Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน - Coggle Diagram
ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
ลักษณะทั่วไป
ภูมิคุ้มกันที่มีแต่กําเนิด (innate immunity)
เซลล์เยื่อบุของร่างกาย ผิวหนัง
เซลล์ชนิด monocyte
เซลล์ชนิด dendritic cell
ระบบ complement
NK cell
ภูมิคุ้มกันที่ต้องได้รับการกระตุ้น (adaptive immunity)
เซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด lymphocyte สร้างสาร antibody
เซลล์เม็ดเลือดขาว
T-cell lymphocyte
ทําหน้าที่สร้างสารกระตุ้นเซลล์ชนิดอื่นเพื่อทําลายสิ่งแปลกปลอมในร่างกาย
B-cell lymphocyte
พัฒนาเป็น plasma cell และสามารถสร้างสาร antibody เพื่อจับทําลายสิ่งแปลกปลอม
Macrophage
ทําหน้าที่เก็บกินและทําลายสิ8งแปลกปลอม
Neutrophil
ทําหน้าที่ทําลายสิ่งแปลกปลอมในกระบวนอักเสบเฉียบพลัน
Eosinophil
ทําหน้าที่ทําลายเชื้อปรสิตในร่างกาย
สารสื่อเคมีและเซลล์ที่เกี่ยวข้อง
Cytokines
เป็นสารสื่อเคมีซึ่งสร้างจากเม็ดเลือดขาวเพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน
สารเคมีในระบบภูมิคุ้มกันที่มีแต่กําเนิด ได้แก่สาร interleukin 1 (IL-1) และสาร tumor necrosis factor (TNF)
สารเคมีในภูมิคุ้มกันที่ต้องได้รับการกระตุ้น ได้แก่สาร IL-2 สาร IL-4 และสาร IL-5
ภาวะบกพร่องทางภูมิคุ้มกัน
(Immunodeficiency)
พบแต่กําเนิด
พบความผิดปกติแต่กําเนิดได้ในทุกเซลล์ของระบบภูมิคุ้มกันทําให้ผู้ป่วยมีภูมิต้านทางต่ำ ติดเชื้อและเสียชีวิตได้ง่าย
พบการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
พบภายหลัง
เกิดได้จากหลายสาเหตุได้การติดเชื้อ HIV การได้รับยาเคมีบําบัด โรคมะเร็งในไขกระดูกและการตัดม้าม
ผู้ป่วยมีจํานวนเม็ดเลือดขาวในเลือดต่ำทําให้ติดเชื้อได้ง่าย
การติดเชื้อ HIV ทําให้เกิดภาวะ acquired immunodeficiency syndrome (AIDS)
เชื้อ HIV ติดต่อผ่านทางการมีเพศสัมพันธ์ การได้รับเลือด และจากมารดาสู่ทารก
เชื้อเข้าสู่เซลล์ผ่านทางเยื่อบุที่มีบาดแผล แล้วเข้าสู่ T-cell ชนิด CD4 helper T-cell
เชื้อโรคมีการฝักตัวบริเวณต่อมน้ำเหลืองแล้วแบ่งตัวจํานวนมากเป็นผลให้ทําลายเม็ดเลือดขาว
ผู้ป่วยเกิดภาวะ AIDS ซึ่งพบระดับ CD4 T-cell ในเลือดต่ำทําให้ติดเชื้อโรคอื่นได้ง่าย ได้แก่เชื้อ
แบคทีเรีย เชื้อวัณโรค
ภาวะภูมิคุ้มกันไวเกิน (Hypersensitivity syndrome)
เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันไวต่อสารมากเกินไปทําให้เกิด ปฏิกริยามากกว่าปกติเมื่อได้รับสารกระตุ้นทั้งจากสาร
ภายนอกร่างกายและสารภายในร่างกาย
เซลล์หลักที่เกี่ยวข้องกับภาวะนี้คือ eosinophil
แบ่งเป็นสี่ชนิดตามกลไกการเกิดโรค
ภาวะแพ้ภูมิตนเอง (Autoimmune disease)
เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันทําลายเซลล์หรือเนื้อเยื้อปกติเป็นผลให้เกิดรอยโรคหลายตําแหน่ง
เซลล์ชนิด B-cell สร้าง antibody ต่อเซลล์ปกติในร่างกายได้แก่เซลล์เยื่อบุหลอดเลือด เซลล์ต่อม
ไทรอยด์ เซลล์เยื่อบุกระเพาะอาหาร
เซลล์ชนิด T-cell กระตุ้นให้เกิดการทําลายเซลล์บริเวณข้อต่อ หรือตับอ่อน
Transplantation and graft rejection
การปลูกถ่ายอวัยวะ (transplantation)
คือการนําอวัยวะของผู้บริจาค (donor) ซึ่งมีเซลล์ของผู้บริจาค (graft) เปลี่ยนถ่ายไปยังผู้รับ(recipient/host)
ต้องมีความเข้ากันได้ของระบบภูมิคุ้มกัน โดยผู้รับต้องได้รับยากดภูมิคุ้มกัน
อวัยวะที่มีการเปลี่ยนถ่ายได้แก่ ไต หัวใจและปอด
กลไกการเกิดโรค
direct pathway ซึ่งเกิดจาก T-cell และ macrophage
indirect pathway เกิดจาก B-cell