Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สรุปการเรียนรู้, โรคหัวใจที่เกิดจากหลอดเลือดหัวใจ, โรคหัวใจไม่ได้ที่เกิดจา…
สรุปการเรียนรู้
GI HEMORRHAGE
-
-
MELENA
ถ่ายดำ
- มีลักษณะ acid hematin เกิดจาก ฮีโมโกลบินรวมกับกรดในกระเพาะ
- มีกลิ่นเฉพาะ ลักษณะเหนียวคล้ายยางมะตอย
- อาจพบ occult blood เป็นบวกได้ 21 วันหลังเลือดออก
-
การตรวจร่างกาย
CBC, Blood chemistry, BUN/Cr, LFT, Group match, Coagulogram
-
VARAL HEPATITIS
-
สาเหตุ
- การติดเชื้อ
->ไวรัสตับอักเสบ เอ บี ซี ดี อี
-> แบคทีเรีย วัณโรค
- ยาที่มีพิษต่อตับ เช่น พาราเซตามอล
- เหล้า
- โรคภูมิแพ้ตัวเอง
อาการ
ตับอักเสบเฉียบพลัน
- อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร จุกแน่นบริเวณชายโครงขวาจากตับโต ปัสสาวะสีเข้ม ตาเหลือง
- ไวรัสตับอักเสบ เอ และ อี จะหายขาดเพราะมีภูมิต้านทานเกิดขึ้น
-
ตับอักเสบเรื้อรัง
- ไวรัสตับอักเสบบีและ ซี จะกลายเป็นตับอักเสบเรื้อรัง มีอาการตับแข็ง ตับสูญเสียหน้าที่เป็นพังผืดเกิดเป็นมะเร็งตับ
-
-
-
CIRRHOSIS
อาการและอาการแสดง🫁
- อ่อนเพลีย ไม่อยากอาหาร คลื่นไส้ น้ำหนักลด
- ผู้หญิงมีประจำเดือนผิดปกติ ผู้ชายเต้านมขยาย สมรรถภาพทางเพศลดลง
- ดีซ่านตัวเหลืองตาเหลือง
- ขาบวม ท้องโต เลือดออกง่าย
- มีอาการทางสมอง ละเลยการดูแลตนเอง ลืมง่าย ไม่มีสมาธิ ไม่มีอาการตอบโต้
สาเหตุ
- การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีและซี
- ดื่มแอลกอฮอล์ปริมาณมากและเป็นเวลานาน
- โรคทางพันธุกรรม เช่น Wilson disease(ตับไม่สามารถขับทองแดงได้) Hemochromatosis(ภาวะธาตุเหล็กในร่างกายเกิน) Cystic fibrosis, Alpha one antitrypsin deficiency, Glycogen storage disease
- ภาวะไขมันคั่งตับ มักพบในคนอ้วนหรือคนไข้เบาหวาน
โรคแพ้ภูมิตนเอง
-
- Primary biliary cholangitis,
- Primary sclerosing cholangitis
- การได้รับยาหรือสมุนไพรที่ผลต่อตับ
- ภาวะหัวใจด้านขวาล้มเหลวเรื้อรัง มีการอุดกั้นหลอดเลือดดำทางออกตับ
พฤติกรรมเสี่ยงต่อโรค
การเปลี่ยนคู่นอนบ่อย การใช้เข็มร่วมกัน การสักการเจาะหู ลิ้น สะดือ มีประวัติครอบครัวเป็นโรคตับแข็งจากไวรัสตับอักเสบบี ดื่มแอลกอฮอล์ น้ำหนักเกิน ใช้ยาหรืออาหารเสริมที่ไม่มีมาตรฐาน
-
-
CHEST PAIN
Cardiac
Chronic stable angina
ตำแหน่ง: เจ็บหน้าอกด้านซ้าย ร้าวไปที่คอ กราม ลิ้นปี่ ไหล่
อาการ: แน่นหน้าอกอึดอัดหายใจไม่สะดวก คล้ายมีของหนักทับ
ระยะเวลา: < 2-10 นาที
สิ่งกระตุ้น: ออกกำลังกาย อากาศเย็น เครียด
สิ่งบรรเทา: พัก อมยาnitroglycerin
-
Unstable angina
ตำแหน่ง: เจ็บหน้าอกด้านซ้าย ร้าวไปที่คอ กราม ลิ้นปี่ ไหล่
อาการ: แน่นหน้าอก อึดอัด หายใจไม่สะดวก คล้ายมีของหนักทับ มีอาการรุนแรงกว่า stable angina
ระยะเวลา: < 20 นาที
สิ่งกระตุ้น: ออกกำลังกาย อากาศเย็น เครียด แต่มีอาการเมื่อออกแรงเล็กน้อยหรือขณะพัก
อาการร่วม: อาจมีหัวใจล้มเหลว
การรักษา
- ควรadmit และพิจารณาทำการสวนหลอดเลือดหัวใจ / ASA(325)เคี้ยว / Clopidogrel / B-blocker /
- admit ให้ยาละลายลิ่มเลือด Streptokinase หรือ ทำการสวนและขยายหลอดเลือดหัวใจเอย่างเร่งด่วน ให้ ASA(325)เคี้ยว / Clopidogrel / B-blocker /
Myocardial infarction
ตำแหน่ง: เจ็บหน้าอกด้านซ้าย ร้าวไปที่คอ กราม ลิ้นปี่ ไหล่
อาการ: แน่นหน้าอกอึดอัดหายใจไม่สะดวก คล้ายมีของหนักทับ มีอาการรุนแรงมาก
ระยะเวลา: > 30 นาที
สิ่งกระตุ้น: -
สิ่งบรรเทา: พัก อมยาnitroglycerin อาการไม่ดีขึ้น
อาการร่วม: หายใจเหนื่อย เหงื่อออก คลื่นไส้ อาเจียน
ใจสั่น หมดสติ
NON- Cardiac
Pericarditis
เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ
ตำแหน่ง: เจ็บหน้าอกด้านซ้าย ร้าวไปที่คอหัวไหล่ซ้าย
อาการ: เจ็บแปล๊บ เสียดแทง
ระยะเวลา: หลายชั่วโมง หรือเป็นวัน
สิ่งกระตุ้น: เวลานอนราบ หายใจเข้าลึกๆ
สิ่งบรรเทา: ลุกนั่ง โน้มตัวไปข้างหน้า
อาการร่วม: Pericardial friction rub
-
Pulmonary embolism
มีลิ่มเลือดอุดกั้นที่ปอด
ตำแหน่ง: เจ็บหน้าอกด้านซ้าย หรือขวาที่เกิด pulmonary infarction
อาการ: เจ็บสัมพันธ์กับการหายใจ
ระยะเวลา:เกิดทันที
สิ่งกระตุ้น: หายใจแรงๆ
สิ่งบรรเทา: -
อาการร่วม: หอบเหนื่อย หายใจเร็ว หัวใจห้องขวาล้มเหลว BP drop
-
Aortic dissection
หลอดเลือดใหญ่ปริแตก
ตำแหน่ง: เจ็บหน้าอกด้านหน้า ร้าวทะลุไปกลางหลัง
อาการ: เจ็บรุนแรงคล้ายมีของแหลมคมมาแท่ง
ระยะเวลา: เกิดขึ้นทันทีทันใด
สิ่งกระตุ้น: พบในผู้ป่วย HT หรือเป็นโรค Marfan syndrome
สิ่งบรรเทา: -
อาการร่วม: อาจพบ aortic insufficiency คลำ PR วัด BP ที่แขนขาได้ไม่เท่ากัน
-
ปัจจัยเสี่ยง⛔️
ความดันโลหิตสูง, เบาหวาน, ไตเสื่อม, ไขมันสูง
-
-
-
-
การวินิจฉัย 🩺
ซักประวัติ
ตรวจร่างกาย
ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
วัด cardiac enzymes
Chest X-ray,
Echocardiogram,
CT-chest
DYSPEPSIA
1.Dyspepsia
ควรแยกโรคจาก 3 โรค
Biliary colic
- ตำแหน่ง epigastric or right upper quadrant pain
- ลักษณะเฉพาะ ปวดบริเวณหลังราวไปไหล่ขวา
- อาการมักเป็นกะทันหัน เวลาสั้นๆ ปวดมากที่สุด 1 hr.
-
-
Acute gastritis
- เป็นการอักเสบของเยื่อบุกระเพาะอาหารแบบเฉียบพลัน mucosa บวมแดง มีจุดเลือดออกเป็นแผลตื้นๆ
- สาเหตุจาก ได้รับยาแก้ปวด NSAID เป็นประจำ ดื่มแอลกอฮอมาก สูบบุหรี่มาก ได้รับเคมีบำบัด หรือการเจ็บป่วยอื่นๆ severe stress, Ischemia and shock
Chronic gastritis
- มีการอักเสบเรื้อรังของ mucosaร่วมกับ mucosal atrophy ทำให้เกิดพังผืดมากขึ้นมีอาการปวดแน่นท้องเรื้อรัง เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง
- สาเหตุ ติดเชื้อในกระเพาะอาหารเรื้อรังจาก H.pylori ภาวะทางภูมิคุ้มกันมีอาการซีด ดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่มาก มีการผ่าตัดPostantrectomy ทำให้น้ำดีย้อนกลับ
Peptic ulcer diseases
- เป็นแผลที่ mucosa ลึกถึงชั้นกล้ามเนื้อ เกิดในกระเพาะอาหาร เป็นที่เกิดจากความไม่สมดุลของกลไกป้องกันเยื่อบุและการทำลายกรด
ยาที่ใช้ในการรักษา
H2 blocker
Cimetidine, Ranitidine, Famotidine, Nizatidine
ผลข้างเคียง
- Cimetidine -> สับสน, ประสาทหลอน, ผช.มีเต้านมขึ้น ผญ.มีน้ำนมไหลแต่ไม่มีการตั้งครรภ์ ท้องร่วง ปวดศีรษะปวดศีรษะ ตับถูกทำลาย หัวใจเต้นช้า
- หลีกเลี่ยงการใช้ยา chloroquin, metformin, phenytoin, warfarin
- Ranitidine ใช้สำหรับแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็ก ป้องกันเลือดออก ใช้ก่อนวางยาสลบ ระวัง ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคไต เก็บให้พ้นแสง
- Famotidine ใช้รักษา Duodenal ulcer, gastric ulcer,GERD,UGIB
-
การรักษา
- Sucralfate -> รักษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบเรื้อรัง แผลในกระเพาะป้องกันเลือดออกในกระเพาะ รักษาโรคกดไหลย้อน ใช้ร่วมกับยากลุ่มNSAIDs
- Bismuth รักษาอาการท้องเสีย กระเพาะอาหารอักเสบ ติดเชื้อH.pylori ท้องอืด อาหารไม่ย่อย
- Antacid ยาลดกรด รักษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบ กรดไหลย้อน อาหารไม่ย่อย ท้องอืดท้องเฟ้อ
- ยาธาตุน้ำขาวทำลายเชื้อโรคในลำไส้ รักษาอาการท้องเสีย ติดเชื้อแบบไม่รุนแรง ปวดท้อง ท้องเสีย ช่วยขับลม
- Misoprostolช่วยยับยั้งการหลั่งกรด HCl ป้องกันแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้จากการรับประทานยา NSAIDs
ลักษณะอาการเตือน
- อายุ > 40 ปี, น้ำหนักลด >5%ใน1เดือน, เบื่ออาหาร, ไข้ไม่ทราบสาเหตุ,ตื่น กลืนลำบาก, อาเจียนบ่อย, ตื่นกลางดึก, อุจจาระดำมากมีเลือดปน, ซูบ ซีด โลหิตจาง, ปวดท้อง, คลื่นไส้ อาเจียนรุนแรง, Abdominal distension, Cervical lymphadenopathy, ตับโต, ท้องมาน, มีก้อนที่ไส้ตรง,
การซักประวัติสาเหตุอื่นๆ
โรคประจำตัว
ดื่มเหล้า สูบบุหรี่ ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง
เบาหวาน COPD, Chronic renal failure,
Congestive heart failure
การใช้ยา
Aspirin / NSAIDs, ATB : macrolides, Digitalis,MO iron, Nitrates, Levodopa
ตรวจร่างกาย
Anemia, Jaundice, Hepatomegaly, Ascites, Lymphadenopathy, Abdominal mass
ตรวจพิเศษ
CBC, Stool exam for parasite,
Stool occult blood, AST, ALT, Ca+ level
-
JAUNDICE
-
-
ประเภทดีซ่าน
Hemolytic anemia
- ประวัติ : ซีด เพลียมาก เบื่ออาหาร ❌ปวดท้อง คัน น้ำหนักลด ท้องมาน
- ตับโต กดไม่เจ็บ ม้ามโต
- สีปัสสาวะ: สีเข้ม ดำ
- Hb ต่ำ AST สูง ❌ ALTปกติ✅
นิ่วในทางเดินน้ำดี
- ประวัติ : แน่นท้อง ท้องอืด เริ่มเกิดดีซ่านรุนแรง ปวดลิ้นปี่รุนแรง มีคันตามตัว น้ำหนักลด ❌ท้องมาน
- ตับโต กดเจ็บใต้ตับ ม้ามไม่โต
- สีปัสสาวะ: สีเข้มมาก
- Hb ปกติ AST และ ALT สูงแต่ไม่เกิน 300unit
- พบ bile ในปัสสาวะ อุจจาระซีด
ตับอักเสบ
- ประวัติ : เคยมีไข้มาก่อนคล้ายไข้หวัด
ปวดท้องตื้อๆ ❌ ซีด คัน น้ำหนักลด ท้องมาน
- ตับโต กดเจ็บ ม้ามไม่โต
- สีปัสสาวะ: สีเหลืองเข้ม
- Hb ปกติ AST และ ALT สูงทั้งคู่ ❌
Serum alkaline phosphatase สูงเล็กน้อย
พบ bileในปะสสาวะ อุจจาระซีด
มะเร็งอุดตันทางเดินน้ำดี
- ประวัติ : ไม่มีอาการนำ ดีซ่านค่อยๆเกิด ปวดลิ้นปี่ร้าวไปหลังรุนแรง
มีคันตามตัว น้ำหนักลดมาก ซีด ท้องมาน ตาเหลืองมาก
- ตับโต กดไม่เจ็บ ม้ามไม่โต-
- สีปัสสาวะ: สีเข้มมาก
- Hb ต่ำ AST และ ALT สูงแต่ไม่เกิน 300unit
- Bilirubin รวม สูงมาก
- พบ bile ในปัสสาวะ อุจจาระซีด
- Serum alkaline phosphatase สูงตลอดเวลา
ACUTE DIARRHEA
-
ถ่ายอุจจาระเป็นมูกเลือด
การรักษา
- ให้สารน้ำและเกลือแร่ทดแทน
- ให้ยา ATB เช่น Norfloxacin 3days เพื่อไปทำลายเชื้อในลำไส้
- ถ้าสงสัยว่าอาจมี sepsis หรือภูมิคุ้มกันต่ำ
ให้ Ciprofloxacin 5-7days
-
-
มีอุจจาระอย่างเฉียบพลันในผู้ป่วยอายุ 15 ปีขึ้นไป
มีการถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำ
ตั้งแต่ 3/hr หรือถ่ายเป็นมูกเลือด 1ครั้ง
เป็นอยู่ไม่เกิน 2 สัปดาห์ไม่มีประวัติอุจจาระร่วงเป็นๆหายๆ
มีไข้สูง T > 39 องศาเซลเซียส ไม่เกิน 2-3 วัน
อาจมีอุจจาระเหลวในระยะแรกและเป็นมูกเลือด ถ่ายบ่อย ปวดเบ่งที่ทวารหนัก
ปวดท้องอาเจียนรุนแรง ไม่มี dehydration
Stool exam พบ WBC, RBCจำนวนมาก
สาเหตุจากการติดเชื้อ Shigella spp., salmonella spp.
เป็นกลุ่มอาการ ปวดท้อง จุกท้องบริเวณลิ้นปี่ หน้าท้อง ช่วงบนเหนือสะดือ ส่วนใหญ่มักมีรอยโรค
Peptic ulcer
จะไม่มีรอยโรคให้เห็น จะเป็นการรักษาตามอาการ
เป็นโรค Gastric ulcer และ Duodenal ulcer
มีการอืดแน่นหลังอาหาร อิ่มน้อยกว่าปกติ
ปวดท้องบริเวณลิ้นปี่ แสบท้องบริเวณลิ้นปี่ มีอาการอย่างน้อย 3 เดือน
-
-
เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของตับ ทำให้สูญเสียเซลล์เนื้อตับ เกิดพังผืดในตับปริมาณมากจนตับไม่สามารถทำงานได้ปกติ