การวิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินคุณค่า สังเคราะห์ เรื่องหัวใจชายหนุ่ม
(สมาชิกในกลุ่ม ม.4/10 มีเลขที่ดังนี้ 15,16,17,18,19,21,22,24,25,27,31,33)
วิถีชีวิตและสภาพสังคม
สภาพสังคม
-
สมัยนั้นนิยมให้ลูกหลานไปเรียนในต่างประเทศเมื่อกลับมาลูกหลายจึงรับวัฒนธรรมของประเทศที่ตนเองไปเรียนเข้ามาในประเทศไทยด้วย
-
-
-
-
-
วิจารณ์ตัวละคร
แม่กิมเน้ย
เป็นผู้หญิงที่โดนคุมถุงชนกับนายประพันธ์เป็นชาวจีนและเป็นลูกสาวของอาเพ้ง หน้าตาของแม่กิมเน้ยคล้ายกับนางซุนฮูหยิน แม่กิมเน้ยเป็นคนที่รูจักแต่งตัวเสื้อผ้า หน้าผมดีแต่สวมเครื่องประดับมากมายจนนายประพันเปรียบเทียบเป็นต้นคริสต์มาส
พระพินิฐ
เป็นพ่อค้ามั่งมี แต่มีความจริงใจดังคำที่ว่า"จริงอยู่หลวงตาพิเศษนั้นรูปร่างไม่ใช่เทวดาถอดรูป แต่หวังใจว่าคงจะเข้าลักษณะขุนช้า คือ ถึงรูปชั่วใจช่วงเหมือนดวงเดือน" นับว่าเป็นโชคดีของแม่อุไรที่ได้พบคนที่ดี
พระยาตระเวนนคร
เป็นคนเจ้าชู้ เสือผู้หญิง เป็นคนมีฐานะร่ำรวยและมีชื่อเสียง พระยาตระเวนนครถือเป็นตัวแทนของความนิยม “มีเมียคราวละมาก ๆ” เพราะมีเมียอยู่แล้วถึง 7 คนก่อนที่จะมาพบกับอุไร เป็นคนที่มีความเฉลี่ยวฉลาด
นายประพันธ์ ประยูรสิริ
เป็นผู้นิยมวัฒนธรรมตะวันตกอย่างผิดๆ ซึ่งบางสิ่งไม่ถูกต้องตามธรรมเนียมของไทย อันเปรียบเหมือนการดูถูกบ้านเกิดเมืองนอน แต่ครั้งนั้นเองที่ประพันธ์เห็นจดหมายที่ส่งให้แก่แม่อุไรถูกฉีกเป็นเศษเล็กเศษน้อยร่วงลงมา ทำให้ประพันธ์เปลี่ยนทัศนคติใหม่ๆที่มีต่อสตรีไทย ทั้งยังเป็นห่วงเป็นใยเสียด้วยซ้ำ
แม่อุไร
เป็นสาวทันสมัยใจตะวันตก และทำให้ประพันธ์ถูกใจและชื่นชมมาก จึงได้คบหาสมาคมสนิทสนม จนได้แต่งงานกัน หลังจากแต่งงานพฤติกรรมของ อุไรก็ไม่ได้เปลี่ยนแปลง อุไรก็ยังไม่ได้ทำหน้าที่แม่บ้านและข่มขู่สามีดูถูกคนอื่น แม้กระทั่งหลังจากแท้งลูกจนถึงกระทั่งไปข้างแรมบ้านชายอื่น ทำให้ประพันธ์ขอหย่าอุไรจึงไปอยู่กับพระยาตระเวนนครซึ่งได้เรียกว่าเป็นชายชู้ ต่อมาได้หวนกลับมาขอคืนดีกับประพันธ์อีกเพราะถูกพระยาตระเวนนครทอดทิ้งแต่ประพันธ์ปฏิเสธ อุไรจึงกลับไปอยู่บ้านพ่อและแต่งงานกับหลวงพิเศษพานิชพ่อค้าผู้มั่งคั่ง
ข้อคิดและแนวคิดที่ได้
ข้อคิด
- พฤติกรรมของนายประพันธ์เป็นพฤติกรรมที่เลียนแบบพฤติกรรมของปุถุชนที่มีทั้งข้อดีและข้อเสีย ทั้งความถูกต้องและผิดพลาด เปรียบเสมือนกับมนุษย์ที่สามารถผิดพลาดได้ตลอดเวลา แต่อย่าลืมนำความผิดพลาดนั้นมาใช้ในการแก้ไขตนเอง และปรับทัศนคติที่ผิดอยู่ให้ดีขึ้น จนสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุขต่อไป
- อย่าหลงวัฒนธรรมตะวันตกจนลืมจิตสำนึกแห่งความเป็นไทย ควรเก็บสิ่งที่ดีมาปฏิบัติ แล้วเก็บสิ่งที่ไม่ดีไว้เป็นอุทาหรณ์ ขณะเดียวกันก็อย่าดูถูกบ้านเกิดเมืองนอนว่าหัวโบราณ เก่าคร่ำครึ เพราะวัฒนธรรมที่ดีงามของไทยนี้แลจึงสามารถจรรโลงประเทศให้อยู่ได้มาสืบทุกวันนี้
- การแต่งงานของหนุ่มสาวที่มาจากการชอบพอกันแค่เพียงเปลือกนอก ขาดการรู้จักและเข้าใจกันอย่างแท้จริงย่อมไม่ยั่งยืนและอับปางลงอย่างง่ายดาย เช่นกรณีของประพันธ์ และแม่อุไรที่รักเร็วใจเร็ว ทำให้ความรักนั้นจบลงในเวลาอันสั้น
- การใช้เสรีภาพในทางที่ผิดโดยปล่อยเนื้อปล่อยตัวจนกระทั่งพลาดพลั้งชิงสุกก่อนห่ามจะต้องประสบชะตากรรมอันเลวร้าย ดังแม่อุไรที่ปล่อยตัวได้เสียกับประพันธ์ทำให้ไม่เป็นที่พอใจของผู้ใหญ่ของทั้งสองฝ่าย นำไปสู่การหย่าร้างกันวันข้างหน้า
- คนเราควรดำเนินชีวิตในทางยุติธรรม ดังเช่นประพันธ์ เขาไม่ชอบการใช้เส้นสาย แต่ไม่สามารถหางานได้ด้วยตนเอง จึงต้องยอมรับงานที่ผู้ใหญ่ฝากฝังให้ แต่ก็ได้ใช้ความสามารถของตนเองทำให้มีความก้าวหน้าในราชการ ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงบริบาลบรมศักดิ์ในที่สุด
แนวคิด
- หัวใจชายหนุ่มมีเนื้อหาแสดงให้เห็นการรับวัฒนธรรมตะวันตกในสังคมไทย โดยนำเสนอผ่านชีวิตของหนุ่มนักเรียนอก ที่เพิ่งจบการศีกษาจากประเทศอังกฤษ และมีการใช้ภาษาที่เหมาะสมกับเนื้อเรื่องเพื่อถ่ายทอดความคิดเห็นและสภาพ สังคมไทยในขณะนั้น
- การรู้จักอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยอันดีงามและในเวลาเดียวกันก็ต้องรู้จักรับวัฒนธรรม ตะวันตกบางประการมาปรับปรุง เปลี่ยนแปลงให้สังคมไทยเจริญก้าวหน้า อย่างยั่งยืน
คุณค่า
คุณค่าด้านแนวคิด วรรณคดีเรื่องนี้ต้องการนำเสนอปัญหาที่เกิดจากการรับวัฒนธรรมตะวันตกเข้ามาในสังคมไทย โดยไม่ปรับให้สอดคล้องกับความเป็นไทย ซึ่งสะท้อนผ่านตัวละครเอกในเรื่องคือ ประพันธ์ และอุไร
คุณค่าด้านเนื้อหา
เนื้อหาของเรื่อง หัวใจชายหนุ่ม มีการสอดแทรกความรู้และคุณค่าทางปัญญา ความคิดให้แก่ผู้อ่าน มีแก่นเรื่องชัดเจน น่าติดตาม สนุกด้วยลีลาและโวหารอันเฉียบคม แฝงพระอารมณ์ขัน เช่น การแต่งกายของกิมเน้ยที่แต่งตัวดีแต่มีเครื่องเพชรมากเกินไป
คุณค่าด้านสังคม สะท้อนสภาพสังคมไทยในสมัย รัชกาลที่ 6 ซึ่งแตกต่างกับสังคมยุคปัจจุบันอย่างมาก ทั้งในด้านของการเมืองการปกครอง สภาพบ้านเมือง วัฒนธรรมต่างๆ การแต่งกาย การไว้ผมยาวของสตรี การเห็นความสำคัญของการศึกษา ชีวิตการแต่งงาน พฤติกรรมและความคิดของคน
คุณค่าด้านวรรณศิลป์
มีกลยุทธ์ในการเล่าเรื่องโดยใช้รูปแบบของจดหมาย มีการใช้สำนวนภาษาที่ไพเราะ อีกทั้งยังมีการเลือกใช้คำทับศัพท์ภาษาอังกฤษและคำแสลงต่าง ๆ ที่สอดคล้องกับนิสัยใจคอของตัวละครนั้น ๆ ทำให้ผู้อ่านรู้สึกใกล้ชิดกับตัวละคร รับรู้และเข้าใจถึงมุมมองและทัศนะของตัวละคร จึงทำให้เรื่องราวต่างๆมีความสมจริงและน่าติดตามอย่างมาก