1.จงใจ หมายถึง การกระทำที่รู้สำนึกถึงผลเสียหายที่จะเกิดจากกระทำของตน เช่น นายลีกำลังกินกล้วยอยู่ แต่ขณะนั้นนายลีเหลือบไปเห็นนายมีที่กำลังจะเดินมา นายลีจึงโยนเปือกกล้วยลงพื้นเพื่อไห้นายมีเหยียบและลื่นล้ม ดังนั้นการกระทำของนายลีจึงเป็นการจงใจโดยรู้สำนึกผลเสียหายที่จะเกิดแก่นายมี
แต่ถ้าเป็นการกระทำโดยผิดหลง หรือการเข้าใจโดยสุจริต ไม่เป็นการจงใจ เช่นนายลีเผลอหยิบกระเป๋าของนายมีไปซึ่งมีลักษณะคล้ายกันมาก ดังนั้น นายลีไม่ได้กระทำโดยจงใจ

2.ประมาทเลิ่นเล่อ หมายถึง ไม่จงใจแต่ไม่ใช้ความระมัดระวังตามสมควรที่จะใช้ รวมถึงลักษณธที่บุคคลผู้มีความระมัดระวังจะไม่กระทำด้วย ซึ่งกฎหมายวางระดับไว้โดยทั่วไปไว้ในระดับวิญญูชน (ดูมาตรา ๓๒๓,๔๗๓,๕๕๓,๖๕๓ วรรคสอง และมาตรา ๘๐๒) กรณีกฎหมายไห้ใช้ความระมัดระวังยิ่งหรือหย่อนกว่านั่น ตามมาตรา ๖๕๙ วรรคหนึ่งและสาม
เช่น จำเลยเปิดฟิตเนต เพื่อไห้คนออกกำลังกาย แต่เมื่อคนได้ไปโหนบาร์ ปรากฏว่าบาร์หักทำไห้คนบาดเจ็บ จึงถือเป็นความประมาทเลิ่นเลอของจำเลย

เช่น จำเลยระบิดภูเขาซึ่งเป็นพื้นที่สัปทานของตน ที่อยู่ใกล้หมู่บ้านของชาวบ้าน เป็นเหคุไห้เศษหิกระเด็นมาถูกบ้านของชาวบ้านเสียหาย แม้จำเลยจะมีสิทธิระเบิด แต่จำเลยจะต้องไม่เป็นการใช้สิทธิซึ่งมีแต่จะเกิดความเสียหายแก่โจทย์ การกระทำจึงเป็นการละเมิด

เช่น สิทธิที่จะได้รับการบริการจากสาธารณะสุข ผู้ใดมาขัดย่อมเป็นการละเมิด ตามมาตรา ๔๒๐

เช่น นายกาด่าดูหมิ่นนายหา ย่อมเป็นความเสียหายที่คำนวณเป็นเงินมิได้
นายฟา ใช้ก้อนหินปาใส่กระจก นายพา ทำไห้กระจกนายพาแตก เป็นความเสียหายที่คำนวณเปป็นเงินได้

ทฤษฎีมูลเหตุเหมาสม ผลที่ผู้กระทำจะต้องรับผิดต้องเป็นผลที่ปกติควรจะ เกิดจากการกระทำของผู้กระทำ เช่น ตามตัวอย่างทฤษฎีเงื่อนไข ปกติชนอย่างนายมี ย่อมไม่ทราบว่า นายสีมีโรคประจำตัว ถ้าทำร้ายเช่นนั้นนายสี อาจได้รับอันตรายถึงตายได้ นายมี จึงต้องรับผิดเฉพาะกรณีที่ นายสีบาดเจ็บธรรมดาเท่านั้น ไม่ต้องรับผิดในความตายของนายสี