Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การสร้างสัมพันธภาพ ระหว่างบุคคล, นางสาววริศรา ใจเป็ง รหัสนักศึกษา…
การสร้างสัมพันธภาพ
ระหว่างบุคคล
สัมพันธภาพ ( relationship )
กระบวนการที่มีบุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไป
ทำความรู้จักกัน ติดต่อสัมพันธ์สร้างความคุ้นเคย
สนิทสนมกัน
สัมพันธภาพระหว่างบุคคล
จำแนกตาม ระดับความสัมพันธ์เป็นเกณฑ์
แบบเพื่อน
เพื่อนที่ฐานะเท่าเทียมกัน
เพื่อนที่ต้องยอมรับซึ่งกันและกัน
เพื่อนที่มีสถานะพิเศษในชีวิต
ระดับลึกซึ้ง
รักแบบความจริง
รักแบบเอื้ออาทร
รักแบบหลงใหล
กลุ่มนี้จะมีความคาดหวังจากกันสูง
แบบคนรู้จัก
แบบรุก
แบบปฏิสัมพันธ์
แบบตั้งรับ
มโนทัศน์พื้นฐาน
ประกอบด้วย
การยอมรับ ( Aceptance )
ความเชื่อใจ (Conviction)
การเข้าถึงความรู้สึกของคนอื่น (Empathy)และ
ความเห็นอกเห็นใจ (Sympathy)
ความเป็นตัวของตัวเอง (Autonomy )และมโนทัศน์ความร่วมมือ (Mutuality)
ความรัก (Love) ความเอาใจใส่ (Caring ) ความห่วงใย (Concerning)
ประเภท
สัมพันธภาพเชิงวิชาชีพ/สัมพันธภาพเพื่อการบำบัด
มีกระบวนการในการดำเนินสัมพันธภาพอย่างมี
ขั้นตอนและมีการวางแผน
พยาบาลมีบทบาทในการให้การบำบัดและผู้ป่วยอยู่ใน
ฐานะของผู้ให้การช่วยเหลือ
สัมพันธภาพที่เกิดขึ้นมีเป้าหมายเฉพาะเจาะจง
การช่วยเหลือมีการเริ่มต้นและการสิ้นสุด
พยาบาลต้องมีความรู้ความเข้าใจเรื่องสัมพันธภาพ เพื่อการบำบัด มีการตรวจสอบและเข้าใจพฤติกรรมผู้ป่วย โดยอาศัยองค์ความรู้และทฤษฎี
สัมพันธภาพเชิงสังคม
ไม่จำเป็นต้องมีการวางแผนและขั้นตอนใน
การดำเนินการสร้างสัมพันธภาพ
ไม่มีแบบแผนขององค์ความรู้ที่แน่ชัด
เพื่อให้เกิดความพอใจซึ่งกันและกัน
สัมพันธภาพสิ้นสุดตามความพอใจกันและกัน
ปฏิบัติตามบทบาทที่ตนเองต้องการ
ทฤษฎีและหลักการ
หลักการของ Jo-Hari
บริเวณเปิดเผย(open area)
ตนเองรู้-ผู้อื่นรู้
ควรมีให้มาก
บริเวณจุดบอด
(open area)
ตนเองไม่รู้-ผู้อื่นรู้
บริเวณซ้อนเร้น(hidden area)
ตนเองรู้-ผู้อื่นไม่รู้
ควรมีให้น้อย
บริเวณอวิชชา (unknown
area)
ตนเองไม่รู้-ผู้อื่นไม่รู้
2.ทฤษฎีการวิเคราะห์การสื่อสารระหว่างบุคคล
Transactional Analysis Theory)
Dr. Eric Berne
เชื่อว่าบุคคลเข้าใจบุคลิกภาพที่เป็นผลมาจากประสบการณ์ในอดีต
และสามารถเลือกแนวทางในการดำรงชีวิตใหม่ได้
บุคคลจะมีบุคลิกภาพทั้ง 3 แบบ
บุคลิกภาพคล้ายบิดามารดา(Parent ego state)
NP
CP
บุคลิกภาพคล้ายผู้ใหญ่ (Adult ego state)
A
บุคลิกภาพคล้ายเด็ก (child ego state)
AC
FC
ทฤษฎีสัมพันธภาพระหว่างบุคคล (Interpersonal
Relationship Theory)
แฮรี่ สเต็ก ซัลลิเวน
เชื่อว่าบุคคลจะอยู่อย่างปกติสุข ต้องอาศัยสัมพันธภาพที่เหมาะสมกับบุคคลอื่น
โครงสร้างพฤติกรรม
จุดมุ่งหมายของพฤติกรรมมี 2 ประการ คือ แรงขับเพื่อสร้างความพอใจและแรงขับเพื่อสร้างความมั่นคง ทางใจ
ระบบแห่งตนหรืออัตมโนทัศน์ (Self concept) เป็นปฏิกิริยาของบุคคลเพื่อป้องกันหรือลดภาวะวิตกกังวล
ฉันเลว (bad me )
ไม่ได้รับการยอมรับหรือสนับสนุน เกิด
ความกังวลสูง
ไม่ใช่ฉัน (not me)
เป็นภาวะตอบสนองจากความวิตกกังวลจากสถานการณ์ที่สับสน หวั่นกลัว กังวลแนวโน้มมีอาการทางจิต
ฉันดี (good me )
ความรู้สึกที่ดีต่อตนเอง
3.ขึ้นอยู่กับความสามารถในการสื่อสารและการสร้าง
สัมพันธภาพในแต่ละวัย
หลักการพัฒนาความตระหนักในตนเอง
การเปิดเผยตนเอง
การปฏิบัติและพัฒนาความตระหนักในตนเองจะต้อง
กระทำอยู่เสมอ วิเคราะห์และหาแนวทางในการเปลี่ยนแปลง
การรับฟังจากบุคคลอื่น
การพิจารณาตนเองหรือการประเมินตนเอง โดยการ
สำรวจตนเองทุกด้าน
ปัจจัยที่มีผลต่อการสร้างสัมพันธภาพ
ด้านสาร
สัญลักษณ์ที่เกี่ยวกับความคิด และความรู้สึกที่มนุษย์ พยายามแสดงให้คนอื่นรับรู้
วัจนภาษา : การพูด การฟัง การเขียน การอ่าน
อวัจนภาษา: ท่าทางที่แสดงออก
ด้านช่องทางเดินของสาร
เป็นตัวกลางหรือสื่อที่ช่วยในการนำสาร
บุคคล
เป็นองค์ประกอบสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นทั้งผู้เริ่มสร้างสัมพันธภาพและผู้รับ ก็จะมีผลทำให้สัมพันธภาพ
ไปในทางที่ดี
บริบทแวดล้อม
ด้านกายภาพ เช่น อุณหภูมิ ความชื้น แสง สี
สถานที่ สภาพห้อง และอื่นๆ
ด้านจิตวิทยา เช่น ความเชื่อมั่นในตนเองความเชื่อมั่น ค่านิยม วัฒนธรรม ความรู้สึกนึกคิดเกี่ยวกับบุคลิกภาพและอื่นๆ
การป้อนกลับ
ปฏิกิริยาตอบกลับ การตอบสนอง
ของผู้รับการสร้างสัมพันธภาพ เช่น ความไว้ใจ ความเชื่อมั่น การเปิดเผยตนเอง
เทคนิคการสร้างสัมพันธภาพกับบุคคล
วัยทารก
อายุ ตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 1 ปี
วัยนี้จะช่วยเหลือตนเองยังไม่ได้
การต้องการการตอบสนอง คือ การสัมผัส
โอบกอด การได้กินได้ดูดตามความต้องการ
วัยก่อนเรียน
วัยตั้งแต่ 1 ปี จนถึง 6 ปี
สามารถควบคุมอารมณ์ตนเองได้ดีขึ้นเมื่ออายุ
ประมาณ 4 ปี
สังคมส่วนใหญ่จะเป็นผู้ที่เลี้ยงดูและคนในครอบครัว
วัยเรียน
วัยที่มีอายุตั้งแต่ 6-12 ปี
ต้องการการยอมรับจากกลุ่ม
เพื่อน
ด้านสังคม ชอบรวมตัวเล่นกันเป็นกลุ่มไม่ชอบอยู่
คนเดียว
เรียนรู้การอยู่ร่วมกัน ภายใต้กฎ ระเบียบ รู้จักเห็นอก-
เห็นใจช่วยเหลือเพื่อนในกลุ่มมีความซื่อสัตย์ต่อกลุ่ม
วัยรุ่น
วัยที่มีอายุตั้งแต่ 12-20
จะมีอารมณ์เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
ต้องการเป็นที่ยอมรับของกลุ่มเพื่อน และเป็นอิสระ
จากพ่อแม่และครอบครัว
วัยผู้ใหญ่
วัยที่มีอายุตั้งแต่ 20-60 ปี
มีความมั่นคงในอารมณ์สามารถควบคุมอารมณ์
ได้ดี
อายุประมาณ 45 ปี เข้าสู่วัยกลางคน จะมีอารมณ์
แปรปรวน เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระบบในร่างกาย
วัยสูงอายุ
วัยที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป
ด้านร่างกาย การเริ่มทำงานในระบบต่างๆเสื่อม
ประสิทธิภาพลง
ด้านจิตใจและอารมณ์ หงุดหงิดง่าย ใจน้อย ซึมเศร้าและวิตกกังวลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย กลัวการถูกทอดทิ้ง
ด้านสังคม การใช้ชีวิตส่วนใหญ่จะอยู่กับลูกหลาน ทำกิจกรรมที่ตนเองชอบ เพื่อพักผ่อนเนื่องจากมีเวลาว่างมาก
ด้านสติปัญญา สมองเริ่มฝ่อ ทำให้มีความคิด
อ่านช้า ลืมง่ายพูดแล้วมักลืมจึงพูดซ้ำๆ
เทคนิค
การเปิดเผยตนเอง (Self Disclosure)
ความไว้วางใจ (Trust) และความน่าไว้วางใจ
(Trustworthy)
ทักษะการสื่อสารความเข้าใจ เช่น การฟัง
การทวนความ การถาม การสะท้อน
โดยการฟังที่ดีต้องได้ ใคร ทำอะไร ที่ไหน เมื่อไหร่
อย่างไร ซึ่งจะต้องได้ทั้งเนื้อหาและความรู้สึกนึกคิด
นางสาววริศรา ใจเป็ง
รหัสนักศึกษา 64113301104