยมาก่อนทำนิติกรรมแล้วเช่นหนี้การชำระหนี้ส่วนนั้นแม้จะมีการตกลงกันก็ย่อมตกเป็นโมฆะ ดังนั้นจึงจำกัดไว้เพียงการชำระหนี้อย่างอื่นที่ไม่พ้นวิสัยเท่านั้น
        
        เช่น แดง ทราบว่าต้อยมีลูกสุนัขอยู่ 3 ตัว คือ ตัวสีดำ สีขาวและอีกตัวหนึ่งด่าง แดง พบต้อยที่ตลาดจึงขอซื้อลูกสุนัขตัวหนึ่ง ต้อยตกลงขายให้โดยให้แดงเลือกเอาตัวใดก็ได้ใน 3 ตัว ปรากฎว่าขณะที่ตกลงซื้อขายกันนั้น ลูกสุนัขตัวสีขาวที่อยู่บ้านได้ตายเสียก่อนแล้วโดยที่แดงและต้อยไม่ทราบ เช่นนี้สัญญาส่วนที่ตกลงมาถึงลูกสุนัขสีขาวจึงตกเป็นโมฆะ แดงก็จะเลือกได้เพียงตัวสีดำและด่างเท่านั้น
        
        กรณีอันพึงต้องทำเพื่อชำระหนี้บางอย่างกายมาเป็นพ้นวิสัยในภายหลัง
        
        ม.199 ในกรณีนี้หมายถึงหลังจากที่ได้ก่อหนี้แล้ว การชำระหนี้บางอย่างมากลายเป็นพ้นวิสัยในภายหลัง แต่ก็ต้องก่อนที่ผู้มีสิทธิเลือกจะใช้สิทธิเลือก
        
        กรณีที่การชำระหนี้บางอย่างเป็นพ้นวิสัยที่ฝ่ายที่ไม่มีสืทธิจะเลือกไม่ต้องรับผิด กรณีนี้ท่านให้จำกัดหนี้ไว้แต่เพียงอย่างอื่นที่ไม่พ้นวิสัยเท่านั้น
        
        เช่น แดง ตกลงซื้อลูกสุนัขจากต้อย
        มีลูกสุนัขอยู่ 3 ตัว คือ ตัวสีดำ สีขาวและอีกตัวหนึ่งด่าง โดยตกลงกันให้แดงเลือกเอาตัวใดก็ได้โดยให้แจ้งแก่ต้อยก่อนส่งมอบมนอีก 7 วัน ข้างหน้า ปรากฎว่าก่อนที่แดงแจ้งว่าจะเลือกตัวใด ลูกสุนัขสีขาวโดนรถทับตายเสียก่อน เช่นนี้การชำระหนี้จึงจำกันไว้เฉพาะลูกสุนัขอีก 2 ตัวที่เหลือเท่านั้น
        
        ม.218 กรณีที่การชำระหนี้บางอย่างกลายเป็นพ้นวิสัยที่ฝ่ายไม่มีสิทธิจะเลือกต้องรับผิดชอบ กรณีนี้ผู้มีสิทเลือกก็ไม่ถูกจำกัดให้ต้องเลือกส่วนที่จะเป็นวิสัยเท่านั้น และถ้าเขาเลือกส่วนที่เป็นพ้นวิสัย การชำระหนี้โดยตรงก็ไม่สามารถทำได้ ก็ต้องบังคับ คือลูกหนี้ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทน
        
        เช่น จากตัวอย่างข้อ 1. ถ้าการที่ลูกสุนัขสีขาวตายเพราะต้อยทำให้ตาย เช่นนี้แดงก็มีสิทธิที่จะเลือกให้ต้อยส่งมอบลูกสุนัขตัวใดก็ได้ใน 3 ตัวนั้น รวมทั้งตัวที่ตายไปแล้วด้วย แต่ถ้าแดงเลือกตัวสีขาวต้อยก็ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่แดง
- - - - ม.203 บางกรณีหนี้หลายอย่างก็อาจไม่ได้กำหนดเวลาไล้ แต่หนี้ที่มิได้กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้นี้ มิได้หมายความว่าลูกหนี้จะไม่ต้องชำระ
        
        เช่น ก กู้เงิน ข. โดยมิได้กำหนดเวลาว่าจะชำระหนี้ให้ ข เมื่อใด และอนุมานจากพฤติการณ์ทั้งปวงก็ไม่ได้ ข ย่อมเรียกให้ ก ชำระหนี้ได้โดยพลัน และ ก ก็ย่อมชาระหนี้ให้ ข
        ได้โดยพลันดุจกัน
    - - กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้แต่เป็นที่สงสัย
        
        ม. 203 หลักกฎหมายดังกล่าวเป็นเรื่องหนี้มีกำหนดเวลาชำระ แต่กรณีเกิดเป็นสงสัยว่า ประโยชน์แห่งเวลาเป็นของเจ้า หนี้หรือลูกหนี้กฎหมายจึง ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็น
        ประโยชน์แก่ฝ่ายลูกหนี้ฝ่ายเดียวเจ้าหนี้จะเรียกให้ชำระหนี้ก่อนกำหนดเวลาไม่ได ้ แต่ฝ่ายลูกหนี้จะชำระหนี้ก่อนถึงกำหนดเวลาย่อมทำได้
        
        เช่น ก ให้ ข ยืมขันเงินใบหนึ่งไปใช้ในงานมงคลสมรสบุตรสาวของ ข เผอิญการสมรสต้องเลื่อนไป 1 เดือน ก ไม่อาจเรียกร้องขันเงินคืนก่อนเสร็จการสมรส เว้นแต่ ก จะพิสูจน์ได้ว่า ข มิได้มีเจตนาเิาขั้นนั้นไว้เกินกว่า 15 วัน แต่ถึงอย่างไรก็ดี ข อาจคืนขันก่อนการมงคลสมรสได้
      - กำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ไม่เป็นที่สงสัย
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้ที่ลูกหนี้และเจ้าหนี้ตกลงกำหนดกันไว้นั้นเมื่อไม่เป็นที่สงสัยก็ยังอาจแบ่งออกเป็น 2 อย่าง ซึ่งมีผลบังคับในทางกฎหมายต่างกัน
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้ตามวันแห่งปฏิทิน
        
        เช่น ตกลงซื้อโคกันจำนวน 30 ตัว กำหนดการส่งมอบโคโดยกำหนดว่า ถ้าผู้ขายพร้อมจะส่งมอบต้องแจ้งให้ผู้ซื้อทราบล่วงหน้า 30 วัน ดังนั้นกำหนดเวลาชำระหนี้จะถึงกำหนดก็ต้องมีการแจ้งคือบอกกล่าวล่วงหน้าก่อนและเริ่มนับเวลา 30 วัน นับแต่บอกกล่าว
        
        กำหนดเวลาชำระหนี้มิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน
        
        เช่น นาย แดง ได้ยืมเรือของนาย ดำ ไปใช้โดยนาย แดง ได้ตกลงกับนาย ดำ ว่าจะส่งเรือคืนนาย ดำ เมื่อสิ้นฤดูน้ำหลาก
        
        กำหนดเวลาอาจเปลี่ยนแปลงได้ เช่น เดิมกำหนดชำระหนี้ไว้ตามวันแห่งปฏิทิน เมื่อกำหนดนั้นไม่มีการชำระหนี้ขึ้นด้วยเหตุอย่างใดอย่างหนึ่งที่ไม่ใช่ความผิดของลูกหนี้ ก็อาจมีผลทำให้หนี้นั้นกลายเป็นหนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระไปได้
- - - - กฎหมายกำหนดให้เจ้าหนี้ต้องเตือนลูกหนี้ก่อนลูกหนี้จึงจะผิด คือก่รผิดนัดเกิดจากการกระทำของเจ้าหนี้เพื่อให้ครบเงื่อนไขตามกฎหมาย เจ้าหนี้ต้องเตือนก่อนลูกหนี้จึงจะผิดนัด ได้แก่ 2 กรณี
        
        หนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระมิใช่ตามวันแห่งปฏิทิน
        
        การเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้นั้น ต้องเป็นการเตือนเมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระแล้วลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ ลูกหนี้จึงจะผิดนัด แต่ถ้าหากหนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระแม้เจ้าหนี้จะเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้และลูกหนี้ไม่ชำระ ลูกหนี้ก็ยังไม่ผิดนัดเพราะหนี้ยังไม่ถึงกำหนด เช่น ยืมกระบือไปไถนาโดยตกลงว่า เมื่อไถนาเสร็จจะส่งคืนปรากฎว่าในระหว่างที่ไถนาไปเพียงบางส่วนกระบืออีกตัวหนึ่งของผู้ให้ยืมถูกคนร้ายลักไปผู้ให้ยืมจึงมาทวงกระบือคืน ทั่งๆที่ไถนายังไม่เสร็จ แม้ผู้ยืมจะไม่ส่งคืนก็ไม่ถือว่าผิดนัด เพราะหนี้ยังไม่ถึงกำหนดการเตือนต้องเตือนเมื่อหนี้ถึงชำระแล้ว
        
        หนี้ที่ไม่มีกำหนดเวลาชำระ
        
        ม.203 กำหนดให้เจ้าหนี้มีสิทธิเรียกให้หนี้ชำระโดยพลันและลูกหนี้ก็ยังมีสิทธิจะชำระหนี้ของตนได้โดยพลันดุจกันนั้นแม้จะมองได้ว่าแสดงว่ากฎหมายให้ถือเอาหนี้ประเภทหนี้ถึงกำหนดทันทีนับแต่ก่อหนี้และายุความแห่งสิทธิเรียกร้องก็จะเริ่มนับทันทีที่ได้ก่อหนี้ก็ตามแต่ถ้าเจ้าหนี้ยังไม่เรียกให้ลูกหนี้ชำระ ลูกหนี้ก็ยังไมามีหน้าที่ต้องชำระ การเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ก็คือการเตือนให้ลูกหนี้ชำระหนี้นั้นเอง ดังนั้น หากไม่มีการเตือนให้ชำระหนี้จากเจ้าหนี้ลูกหนี้ก็ยังไม่มีหน้ามี่ชำระหนี้และยังไม่ผิดนัด
    - - หนี้ที่กำหนดตามเวลาปฏิทิน
        
        ม.204 จะเห็นว่าหนี้ที่มีกำหนดเวลาชำระหนี้ไว้ตามตามวันแห่งปฏิทินนี้ เช่น ซื้อขายโคกันฝูงหนึ่งจำนวน 30 ตัว โดยมีข้อตกลงว่าถ้าเจ้าหนี้พร้อมจะรับชำระหนี้แล้วให้แจ้งแก่ลูกหนี้ ลูกหนี้จะนำโคมาส่งมอบให้ภายใน 7 วัน ดังนี้ เมื่อผู้ซื้อแจ้งให้ทราบแล้ว เมือครบกำหนด 7 วัน ซึ่งนับได้ตามปฏิทิน เช่นนี้ถ้าลูกหนี้ไม่นำมาส่งมอบก็ถือว่าผิดนัดโดยมิพักต้องเตือนเลย
      - หนี้ละเมิด
        
        เช่น รถชนกันแล้วคู่กรณีตกลงทำสัญญายอมความกัน ในจำนวนค่าเสียหายและตกลงกันว่าจะชดใช้ค่าเสียหายให้ภายในเวลาที่ตกลงกันเช่นนี้ ย่อมเป็นการแปลงหนี้ใหม่ หนี้ที่เกิดจากมูลละเมิดนั้นจึงระงับสิ้นไปด้วยการแปลงหนี้ แล้วเกิดหนี้ใหม่ตามสัญญายอมความหากมีการผิดสัญญาก็ต้องบังคับกันตามสัญญาที่ตกลงกันนั้นจะถือว่าผิดนัดตั้งแต่เวลาทำละเมิด
    - - กำหนดเวลาชำระหนี้นั้น เป็นการกำหนดที่ลูกหนี้จะต้องชำระ แต่การผิดนัดเป็นผลของการไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
      - กำหนดเวลาชำละหนี้ เป็นกำหนดที่เจ้าหนี้สามารถเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ได้การที่เจ้่าหนี้จะทำให้ลูกหนี้ผิดนัดได้นั้น ต้องเป็นการเตือนลูกหนี้หลังจากหนี้ถึงกำหนดชำละแล้ว
      - การผิดนั้น แม้จะถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ ตราบใดที่ลูกหนี้ยังมีข้ออ้างที่เป็นที่ยอมรับของกฎหมายแล้วลูกหนี้ก็ยังไม่ผิดนัด แม้จะถึงกำหนดชำระหนี้แล้วและเจ้าหนี้ก็เตือนลูกหนี้แล้วก็ตาม
    - - เป็นเหตุที่เกิดจากเจ้าหนี้เอง เช่น เจ้าหนี้ไม่ยอมกรอกหลักฐานแห่งการชำระหนี้ให้ลูกหนี้ หรือเจ้าหนี้ไม่ปฏิบัติการอันตนต้องทำก่อนตามสัญญาลูกหนี้จึงจึงไม่ชำระหนี้ตามกำหนด
      - เหตุเกิดจากบุคคลภายนอก เช่น ตกลงกันทำสัญญาจะซื้อขายที่ดินโดยตกลงกันว่าลูกหนี้จะรังวัดแบ่งแยกที่ดินที่จะซื้อขายและโอนให้แก่ผู้ซื้อภายในเวลาที่กำหนดปรากฎว่าลูกหนี้ได้พยายามดำเนิดการเพื่อรังวัดแบ่งแยกที่ดินตามสัญญาเต็มความสามารถแล้วแต่รังวัดแบ่งแยกไม่เสร็จเพราะเจ้าพนักงานที่ดินไม่อาจดำเนินการได้ทันถือว่าลูกหนี้่ไม่ผิดนัด
      - เกิดจากภัยธรรมชาติ เช่น จากข้อ 2 รังวัดแบ่งแยกให้ไม่ทัน เพราะน้ำท่วมรังวัดไม่ได้ จึงไม่สามารถโอนที่ดินได้ตามกำหนด ก็ถือว่าลูกหนี้ไม่ผิดนัด
  - - - ม.215 การที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดและตกเป็นผู้ผิดนัดนั้น ก็ถือว่าเป็นการที่ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ให้ต้องความประสงค์ อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ด้วย เมื่อการชำระหนี้ล้าช้าเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่เจ้าหนี้ เจ้าหนี้อาจเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนได้
        
        เช่นทำสัญญาจ้างสร้างบ้านให้เขาตกลงว่าจะสร้างเสร็จใน 6 เดือน แต่สร้างไม่เสร็จล่าช้าไป ทำให้ผู้จ้างต้องไปเช่าบ้านเขาอยู่ต้องเสียค่าเช่าบ้านในระหว่างนั้น ส่งคืนบ้านเช่าช้ากว่าที่กำหนดทำให้ต้องเสียหายไม่ได้รับค่าเช่าที่ควรจะได้
    - - ม.217 เป็นความเสียหายที่เกิดขึ้นระหว่างผิดนัดไม่ใช่เป็นเหตุโดยตรงจากการผิดนั้นแต่เป็นเพราะลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดเมื่อไม่ชำระหนี้และลูกหนี้ต้องตกเป็นผู้ผิดนัดแล้วเกิดความเสียหายแก่ทรัพย์นั้นไม่ว่าจะเป็นความประมาทเลินเล่อของลูกหนี้หรือเพราะอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นระหว่างผิดนัด ลูกหนี้ต้องรับผิด
        
        เช่น ยืมรถเขามาใช้และเมื่อถึงกำหนดส่งคืนแล้วไม่คืนเขาแม้เจ้าหนี้จะเตือนแล้วลูกหนี้ก็ตกเป็นผู้ผิดนัด ระหว่างนั้นเองขณะที่รถจอดอยู่ที่บ้านได้มีรถบรรทุกวิ่งมาประสบกับมีน้ำมันหกอยู่บนพื้นถนน รถพุ่งเข้ามาชนรถจอดอยู่จนเสียหายใช้การไม่ได้และคนขับรถบรรทุกไม่ได้ประมาทเลินเล่อเป็นอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นระหว่างผิดนั้นลูกหนี้จึงต้องรับผิด
    - - ผลของหนี้ที่กำหนดเวลาชำระหนี้เป็นสำคัญ
        
        เมื่อลูกหนี้ผิดนัดเจ้าหนี้ก็มีสิทธิที่จะบอกป้ดไม่รับชำระหนี้และเรียกเอาค่าสินไหมทดแทน แทนการชำระหนี้ได้ แต่เจ้าหนี้จะบอกปัดและคงให้ลูกหนี้ชำระหนี้เพียงแต่เรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อการชำระหนี้ล่าช้าก็ได้ แต่หากคู่กรณีไม่ถือเอาเวลาเป็นสำคัญแสดงว่าแม้ลูกหนี้ผิดนัดชำระหนี้ก็คงยังเป็นประโยชน์ต่อเจ้าหนี้อยู่ เช่นหนี้เจ้าหนี้จะเรียกค่าเสียหายไม่ได้
        
        เช่น จ้างตัดชุดเจ้าสาวเพื่อใช้ในวันฉลองสมรส แต่ผู้รับจ้างตัดไม่ทันวันงาน ผู้รับจ้างขอผลัดล่าช่าไปอีก 3 วันซึ่งเลยงานไปแล้วแต่ผู้รับจ้างก็ยินยอมแต่พอครบกำหนดก็ยังตัดไม่เสร็จอีกเช่นหนี้เจ้าหนี้จะบอกปัดไม่รับชำระหนี้และเรียกค่าสินไหมทดแทนเพื่อการชำระหนี้ไม่ได้แล้วเพราะหนี้นี้ได้กลายเป็นหนี้ที่เวลาชำระหนี้ไม่เป็นสำคัญไปแล้ว
      - เช่น สัญญาไม่ได้กำหนดสันชำระเงินไว้แต่เจ้าหนี้ได้บอกกล่าวให้ลูกหนี้ชำระเงินใน 3 วัน หากฟ้นกำหนดถือเป็นการถอดคำมั่น เช่นนี้เท่ากับเป็นการกำหนดเวลาชำระหนี้ ถือว่าเป็นสารสำคัญ ดังนั้นเมื่อลูกหนี้ไม่นำเงินมาชำระภายในกำหนดนั้น เจ้าหนี้ก็บอกเลิกสัญญาได้