Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคในระบบสืบพันธุ์ที่พบบ่อย - Coggle Diagram

- - - - มีตกขาวผิดปกติ (คล้ายตะกอนนม) อาจคัน/แสบช่องคลอด อาจมีปัสสาวะแสบขัด
    - - ตกขาวตรวจทางกล้องจุลทรรศน์แบบ KOH prep. พบลักษณะของ
        mycelium, pseudohyphae หรือ budding yeast
    - - รายที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อน ให้ใช้ยาอย่างใดอย่างหนึ่ง
        
        Fluconazole (150) กินครั้งเดียว
        
        Itraconazole (200) แบ่งกิน 2 ครั้ง ใน 1 วัน
        
        Clotrimazole (500) สอดช่องคลอดครั้งเดียว หรือ แบบ 100
        mg สอดช่องคลอด 2 เม็ด วันละครั้ง ต่อเนื่อง 3 วัน
      - รายที่มีภาวะแทรกซ้อน
        
        มีเป็นซ้ำ โดยมากกว่า 4 ครั้งในรอบปี
        
        Fluconazole 100-200 mg กิน day 1, 4, 7 แล้วกินต่อ
        สัปดาห์ละครั้งอีก 6 เดือน
        
        รายที่มีอาการรุนแรง เช่น แคมมีการบวมแดงอย่างมาก มีรอยแตก
        
        Fluconazole 150 mg กิน day 1 และ 4
  - - - ผู้หญิงมีตกขาวผิดปกติ สีเหลืองออกเขียว มีกลิ่น อาจมีแสบระคายเคืองอวัยวะเพศ
      - ผู้ชายมีปัสสาวะแสบขัด
    - - wet smear พบ Trichomonas vaginalis หรืออาจพบจาก
        culture
    - - ใช้ยาอย่างใดอย่างหนึ่ง
        
        Metronidazole 2 gm กินครั้งเดียว
        
        Tinidazole 2 gm กินครั้งเดียว (ก่อนนอน)
        
        Metronidazole (500) กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร x 7 วัน
        
        ถ้าเป็นผู้ติดเชื้อ HIV ควรเลือกแบบกิน 7 วันจะได้ผลดีกว่า
  - - - ผู้หญิงส่วนใหญ่ไม่มีอาการ หรือบางรายอาจมีตกขาวผิดปกติ
      - ผู้ชายมีปัสสาวะแสบขัด มีหนองไหลจากท่อปัสสาวะ หรือรีดได้หนองขาวเหลือง บางรายมีอาการแทรกซ้อน เช่น เป็นฝีที่บริเวณอวัยวะเพศ อัณฑะอักเสบ
      - อาจตรวจพบหนองที่อื่นได้ เช่น ปากมดลูก ช่องคอ ทวารหนัก เยื่อบุตา
    - - gram stain พบ intracellular gram-negative
        diplococci
      - culture ขึ้น Neisseria gonorrhoeae
      - Nucleic acid test (NAT) ให้ผลบวกต่อ Neisseria
        gonorrhoeae
    - - ชนิดที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อน (uncomplicated gonorrhea)
        
        Ceftriaxone 500 mg IM once (มีที่เยื่อบุตา ให้ 1 g)
        ยาทางเลือก
        
        Cefixime 400 mg กินครั้งเดียว
        
        Gentamicin 160-240 mg IM/IV once
        ควรให้การรักษาหนองในเทียมร่วมด้วย
      - ชนิดมีภาวะแทรกซ้อน
        
        2.1 มีภาวะแทรกซ้อนเฉพาะที่ (local complicated) เช่น
        Bartholin’s abscess, epididymitis, para/periurethral abscess, cowperitis
        
        Ceftriaxone 500 mg IM OD (เหมือนในแบบ
        uncomplicated) โดยให้อย่างน้อย 2 วัน หรือจนกว่าจะหาย
        
        กรณีมี Bartholin’s abscess ควร I&D และทำ
        marsupialization เพื่อป้องกันการเป็นซ้ำ
        
        2.2 มีภาวะแทรกซ้อนกระจาย (disseminated gonococcal
        infection) ควรรับเข้าไว้ในโรงพยาบาล
        
        กรณีมี petechiae/pustule ที่ผิวหนัง, septic arthritis/
        tenosynovitis → Ceftriaxone 1-2 g IV OD 7 วัน
        
        กรณีมี meningitis → Ceftriaxone 1-2 g IV q12h
        10-14 วัน
        
        กรณีมี endocarditis → Ceftriaxone 1-2 g IV
        q12h 4 สัปดาห์
        
        ทุกกรณี ให้Azithromycin 1 g กินครั้งเดียว ร่วมด้วย
  - - - ผู้ชายมักจะมีปัสสาวะแสบขัด คันในท่อปัสสาวะ มีหนองคล้ายมูกใสหรือขุ่น
      - ผู้หญิงส่วนใหญ่ไม่มีอาการ ส่วนน้อยอาจมีตกขาว อาจตรวจเจอการอักเสบที่ปากมดลูก
    - - urethral discharge gram stain พบ PMN >/= 5
        cells/oil field
      - cervical discharge เป็นลักษณะ mucopurulent โดย
        ไม่พบ gram-negative intracellular diplococci
      - chlamydial test ได้ผลบวก
    - - ใช้ยาอย่างใดอย่างหนึ่ง
        
        Azithromycin 1 g กินครั้งเดียว ขณะท้องว่างหรือก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง
        
        Doxycycline (100) กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร x 14 วัน
        
        Roxithromycin (150) กินวันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหาร x 14 วัน
        
        Erythromycin stearate (500) กินวันละ 4 ครั้ง หลังอาหาร x 14
        วัน
        
        ร่วมกับให้การรักษาและติดตามคู่เพศสัมพันธ์แม้ไม่มีอาการ
  - - - ตกขาวมีกลิ่นเหม็น
      - ปวดท้องน้อยทั้ง 2 ข้าง หลังมีประจำเดือนใหม่ๆ
      - ปวดมากตอนเคลื่อนไหวร่างกาย
      - เลือดออกทางช่องคลอดกะปริบกะปรอย
      - มีไข้สูง ปวดเมื่อยตามตัว เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดลึกๆขณะมีเพศสัมพันธ์
    - - ไข้สูง >38 องศาเซลเซียส
      - กดเจ็บท้องน้อย
      - ตรวจภายในเมื่อโยกมดลูกจะมีอาการเจ็บ คลำได้ก้อนหรือถุงน้ำที่ Cul-de-sac มีตกขาวหรือหนองไหลออกมา
      - WBC>10,000/mm3 และค่า ESR สูงขึ้น
      - ตรวจพิเศษ เช่น Ultrasonography, Culdocenthesis, Laparoscopy
    - - ข้อบ่งชี้ในการรักษาแบบผู้ป่วยใน
        
        ยังไม่สามารถ R/O โรคอื่นใกล้เคียงที่ส าคัญได้ เช่น acute appendicitis
        
        มีลักษณะสงสัยก้อนหนอง tubo-ovarian abscess
        
        ผู้ป่วยมีการตั้งครรภ์ร่วมด้วย
        
        มีอาการรุนแรง ไข้สูง คลื่นไส้อาเจียนมาก
        
        ผู้ป่วยไม่สามารถทนรับการรักษาหรือติดตามการรักษาแบบผู้ป่วยนอกได้
        
        ผู้ป่วยมีอาการทางคลินิกไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาชนิดรับประทาน
      - กรณีความรุนแรงน้อยถึงปานกลางและไม่มีภาวะแทรกซ้อน ส่วนใหญ่สามารถให้การรักษาแบบผู้ป่วยนอกได้ โดยการใช้ยาฉีดเข้ากล้าม 1 ครั้งร่วมกับการใช้ยากิน
        
        Ceftriaxone 250 - 500 mg IM once + Doxycycline 100 mg กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร นาน 14 วัน หรือ Azithromycin 1 gm กินสัปดาห์ละครั้ง นาน 2 สัปดาห์
        
        อาจให้ร่วมหรือไม่ให้ร่วมกับ Metronidazole 400-500 mg กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร นาน 14 วัน
        
        เพราะครอบคลุมเชื้อชนิด anaerobe และสามารถรักษาโรคติดเชื้อ bacterial vaginosis ในกรณีที่สงสัยว่าเป็นสาเหตุของอุ้งเชิงกรานอักเสบร่วมด้วย
      - กรณีแพ้ยา penicillin/cephalosporin
        
        หากแพ้ penicillin สามารถใช้ cephalosporin ได้ เนื่องจากโอกาสแพ้ข้ามกลุ่มของยา < 2.5%
        
        หากแพ้ cephalosporin เนื่องจาก Neisseria gonorrhoeae ส่วนใหญ่ดื้อต่อยากลุ่ม quinolone แล้ว
        
        กรณีที่ผู้ป่วยแพ้ cephalosporin และพิจารณาว่ามีโอกาสเป็น gonorrhea น้อยและสามารถติดตามการรักษาได้ ให้ใช้ levofloxacin 500 mg กินวันละ 1 ครั้ง นาน 14 วัน หรือ ofloxacin 400 mg กินวันละ 2 ครั้ง นาน 14 วัน ร่วมกับ metronidazole 400-500 mg กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร นาน 14 วัน และควรส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการหาเชื้อ Neisseria gonorrhoeae
        
        หากผลเป็นบวกให้ใช้ยาปฏิชีวนะรักษาตามผล susceptibility testing
        
        หากผลเพาะเชื้อขึ้นเป็น Neisseria gonorrhoeae ซึ่งไวต่อยา กลุ่ม cephalosporin เพียงอย่างเดียว แต่ผู้ป่วยแพ้cephalosporin ให้ใช้ quinolone ร่วมกับ azithromycin 2 gm คู่กัน