Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคในระบบสืบพันธ์ุที่พบบ่อย - Coggle Diagram
โรคในระบบสืบพันธ์ุที่พบบ่อย
Common Genital Trat Infection
สาเหตุ
เชื้อไวรัส เช่น เริม หูดหงอนไก่
เชื้อเเบคทีเรีย เช่น หนองในเเท้ หนองในเทียม ซิฟิลิส เเผลริมอ่อน
เชื้อรา เช่น Candida
พยาธิ เช่น Trichomonas
อาการที่พบบ่อย
มีตกขาวผิดปกติ(มากขึ้นเปลี่ยนไปจากเดิม มีกลิ่น)
คัน มีตุ่มผื่นหรือเเผล
ปัสสาวะเเสบขัด อาจมีหนอง
การตรวจวินิจฉัย
การตรวจภายใน
การเพาะเชื้อ หรือ PCR
การตรวจเลือด เช่น anti HIV , VDRL
การนำตกขาวหรือสิ่งคัดหลั่งตรวจจากกล้องจุลทรรศน์ เช่น Wet smear , Gram stain,KOH prep.
Vaginal Candida
มีตกขาวผิดปกติคล้ายตะกอนนม อาจคันเเสบช่องคลอด อาจมีปัสสาวะเเสบขัด
การรักษา
รายที่ไม่มีภาวะเเทรกซ้อนให้ใช้ยาอย่างใดอย่างหนึ่ง
-Itraconazole (200) เเบ่งกิน 2 ครั้ง ใน 1 วัน
Fluconazole (150) กินครั้งเดียว
Clotrimazole (500) สอดช่องคลอดครั้งเดียว
กรณีที่มีรอยโรคภายนอกสามารถใช้ยาเเบบทาภายนอกร่วมกันได้
รายที่มีภาวะเเทรกซ้อน
Fluconazole 100-200 mg กิน day 1, 4, 7 แล้วกินต่อ
สัปดาห์ละครั้งอีก 6 เดือน
รายที่มีอาการรุนเเรงเช่น เเคมมีการบวมเเดงอย่างมาก มีรอยเเตก
Fluconazole 100-200 mg กิน day 1, 4
Trichomonas Vaginitis
มีตกขาวผิดปกติ สีเหลืองออกเขียว มีกลิ่น อาจมีแสบระคายเคืองอวัยวะเพศ ปาดมดลูกมีเนื้อเปื่อยยุ่ย เเละมีสีเเดง
ผู้ชายมีปัสสาวะแสบขัด
ㆍ การวินิจฉัย : นำตกขาวไปตรวจ Wet smear พบ เชื้อ T.yaginalis เคลื่อนไหวไปมา
การรักษา : ให้ยา Metronidazole
ใช้ยาอย่างใดอย่างหนึ่ง
Metronidazole 2 gm กินครั้งเดียว
Tinidazole 2 gm กินครั้งเดียว (ก่อนนอน)
Metronidazole (500) กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร x 7 วัน
ถ้าเป็นผู้ติดเชื้อ HIV ควรเลือกแบบกิน 7 วันจะได้ผลดีกว่า
ช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคที่เรีย (Bacterial Vaginosis:BV)
สาเหตุจากการติดเชื่อ Gardnerella vaginalis
อาการและอาการแสดง
ตกขาวมีกลิ่นเหม็นคล้ายปลาเน่า ลักษณะ
สีขาวปนเทาไม่มีฟอง
การตรวจวินิจฉัย
นำมูกไปตรวจพบ pH >5
Whiff test : หยด 10% KOH บนตกขาวได้ผลบวกคือมีกลิ่นน้ำคาวปลา
Wet smear พu G.vaginalis จำนวนมาก
การรักษา
: Metronidazole.Clindamycin, Clindamycin ovule
Gonorrhea
ลักษณะทางคลินิก
ผู้หญิงส่วนใหญ่ไม่มีอาการ หรือบางรายอาจมีตกขาวผิดปกติ
ผู้ชายมีปัสสาวะแสบขัด มีหนองไหลจากท่อปัสสาวะ หรือรีดได้หนองขาวเหลือง
บางรายมีอาการแทรกซ้อน เช่น เป็นฝีที่บริเวณอวัยวะเพศ อัณฑะอักเสบ
อาจตรวจพบหนองที่อื่นได้ เช่น ปากมดลูก ช่องคอ ทวารหนัก เยื่อบุตา
การรักษา
ชนิดที่ไม่มีภาวะแทรกซ้อน (uncomplicated gonorrhea)
Ceftriaxone 500 mg IM once (มีที่เยื่อบุตา ให้ 1 g)
Cefixime 400 mg กินครั้งเดียว
ชนิดมีภาวะแทรกซ้อน
2.1 มีภาวะแทรกซ้อนเฉพาะที่ (local complicated) เช่น
Bartholin’s abscess
Ceftriaxone 500 mg IM OD (เหมือนในแบบ uncomplicated) โดยให้อย่างน้อย 2 วัน หรือจนกว่าจะหาย
กรณีมี Bartholin’s abscess ควร I&D และทาmarsupialization เพื่อป้องกันการเป็นซ้ำ
2.2 มีภาวะแทรกซ้อนกระจาย (disseminated gonococcal
infection) ควรรับเข้าไว้ในโรงพยาบาล
กรณีมี petechiae/pustule ที่ผิวหนัง, septic arthritis/tenosynovitis → Ceftriaxone 1-2 g IV OD 7 วัน
กรณีมี meningitis → Ceftriaxone 1-2 g IV q12h10-14 วัน
กรณีมี endocarditis → Ceftriaxone 1-2 g IVq12h 4 สัปดาห์
ทุกกรณี ให้Azithromycin 1 g กินครั้งเดียว ร่วมด้วย
Non-specific Urethritis
ผู้ชายมักจะมีปัสสาวะแสบขัด คันในท่อปัสสาวะ มีหนองคล้ายมูกใสหรือขุ่น
ผู้หญิงส่วนใหญ่ไม่มีอาการ ส่วนน้อยอาจมีตกขาว อาจตรวจเจอการอักเสบที่ปากมดลูก
การรักษา
ใช้ยาอย่างใดอย่างหนึ่ง
Azithromycin 1 g กินครั้งเดียว ขณะท้องว่างหรือก่อนอาหาร 1 ชั่วโมง
Doxycycline (100) กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร x 14 วัน
Roxithromycin (150) กินวันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหาร x 14 วัน
Erythromycin stearate (500) กินวันละ 4 ครั้ง หลังอาหาร x 14 วัน
ร่วมกับให้การรักษาและติดตามคู่เพศสัมพันธ์แม้ไม่มีอาการ
การดูแลรักษาผู้เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
หลายโรคสัมพันธ์กับภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง และอาจมีโรคอื่นแฝงซ่อนอยู่ด้วย จึงควรได้คัดกรอง เช่น เบาหวาน HIV ซิฟิลิส
บางโรคมีความจำเป็นต้องติดตามคู่มีเพศสัมพันธ์มาตรวจหรือรักษาด้วย โดยเฉพาะในช่วง60 วันก่อนมีอาการ (หนองใน, หนองในเทียม, HIV, TV, ซิฟิลิส, เชื้อรา)
ควรแนะนำเกี่ยวกับการดูแลสุขอนามัยและ safe sex ในช่วงให้การดูแลรักษา
โรคอักเสบติดเชื่อในอุ้งเชิงกราน
(Pelvic inflammatory disease: PID)
ตกขาวมีกลิ่นเหม็น ปวดท้องน้อยทั้ง 2 ข้าง หลังมีประจำเดือนใหม่ๆ - ปวดมากตอนเคลื่อนไหวร่างกาย " เลือดออกทางช่องคลอดกะปิดกะปรอย
การวินิจฉัย
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย:- ไข้สูง > 38 องศาเซลเซียส
กคเจ็บท้องนัอย (tenderness)
ตรวจภายในเมื่อโยกปากมคถูกจะมี อาการเจ็บ คจำได้ก้อนหรือฤงน้ำที่ Cul-de-sac มีตกขาวหรือหนองไหลออกมา
WBC >10,000/mm3 และค่า ESRสูงขึ้น
4.ตรวจพิเศษเช่นUItrasonography, Culdocenthesis, Laparoscopy
การรักษา
ข้อบ่งชี้ในการรักษาแบบผู้ป่วยในยังไม่สามารถ R/O โรคอื่นใกล้เคียงที่สำคัญได้ เช่น acute appendicitis มีลักษณะสงสัยก้อนหนอง tubo-ovarian abscess
Ceftriaxone 250 - 500 mg IM once
Doxycycline 100 mg กินวันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร นาน 14 วัน