Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความผิดปกติของเลือดและองค์ประกอบของเลือด - Coggle Diagram
ความผิดปกติของเลือดและองค์ประกอบของเลือด
Anemia
Definition
การลดลงอย่างผิดปกติของ Hb จากการสร้างหรือทำลาย
Hb < 10 gm/dl, Hct < 30 %
WHO : Hb < 11 gm/dl
CิBC
Hb < 11 gm/dl in first trimester
Hb < 10.5 gm/dl in second trimester
การจำแนกภาวะโลหิตจาง
ภาวะเสมือนโลหิตจาง
Physiologic anemia of pregnancy
Physiologic Anemia of pregnancy เกิดจากการเพิ่ม
ของปริมาตรพลาสมามากกว่ามวลของเม็ดเลือดแดง
การดูแลรักษา
Ferrous sulfate ขนาดเม็ดละ 300 มิลลิกรัม วันละ 1 เม็ด
Hemodilution ของ hypersplenism
โลหิตจางจากการสร้างลดลง
Iron defiency, Pure red cell aplasia
โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กแบ่งออกเป็น 3 ระยะ
Iron stores depletion
Iron deficiency erythropoiesis
Iron deficiency anemia
การวินิฉัย
ประวัติ ที่บ่งบอกได้ถึงความรุนแรงของโรค
การตรวจทางต้องปฏิบัติการ
Screening of anemia: CBC (Hb, Hct, MCV)
Diagnosis of IDA
MCV <80fl, MCHC<30% , MCH <30 mch/L,RC <4.1 mil/mm3 , PBS
Evidence of depleted iron stores
Low serum iron < 30 mcg/dl
High total iron binding capacity (TIBC) > 350 mcg/dl
Low transferrin saturation < 16 %
Low serum ferritin <10-15 mcg/L
การป้องกัน
แนะนาให้สตรีตั้งครรภ์ทุกรายควรได้รับการเสริมธาตุเหล็ก
60 mg ทุกวัน ตลอดการตั้งครรภ์
ส่งเสริมการบริโภคอาหารที่อุดมด้วยธาตุเหล็ก
การรักษา
การให้รับประทานธาตุเหล็กขนาดรักษาคือวันละ 200 mg
การให้ธาตุเหล็กผ่านทางหลอดเลือดดำ
การให้เลือด การให้ Packed red cell หรือ Whole blood
Megaloblastic anemia, Aplastic anemia
โลหิตจางจากการเพิ่มทำลาย
Thalassemia
Sickle cell anemia
Hemolytic anemia
Thalassemia
ชนิด
α - thalassemia โครโมโซมคู่ที่ 16
homozygous α -thalassemia1, α -thal 1/ α -thal 1,hemoglobin Bart,s hydrops fetalis
hemoglobin H/ Constant Spring, α -thal1/ Hb Constant Spring
hemoglobin H; Hb H, α -thal 1/ α -thal 2
homozygous hemoglobin Constant Spring
β – thalassemia โครโมโซมคู่ที่ 11
homozygous βo-thalassemia
βo-thalassemia/hemoglobin E
homozygous hemoglobin E; HbE/ Hb
การแบ่งระดับของความรุนแรงของโรค
Thalassemia major (Transคือ กลุ่มที่มีอาการรุนแรงจาเป็นต้องได้
เลือดเป็นประจาfusion-dependent thalassemia: TDT)
Thalassemia intermedia (Non-transfusiondependent thalassemia: NTDT) คือ กลุ่มที่มีอาการรุนแรงน้อยถึงปานกลาง
ผลกระทบ
ผลต่อมารดา
Pre-eclampsia
ตกเลือด
โรคหัวใจ
ติดเชื้อ
ผลต่อทารก
Fetal distress
IUGR
Preterm
ตายปริกำเนิด
การคัดกรองและการวินิจฉัย
การคัดกรองและการวินิจฉัย
ซักประวัติความเจ็บป่วยในอดีตและปัจจุบัน
ประวัติทางสูติกรรม
ความผิดปกติในการคลอดบุตรคนก่อน
การตรวจ Complete blood count: CBC
OFT (osmotic fragility test) เป็นการทดสอบความเปราะของเม็ดเลือดแดง
การตรวจค่าดัชนีเม็ดเลือดแดง (red blood cell indices)
mean corpuscular volume (MCV) ค่าปกติ 80-100 femtolitres (fl)
mean corpuscular hemoglobin (MCH) ค่าปกติ 27-31 picograms (pg)
การคัดกรองและการวินิจฉัย
การตรวจคัดกรองหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ครั้งแรก (screening)
ซักประวัติความเจ็บป่วยในอดีตและปัจจุบัน
ประวัติทางสูติกรรม
ความผิดปกติในการคลอดบุตรคนก่อน
ประวัติของครอบครัวและโรคทางพันธุกรรม
การตรวจ Complete blood count
การตรวจค่าดัชนีเม็ดเลือดแดง (red blood cell indices) ประกอบด้วย
mean corpuscular volume (MCV) ค่าปกติ 80-100 femtolitres (fl)
mean corpuscular hemoglobin (MCH) ค่าปกติ 27-31 picograms (pg)
OFT (osmotic fragility test) เป็นการทดสอบความเปราะของเม็ดเลือดแดง
Positive เป็นพาหะ α– thalassemia 1, α – thalassemia 2, Hb constant Spring(Hb CS) หรือ Homozygous α – thalassemia 2, Homozygous Hb constant Spring, Homozygous Hb E, iron deficiency anemia
Negative ไม่เป็นพาหะของ α – thalassemia 1และ β– thalassemia แต่อาจจะเป็นพาหะของ α – thalassemia 2 หรือ Hb CS หรือ Hb E
DCIP เป็นสารละลายที่สามารถออกซิไดซ์ฮีโมโกลบิน
DCIP ให้ผลบวกแสดงว่า บุคคลนั้นมี unstable hemoglobin เช่น HbE, HbH
DCIP ให้ผลลบแสดงว่า บุคคลนั้นไม่มี unstable hemoglobin
การทดสอบโดยวิธีมาตรฐาน มีวิธีที่นิยมใช้คือ
การตรวจวิเคราะ์ชนิดและปริมาณฮีโมโกลบิน HbA2
A2A (HbA2) น้อยกว่าร้อยละ 4 จะเป็น α-thalassemia
A2A ร้อยละ 4-8 เป็น β-thalassemia
HbE (EA) น้อยกว่าร้อยละ 25 อาจจะเป็นพาsะ (HbE trait) ที่มีหรือไม่มี α-thalassemia
EA มากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 80 เป็น Homozygous HbE ที่มีหรือไม่มี α-thalassemia
การตรวจ PCR เพื่อยืนยันการเป็นพาหะของ α-thalassemia 1 และ β -thalassemia
การวินิจฉัยทารกก่อนคลอดในรายที่คู่สมรสเสี่่ยงต่อการเกิดโรค
การตัดชิ้นเนื้อรก (chorionic villous sampling; CVS)
การเจาะเลือดสายสะดือทารก (cordocentesis)
การตรวจคลื่นเสี่่ยงความถี่สูง (Doppler ultrasound)
การเจาะน้ำคร่ำ
การรักษา
อาหาร แนะนาให้รับประทานอาหารที่มีโปรตีนและกรดโฟลิกมาก
ยา ควรให้ยาเม็ด Folic acid (5 mg) วันละครึ่ง-1 เม็ด
การรักษาความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์ในทารกที่เป็น hydrops fetalis
การให้เลือด ควรให้เลือดทุกรายในรูปเม็ดเลือดแดงเข้มข้น (Pack red cell) ไม่ควรเกิน 1 unit เนื่องจาก 1 unit มีเหล็กประมาณ 200-250 mg
การให้ยาจับธาตุเหล็ก
Desferrioxamine (desferal)
Deferiprone
Deferasirox
การตัดม้าม
Hypersplenism
ให้เลือดบ่อยกว่า 2 สัปดาห์/ครั้ง
Hb H disease ที่มีอาการรุนแรง
การพยาบาลก่อนตั้งครรภ์
การให้คำปรึกษาก่อนตั้งครรภ์
การวินิจฉัยโรค
การประเมินอัตราเสี่ยง
การให้ข้อมูลเกี่ยวกับอัตราเสียง
การให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรค
การให้ข้อมูลเกี่ยวกับทางเลือกเพื่อหลีกเลี่ยงการมีบุตรเป็นโรค
ดูแลในคลินิกเสี่ยงสูง
ส่งเสริมความรู้
การพักผ่อน
การรับประทานอาหาร
การประเมินเด็กดิ้น
การป้องกันการติดเชื้อ
การให้ธาตุเหล็ก/ Folic acid
ยุติการตั้งครรภ์
การพักผ่อน
การได้รับสารน้ำ/อาหาร
Vital signs
สุขภาพทารกในครรภ์
การบรรเทาความเจ็บปวด
การพยาบาลในระยะหลังคลอด
ฝ้าระวังการตกเลือดหลังคลอด
ดูแลให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก
ดูแลการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
อาหารที่มี Folic acid และที่มีโปรตีนสูง
ป้องกันการติดเชื้อหลังคลอด
การดูแล breast feeding
โรคโลหิตจางธาลัสซีเมียเป็นโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบยีนด้อย (autosomal recessive) กล่าวคือพ่อและแม่ของผู้ที่เป็นโรคนี้มียีนธาลัสซีเมียแฝงอยู่ทั้งคู่ซึ่งผู้ที่มียีนธาลัสซีเมียแฝงนี้จะไม่มีอาการของโรคนี้จะเหมือนคนปกติแต่สามารถถ่ายทอดยีนที่ผิดปกตินี้สู่ลูกหลานซึ่งในประเทศไทยมีคนที่มีโอกาสมียีนธาลัสซีเมียแฝงอยู่ถึงร้อยละ 30-40
