Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลโรคติดเชื้อในสตรีตั้งครรภ์, วิธีรักษา - Coggle Diagram

- - - - ตรวจพบ bacteria ในปัสสาวะ > 105 colony forming unit/ml. (ตรวจ 2 ครั้ง)
    - - มีอาการปวดขณะปัสสาวะ
      - มี WBC ในปัสสาวะ
      - ไข้สูง
    - - ไข้ หนาวสั่น ปวดบั้นเอว
  - - - ไข้ > 37.5 C
      - ปัสสาวะขุ่น หรือสีน้ำล้างเนื้อ
      - กดบริเวณ costovertebral angle ปวดมาก
    - - urine analysis (U/A) พบ WBC > 105
        
        Urine culture พบเชื้อ E. coli > 105
  - - - อาการรุนแรงให้
        Ampicillin 1 gm. V q 4 hr. ( 3 day)
  - - - ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ทุกครั้งหลังการขับถ่าย
      - สังเกตอาการผิดปกติที่แสดงถึงการติดเชื้อ
    - - เน้นการป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
      - ให้คำแนะนำการป้องกันการติดเชื้อ
      - มีบุตรเพียงพอแล้ว /เป็นโรคไตเรื้อรังควรทำหมัน
- - - - ฝ่ายหญิงคุมก าเนิดอย่างน้อย 2 เดือน
      - ฝ่ายชายติดเชื้อและมีอาการคุมกำเนิดอย่างน้อย 6 เดือน
    - - รักษาเหมือนคนทั่วไป ให้ยาลดไข้
      - U/S ดูความผิดปกติหลังการติดเชื้อ 4 สัปดาห์
      - ประเมินภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์และการเจริญเติบโต จากการทำ NST, U/S
- - - - Isoniazid 5 มก./กก. ขนาดสูงสุด 300 มก./วัน นาน 6 เดือน
      - Rifampin 600 มก./วัน นาน 4 เดือน
      - ไม่ควรใช้ streptomycin และ ethinonamide มีพิษต่อหูทารก
    - - มารดาเป็น active TB. ควรแยกทารกและให้ยา INH prophylaxisและให้ BCG vaccine
  - - - ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
      - ใช้ยาอย่างต่อเนื่องตามการ
        แผนรักษา
      - รับประทานอาหารที่โปรตีนสูง
      - สังเกตอาการผิดปกติ
      - มาฝากครรภ์ตามนัด
    - - ยึดหลัก standard precaution
      - ให้นอนในท่าศีรษะสูงขณะคลอด
      - เตรียมออกซิเจนและอุปกรณ์การช่วยเหลือให้พร้อม
      - ดูแลการแยกทารกและงด BF ในรายที่มารดา
        เป็น active TB
- - - - Primary stage
      - Secondary stage
      - Early latent stage
    - - Late latent stage
      - Tertiary stage
      - Cardiovascular syphilis
      - Neurosyphilis
    - - Early เกิดใน 2 ปีแรกหลังคลอด
      - Late เกิดหลังจาก 2 ปีแรก
      - Stigma ร่องรอยแผลเป็น
    - - เกิดแผลบริเวณอวัยวะสืบพันธ์
      - ต่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบโต
      - หัวใจและหลอดเลือดโป่งพอง
    - - นำคู่นอนมารักษาด้วย
      - ระยะ primary,secondary และ early latent syphilis
        
        ฉีด Benzatine pennicillin G 2.4 ล้านยูนิต เข้ากล้ามเนื้อสะโพกครั้งเดียว
      - ระยะ Late latent syphilis
        
        ฉีด Benzatine pennicillin G 2.4 ล้านยูนิต เข้ากล้ามเนื้อสะโพก 3 สัปดาห์ติดต่อกัน
      - ครบ 6 และ 12 เดือน ตรวจ VDRL titer ซ้ า
        
        ถ้า VDRL titer ลดลง 4 เท่า หลังการรักษา แสดงว่าตอบสนองต่อการรักษาดี
        
        ถ้า VDRL titer เพิ่มขึ้น 4 เท่าแสดงว่ารักษาไม่หาย ต้องเริ่มรักษาใหม่
    - - มีอาการและอาการแสดงเข้าได้กับโรคซิฟิลิสแต่กำเนิด
      - ผลตรวจ nontreponemal test ทารก ≥ 4 เท่าเมื่อเทียบกับมารดา
      - ผลตรวจ treponemal IgM ได้แก่ FTA-ABS IgM, EIA IgM ในทารกให้ผลบวก
      - ตรวจหาตัวเชื้อโดยตรง (direct identification of T.pallidum)
        โดยเก็บสิ่งส่งตรวจจากรก, สาย สะดือ และสารคัดหลั่ง
  - - - กดเจ็บบริเวณต่อมบาร์โธลิน
      - ปัสสาวะแสบขัด หนองข้นและอาจปนเลือด
    - - เสี่ยงต่อแท้งบุตร
      - ถุงน้ำคร่ำอักเสบ
      - เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
    - - ไม่มีภาวะแทรกซ้อน
        
        ให้ Ceftriaxone 500 mg. IM ครั้งเดียว +
        Azithromycin 1 gm. ทานครั้งเดียว
      - ติดเชื้อ+มีภาวะแทรกซ้อนเฉพาะที่
        
        รักษาเหมือนไม่มีภาวะแทรกซ้อน 2 วัน
        หรือ จนกว่าจะหาย + งดเพศสัมพันธ์ 7วัน
      - ติดเชื้อ+มีภาวะแทรกซ้อนแบบแพร่กระจาย
        
        ให้Ceftriaxone 1-2 gm. Vein OD
        จนอาการดีขึ้นเปลี่ยนยาทาน cefixime 400 mg.
        วัละ 2 ครั้ง ต่อเนื่อง 7 วัน + Azithromycin 1 gm. ทานครั้งเดียว
  - - - HSV-1 สาเหตุของเริมที่ปาก
      - HSV-2 สาเหตุของเริมที่อวัยวะเพศ
    - - เชื้อแฝงที่ปมประสาท
    - - Primary infection
      - ติดเชื้อซ้ำ
    - - IUGR
      - Preterm
      - ติดเชื้อ พิการเเต่กำเนิด
      - ติดเชื้อขณะคลอด
    - - Acyclovir 200 mg oral 5-7 วัน
  - - - รอยโรคใหญ่ขวางทางช่องคลอด
      - ตกเลือดหลังคลอด
    - - อาจติดเชื้อหูดหงอดไก่
    - - 85% trichloracetic acid
      - c/s
      - จี้laser
    - - ระยะคลอด
        
        เลี่ยง PV เจาะถุงน้ำคร่ำ ไม่ให้ถุงน้ำคร่ำแตก
        
        ป้ายตาทารก ด้วย 1% tetracycline oiltment
      - ระยะหลังคลอด
        
        ยึดหลัก universal precaution
        
        ประเมินการติดเชื้อทารก
        
        ให้นมทารกได้
  - - - ผ่านทางรกเข้าสู่ทารก
      - มีไข้เจ็บคอ ฝ้าสีขาวในปอด
      - ติดเชื้อ มีอาการ เป็นไข้เป็นพักๆ
      - ระยะป่วยเป็น AIDS ไข้ ผอม ต่อมน้ำเหลืองโต
    - - ทารกสัมผัสเลือด น้ำคร่ำ
      - MI ให้คลอดทันที
      - GA ไม่เกิน 39 wks
    - - จากการกินน้ำมารดา
    - - เนื้อเยื้อรกขาดง่าย
      - chorioamnionitis
      - ติดเชื้อ Syphillis
    - - ยาต้านไวรัส สูตร HAART regimen
      - ไม่เคยรักษา
        
        TDF+FTC
        
        ยาเดิม + AZT 300 mg oral ทุก 12 hr นาน4 wks
      - เคยรักษา
        
        ให้ยาเดิม
    - - ปริมาณ Viral load มาก แพร่เชื้อไปทารกมาก
      - CD4 น้อยกว่า 700 cell/ml ทารกติดเชื้อมาก
    - - ไม่คลอด ใน 2 hr
        
        AZT+NPV 200 mg ช่วงเจ็บครรภ์
      - คลอดใน 2 hr
        
        AZT 600 mg 1 ครั้ง
- - - - ตลอดไป: หูหนวก หัวใจพิการ ตาบอด ต้อกระจก สมองพิการ
      - ภายหลัง: เบาหวาน ลิ้นหัวใจผิดปกติ ความดันสูง สมองอักเสบ
      - ชั่วคราว : ตับม้ามโตืตัวเหลือง ปอดบวม กระดูกบาง
  - - - การสัมผัสผู้ติดเชื้อหัดเยอรมัน
      - อาการของการการติดเชื้อ
      - ประวัติการได้รับวัคซีนป้องกัน
    - - พบผื่นแดง ตาแดง ไอ จาม เจ็บคอ
      - บางรายอาจไม่มีอาการ
    - - 3.1 ตรวจ Hemagglutination inhibition test (HAI titer)
      - 3.2 การตรวจดูทารกในครรภ์ติดเชื้อ โดยวิธี Cordocentesis เมื่อ GA 20 – 22 wks. เพื่อตรวจหา IgM antibody
- - - - อาจเกิด preterm labor
      - ทารกที่คลอดจากมารดาที่ติดเชื้อ HAV จะมีภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ HAV ไป
        จนถึง 6-9 เดือน
      - ติดเชื้อระยะใกล้คลอด อาจแพร่เชื้อไปยังทารกในระยะคลอดและหลัง
        คลอดได้
    - - เคยเป็นแล้วหายจะมีภูมิคุ้มกัน
      - มีอาการ 10 – 15 วัน จากนั้นจะเข้าสู่ระยะฟื้นและหายจากโรค
      - Alkaline phosphatase เพิ่มขึ้น
      - ตรวจพบน้ าดีในปัสสาวะ แสดงตับท างานผิดปกติ ท าให้มีตัวตาเหลือง
      - ไม่มีตัว ตาเหลือง
      - ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดข้อ
      - อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร
    - - ซักประวัติ : การรับประทานอาการ ขับถ่าย การสัมผัสเชื้อ
      - ตรวจร่างกาย : ไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด
        หรือมีตัวและตาเหลือง
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        : ตรวจการทำงานของตับ alkaline phosphatase (ASP/ALT เพิ่มขึ้น)
        
        : ตรวจหา antibody-HAV และ IgM-specific (ผลบวกหลังการติดเชื้อ)
    - - ทารกให้ ISG ขนาด 0.5 mg
      - ถ้าติดเชื้อ พิจารณาให้ immune serum globulin (ISG) แก่มารดาเพื่อป้องกันการ
      - ดูแลการได้รับอาหารปะเภทโปรตีนและคาร์โบไฮเดรต
    - - เชื้อผ่านสู่ทารกได้น้อยมาก
      - เกิด preterm labor
      - ไม่เกิดความพิการในทารก
    - - อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์และครอบครัวเข้าใจเกี่ยวกับโรค การรักษา การดูแลตนเองที่เหมาะสม เพื่อลดความวิตกกังล
      - แนะนำเกี่ยวกับการปฏิบัติตัว
        
        2.1 พักผ่อนอย่างเพียงพอ
        
        2.2 รับประทานอาหารที่สุก สะอาด และย่อยง่าย และดื่มน้ าให้เพียงพอ
        
        2.3 มาตรวจตามนัดเพื่อประเมินสภาวะของสตรีตั้งครรภ์และทารกในครรภ์
        
        2.4 หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่มีผลต่อตับ ได้แก่ acetaminophen และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
  - - - เกิดจากเชื้อ Hepatitis B virus มีระยะฟักตัวนานประมาณ
        50-180 วัน จึงเป็นพาหะได้อย่างเรื้อรัง
    - - ไข้ต่ำๆ เบื่ออาหาร อาเจียน ปวดท้อง/ปวดบริเวณชายโครงขวา
        คลำพบตับโต กดเจ็บ ปัสสาวะสีเข้มเป็นสีชาแก่
    - - ด้านมารดา
        
        รายที่มีอาการรุนแรง เกิด preterm labor
      - ด้านทารก
        
        LBW
        
        ทารกมีโอกาสติดเชื้อจากมารดาสูง กรณี HBeAg + (ร้อยละ90)
        
        พัฒนาเป็นโรคตับแข็งและมะเร็งตับได้ในอนาคต
    - - พยาธิสรีรภาพ แบ่งเป็น 4 ระยะ
        
        ระยะที่สี่
        
        Anti-Hbe +
        
        HBeAg –
        
        เกิดตับอักเสบ
        
        เชื้อมีการแบ่งตัว
        ขึ้นมาใหม
        
        ทำลายไวรัสไม่ได้เกิดตับอักเสเรื้อรัง เกิดเป็นตับแข็ง มะเร็งตับ
        
        ระยะที่สาม
        
        Anti-Hbe +
        
        HBeAg –
        
        เอนไซม์ตับปกติ
        
        ร่างกายสร้างภูมิเข้าสู่ระยะโรคสงบ
        
        ตับอักเสบดีขึ้น
        
        anti-Hbe ทำลายHBeAg เหลือ <105 copies/ml.
        
        ระยะที่สอง
        
        HBV DNA ลดลง
        
        anti-Hbe +
        
        เอนไซม์ตับสูง
        
        ตัวตาเหลือง
        
        จุกแน่นใต้ชายโครงจากตับโต
        
        อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน
        
        2-3 เดือนหลังได้รับเชื้อ
        
        ระยะแรก
        
        Viral Load สูง
        
        HBeAg +
        
        เอนไซม์ตับปกติ
        
        ยังไม่มีอาการแสดง
      - เพศสัมพันธ์
      - สัมผัสเลือด สิ่งคัดหลั่ง อุจจาระ ปัสสาวะ
      - ใช้สิ่งของร่วมกัน เช่น มีดโกน เข็มฉีดยา
      - ทารกได้รับเชื้อจากการผ่านทางรก
      - ทารกได้รับเชื้อขณะคลอด
    - - ซักประวัติ การเป็นพาหะ/เคยมีอาการแสดงของโรคตับหรือไม่
      - การตรวจร่างกาย พบอาการ คลื่นไส้
        อาเจียน เบื่ออาหาร ตับโต ตัวตาเหลือง
      - เจาะเลือดตรวจดู การท างานของตับ และ
        antigen antibody ของไวรัส
    - - ระยะตั้งครรภ์
        
        ตรวจคัดกรองหญิงมีครรภ์ พบ HBsAg และ/HBeAg เป็นบวก
        
        2.ให้คำแนะนำเรื่อง สาเหตุ การติดต่อ การดำเนินของโรค การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ แผนการรักษาพยาบาล เปิดโอกาสให้ซักถามและระบายความรู้สึก
        
        อธิบายให้มาฝากครรภ์สม่ าเสมอ เพื่อค้นหาอาการผิดปกต
        
        แนะนำการสังเกต FM & อาการผิดปกติต่างๆ ที่ต้องมา รพ.
      - ระยะคลอด
        
        นอนพักบนเตียง ติดตามความก้าวหน้าการคลอด, ฟัง FHS, สังเกตอาการผิดปกต
        
        หลีกเลี่ยงการ PV & ARM
        
        เมื่อศีรษะคลอด รีบดูดมูกและเลือดออกจากปาก จมูก ทารกให้มากที่สุด เพื่อลดจำนวนเชื้อ ระวังการทำให้เกิดแผลถลอกกับทารก
        
        ดูแลให้ทารกได้รับ Hepatitis B immunoglobulin (HBIG) 0.5 มล. ภายใน 12 hr. และ HBV 3 ครั้ง พร้อม HBIG 1 เดือน 6 เดือนตามลำดับ
      - ระยะหลังคลอด
        
        ให้ BF ได้ ถ้าหัวนมแตกหรือมีการอักเสบ ให้งด BF ก่อน ทารกได้รับ
        HBIG แล้วไม่เสี่ยง
        
        รักษาความสะอาดของร่างกาย
        
        ป้องกันการปนเปื้อนของเลือดหรือน้ าคาวปลา
        
        ล้างมือให้สะอาดก่อนการดูแลทารก
        
        ดูแลร่างกายให้แข็งแรงเพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ าซ้อน
        
        นำบุตรมาตรวจ + รับวัคซีนป้องกันเชื้อไวรัสตับอักเสบบี ตามนัด
- - - - เบาหวานก่อนการตั้งครรภ์
      - ความดันโลหิตสูง
  - - - อายุครรภ์ มากกว่า 12 สัปดาห์
    - - ครั้งที่ 2 ได้ หลังอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ขึ้นไป
    - - ไม่จำเป็นต้องงดนมแม่หลังฉีดวัคซีน