Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หลักการพื้นฐาน ลักษณะ และขอบเขตของการ พยาบาลจิตเวช และสุขภาพจิต - Coggle…
หลักการพื้นฐาน ลักษณะ และขอบเขตของการ พยาบาลจิตเวช และสุขภาพจิต
วิวัฒนาการของการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชในอดีตและปัจจุบัน
วิวัฒนาการของจิตเวชศาสตร์และสุขภาพจิตสากล
ยุคก่อนประวัติศาสตร์ในยุคนี้เชื่อว่าการเจ็บป่วยเป็นเรื่องของปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติโรคทั้งหลายรวมถึงโรคจิตเกิดจากวิญญาณของภูตผีปีศาจ
ยุคกรีกและโรมัน ความเชื่อได้เปลี่ยนแปลง ไปตามสติปัญญาความคิดของบุคคล ทำให้การดูแลผู้ป่วยมีลักษณะเปลี่ยนไป
ยุคกลาง มีการสร้างสถานดูแลผู้ป่วยโรคจิต เรียกว่า “อะไซลัม” (Asylum) และต่อมาได้มีการสร้างโรงพยาบาลโรคจิตขึ้น
ยุคฟื้นฟู มองสาเหตุของการเจ็บป่วยทางจิตโดยใช้เหตุผลทางวิทยาศาสตร์มากขึ้น การดูแล ผู้ป่วยใช้เจตคติที่ดีแสดงออกด้วยความมีเมตตากรุณา
ยุคแห่งการเปลี่ยนแปลงทางจิตเวชศาสตร์ มีการเปลี่ยนแปลงไปสู่ยุคที่เริ่มใช้เหตุผลสติปัญญา การคิดรู้มาอธิบาย มีนักทฤษฎีจิตเวชเกิดขึ้นอย่างมาก
วิวัฒนาการของจิตเวชศาสตร์และสุขภาพจิตในประทศไทย
พ.ศ.2432 เริ่มขึ้นโดยพระราชดำรัสของรัชกาลที่ 5 ทรงโปรดให้จัดตั้ง“โรงพยาบาลคนเสียจริต” ศาสตราจารย์นายแพทย์ฝน แสงสิงแก้ว ปรับปรุงสถานที่กักขังผู้ป่วยให้เป็นโรงพยาบาลที่รักษาผู้ป่วยได้จริง พัฒนาระบบบริการ และการศึกษาด้านสุขภาพจิตและจิตเวช ได้รับการยกย่องให้เป็น “บิดาของวงการสุขภาพจิตและ จิตเวชของประเทศไทย”
แนวคิดเกี่ยวกับสุขภาพจิต
“จิตเวช” เป็นการกล่าวถึงปัญหาทางสุขภาพจิต หรือปัญหาของบุคคลที่แสดงออกทางความคิด อารมณ์หรือ พฤติกรรมที่ผิดปกติจนกระทั่งมีการเจ็บป่วยทางจิต (Mental illness or Mental disorder) สุขภาพจิตและจิตเวชจึง เป็นสภาวะทางจิตใจของบุคคลที่เริ่มตั้งแต่สภาวะปกติไปจนถึงการเจ็บป่วยทางจิต “สุขภาพจิต” และ “จิตเวช” (mental Health and Mental illness) จึงเป็นคำที่มักใช้ร่วมกัน
องค์ประกอบของผู้ที่มีสุขภาพจิตดี/ผิดปกติและปัจจัยที่มีผลต่อภาวะสุขภาพจิต
ชีวภาพ
กายวิภาค สรีรวิทยาสมอง เช่น ผู้ป่วยบางคนมีการ CT scan บางรายพบว่ามี การขยายของ lateral ventricles
พยาธิสภาพของสมอง อันสืบเนื่องจากโรคเนื้องอกในสมอง การติดเชื้อ มีไข้สูง จากสารพิษ
การถ่ายทอดทางพันธุกรรม โดยพันธุกรรมซึ่งมียีนส์เป็นตัวกำหนดลักษณะโครงสร้างทางกายรวมทั้งสารเคมีต่าง ๆ
ชีวเคมีของร่างกายและสมอง เกิดจากความผิดปกติที่เกิดขึ้นภายในสมอง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สารสื่อประสาทโดปามีน (Dopamine)
ปัจจัยทางด้านจิตใจ เน้นถึงการอบรมเลี้ยงดูวิธีต่าง ๆ ภายในครอบครัว
ปัจจัยทางสังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และการเรียนรู้ตามหลักพฤติกรรมศาสตร์ เช่น การศึกษา เศรษฐกิจและสังคม ศาสนาความเชื่อ
แนวคิดการสาเหตุเจ็บป่วยทางจิต
Case formulation
1.Predisposing factors คือ ปัจจัยเสี่ยงที่มีมาก่อนป่วย
Precipitating factors คือ ปัจจัยกระตุ้นให้เกิดอาการ
Perpetuating factors คือ ปัจจัยที่เสริมให้อาการไม่หาย
Protective factors คือ ปัจจัยปกป้องให้บุคคลปรับตัว อย่างเหมาะสม
Stress diathesis model
Stress = ความกดดัน
Diathesis=ความเสี่ยงในการเกิดโรค ความอ่อนแอของตัวบุคคล ซึ่งเชื่อว่าผู้ป่วยนั้นมีแนวโน้มหรือจุดอ่อน บางอย่างอยู่แล้ว เมื่อพบกับสภาพกดดันบางประการทำให้เกิดอาการของโรค
หลักการพื้นฐานของการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชคุณลักษณะของพยาบาลจิตเวช
มีความตระหนักรู้ตนเองหรือมีสติ ( Self-awareness )
มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับทฤษฎีทางจิตเวช
ยอมรับพฤติกรรมของผู้ป่วยอย่างไม่มีเงื่อนไข
ความสม่ำเสมอ
ความจริงใจ
ความเป็นอิสระและเชื่อมั่นในตนเอง
ความอดทน
ความไว้วางใจได้
สามารถเผชิญกับความคับข้องใจ ความเครียด และปรับตัวได้ดี
เป็นผู้มีอารมณ์เจริญเต็มที่ (Emotional Maturity)
เป็นผู้รับรู้ความรู้สึกของผู้อื่นไว (Sensitive)
เป็นผู้ยืดหยุ่นพอที่จะเปลี่ยนแปลงบางสิ่งบางอย่างที่จำเป็น
มีความคิดสร้างสรรค์ มีเหตุผล มองการณ์ไกล
มีความรักในเพื่อนมนุษย์ พร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือผู้อื่น