Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อ ระบบทางเดินหายใจ - Coggle Diagram
ยาที่ออกฤทธิ์ต่อ
ระบบทางเดินหายใจ
ยารักษาโรคหอบหืด
(Antiasthmatic drugs)
ประเภทยาขยายหลอดลม
Adrenaline
( Epinephrine)
ข้อบ่งใช้
รักษาความผิดปกติของการหายใจ เช่น ภาวะหอบหด
การออกฤทธิทธิ์
รักษาภาวะหดเกร็งของหลอดลมและการแพ้ยาชนิด Anaphylaxis
ผลข้างเคียง
เกิดความ ดันโลหติ สูงชีพจรเต้นเร็ว หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ ใจ
สั่น ปวดศีรษะ
แนะนําการใช้ยา
รายงานแพทย์เมื่อหัวใจผิดจังหวะ
Aminophylline
ข้อบ่งใช้
บรรเทาอาการหอบหืด
การออกฤทธิทธิ์
มีฤทธิ์ในการขับปัสสาวะด้วย จึงมีผลแก้ไขภาวะน้ำท่วมปอดได้ดี การฉีดยานี้เข้าหลอดเลือดดําอาจมีผลทํา ให้หัวใจเต้นผดิ จังหวะได้
ผลข้างเคียง
ความดันโลหิตต่ำ ใจสั่น กระสับกระส่าย หงุดหงิด คลื่นไส้ อาเจียน
แนะนําการใช้ยา
รับประทานยาอย่างถูกต้อง ครบห้ามหยุดยาเอง
รับประทานยาหลังอาหาร
ดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้เสมหะอ่อนตัวเเละขับออกได้ง่าย
หากมีอาการผิดปกติควรพบเเพทย์
Bambuterol
ข้อบ่งใช้
รักษาอาการหอบในผู้ป่วยโรคหืด
การออกฤทธิทธิ์
เป็น β2-adrenergic agonist มีฤทธิ์ยาว
ผลข้างเคียง
หัวใจเต็นเร็ว มือสั่น ปวกศีรษะ กล้ามเนื้อเกร็ง
Fenoterol
ข้อบ่งใช้
ป้องกันการเกิดอาการหอบหืดและการหดเกร็งของหลอดลม
การออกฤทธิทธิ์
เป็น β2-adrenergic agonist
ผลข้างเคียง
กระสับกระส่าย มึนงง กลัว เหนื่อยล้า หัวใจเต็นเร็ว เเสบอก
แนะนําการใช้ยา
พ่นยาตามเเผนการรักษา
ระวังยาเข้าตา
อาจทำให้ปากแห้ง ควรบ้วนปากทุกครั้งหลังพ่นยา
Fenoterol
ข้อบ่งใช้
รักษาผู้ป่วย Chronic bronchitis
และ Emphysema
การออกฤทธิทธิ์
Anticholinergic ออกฤทธิ์ลดการเกร็งของหลอดลมเเละ Fenoterol hydrochloride ซึ่งเป็ยา β2-adrenergic ออกฤทธิ์ขยายหลอดลม
ผลข้างเคียง
กล้ามเนื้อสั่น กระสับกระส่าย หัวใจเต้นเร็ว เวียนศีรษะ ใจสั่น
แนะนําการใช้ยา
เหมาะสับหรับผู้ป่วยที่มีหลอดลมตีบเฉียบพลัน เช่น โรคหืด
Procaterol
ข้อบ่งใช้
ขยายหลอดลม รักษาการหอบในผู้ป่วยโรคหืด
การออกฤทธิทธิ์
เป็น β2-adrenergic agonist มีฤทธอ์ยาว
ผลข้างเคียง
หัวใจเต้นเร็ว มือสั่น ปวดศีรษะ กล้ามเนื้อเกร็ง
แนะนําการใช้ยา
ระวังในผู้ป่วยโรคหืดที่มีโรคหัวใจเเละหลอดเลือด
Salbutamol
ข้อบ่งใช้
บรรเทาอาการหดเกร้งของหลอดลมในโรคหอบหืดทุกชนิด
การออกฤทธิทธิ์
ขนาดที่ใช้ยารักษาจะออกฤทธิ์ที่ β2-adrenocepter ของกล้ามเนื้อหลอดลม หากใช้ขนาดสูงกระตุ้น β1 -adrenocepter ของหัวใจการออกฤทธิ์เร็ว
ผลข้างเคียง
หากใช้รับประทานอาจพบอาการทือสะ่น ปวดศีรษะ หัวใจเต็นเร็ว
แนะนําการใช้ยา
ดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้เสมหะอ่อนตัวเเละขับออกได้ง่าย
Theophylline
การออกฤทธิทธิ์
หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ กระสับกระส่าย หงุดหงิด คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ กังวล นอนไม่หลับ
ข้อบ่งใช้
ยับยั้ง Phosphodiesterase และช่วยสร้าง Cyclic adrenosine
monophosphate, CAMP จะมีผลให้หลอดลมขยายตัว มีการกระตุ้นหัวใจ ระบบประสาท รวมทั้งทำให้อยากอาหารมากขึ้น
ผลข้างเคียง
บรรเทาอาการหอบหืด
แนะนําการใช้ยา
ห้ามหยุดยาเองโดยเด็ดขาด
ห้ามเคี้ยวหรือบดยาให้เเตก
ยาขับ เสมหะ และยาระงับอาการไอ
Ammonium Chloride
ข้อบ่งใช้
รักษาผู้ป่วยหลอดลมอักเสบและผู้ป่วยหลอดลมโปร่งพอง
การออกฤทธิทธิ์
ขับเสมหะอย่างอ่อน การดูดซึมของยาจะเป็นไปอย่างสมบูรณ์ใน 3-6 ชั่วผดมง
ผลข้างเคียง
ปวดศีรษะ ซึมเศร้า ง่วงหลับ กระตุก ชีพตรช้า
แนะนําการใช้ยา
รับประทานยาทันทีหลังอาหาร
ดื่มน้ำมากๆเพื่อให้เสมหะเหลวขับออกง่าย
ประเภท
ยาขับเสมหะ
Bromhexine
ข้อบ่งใช้
รักษาผู้ป่วยหลอดลมอักเสบอย่างเฉียบพลันเเละเรื้อรัง
การออกฤทธิทธิ์
ช่วยให้เสมหะเหนียวเหลวขึ้น ขับพวกมูกโดยไปทำลาย
Disulfide bond ของ Mueaprotein
ผลข้างเคียง
ซึม ง่วงนอน เยื่อบุปากอักเสบ น้ำมูกใสๆไหล คลื่นไส้ อาเจียน
แนะนําการใช้ยา
ระวังในผู้ป่วยที่มีเเผลในกระเพราะอาหาร
ดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย 1,500-2,000 ml เพื่อให้เสมหะอ่อนตัว
ประเภท
ยาลดความหนืดข้นของเสมหะ
Ambroxol
ข้อบ่งใช้
รักษาโรคทางเดินหายใจที่มีเสมหะผิดปกติ
การออกฤทธิทธิ์
เพิ่มการสร้างเเละหลั่ง Surfactant แและการกระจายตัวของ Surfactant ยังมีผลทำให้ Mucus ลดความหนืดลง
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ
แนะนําการใช้ยา
ไม่ควรรับประทานยาร่วมกับยาลดกรด
หากมีอาการผิดปกติควรพบเเพทย์
ประเภท
ยาลดเสมหะตัวใหม่ซึ่งเป็น Metabolite ตัวหนึ่งของ Brorhexine
Codeine
ข้อบ่งใช้
บรรเทาอาการเจ็บปวดปลานกลาง แก้ไอ
การออกฤทธิทธิ์
กดศูนย์การไอ มีประสิทธิภาพในการระงับอาการไอประมาณครึ่งหนึ่ง
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน มึนศีรษะ ใจสั่น ง่วงนอน
แนะนําการใช้ยา
กระตุ้นการขับเสมหะ
ประเภท
ยาเเก้ไอชนิดเสบติด
Acetylcysteine
ข้อบ่งใช้
รักษา
Chronic emphysema
Chronicasthmatic bronchitis
Tuberculosis,Bron chiectasis
Bronchitis
Pneumonia
Tracheobronchitis
การออกฤทธิทธิ์
ช่วยให้เสมหะเหนียวขึ้น ขับพวกมูก โดยไปทำลาย Disulfide bond ของ Muco protein
ผลข้างเคียง
ซึม ง่วงนอน เยื่อบุปากอักเสบ น้ำมูกใส่ๆไหล คลื่นไส้ อาเจียน ผื่นลมพิษ
แนะนําการใช้ยา
สังเกตอาการข้างเคียงของยา
หายใจลึกๆเพื่อบริหารปอด
ประเภท
ยาลดความหืดของเสมหะ
Dextromethorphan
ข้อบ่งใช้ข้อบ่งใช้
ระงับอาการไอเนื่องจากความเย็นหรือการสูดดมสิ่งที่ระคายเคือง
การออกฤทธิทธิ์
กดอาการไอ มีผลโดยตรงกับศูนยืกลางการไอ
ผลข้างเคียง
หากให้ขนาดสูงๆ จะมีอาการซึม มึนงง ง่วง คลื่นไส้ มึนศีรษะ
แนะนําการใช้ยา
ดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อย 1,500-2,000 ml เพื่อให้เสมหะอ่อนตัว
ประเภท
ยาเเก้ไอ ไม่ทำให้เสพติดเเละไม่มีฤทธิ์ระงับปวด
Diphenhydramine
ข้อบ่งใช้
ระงับอาการไอที่เกิดขึ้นร่วมกับอาการคัดจมูกและจาม
การออกฤทธิทธิ์
ช่วยลดอาการบวม ลดกการหดเกร็งตัวของระบบหายใจ ทางเดินอาหาร ลดการอาเจียน เป็นยานอนหลับ ระงับอาการไอ
ผลข้างเคียง
ทำให้ง่วง ซึมอปวดศีรษะ ปากแห้ง ท้องผูก อ่อนเพลีย ใจสั่น ชีพจรเต้นเร็ว
แนะนําการใช้ยา
รับประทานก่อนเดินทาง 30 นาที
ดื่มน้ำมากๆ เนื่องจากยานี้ทพให้คอแห้ง
ประเภท
ยากลุ่มต้านฮีสตามีน
Diphenhydramine/Guaifenesin
ข้อบ่งใช้
บรรเทาอาการไอเนื่องจากหวัด หลอดลมอักเสบ และการติดเชื้อที่ปอด
การออกฤทธิทธิ์
ลดความหนืดของเสมหะ ช่วยทำให้เสมหะเหลว เพิ่มความชุ่มชื้นในทางเดินหายใจ
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้ อาเจียน มึนงง ปวดศีรษะ ผื่นเเพ้ ท้องเสีย ปวดท้อง
แนะนําการใช้ยา
ดื่มน้ำมากๆ หลังรับประทานยา เเละดื่มน้ำไม่น้อยกว่า1,500-2,000 ml ต่อวัน
ประเภท
ยาแก้ไอ ยาละลายเสมหะ
ยารักษาโรคปอด
ETHAMBUTOL
(อีแทมบูทอล)
กลุ่มยา
ยารักษาวัรโรค
ประเภทยา
ยาตามใบสั่งเเพทย์
สรรพคุณ
รักาาวัรโรคปอด และวัณโรคนอดปอด
กลุ่มผู้ป่วย
ผู้ใหญ่ และเด็ก
รูปแบบของยา
ยารัยประทาน
การใช้ยา Ethambutol
หากลืมใช้ยาตามเวลาที่กำหนด ควรรับประทานทันทีที่นึกถึง
ปริมารการใช้ยา Ethambutol
ผู้ใหญ่ รับประทานปริมาณ 15-25 มิลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 1 ครั้ง
เด็ก รับประทานปริมาณ 15-20 มิลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 1 ครั้ง
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Ethambutol
ปวดข้อหรือข้อบวม ไม่อยากอาหาร อาเจียน อ่อนเพลีย ตัวเหลือง ตาเหลือง ท้องไส้ปั่นป่วน ปวดท้อง
คำเตือนในการใช้ยา Ethambutol
เเจ้งให้เเพทย์หากใช้ยานี้ก่อนรักษาโรคใดๆ
Rifampicin
(ไรแฟมพิซิน)
กลุ่มยา
ยาปฏิชีวนะ
ประเภทยา
ยาตามใบสั่งเเพทย์
สรรพคุณ
ป้องกันหรือรักาาวัณโรค รักษาเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
กลุ่มผู้ป่วย
ผู้ใหญ่ และเด็ก
รูปแบบของยา
รับประทานเเละฉีดเข้าเส้นเลือด
การใช้ยา Rifampicin
รักาาวัณโรค
ปริมาณการใช้ยา Rifampicin
น้ำหนักน้อยกว่า 50 กิโลกรัม รับประทานวันละ 1 ครั้ง ครั้งละ 450 มิลิกรัม
น้ำหนัก 50 กิโลกรัม รับประทานวันละ 1 ครั้ง ครั้งละ 600 มิลิกรัม
คำเตือนในการใช้ยา Rifampicin
หากมีประวัติการเเพ้ควรเเจ้งเเพทย์ให้ทราบ
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Rifampicin
หากเเพ้ จะหายใจลำบาก เป็นลมพิษ ใบหน้า ริมฝีปากคอบวม
ISONIAZID
(ไอโซไนอาเซิด)
กลุ่มยา
ยารักษาวัณโรค
ประเภทยา
ยาตามใบสั่งเเพทย์
สรรพคุณ
รักษาวัณโรค
กลุ่มผู้ป่วย
ผู้ใหญ่ และเด็ก
รูปแบบของยา
ยาฉีด ยารับประทาน
การใช้ยา Isoniazid
รับประทานขณะท้องว่าง
ห้ามใช้ยาร่วมกับผู้อื่น
ระหว่างใช้ยา อาจต้องรับปรัทานวิตามิน B6 เสริมจามเเพทย์สั่ง
ปริมาณการใช้ยา Isoniazid
ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของเเพทย์
คำเตือนการใช้ยา Isoniazid
หลีกเลี่ยงการใช้หากเป็นโรคตับ
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Isoniazid
ปวดท้องส่วนบน เบื่ออาหาร คลื่นไส้ รู้สึกไม่สบายหรืออ่อนเพลียกระทันหัน
TIOTROPIUM
(ไทโอโทรเปียม)
กลุ่มยา
ยากล่มุ แอนติโคลิเนอรจ์ กิ
(Anticholinergic)
ประเภทยา
ยาตามใบสั่งแพทย
สรรพคุณ
รักษาโรคหืด โรคปอดอุด
กันเรื้อรัง และโรคปอดอื่น ๆ
กลุ่มผู้ป่วย
ผู้ใหญ่
รูปแบบของยา
ยาสดู พ่น
การใช้ยา Tiotropium
ใช้ยาตามฉลากและตามคำสั่งเเพทย์
ควรใช้ยาอย่างต่อเนื่องเเละใช้ในเวลาเดียวกัน
ใช้เเล้วไม่ดีขึ้นหรือเเย่ลงควรพบเเพทย์
ปริมาณการใช้ยา Tiotropium
ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของเเพทย์
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Tiotropium
ปาดแห้ง เวียนศีรษะ มองเห็นภาพเบลอ ท้องผูก เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นเร็ว
คำเตือนในการใช้ยา Tiotropium
แจ้งให้เเพทย์ทราบ หากมีประวัติแพ้ยา หรือหากต้องเข้ารับการผ่าตัด
ไม่อนุญาตให้ใช้ในเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี
PYRAZINAMIDE
(ไพราซินาไมด์)
กลุ่มผู้ป่วย
ผู้ใหญ่ และเด็ก
สรรพคุณ
รักาาวัณโรค
ประเภทยา
ยาตามใบสั่งเเพทยื
กลุ่มยา
ยาต้านวัณโรค
รูปแบบของยา
ยารับประทาน
การใช้ยา Pyrazinamide
ใช้ยาตามฉลากเเละตามคำสั่งเเพทย์อย่างเคร่งครัด
รับประทานพร้อมอาหาร หรือไม่ก้ได้
ปริมาณการใช้ยา Pyrazinamide
น้ำหนักน้อยกว่า 50 กิโลกรัม รับประทาน 1.5 กรัม/วัน
น้ำหนัก 50 กิโลกรัม รับประทาน 1.5 กรัม/วัน
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Pyrazinamide
ปวดข้อหรือข้อบวม ไม่อยากอาหาร อาเจียน ตัวเหลือง ตาเหลือง ท้องไส้ปั่นป่วน อ่อนเพลีย
คำเตือนในการใช้ยา Pyrazinamide
เเจ้งให้เเพทยืทราบหากมีประวัติเป้นโรค เก๊าท์ โรคตับ โรค ไต โรคเบาหวาน
ยาบรรเทาอาการหวัด
ยาต้านฮีสตามีน
(ANTIHISTAMINES)
ชนิดของยาด้านฮีสตามีน
ชนิดง่วงซึม
(Dimenhydrinate)
(Diphenhydramine)
(Chlorpheniramine)
(Hydroxyzine)
ชนิดไม่ง่วง
(Levocetirizine)
(Loratadine)
(Cetirizine)
(Desloratadine)
(Fexofenadine)
วิธีใช้ยาฮีสตามีน
อ่านฉลากก่อนใช้ยา หากมีอาการเเพ้ควรพบเเพทย์
ใช้รักาาอาการ
ผื่นเเดง คัน ลมพิษ คัดจมูก น้ำมูกไหล น้ำตาไหล
ยาแก้คัดจมูก
(NASAL DECONGESTANT)
มีข้อห้ามการใช้ยาแก้คัดจมูก
ห้ามใช้ยาเเก้คัดจมูกมากกว่า 1 ชนิดร่วมกัน
ใช้ยาตามฉลากอย่างเคร่งครัด ไม่ควรหยุดใช้ยาเอง
อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาเเก้คัดจมูก
ปวดศีรษะ กระสับ กระส่าย มือสั่น นอนไม่หลับ คลื่นไส้ อาเจียน เหงื่อออกมาก
ข้อบ่งชี้
บรรเทาอาการคัดจมูก เนื่องจาดโรคหวัด โรคภูมิเเพ้
ยาขับเสมหะ
(EXPECTORANTS)
ยาขับเสมหะในประเทศไทย
(Guafenesin หรือ Glycerol Guaicolate)
(Terpin hydrate)
(Ammonium Chloride)
ผลข้างเคียงของยาขับเสมหะ
เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ง่วงนอน มีผื่นขึ้น หายใจไม่ออก หน้าบวม ปากบวม คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง
กลไกลดารออกฤทธิ์ของยาขับเสมหะ
จะไปกระตุ้นการพัดโบกของขน celia ในทางเดินหายใจเพื่อช่วยไอเเละขับเอามูกออกมาได้มากขึ้น
ยาละลายเสมหะ
(Mucolytics)
ประเภทของยาละลายเสมหะ
เม็ดฟู่ละลายเสมหะ
ยาพ่นละลายเสมหะ
ยาน้ำละลายเสมหะ
ยาสมุนไพรละลายเสมหะ
ผลข้างเคียงของยาละลายเสมหะ
ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง
กลไกลการออกฤทธิ์ของยาละลายเสมหะ
ไปทำให้การเกาะตัวของพันธะไดซัลไฟด์ของเสมหะลดลงเสมหะจึงมีความข้นเหนียวลดลง
ยาระงับอาการไอ
(Antitussives)
วิธีการใช้ยา
หากเคยเเพ้ยาระงับอาการไอตัวใดมาก่นอควรเเจ้งเเพทย์ให้ทราบ
ผลข้างเคียงของยา
คลื่นไส้ อาเจียน กระสับกระส่าย เวียนศีรษะ ง่วงซึม ท้องผูก ท้องไส้ปั่นป่วน
กลไกลการออกฤทธิ์ของยาระงับอาการไอ
ยับยั้งการทำงานของสมองส่วนที่ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นจนทำให้เกิดการไอ เเต่การออกฤทธิ์ยากลุ่มนี้ยังไม่เเน่ชัด โดยจะมีผลการรักษาอาการไอแห้งๆ